Akim

makayzaay i Wikipitiya
musakamu tu nikauzip
u kamu nu Sakizaya ci Akim

kaliliman[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

ci Akim 鄭阿琴

nilaculan[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

nikauzipan niAkim

naykaLibunan miadeci kami ibuyu' ngeng ngeng sa kiya hikiki 我們去山上去採箭筍飛機嗡嗡聲在天上飛
ilaku malukay pelipelian simapatayay yu 飛機丟炸彈到田中央好像有人被打死
nu hikuki nu dipun ya kilang tabaki tidakaku mutideng mimelaw 日本的飛機經過一顆大樹,當時我站在那邊看
ya hikuki tatusa kiya mikacaway 飛機上好像坐二個人
mamelaw itasa han sa katalawan sa miadeci kami ibuyu' 我看到飛機往下飛,好恐怖當時我在山上採箭筍
uyda katangka han nu pangcah abuyu' mikuwan cay kamelaw 當時在佳林的上空,當時我們在山上跟本就看不到
ihikuki kiyami sanimasuni tu pelipeli sa tu 是飛機啊一下下就聽到pelipeli的聲音
telatal sa tu sumapatayay mikuwang tu malukay telatala是槍聲
micudaday talasan nin siya mikusiw apalu  yua 在打子彈時我們會躲學生他們打不打
miadeci kami ibuyu' mikacaw tu apalu mataneg kaku 我們一直都在山上採箭筍麵包樹我也爬上去
tayda ipabaw u madawisay hini han muhini 爬上去最高的地方用手能採的只要扯一下
cikatalaw ama hetik kinacacay miyala tu apalu haw 我們都不怕每次要採麵包果
si tawtaw sa muhini mu cucuk he sa yah sa 會拿一根很長的竹干刺中麵包果山下搖就掉下來
ca-i-dan mahetik yu, matalaw tu anu muwala sa 差一點掉下來當然會怕啊
wini alima sa muhini tuyni akilang sa muhini 一隻手抓緊這個樹枝另一隻手要找支撐才不會掉
hini sa ku adidi mahetik kunu mahetik kaw nayay tu ayda yu 差一點掉下如果真掉也許現在沒有我
wawa nu pakuyuc kaku kiyami u sakakaay  kaku 我家境貧困我又是大姐
mikacaw kaku tu icep(daedac) yu mahida henay 我也會爬檳榔樹在當時
nay i tu ayda napacakay kaku tu lami i se-pa-se-cang 現在什麼都沒有了,我賣菜過在四八市場
tayda kami tatulu u bayi taneng sa winaan aku 我們有三個人去那賣菜有一個紀很大了
wawanida gen-uo-tong-nen taneng malawina aku (malecad ku mihca niyam ) 跟我同年可以當我的母親
u pangcah tu aynuku han nusayaway pacakay tu lami' sa 我們一起賣菜的朋友一半是閩南人吧!
nay dadan sayaway pacakay tu lami' nay min-lang-go-siw-pang a dadan 以前在明廉國小旁的路上賣菜
misasuwal tu min-lang-go-saw atu kincal maydih pacay tu lami' 我們知會學校和警察
katuudkatuud kami pacakayay u labang kyami 我們越來越多人來這裡賣菜
cihi tu ku kincal bahbahn tu kami i se-pa-se-cang i dadan tu 我們也被警察追趕,後來四八市場開始建造
u lutuk henay u lucilucikan mamin satu sangaan sa tu 那個地方都是雜草蘆葦草到處是
pacakay sa katuud katuud sin-cay-ciw-sen-kong-le 愈來愈多人買現在就成功了
nawami ku sayaway pacakay itida u lami sa siapalu kaku kyami 當時是我們先在那邊賣菜
i-can u apaluniyam nay tini itetpal nu luma' ayda mapatay tu 以前我有麵包樹所以有的賣
niya long-wang-tay-bung hananay i-ke-uy-san-ce 那顆樹死了被龍王颱風吹倒了
mangeli' tu nami ku ciid kyami balaki tu mapatay tu 那顆樹樹枝折斷幾經波折終還是不抵風吹倒了
mikacaw kaku tu kilang hayda i iluc madawisa hiniha mupilwt 我爬樹很厲害可爬到最頂端
