"Nigeria" misumad laeday sasizuma

makayzaay i Wikipitiya
刪去的內容 新增的內容
silsil 69: silsil 69:


=== Ka-La-Pa (Calabar,卡拉巴) ===
=== Ka-La-Pa (Calabar,卡拉巴) ===
奈及利亞東南部克斯河州的首府,擁有一座傲人的古城----卡拉巴。
奈及利


'''Nigeria''' (奈及利亞) wali nu tipan a Ke-Se-He kenis (克斯河州) a tapan tusu nu kenis (州), idaw ku cacay a sapatinaku tu mukasi a tukay: Ka-La-Pa (卡拉巴). katuud ku mangalay tu Ka-La-Pa (卡拉巴). pangangan tu Cia-Nan-Ti (迦南地, Cannan City), nacasa ku [[Syesiw]] (聖經) liwanen ku buling (cacucuwan, 牛奶) atu cemit (waneng nu wadu, 蜂蜜) a lala'. Ka-La-Pa (卡拉巴) a tademaw manamuh a taydaan nu labang, u itidaay a tademaw hina alaala ku balucu', sisa yadah ku likisi nu heni tu lalangawan atu nu liwan nu namaka babalakiya atu bangcal nu niyadu’, sisa tini mala kaadihan nu katuuday a taydaan a miidang.
'''Nigeria''' (奈及利亞) wali nu tipan a Ke-Se-He kenis (克斯河州) a tapan tusu nu kenis (州), idaw ku cacay a sapatinaku tu mukasi a tukay: Ka-La-Pa (卡拉巴).


許多人喜歡稱卡拉巴為[迦南地( Cannan City) <sup>,也就是聖經中留著牛奶與蜂蜜的土地。</sup>
i Ka-La-Pa, aaidangan han idaw ku Kua-Wua cascas (瓜娃瀑布, Qua Falls), A-Bo-Kim casas (阿波金瀑布, Agbokim Water Falls), Kan-Yang kanatalay a aadihan (坎揚國家公園, Kangyang National Park), tabakiyay a ungay (猩猩) miadingan a kakitidaan, O-Pu-Du pahutingan (歐布杜牧場), atu Ka-La-Pa puo-wu-kuan (博物館) i malumanay a mukasi a luma' (Old Residency).


katuud ku mangalay tu Ka-La-Pa (卡拉巴). pangangan tu Cia-Nan-Ti (迦南地, Cannan City), nacasa ku [[Syesiw]] (聖經) liwanen ku buling (cacucuwan, 牛奶) atu cemit (waneng nu wadu, 蜂蜜) a lala'.
bacu: tatenga', kamu nu Syesiw (聖經) sa 迦南地 (Cannan City) idai, Ni-Luo-He-San-Cia-Cuo (尼羅河三角洲) nu waliyan, hatida kya micapi tu Ya-Dan sauwac atu Se-Hay (約旦河-死海) malaluding atu Di-Cuo-Ha (地中海) a lala’, nu aydaay a [[Israel|I-Se’-Liey]] (以色列) a kakitidaan.[https://www.backpackers.com.tw/guide/index.php/%E5%A5%88%E5%8F%8A%E5%88%A9%E4%BA%9E]

卡拉巴當地的人民十分的好客盛情,區內民風純樸,並擁有許多歷史文化的遺產及多處的胨美景,使尚地成為理想的觀光地點。

Ka-La-Pa (卡拉巴) a tademaw manamuh a taydaan nu labang, u itidaay a tademaw hina alaala ku balucu', sisa yadah ku likisi nu heni tu lalangawan atu nu liwan nu namaka babalakiya atu bangcal nu niyadu’, sisa tini mala kaadihan nu katuuday a taydaan a miidang.

i Ka-La-Pa.

