satipan tu mikulitay a nadipaan 西方美術史

makayzaay i Wikipitiya

1.美索不達米亞藝術、

u caay kalecadlecad nu masacapaay a kitidaan ku nalimaan

埃及與波斯米底亞和托勒密藝術、

Ay-ci atu pu-se-mi-ti-ya atu nu to-le-mi’ u mituktukan unu niyaduay tu mamin a tuud ku nituktukkan tu nalimaan

米諾斯藝術與邁錫尼藝術、

i kasumama u mituktukay tu tademaw atu aadupan ku nalimaan nu mi-do-s atu mikulitay i cabeng tu salungayan a kulit tu lima’ nu hungtiay a nalimaan ku may-se-ni

希臘化與馬其頓藝術、

u mimecmecay a misangaan tu masahicahicaay a wayway nu tademaw atu misanga tu kuleng nu si-la-huw atu mikulitay tu masadumaay a tuud nu nimecmecan ku ma-si-tung

kasumamadan hen ku loma yu mahida sa caay kalalucek ku niyadu unu hunti hen a zitay atu nalimaan mikulid tu masahicahicay a kakulita

羅馬王政與帝國藝術

2.歐洲中世紀美術以下代表 maytebanay a seci nu Oco[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

西方藝術或西洋美術(英語:Western art)以西方造形藝術為主,包含繪畫、雕刻和建築等。

si-fuwan a nalimaan atu si-yang a mikulitay ( in a kamu Western art ) u misakucungay tu nalimaan ku si-fuwan pasunu mahiniay u mikulitay, mituktukkay atu misangaay tu luma hamin

歐洲史前藝術始於舊石器時代晚期的岩畫(英語:Rock art)、洞穴繪畫以及岩刻藝術,是介於舊石器時代和鐵器時代之間時期的特色。

i Oco nu naayaway a nalimaan namakay kasumamadan unu batu’ a zitay ( in a kamu : Rock art ) , i babatuan tu mikulid, ancaay sa i labu nu punkang mituktuk tu  nalimaan, namakakayni i salungan itawya unu batuay atu nu mukinay a zitay.

歐洲藝術的書面歷史通常以古以色列和愛琴文明的藝術為起點 ,可追溯到西元前3世紀

u nalimaan nu Oco tu namekay i cudad unu ayaway nu i-se-li atu nu kasumamadanay miduduc tu ayway dipas a malingatu, mikakilul tu naayaway nu kasumamadan tuluay a se-ci

基督教初期教會藝術、[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

u sasayaway a minalimaan nu ciwlu a kiwkay

拜占庭藝術、拜占庭藝術是指東羅馬(拜占庭帝國),以及繼承了帝國文化的民族和國家的藝術。

naayaway kasumamadan u nisangan tu nalimaan u masadicenma a luma’, i naayway kasumamadan u nalimaan namakawaliay a loma ( unu hungtiay a kanatal ), atu miduduc tu kanatalay a nadipaan nu niyadu’atu nalimaan a kanatal kitakit.[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

雖然帝國始於羅馬帝國的衰弱,並且一直持續到1453年君士坦丁堡的陷落,[1] 然而許多東歐的東正教國家,以及一些東部地中海的穆斯林國家,在數個世紀之後仍然在許多方面保留了帝國的文化和藝術。

nika unu hungtiay a kanatal kanca malawpes kina Loma a kanatal, sika nikatukuh i 1453 a mihca kina kenis ci-se-tan-tin-paw maselep, dayhan sa katuud tu ku tung-oay a sikiwkay tu cilisituan a kanatal, atu idaw ku a didiay nu sawalian ti-cung-hay nu mu-si-lin a kanatal, nadikudan kina kasumamadan a seci mahida tu ku katuud nu tademaw siniliwan tu kanataliay a nadipaan attu nalimaan kina kitaki[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

羅馬式美術,亦作羅曼藝術(英語:Romanesque art),是指在11世紀至12世紀在歐洲流行的一種藝術風格,羅馬式名字是19世紀人們對這種風格的稱呼,意為「與羅馬建築相似」。是第一個可以真正被稱為歐洲中世紀美術的美術風格。羅馬式美術源於西歐,隨著西歐經濟的進一步發展,人口不斷增加,教會勢力上…

