"Honduras" misumad laeday sasizuma

makayzaay i Wikipitiya
刪去的內容 新增的內容
Sabak Tutuysasukamu | paanin
Sabak Tutuysasukamu | paanin
silsil 49: silsil 49:


Hungdulasi(宏都拉) i 1821 a mihcaan siwa a bulad sabaw lima a demiad musakamu tu a misateked, nika 1822 a mihcaan papulung a pacumud tu Mo-si-ke u saayaway Hung-ti a kanatal. 1823 a mihcaan micumud tu Federacion de Centro America, 1838 a mihcaan cacay bataan a bulad miliyas tu Federacion de Centro America, patizeng tu Kung-he-ku. 1840 a mihcaan Hungdulasi (宏都拉斯) i Kuwa-ti-mala misakakuay  mikuwanay pidamaen ni La-fei-er Ka-ley-la, u misatekeday ci Fulang-sis-ke Fere-la patizeng tu masakakuay mikuwanay tu Cen-bu. zikuzan nu1853 a mihcaan, Hungdulasi (宏都拉斯) i lalabu nu kanatal u misakakuay atu misatekeday hina kikasubad ku nipikuwan atu mangayaw ku lalabu, sangaleb satu ku nikakutay ku mikawaway nu cun-bu. u kim, ging kwang mapeci’ tuway, malilid tu ku tabakiay a sapalahad tu cin-ci’. makay 1840 a mihcaan malingatu. u Yingguo micalap tu Hongdalasi (宏都拉斯) nu nuwalian a kakitizaan atu Ba-ya-qundao, misanga’ tu zazan nu silamalay, a maala ku ahebalal a lala’ a situngus a micaliw atu pacaliw.
Hungdulasi(宏都拉) i 1821 a mihcaan siwa a bulad sabaw lima a demiad musakamu tu a misateked, nika 1822 a mihcaan papulung a pacumud tu Mo-si-ke u saayaway Hung-ti a kanatal. 1823 a mihcaan micumud tu Federacion de Centro America, 1838 a mihcaan cacay bataan a bulad miliyas tu Federacion de Centro America, patizeng tu Kung-he-ku. 1840 a mihcaan Hungdulasi (宏都拉斯) i Kuwa-ti-mala misakakuay  mikuwanay pidamaen ni La-fei-er Ka-ley-la, u misatekeday ci Fulang-sis-ke Fere-la patizeng tu masakakuay mikuwanay tu Cen-bu. zikuzan nu1853 a mihcaan, Hungdulasi (宏都拉斯) i lalabu nu kanatal u misakakuay atu misatekeday hina kikasubad ku nipikuwan atu mangayaw ku lalabu, sangaleb satu ku nikakutay ku mikawaway nu cun-bu. u kim, ging kwang mapeci’ tuway, malilid tu ku tabakiay a sapalahad tu cin-ci’. makay 1840 a mihcaan malingatu. u Yingguo micalap tu Hongdalasi (宏都拉斯) nu nuwalian a kakitizaan atu Ba-ya-qundao, misanga’ tu zazan nu silamalay, a maala ku ahebalal a lala’ a situngus a micaliw atu pacaliw.

19世紀末,美國攫取了聖胡安西托地區的銀礦開採權。20世紀初,美國聯合果品公司和標準果品公司霸占北部沿海平原大片土地,發展香蕉種植園,並壟斷大部分鐵路、航運、電力和香蕉出口。到1913年宏都拉斯90%以上的對外貿易為美國所控制。而在第一次世界大戰後,美國更加緊對宏都拉斯的政治控制和經濟掠奪。多次出兵干涉宏都拉斯內政,扶植傀儡政權。在聯合果品公司的控制下,宏都拉斯成為以香蕉種植為主的單一經濟國家,香蕉生產發展很快,到1930年香蕉出口占世界第一位。

kasumamadan tu19 a mihcaan tu zikuzan, Meiguo miala tu Sheng-hu-anxi-tuo a kakitizaan situngus tu sapiala tu ging kuwang. kasumamadad tu 20 a mihcaan tu kalingatu, Meiguo pulung tunu heci piyangay a kakanan a kusi tatungusay a heci piyangan a kakanan a kusi mialaw tu nuwamisan mililis tu bayu masaenalay a lala’ , palahad paluma tu paza’, a mihamin mialaw tu zazan nu silamalay, nu bayuay a saculu’, dingkiay atu sapacakay tu paza’. katukuh i 1913 a mihcaan Hungdulasi (宏都拉斯) payhun 90% kayadah ku pasay nu zumaan a kalaliwnan maemec nu Meiguo. i saayaway a ngangayaw nu kitakit hawsa, Meiguo sangaleb kalamkam satu tu Hungdulasi (宏都拉斯) a cen-ce miemec atu mialaw tu cin-ci. kinapina tu patahkal tu hitay a mikuwan tu lalabuay a kawaw nu Hungdulasi(宏都拉斯), miemec a misakaku mikuwan tu lalabu nu kanatal. i pulung nu piyangan hecian a kusi tu piemec hawsa, Hungdulasi(宏都拉斯) mala u ngangaan tu nu palumaay tu paza’ uynian cacayay  nu kanatal a cin-ci. dadawa malahad ku nipalumaad a paza’. katukuh 1930 a mihcaan nipacakayan a paza’ u saayaway mutizeng i kitakit.