觀光景點則包括有瓜娃瀑布(Qua Falls),阿波金瀑布(Agbokim Water Falss), gno qamh wirm jmso ci wgrv (Kangyang National Park) 猩猩保護區,歐布杜牧場及位於 " 舊宅" (Old Residency) 內的卡拉巴博物館。

aaidangan han idaw ku Kua-Wua cascas (瓜娃瀑布, Qua Falls), A-Bo-Kim casas (阿波金瀑布, Agbokim Water Falls), Kan-Yang kanatalay a aadihan (坎揚國家公園, Kangyang National Park), tabakiyay a ungay (猩猩) miadingan a kakitidaan, O-Pu-Du pahutingan (歐布杜牧場), atu Ka-La-Pa puo-wu-kuan (博物館) i malumanay a mukasi a luma' (Old Residency).

備註:實際上,聖經中的迦南地在尼羅河三角洲東方,大約夾在(約旦河-死海) 連線與地中海間的地地,現今以色列的位置。bacu: tatenga', kamu nu Syesiw (聖經) sa 迦南地 (Cannan City) idai, Ni-Luo-He-San-Cia-Cuo (尼羅河三角洲) nu waliyan, hatida kya micapi tu Ya-Dan sauwac atu Se-Hay (約旦河-死海) malaluding atu Di-Cuo-Ha (地中海) a lala’, nu aydaay a [[Israel|I-Se’-Liey]] (以色列) a kakitidaan.[https://www.backpackers.com.tw/guide/index.php/%E5%A5%88%E5%8F%8A%E5%88%A9%E4%BA%9E]
== '''malimulak a kawaw (節慶活動)''' ==
== '''malimulak a kawaw (節慶活動)''' ==
1.奈及利亞信奉伊斯蘭教的人口眾多,因此伊斯蘭教節日極為重要。

1. '''Nigeria''' (奈及利亞) u nipisingar nuheni sa u I-Se-Lan-Ciya (伊斯蘭教) ku sayadahay nu tademaw, sisa u pingangangan nu singar nu heni.
1. '''Nigeria''' (奈及利亞) u nipisingar nuheni sa u I-Se-Lan-Ciya (伊斯蘭教) ku sayadahay nu tademaw, sisa u pingangangan nu singar nu heni.

2.阿甘古釣魚文化節(Argungu Fishing and Culture Festival), 二月中旬至下旬在索卡多河河邊舉行,有一連串的水上活動比賽,如釣魚,空手抓魚,獵鴨,游泳等等。


2. A-Kan-Ku (阿甘古) pipacemudan nu [[lalangawan]] nuheni, i teban nu tusaay a bulad katukuh i tuhedek nu bulad itida i Suo-Ka-Du [[sauwac]] (索卡多河) asikawaw, idaw ku i nanumay matulin ku nikasasedsed tu i nanumay a kawaw, idaw ku nipacemud, tanu limasa midakep tu buting, miadup tu taduk, midanguy hatida.
2. A-Kan-Ku (阿甘古) pipacemudan nu [[lalangawan]] nuheni, i teban nu tusaay a bulad katukuh i tuhedek nu bulad itida i Suo-Ka-Du [[sauwac]] (索卡多河) asikawaw, idaw ku i nanumay matulin ku nikasasedsed tu i nanumay a kawaw, idaw ku nipacemud, tanu limasa midakep tu buting, miadup tu taduk, midanguy hatida.

3.在八月時的Pategi Regatta也有水上活動競賽。


3. i waluay a bulad han i Pategi Regatta idaw ku nu nanumay a nikasasedsed.[https://www.backpackers.com.tw/guide/index.php/%E5%A5%88%E5%8F%8A%E5%88%A9%E4%BA%9E]
3. i waluay a bulad han i Pategi Regatta idaw ku nu nanumay a nikasasedsed.[https://www.backpackers.com.tw/guide/index.php/%E5%A5%88%E5%8F%8A%E5%88%A9%E4%BA%9E]