balaki tu kaku siacawaw tu kaku itawya tatabaki ku apalu itawya 當時我結婚了麵包果都長的很大顆
u hiyahenay i dikudikud i se-pa-se-cangwami ku sayaway 當時四八市場我們是先峯
namahida katuud katuud ku tadaay pacakay naw cy-tow kami 沒有多久越來越多人在那裡賣菜
naw yi-ge-ci-ciy taywan u wawa nu atnuku tu pacakay tida 最開始是一位姐姐他是混血的民族有原住民的血統
Min-lang-go-siw yamuhiniay adadan sian-cay-se-cong-san-lu' 開始是明廉國小附近
muhini kiyami na'-se-hou' u luma gang-cay-haw 就在中山與…十字路口那時候房子剛蓋好
pacakay tu lami melaw han ku acawasa malasinsis sa 我賣菜,有人懷疑說我的丈夫是老師
cay kasikad sa po-se-tow u maku tu apalu tiya lala tuyda 不覺得丟臉嗎? 什麼東西是自己要負擔的
nicakayan niyam nunu pangcah tu a imahida henay 那塊地我們想買
i taywan sa ye-wan-kuay-haw-le sa kya acawaku tada i Nong-huy 後來打聽要台幣一萬便向農會
mi cey i tida sa haymaw han mi kow sipaysu tu adidi sa 借款便開始扣款
hida ku picaliw tu pasu' yu mahida cacay bataan ku mihca aku 當年就是這樣借款
cacay a bataan mapatay mikuli tu kaku nay malalung nu inalala tuyni 我十歲父親就不在了當人家的佃農
tida misapakan tu pabuy zisay pakuyuc kunikaudip niyam 給人家種地給人家養豬我們十歲家境貧窮
mapatay tu ciyamaku sa mapilkihay cinaku ikagayc nu dipun 父親過世早我的母親是身障人士
apida lukuziwang nipabeli niya tawki enem a bataan ku paysu 我父親只賺日幣60元
inihenay ciyamaku san-ke-yua'  kaku mikuli mapatay tu 父親在世,我工作三個月
apida a san-se-kuay sa pabin naku cinaan naku ciyamakuwan ce-yan 我領了錢給父親30 也給媽媽30元這樣
zisay kaku itawya mikuli tida mudimata pacakay tu apalu 十歲我扛著麵包果拿去賣
nuwaku dada kumahiniay nuytiniay adiwawa cay tu picudad 這裡的孩子只有我這樣
ziulukusay kaku tida henay nay zisay tayda 直到16歲還在這裡工作我十歲過來的
lan-how nu ayawan u tiniay tu a tademaw kaying ku heni 我家前面都是這裡的人
mikuli maluk kya mihaw miladay kaku tuhenian ziwyunsay 我十四歲跟著人家去種田
u tawki sa u wawa sa misanu taywan 那老闆口氣很差
( wawa u acawaysu u babalaki haw )matuasay 說我嫁給很老先生
sahidan ku kamu hanaku cacay kunuheni cacay tu kumaku 我心裡在想他怎麼可以這樣講
hay-yaw-ben-saw-hay-ce ma han naku a han nisuku sausi haw 難到有分小孩子的嗎我是這樣想
sa kiya tawki takuwan sa u aca aku malecad tu nu heni 後來那老闆說原來你這樣想喔
malecad tu amaluk kiyami anu maluk tu kalitang sa 我們都一樣啊! 他們做多少我也不輸他們啊
tulu sa cacay tu cacay tu cay kaku kaadidi kuni kalukan 我一次三行也沒有變小啊哈
sasausin nu wawa hanaku sa kya tawki malecad tu kulipida 我算算也不是孩子能做的我一樣做
midisdis tu tebus haw mahida henat haw  tebus 我們砍甘蔗我們在整理和一位朋友合作
tatusa kami cacay sa nikapatayan nu acawa 朋友是丈夫往生了,為了生計我們一起
tatusa ku wawa u taywan sa wakusa cacay ademiad 他有二個孩子要養 當時我一天
anu idaw ku dadisdissan sa makaala tu 480 一天有480元,整理甘蔗的工作削甘蔗葉