mikulitay nu Loma, mahida nu nalimaan nu lo-man ( in a kamu Romanesque art ), wida satu i 11 a seci katukuh i 12 a seci ya salungayan a nalimaan malu nu tatudungantu i Oco, ya nipangangan tiya salungayan ku mahiniay singangan kya Loma a tademaw i 19 seci tuynian, dayhan sa “ atu misasengi ku nisangaan tu luma’nu Loma”. u sayaway tatenga a kasingangan tu salungayan niya  mikulitay i payteban nu kasumamadan u mikulitay i Loco. u lingatu nu mikulitay sa namakayda i si-o kanatal, kilul satu kina si-o a kanatal macakad tu manamec ku sapalahat, u tademaw kanca macunus satu, u kiwkay kanca mangalep tu kasaicelang a tapabaw

nalimaan nu Loma 羅馬藝術[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

羅馬藝術可以指: 古羅馬藝術(Roman art),一種公元0世紀前後的藝術風格。 羅馬式美術,11至12世紀的歐洲藝術風格。…

u tatuduan ku nalimaan nu Loma : i kasumamadan u nalimaan unu Loma ( Roman art ), u caay hen kala seci nu kun-yin kina salunganan nu naliman kuyni. mikulitay nu Loma, namakayni i 11 katukuh i 12 kasumamadan a seci kanca salungan ku nalimaan nu Oco.

sayaway nu nisalumaan u lomanay 前羅曼式建築[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

前羅曼式藝術與建築(英語:Pre-Romanesque art and architecture,又譯前羅馬式)是指西歐歷史上從莫洛溫帝國興起(約公元500年)到8世紀末的卡洛林文藝復興以及11世紀羅馬式藝術開始前一段時期中的藝術與建築成就。

sayaway a nisalumaan atu nalimaan nu loma ( pre-Romanesque and architecture yaimi sa, sayaway nu Loma se ) namakayni i mu-lo-ung nu hungti a kanatal ku lingatu nu nadipaan i Sio ( celahcan 500 a mihca ) katukuh i walu a seci nu sadikuday u ka-lu-lin nu palekalay tu misulitay a cudad atu i sabaw cacay a seci malingatu ku sasayaway a nalimaan i mayteban henay ku misangaay tu luma’ atu nalimaan tunu Lomaay a sakaidaw.    [mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

該時期的主題是日耳曼風格與經典地中海風格、基督教風格的融合,並導致了11世紀羅馬式風格的產生。…法蘭克哥德式藝術

u sakay nu tatangahan sa ya salunga masadumaay u salunga nu ze-r-man atu ti-cung-hay nu salungan, kiwkay nu ciwlu kasalungan malalamel tu, saka mahini sa i 11 seci tahkal tu ku nu loma se a kasalungan. … u nalimaan nu fa-lan-ke-te  [mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

·       3. 風格、巴洛克和洛可可

sakatulu. salungan, pa-lu-ke, atu lu-ke-ke[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

風格主義(十六世紀)

salunganay a nalimaan ( i sabaw enem a seci )[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

巴洛克藝術(十七世紀)

nalimaan nu pa-lo-ke ( i sabaw pitu a seci )[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

洛可可藝術(十七世紀初至十八世紀初中葉)

nalimaan nu lo-ke-ke ( sayaway nu sabaw pitu a seci katukuh i sabaw walu a seci nu cu-co-yi )[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

4. 新古典主義、浪漫主義、學院派和現實主義

nisabaluhay a nalimaan, nisakakuan a namuh, nu micudatay a nalimaan atu nidatengan a mikulitan[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

啟蒙時期新古典主義藝術

u padadanay hen tu kasumamadan a nisabaluhay tu nalimaan  [mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

浪漫主義藝術

nisakakuan a nalimaan[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

i picudatan a micudatay學院派[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

1英國前拉斐爾派

i naayaw u in-ko mikulitay tu nu kiwkay a sasin  [mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

2拿撒勒畫派

malcapucapuay mikulit tu nu kiwkay a sasin[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

2哈德遜河派

u mikulitay tu sawac atu lalalayan[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

3現實主義藝術

u canan ku maadihay wida ku kulitan atu mituktuk[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

misakakuay tu nalimaan mikulit tu dahat paytuluay a laet ku fa-ku法國印象主義藝術三期[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

1印象藝術初期(印象派)

sayaway u misakakuay tu nadatengan a nalimaan tu nidatengan mikulit ( sayaway nadatengan atu nipiadih )[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

2印象藝術中期(新印象派)

paytebanay u misakakuay tu nadatengan a nalimaan tu nidatengan mikulit ( payteban nadatengan atu nipiadih )[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

3印象藝術後期(後印象派)

sadikutay u misakakuay tu nadatengan a nalimaan tu nidatengan mikulit ( sadikutay nadatengan atu nipiadih )[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

5. 廿世紀至今[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

tusa abataan a seci haynikatukuh ayda