2021年10月5日 (sakatusa a demied nu lipay) 11:34 a sumad

Nigeria (奈及利亞)

Nigeria (kamu nu Hulam: 奈及利亞)

Flag of Nigeria.svg
u hata nu Nigeria (奈及利亞)

u Nigeria sa i labu nu Fei-Cuo (非洲), itiza i 10 00 N, 8 00 E.

u ahebal nu lala' mapulung sa 923,768 sq km.

u ahebal nu nanumay sa 13,000 sq km.

hamin nu tademaw sa 186,053,386.

kakalukan umah sa 78%, kilakilangan umah sa 9.50%, zumaay henay umah sa 12.50%.

demiad (氣候)

屬熱帶氣候, 一年當中最炎熱的季節在2月~3月期間, 溫度高達33度~38度。一年僅分雨季及旱季兩, 4月~10月為雨季、11月~3月為旱季。最適合旅遊的時節為旱季時。

u kacaledesan a demiad, sa caledesay nu mihecaan a puu' han, i saka tusa~saka tulu a bulad, satalakaway a demiad katukuh i 33 du' C~38 du' C, nu cacayay a mihecaan tusa ku benis nuheni u udad atu kakedalan. i sepatay katukuh cacay a bataan a bulad ku udadan a puu'. i sepatay katukuh sabaw cacay a bulad ku kakadalan a puu'. sakapahay a taidaan midang sa i kakedalan sa.[1]

tapang tusu nu kanatal (首都)

u tapang tusu nu kanatal sa u Abuja (阿布加).

kakinginan nu kanatal demiad (國家紀念日)

kakinging nu kanatal demiad sa 1 bulad 10 demiad.

tabakiay a tapang nu kanatal (元首)

u tabakiay a tapang nu kanatal (cong-tung, 總統) ayza sa ci Muhammadu Buhari, micakat a demiad sa i 2015 a mihca 5 bulad 29 demiad.

kakanen (飲食)

1.知名的點心是dodo,也就是香蕉, 在一般的路邊攤都吃的到.

sakatinengan nu katuuday mibesing sa u "dodo", uni id'idan tu paza' (pada'), i dadandadanan sa makaen tu numita.

2.南部有種辛辣的魚料理.

nutipan nu Nigeria (奈及利亞) idaw kuni palumaan tu aledahay a sapatinu'i buting.

3.因黎巴嫩移民甚多, 故亦有黎巴嫰餐廳.3. yadah ku mabulawya nu Li-Pa-Nen (黎巴嫩) a tademaw, sisa idaw ku Li-Pa-Nen (黎巴嫩) a kakanen.[2]

aaidangan (觀光景點)

La-Ke-Se (Lagos, 拉哥斯)

奈及秉亞重要商業重鎮。巿區內景點不多,但夜生活卻非常精采,尤其是音樂現場表演非常豐富,有名樂手Fell Kuti 就是來自拉哥斯巿郊。Ariya Night Club 的老闆就是著名的Sunny Ade

另外還有Jazz38, 表演慾旺盛的人可以帶著樂器一起玩,隨時有可能被找上場客串喔。

Nigeria (奈及利亞) u sabaketay nu pisiwbayan a tukay. u maci hantu inai ku yadahay a aaidangan, nika u labi hantu sakanaulang sa. micidek kuyu nipidadiw nuheni sakanamuhan sa. uydatu umi tuktukay usi ngannganay ci "Fell Kuti" nama kaydaay i La-Ke-Se (拉哥斯) secia a niyadu'.

tawki nu "Ariya Night Club" ci sasinganganay "Sunny Ade", idaw henay ci Jazz 38, manamuh malimulak kunuheni anusi sadikcetu paceba satu mutuktuk atu mitenggalateng, anu simanamuhay tunu heniyan tienggalateng sa kunu heni.

