"West Sahara" misumad laeday sasizuma

makayzaay i Wikipitiya
刪去的內容 新增的內容
Yiyang.sayuensasukamu | paanin
Yiyang.sayuensasukamu | paanin
silsil 63: silsil 63:
2016年,西撒人陣長期領導人穆罕默德·阿卜杜勒阿齊茲·埃澤丁去世。這也增加了西撒哈拉問題的談判難度。
2016年,西撒人陣長期領導人穆罕默德·阿卜杜勒阿齊茲·埃澤丁去世。這也增加了西撒哈拉問題的談判難度。


tusa a malebut cacay a bataan idaw ku enem a mihcaan, mapatay tu ci Muo-han-muo-de A-pu-du-le-a-ci-ce Ay-ce-tin (穆罕默德·阿卜杜勒阿齊茲·埃澤丁), u mamikuwan nu "Si-sa-ha-la a tademaw mialesay tu kawaw misakaput (西撒哈拉人民解放陣線)". micunus tu '''West sahara''' (西撒哈拉) amika udiih amasasunidang.  
tusa a malebut cacay a bataan idaw ku enem a mihcaan, mapatay tu ci Muo-han-muo-de A-pu-du-le-a-ci-ce Ay-ce-tin (穆罕默德·阿卜杜勒阿齊茲·埃澤丁), u mamikuwan nu "'''West sahara''' a tademaw mialesay tu kawaw misakaput (西撒哈拉人民解放陣線)". micunus tu '''West sahara''' (西撒哈拉) amika udiih amasasunidang.  


多年後,摩洛哥於2017年1月才在第28屆非盟首腦會議上重返非盟,但撒哈拉阿拉伯民主共和國並未退出。
多年後,摩洛哥於2017年1月才在第28屆非盟首腦會議上重返非盟,但撒哈拉阿拉伯民主共和國並未退出。


pinatu a mihcaan, [[Morocco]] (摩洛哥) i tusa a malebut cacay a bataan idaw ku pitu a mihcaan cacay a bulad saka tusa a bataan idaw ku walu a kawaw nu Fa-mun (非盟) nu sitangahay a tademaw nu nipi kaygiyan mitadikud henay amicumud tu Famun (非盟), nika '''Sahara''' (撒哈拉) Arab (阿拉伯) a micu-kunhe-kuo (民主共和國) caay ka tadikud kunuheni.
pinatu a mihcaan, [[Morocco]] (摩洛哥) i tusa a malebut cacay a bataan idaw ku pitu a mihcaan cacay a bulad saka tusa a bataan idaw ku walu a kawaw nu Africa Union (非盟) nu sitangahay a tademaw nu nipi kaygiyan mitadikud henay amicumud tu Famun (非盟), nika '''Sahara''' (撒哈拉) Arab (阿拉伯) a micu kapulungan a kanatal (民主共和國) caay ka tadikud kunuheni.


目前,有大約67個聯合國成員國支持摩洛哥對西撒哈拉的主張,而約38個國家承認阿拉伯撒哈拉民主共和國。美國是迄今為止唯一一個宣佈承認摩洛哥對西撒哈拉主權的西方大國。因此,聯合國成員國內部對這個問題有嚴重分歧。
目前,有大約67個聯合國成員國支持摩洛哥對西撒哈拉的主張,而約38個國家承認阿拉伯撒哈拉民主共和國。美國是迄今為止唯一一個宣佈承認摩洛哥對西撒哈拉主權的西方大國。因此,聯合國成員國內部對這個問題有嚴重分歧。


ayda, idaw ku enemay a bataan idaw ku pitu a kasaupu nu paykanatal a tademaw palekal tu [[Morocco]] (摩洛哥) papatahekal tu '''West sahara''' (西撒哈拉), kya nu tuluay a bataan idaw ku walu a kanatalan mihang tu A-la-puo-sa-ha-la (阿拉伯撒哈拉) mincu pulung nu kanatal. Amilika (美國) maka tukuh ayda u nuheni a cacay kumi hangay tu [[Morocco]] (摩洛哥) misuayw tu '''West sahara''' (西撒哈拉) a kawaw nu timulan a tabakiay a kanatal, sisa, [[lekec nu kanatal]] (聯合國) a tademaw mahicay kya misuayw tina kawawan nuni kalalacus.[https://www.bbc.com/zhongwen/trad/world-55415405]
ayda, idaw ku enemay a bataan idaw ku pitu a kasaupu nu paykanatal a tademaw palekal tu [[Morocco]] (摩洛哥) papatahekal tu '''West sahara''' (西撒哈拉), kya nu tuluay a bataan idaw ku walu a kanatalan mihang tu Arabic Sahara (阿拉伯撒哈拉) mincu pulung nu kanatal. Amilika (美國) maka tukuh ayda u nuheni a cacay kumi hangay tu [[Morocco]] (摩洛哥) misuayw tu '''West sahara''' (西撒哈拉) a kawaw nu timulan a tabakiay a kanatal, sisa, [[lekec nu kanatal]] (聯合國) a tademaw mahicay kya misuayw tina kawawan nuni kalalacus.[https://www.bbc.com/zhongwen/trad/world-55415405]
==demiad (氣候)==
==demiad (氣候)==