2021年1月6日 (sakatulu a demied nu lipay) 20:29 a sumad

Flag of Honduras (2008 Olympics).svg
u hata nu Honduras

u Honduras (宏都拉斯) sa ilabu nu Congnanmeico, itiza i 15 00 N, 86 30 W

u ahebal nu lala’ mapulung sa 112,090 sq km

u ahebal nu lalaay sa 111,890 sq km, u ahebal nu nanumay sa 200 sq km

hamin nu tademaw sa 8,893,259.

kakalukan umah sa 28.80%, kilakilangan umah sa 45.30%, zumaay henay umah sa 25.90%

tapang tusu nu kanatal (首都)

u tapang tusu nu kanatal sa u Tegucigalpa.

kakininan nu kanatal demiad (國家紀念日)

kakining nu kanatal demiad sa 15 bulad 9 demiad.

tabakiay a tapang nu kanatal (元首)

u tabakiay a tapang nu kanatal (congtung) ayza sa ci Juan Orlando Hernández, micakat a demiad sa i 2014 a mihca 1 bulad 27 demiad.

宏都拉斯 Hungdulasi

宏都拉斯共和國(西班牙語:República de Honduras),中美洲共和制國家,西鄰瓜地馬拉,西南接薩爾瓦多,東南毗尼加拉瓜,東、北方濱加勒比海,南臨太平洋的洪塞加灣。大陸以外的加勒比海上還有天鵝群島、海灣群島等領土。首都德古西加巴。

Hongdulasi (宏都拉斯)

Hongdulasi u “ Spain a kamu Repu’blica de Honduras”, Cung-me-cuw Kung-he-kuw a kanatal, satipan a belaw u Kuwa-ti-mala, satipan timulan matatules tu Sa-al-wa-tu, nuwalian nutimulan u Pini-ciya-la-kuw, nuwalian, nuwamisan u Pin-cya-le’-pihay, nutimulan micapi tu Tay-ping-yang a Hung-say-cya-wan. i likut nu Ta-lu tu Cya-le-pihay a bayu izaw henay ku Tiane-qundao, Hay-wan-cyun a subal a lalaan. kahenulan a tuse u Te-gu-xi-jia-ba.

拉斯共和國,通稱宏都拉斯

「宏都拉斯」國名來歷最普遍的一說是由於航海家克里斯託弗·哥倫布於1502年在該地登陸時,發現船隻無法擱淺,海底深不可測,故將其地命名「hondura」(西班牙語中「深邃」之意)。 明代《坤輿萬國全圖》稱之為「酆度蠟」。

Republica de Hondura, Hongdulasi han pangangan (拉斯共和國,通稱宏都拉斯)。

Hongdulasi (宏都拉斯) u ngangan nu kanatal namakay nakamuan nu mitesakay nu paybalunga ci Kelis- tuw-bu Ke-lun-pu i 1502 a mihcaan itini a lala’an a tukus tahkal hawsa, maazih ya balunga la’cus i pantaay a bayu kaliyuhan ka talulung nu bayu, pa’teng han a pangangan tu nu zumaay a ngangan “Hondura” han “u kamu nu Spain “ talulungay han” a imi. i kasumamadan mamin i kanatal a ti-tu pangangan han tu Hungdula’(酆度蠟).

歷史 laylay

主條目:宏都拉斯歷史

aazihan a ceding laylay nu Hungdulasi ( 宏都拉斯)

4~7世紀,宏都拉斯西部為馬雅文明中心之一。1502年哥倫布到達宏都拉斯的海灣群島,為宏都拉斯與歐洲接觸之始,1524年西班牙軍隊開始征服宏都拉斯,同年淪為西班牙殖民地。1537~1539年萊姆皮拉領導3萬印第安人舉行起義,反抗西班牙殖民統治。1539年,宏都拉斯劃歸瓜地馬拉都督府管轄。

kasumamadan tu 4~7 a mihcaan, Hungdulasi(宏都拉斯) satipan u Ma-ya u kapulungan nu talakaway a lalangawan. 1502 a mihcaan Kelun-pu katukuh i Hungdulasi ( 宏都拉斯) a Hay-wan-cyun a subal, Hungdulasi(宏都拉斯) atu Ouzhou namalingatu mapulung, 1524 a mihcaan Spain a hitay malingatu tu misulul tu Hungdulasi( 宏都拉斯), uyzaan a mihcaan mala u nu micumuday tu nu Spain a tademaw. 1537~1539 a mihcaan ci Lay-mu-pila a Cung-tung tulu a mang ku Yin-di’-an a tademaw ku palekalay a misabalucu’, micuay tu micumuday nu Xibanya a tademaw tu pikuwanan. 1539 a mihcaan, Hungdulasi(宏都斯) makelac tu panukas tu Kuwa-ti Ma-la u pikuwanan tu hita a kenis.