拉哥斯巿中心由三個小島組成,其中重要政治外交中心為拉哥斯島,國家博物館(National Museum) 就位在此島上。館內珍珍藏許多銅雕,象牙製品,面具和古董。除了古董之外,也收藏了現代藝品,特別是前任總統Murtala Mohammed 被暗殺時坐的車子也在展示行列,收藏非常多元且豐富。

u tukay nu La-Ke-Se (拉哥斯) sa, nu tuluay a subal nipatideng, sakay pidimelay nu cen-ciay (政治) a tatungus ku La-Ke-Se (拉哥斯) a subal, kanatalay a puo-wu-kuan (National Museum) itina subalan. yadah ku nipisinga' aadihen, yadah ku nipituktuk tu tung (銅) nisanga'an, ngipen nu zu (大象) nisanga'an, zuku tu bihid (面具) atu mukasi tuud atu aadihen. nanu mukasi sa, idaw ku nu aydaay a nipisinga' tu canacanan aadihen, tukubicu sa tunu naayaway a cung-tung (總統) "Murtala Mohammed" nipacukan tu kadideng, aadihen tu nu aydaay a tademaw. yadah ku canacanan aadihen.

Ka-Nuo (Kano, 卡諾巿)

位於Sahel,緊鄰撒哈拉沙漠,有一年的歷史,是西非最古老的城巿。雖然此地商業活動也相當繁榮,怛比起安哥巿算是安靜的多。老城(Old City) 是巿裡重要景點,老城門(Kofar Mata Gate) 可通往中央清真寺。每個禮拜五中午12:30祈禱時,五萬名信眾齊聚一堂,場面非常壯觀。

u Kano i Sahel, macapi tu Sa-Ha-La (沙哈拉) likenglikengan.

Nan, makaala tu cacay a malebut a likisi, u Si-Fey (西非) satenesay nu naayaway nu tukay, amica ku pacakaya a kakatidaan malimulak tu kya niyadu’, anu sausin caay pikihacen tu cinglaw nu An-Ke tukay (安哥巿).

"tenesay a kenis" (老城, Old City) u pidimelan nu aaidangan, "sasaedeb nu tenesay a kenis" (老城門, Kofar Mata Gate) taneng makatukuh i inutebanan a Ci-Cen-Se (中央清真寺). tu pilipayan nu lima a demia teban nu kalahukan sabaw tusa idaw ku pangkiw a tuki milungc kunuheni, makaala tu limaay amang (萬) nu singia (信眾) nuheni saka numuhan sa miadih.

O-Ni-Sia picakayan (Onitsha Writer's Market, 歐尼夏市場)

歐尼夏位於拉哥斯東方,是非洲人口最密集的地方。這裡有個很奇怪的巿場專門賣書,您會看到很多超奇怪的書名,例如:"憎恨對方的夫妻"或是"我的七個女兒愛追男人"。甚至連書評都很奇怪,例如說:這本書唸起來就像喝兩啤酒一樣的快樂"

O-Ni-Sia ku i La-Ke-Se (拉哥斯) nu waliyan, u Fey-Cuo (非洲) sa macelcelay nu tademaw a kakitidaan. itini idaw ku mahicaay hakiya a iciba’ u cudad namin kusi sapacakay, yadah kuma a dihay numisu ku masahicahicaay a cudad, tinaku: "malamalinges tuni malaacawa" (憎恨對方的夫妻), atu "maku a pituay a wawa mangalay tu tatama’" (我的七個女兒愛追男人), masasakamuwan tu cudad (書評) mahicaay kiya, tinaku sa : "tinacudadan mahicaay kya asipen mahida u mieni’pa tu tusaay a landaway a bilu hatida kunika limulak" (這本書唸起來就像喝兩瓶啤酒一樣的快樂).

Ka-La-Pa (Calabar,卡拉巴)

奈及利亞東南部克斯河州的首府,擁有一座傲人的古城----卡拉巴。

Nigeria (奈及利亞) wali nu tipan a Ke-Se-He kenis (克斯河州) a tapan tusu nu kenis (州), idaw ku cacay a sapatinaku tu mukasi a tukay: Ka-La-Pa (卡拉巴).