2021年4月4日 (pilipayan) 11:02 a sumad

West Sahara i kitakit

u West sahara (西撒哈拉) sa i labu nu Fey-Cuo, itiza i 24 30 N, 13 00 W.

u ahebal nu lala' mapulung sa 266,000 km2.

u ahebal nu lala'ay sa 266,000 km2, u ahebal nu nanumay sa 0 km2,

hamin nu tademaw sa 587,020.

kakalukan umah sa 18.80%, kilakilangan umah sa 2.70%, zumaay henay umah sa 78.50%

tapang tusu nu kanatal (首都)

u tapang tusu nu kanatal sa u Laayoune(阿尤恩).

kakinginan nu kanatal demiad (國家紀念日)

kakinging nu kanatal demiad sa 0 bulad 0 demiad.

tabakiay a tapang nu kanatal (元首)

u tabakiay a tapang nu kanatal (congtung) ayza sa ci Brahim Ghali, micakat a demiad sa i 2016 a mihca 7 bulad 9 demiad.

likisi (歷史)

binacadan kakuwanan atu maaalaw tu kakitidaan (民族,殖民與爭奪)

西撒哈拉位於非洲西北角,曾有非洲最後的殖民地之稱。在古代歷史上,早在公元7世紀阿拉伯帝國興起時期,阿拉伯人就進入了西撒哈拉地區,成為這裏主要的種族之一,阿拉伯語也成為當地主要語言之一。

West sahara (西撒哈拉) itida i Africa (非洲) nutipan amisan nu kalimucu, nu Africa (非洲) sadikuday ni kumikuwanan a katitidaan. itini i numukasian a likisi, matabal nu kunyun nu pitu a seci Arabic hungti kanatal (阿拉伯帝國) mapalekal i tawya, Arab (阿拉伯) a tademaw mucumud tu i West sahara (西撒哈拉) a niyaduan, mala angangan nu itiniay a binacadan, tada kumu nuheni u Arab (阿拉伯) anganganan nu asasa kamuen.

近代歐洲強盛後,葡萄牙人於15世紀中葉入侵西撒哈拉,之後西班牙人19世紀也入侵該地,並於1884年將此地劃為西班牙殖民地。

ayda nuni kasi icelangan nu Europe (歐洲) sa, Portugal (葡萄牙) a tademaw I sabaw lima a seci mi debung tu West sahara (西撒哈拉), nikudan satu Spain (西班牙) a tademaw i sabaw tu siwaw midebung tu tiya niyaduan, hidasatu i cacay a malebut walu a lasubu walu a bataan idaw ku sepat a mihcaan pabeli hahtu nuheni ku Spain (西班牙) a mamikuwan.

當時,當地居民主要是不同部落的柏柏爾人。1934年此地改為西班牙的海外省。

tawya, nucaaya kalecad nu angangan nu niyaduay a Berber a tademaw (柏柏爾人) . cacay a malebut siwaw a lasubu tulu a bataan idaw ku sebat a mihcaan sumaden mala Spain (西班牙) nu haywaisin.

二戰之後,歐洲各國的海外殖民地紛紛掀起了反殖民化的獨立運動。與西撒哈拉周邊毗鄰的摩洛哥、毛里塔尼亞和阿爾及利亞三國相繼獨立,並且開始與其它國家聯合反對在西撒哈拉的西班牙殖民統治。

nikudan nu kalepacawan tu sakatusa, Europe (歐洲) nu pakanatal nui likutay a kakuwanan mibabelih tu kakuwanan mangalay misiteked a milaylay . Atu West sahara (西撒哈拉) nu biyaway a Morocco (摩洛哥)、Mauritania (毛里塔尼亞) atu Algeria (阿爾及利亞) nina tatuluay a kanatal makakilul misiteked,misiteked satu malingatu atu milihida tu duma nu pulung a kanatal mihantay tu West sahara (西撒哈拉) a Spain (西班牙) a mamikuwan.