宏都拉斯於1821年9月15日宣布獨立,但1822年被併入墨西哥第一帝國。1823年加入中美洲聯邦,1838年10月退出中美洲聯邦,成立共和國。1840年宏都拉斯在瓜地馬拉獨裁者拉斐爾·卡雷拉支持下,保守派弗朗西斯科·費雷拉建立獨裁政府。1853年以後,宏都拉斯國內的自由派和保守派經常發生政變和內戰,政權更迭頻繁。金、銀礦業遭到破壞、影響經濟發展甚鉅。從1840年代起,英國侵占宏都拉斯東部地區和巴亞群島,修建鐵路,並取得大片土地的租讓權。

Hungdulasi(宏都拉) i 1821 a mihcaan siwa a bulad sabaw lima a demiad musakamu tu a misateked, nika 1822 a mihcaan papulung a pacumud tu Mo-si-ke u saayaway Hung-ti a kanatal. 1823 a mihcaan micumud tu Federacion de Centro America, 1838 a mihcaan cacay bataan a bulad miliyas tu Federacion de Centro America, patizeng tu Kung-he-ku. 1840 a mihcaan Hungdulasi (宏都拉斯) i Kuwa-ti-mala misakakuay  mikuwanay pidamaen ni La-fei-er Ka-ley-la, u misatekeday ci Fulang-sis-ke Fere-la patizeng tu masakakuay mikuwanay tu Cen-bu. zikuzan nu1853 a mihcaan, Hungdulasi (宏都拉斯) i lalabu nu kanatal u misakakuay atu misatekeday hina kikasubad ku nipikuwan atu mangayaw ku lalabu, sangaleb satu ku nikakutay ku mikawaway nu cun-bu. u kim, ging kwang mapeci’ tuway, malilid tu ku tabakiay a sapalahad tu cin-ci’. makay 1840 a mihcaan malingatu. u Yingguo micalap tu Hongdalasi (宏都拉斯) nu nuwalian a kakitizaan atu Ba-ya-qundao, misanga’ tu zazan nu silamalay, a maala ku ahebalal a lala’ a situngus a micaliw atu pacaliw.

19世紀末,美國攫取了聖胡安西托地區的銀礦開採權。20世紀初,美國聯合果品公司和標準果品公司霸占北部沿海平原大片土地,發展香蕉種植園,並壟斷大部分鐵路、航運、電力和香蕉出口。到1913年宏都拉斯90%以上的對外貿易為美國所控制。而在第一次世界大戰後,美國更加緊對宏都拉斯的政治控制和經濟掠奪。多次出兵干涉宏都拉斯內政,扶植傀儡政權。在聯合果品公司的控制下,宏都拉斯成為以香蕉種植為主的單一經濟國家,香蕉生產發展很快,到1930年香蕉出口占世界第一位。

kasumamadan tu19 a mihcaan tu zikuzan, Meiguo miala tu Sheng-hu-anxi-tuo a kakitizaan situngus tu sapiala tu ging kuwang. kasumamadad tu 20 a mihcaan tu kalingatu, Meiguo pulung tunu heci piyangay a kakanan a kusi tatungusay a heci piyangan a kakanan a kusi mialaw tu nuwamisan mililis tu bayu masaenalay a lala’ , palahad paluma tu paza’, a mihamin mialaw tu zazan nu silamalay, nu bayuay a saculu’, dingkiay atu sapacakay tu paza’. katukuh i 1913 a mihcaan Hungdulasi (宏都拉斯) payhun 90% kayadah ku pasay nu zumaan a kalaliwnan maemec nu Meiguo. i saayaway a ngangayaw nu kitakit hawsa, Meiguo sangaleb kalamkam satu tu Hungdulasi (宏都拉斯) a cen-ce miemec atu mialaw tu cin-ci. kinapina tu patahkal tu hitay a mikuwan tu lalabuay a kawaw nu Hungdulasi(宏都拉斯), miemec a misakaku mikuwan tu lalabu nu kanatal. i pulung nu piyangan hecian a kusi tu piemec hawsa, Hungdulasi(宏都拉斯) mala u ngangaan tu nu palumaay tu paza’ uynian cacayay  nu kanatal a cin-ci. dadawa malahad ku nipalumaad a paza’. katukuh 1930 a mihcaan nipacakayan a paza’ u saayaway mutizeng i kitakit.






malalitin tu ihekalay atu zumaay a natinengan