許多人喜歡稱卡拉巴為[迦南地( Cannan City) ,也就是聖經中留著牛奶與蜂蜜的土地。

katuud ku mangalay tu Ka-La-Pa (卡拉巴). pangangan tu Cia-Nan-Ti (迦南地, Cannan City), nacasa ku Syesiw (聖經) liwanen ku buling (cacucuwan, 牛奶) atu cemit (waneng nu wadu, 蜂蜜) a lala'.

卡拉巴當地的人民十分的好客盛情,區內民風純樸,並擁有許多歷史文化的遺產及多處的胨美景,使尚地成為理想的觀光地點。

Ka-La-Pa (卡拉巴) a tademaw manamuh a taydaan nu labang, u itidaay a tademaw hina alaala ku balucu', sisa yadah ku likisi nu heni tu lalangawan atu nu liwan nu namaka babalakiya atu bangcal nu niyadu’, sisa tini mala kaadihan nu katuuday a taydaan a miidang.

i Ka-La-Pa.

觀光景點則包括有瓜娃瀑布(Qua Falls),阿波金瀑布(Agbokim Water Falss), gno qamh wirm jmso ci wgrv (Kangyang National Park) 猩猩保護區,歐布杜牧場及位於 " 舊宅" (Old Residency) 內的卡拉巴博物館。

aaidangan han idaw ku Kua-Wua cascas (瓜娃瀑布, Qua Falls), A-Bo-Kim casas (阿波金瀑布, Agbokim Water Falls), Kan-Yang kanatalay a aadihan (坎揚國家公園, Kangyang National Park), tabakiyay a ungay (猩猩) miadingan a kakitidaan, O-Pu-Du pahutingan (歐布杜牧場), atu Ka-La-Pa puo-wu-kuan (博物館) i malumanay a mukasi a luma' (Old Residency).

備註:實際上,聖經中的迦南地在尼羅河三角洲東方,大約夾在(約旦河-死海) 連線與地中海間的地地,現今以色列的位置。bacu: tatenga', kamu nu Syesiw (聖經) sa 迦南地 (Cannan City) idai, Ni-Luo-He-San-Cia-Cuo (尼羅河三角洲) nu waliyan, hatida kya micapi tu Ya-Dan sauwac atu Se-Hay (約旦河-死海) malaluding atu Di-Cuo-Ha (地中海) a lala’, nu aydaay a I-Se’-Liey (以色列) a kakitidaan.[3]

malimulak a kawaw (節慶活動)

1.奈及利亞信奉伊斯蘭教的人口眾多,因此伊斯蘭教節日極為重要。

1. Nigeria (奈及利亞) u nipisingar nuheni sa u I-Se-Lan-Ciya (伊斯蘭教) ku sayadahay nu tademaw, sisa u pingangangan nu singar nu heni.

2.阿甘古釣魚文化節(Argungu Fishing and Culture Festival), 二月中旬至下旬在索卡多河河邊舉行,有一連串的水上活動比賽,如釣魚,空手抓魚,獵鴨,游泳等等。

2. A-Kan-Ku (阿甘古) pipacemudan nu lalangawan nuheni, i teban nu tusaay a bulad katukuh i tuhedek nu bulad itida i Suo-Ka-Du sauwac (索卡多河) asikawaw, idaw ku i nanumay matulin ku nikasasedsed tu i nanumay a kawaw, idaw ku nipacemud, tanu limasa midakep tu buting, miadup tu taduk, midanguy hatida.

3.在八月時的Pategi Regatta也有水上活動競賽。

3. i waluay a bulad han i Pategi Regatta idaw ku nu nanumay a nikasasedsed.[4]

malalitin tu ihekalay atu zumaay a natinengan