其中摩洛哥1956年最早實現獨立,1957年摩洛哥就聲稱對西撒哈拉擁有主權。不過,此地歸屬的爭議早已已經持續百年。隨後獨立的毛里塔尼亞和阿爾及利亞與摩洛哥開始加入爭議。

duma satu u Morocco (摩洛哥) itini i cacay a malebut siwaw a lasubu lima a bataan idaw ku enem a mihcaan satabalay kunuheni misiteked, itini i cacay a malebut siwaw a lasubu lima a bataan idaw ku pitu a mihcaan Morocco (摩洛哥) pagihasa tu musakamu tu West sahara (西撒哈拉) idaw ku kakuwawnan niyam sa. nika, nina awcima kumikuwanay nuni ka cinlawan sa numa tenesay kuni kacenglaw nina niyadu, kilul satu numi siteketay a Mauritania (毛里塔尼亞) atu Algeria (阿爾及利亞) atu Morocco (摩洛哥) malingatu milihida a cinlaw.

1965年,聯合國開始呼籲西撒哈拉的非殖民化。自1975年以來,聯合國大會多次通過關於西撒哈拉問題的決議,強調西撒哈拉人民有不可剝奪的自決和獨立的權利。

cacay a malebut siwaw a lasubu enem a bataan idaw ku lima a mihcaan kasaupu nu paykanatal sakamusa tu West sahara (西撒哈拉) nu caay kaw kakuwana nuniyam sa. namakayda i cacay a malebut siwaw a lasubu pitu a bataan idaw ku lima a mihcaan, kasaupu nu paykanatal kinapina mihang tu West sahara (西撒哈拉) a kawaw, sakamusa ku West sahara (西撒哈拉) a tademaw acaay kaalaw tuna balucuan nuniyam atu misiteke a kawaw nuniyam sa.

1973年,當地土著撒哈拉獨立運動「西撒哈拉人民解放陣線」成立,得到阿爾及利亞的支持,與摩洛哥和毛里塔尼亞發生武裝衝突。

cacay a malebut siwaw a lasubu pitu a bataan idaw ku tulu a mihcaan, tidaay a tademaw nu sahara (撒哈拉) misiteked satu ku "West Sahara a tademaw mialesay tu kawaw misakaput (西撒哈拉人民解放陣線)" a patideng, mapadang nu Algeria (阿爾及利亞) ani pacuked, atu Morocco (摩洛哥) atu Mauritania (毛里塔尼亞) tuni kasa su lacusay nu hitay.

1975年,摩洛哥哈桑國王無視聯合國海牙國際法院關於撒哈拉自決權的裁決,發動了名為「綠色遊行」,有35萬摩洛哥人參加的大移民進入西撒哈拉。同年,西班牙退出當地。

cacay a malebut siwaw a lasubu pitu a bataan idaw ku lima a mihcaan, Morocco (摩洛哥) ci Ha-san kuo-wan (哈桑國王) caay pitengal tu kasaupu nu paykanatal nu Hague (海牙) kanatal nu fuoing nu Sahara (撒哈拉) nuudip tu ani kahedekan a kawaw, mibawbaw tu ngangan nu "langdaway a culil(綠色遊行)", idaw ku tulu a bataan idaw ku lima a mang nu Morocco (摩洛哥) a tademaw milihida micumud milimad tu West sahara (西撒哈拉). tuuda a mihcaan, miliyas ku Spain (西班牙) tiya niyaduan.[1]

kitakit masasucili (國際分歧)

近年來中東北非地緣政治風雲激蕩,「阿拉伯之春」也影響了北非地區,西撒哈拉問題更成為涉及有關地區國家內政外交的敏感議題。

aydatu nu inutebanan nu walian ku amisan Africa (中東北非) mabawbaw ku balucu' nu cen-ce (政治) a kawaw, "Arab (阿拉伯) nu sadingsing" malalid nu amisan Africa (北非) a niyaduan, West sahara (西撒哈拉) a kawaw mala mikawaway nu niyaduay a kanatal nu lalabu nu kasa  balihnawan a kawaw.

2016年,西撒人陣長期領導人穆罕默德·阿卜杜勒阿齊茲·埃澤丁去世。這也增加了西撒哈拉問題的談判難度。

tusa a malebut cacay a bataan idaw ku enem a mihcaan, mapatay tu ci Muo-han-muo-de A-pu-du-le-a-ci-ce Ay-ce-tin (穆罕默德·阿卜杜勒阿齊茲·埃澤丁), u mamikuwan nu "West sahara a tademaw mialesay tu kawaw misakaput (西撒哈拉人民解放陣線)". micunus tu West sahara (西撒哈拉) amika udiih amasasunidang.  

多年後,摩洛哥於2017年1月才在第28屆非盟首腦會議上重返非盟,但撒哈拉阿拉伯民主共和國並未退出。

pinatu a mihcaan, Morocco (摩洛哥) i tusa a malebut cacay a bataan idaw ku pitu a mihcaan cacay a bulad saka tusa a bataan idaw ku walu a kawaw nu Africa Union (非盟) nu sitangahay a tademaw nu nipi kaygiyan mitadikud henay amicumud tu Famun (非盟), nika Sahara (撒哈拉) Arab (阿拉伯) a micu kapulungan a kanatal (民主共和國) caay ka tadikud kunuheni.

目前,有大約67個聯合國成員國支持摩洛哥對西撒哈拉的主張,而約38個國家承認阿拉伯撒哈拉民主共和國。美國是迄今為止唯一一個宣佈承認摩洛哥對西撒哈拉主權的西方大國。因此,聯合國成員國內部對這個問題有嚴重分歧。

ayda, idaw ku enemay a bataan idaw ku pitu a kasaupu nu paykanatal a tademaw palekal tu Morocco (摩洛哥) papatahekal tu West sahara (西撒哈拉), kya nu tuluay a bataan idaw ku walu a kanatalan mihang tu Arabic Sahara (阿拉伯撒哈拉) mincu pulung nu kanatal. Amilika (美國) maka tukuh ayda u nuheni a cacay kumi hangay tu Morocco (摩洛哥) misuayw tu West sahara (西撒哈拉) a kawaw nu timulan a tabakiay a kanatal, sisa, lekec nu kanatal (聯合國) a tademaw mahicay kya misuayw tina kawawan nuni kalalacus.[2]

demiad (氣候)

屬典型的風沙地貌,全境除少數綠洲以外,幾乎全是沙漠。西部沿海地區地勢低平,海拔在200米以下;東部地區地勢較高,海拔約450米。

tada u likelikenan a kakitidaan, adidi' kuyu langdaway a umah (綠洲), u likelikenan namin kya kanatal. nutimulan mililisay tu bayu a niyadu isasa ku lala masaenal, u talakaw tusa a lasubu a depah (公尺); nuwalian a niyadu' talakaw, u talakaw han sepat a lasubu lima a bataan a depah (公尺).

東北省海拔800米為全區最高地區。高原上有深谷,以薩吉耶哈拉干河谷最大。全境無一條常年性河流。

walian amisan u talakaw han walu a lasubu a lawat satalakaway nu nuyaduan. talakaw nu buyu idaw ku naggay, u Sa-ci-ei-ha-la-kan (薩吉耶哈拉干) nu satabakiay nu sawac。inai ku cacaay a sawac nu mihcaan a numum

屬熱帶沙漠氣候,年降雨量100毫米以下,有的地區經常十幾年沒下雨。日溫差大,內地晝夜氣溫變化幅度為11℃~14℃。

kacaledesan nu likenlikenan, mihcaan nikahetik nu udad han cacay a bataan a haumi, idaw ku duma a niyaduan pinatu a mihcaan a caay kahetikan nu udad. tu labi a demiad masasungaliw ku dimiad, nu i labiiay demiad han sabaw cacay a du〜sabaw sepat a du.

缺雨、乾旱、悶熱是西撒哈拉氣候的特點。即使是沿大西洋邊上的阿尤恩、達赫拉等地的年降雨量也只有40毫米左右。

kanaian nu udad, makedal, halemhem u West sahara (西撒哈拉) a tadengay nu picideman. anu mililis tu Atlantic (大西洋) nu Laayoune (阿尤恩), Dahra (達赫拉) a niyadu'an tu mihmihcaan sepat a huwmi kuni kahetikan nu udad.[3]

malalitin tu ihekalay atu zumaay a natinengan