itiniay i kenuyahaw hinisa sipaysuay ku labunuluma' 在國富那裡也有,有些人家境很好慢慢來
maluk yo-ye-haw-me-yo-ye-haw han sa cacay ademiad 我們勞碌命手腳要快,他們呢有也好沒有也好
cay pakaala tu 100 maku sadidiay idaw ku 380 那怕一天100他們甘之如飴我的最少也380
maanub hna kuyda alahican sa manunud kumi belbelay 這裡淹大水,有時候水非常的大
mabulaw kuy tiniay mabalad kyami niwtu kya nanum sa 所以很多人都搬家,因為洪水沖積家門口
u lalasa nuy tiniay haw mukulkul eyda laecus mapelad 這裡的泥土好像在滾滾浪濤
eyda nay wawa nu taywa mimelaw i hinisa mapelad sa 那裡有一小孩在觀望洪水,並不知腳下突然土地被沖刷
miladay maalul mahida ku nanum nahini matini 湍急的洪水將小孩一拼帶走溺斃
yun-dung-cang maala namin miyami kuhadidien maala tu kami 湍急的洪水也流過現在的運動場,差一點我們也被沖積到
mulaliw tu namin wami tu dada kuy tiniay ayda  i lalikulay 大多數的人都離開這個地方
aluma namahida henay sa malimad tu tayni aca namin 因為那樣所以搬家的人多
kuyni u wawaw tu sisa siluma sa nudikudan malimad 現在大部份都後代再搬回來住所以有人住
ku i lilisay nu dada nasiluma henay matiya 住在馬路邊的大部份都有回來
cacay tu kami itini u taywan eyda nu timulan 只剩我們這一戶及那裡有閩南人
tu eydaay silumaay ayda wami kuy tiniay 還有前面現在前面那裡
cacay kamu hatini ku luma' niyam maluyuh nu baliyas 當時房子是被颱風吹倒的
ku tadaluma' sa adidi' tu ucuked sa wida tu ukilang 我們主房倒了匠就蓋一間小小的房子
u da'dac ku cuked sapahini tidahenay 從蓋用檳榔樹當柱子及橫樑
pakiyuc henay mapikihay kuyna zisay kaku itaw ya 我家境貧困媽媽又身障,當時我十歲
balaki balaki tu mikuli tu kaku miladay tu ratwan maluk 我漸漸長大跟著大人去田裡工作
tidamin i cupu wicupuay atademaw nnuy tuniay amin 都到國福那裡那裡人以前都住在我們這裡
itini u Sakul u Sakul kuni pangangan ayda itida 我們這裡原來叫Sakul現在國福稱Sakul
u cupu han nuniyam sa sicupu i tida kiyami tida ku luma'sa cupu  是提防做石龍為了防洪水
cupu cupu u nganga nudau u sakul u sakul juy tiniay 那裡也叫sakul這裡也是sakul到怎麼回事呢
nuy tiniay namin kuytidaay malimad mapelad tu kudrma 那裡的人全是從這麼搬過去的
simaalulay mapelad eyda u mapikihay u tatayna 當時也有人溺斃還有那裡有一位女的也是跛腳
matuas balaki tu sa siculekul cinaaku muhini 漸漸長大我的親有持拐杖走路
makaala tu uo-dian hakiya iniw tu kiyabalad muhini tu 大概下午5點多洪水來了
siluma' nipalumaan nida tulalumaan cacay itini 這裡有房子是原來的
kabilil u katukuhan tu ku amapelad sa amaala tu kinaluma' sa 後來洪水來了大叫快點跑房子快被湍急的洪水吞噬
yah! yah! yah! sa tu tahekal sahenay mapelad tu kiyaluma' 呀!呀!呀!才剛跑出來那房子己經洪水吞噬了
nu ninaku a nikaydidaan tay dan tamiyan mueneng ababalaki 原先媽媽的後來搬到我們這裡來
u lalumaan nida eyda namin i san-ping mueneng 他的親戚都住在山邊
tataytay tini mueneg matineg henay muculil musahemay 他一個人住還好會自理三餐
mukan ci nida adidi mahida melanga malatu' nay kubalad 吃飯沒有問題還好他長命
datu ku bukela haw sunuk satu mulaliw yu mahidahenay 在礦野中他悄悄的離開
ya dadan nu muculilay i pang-bin-ha'-li-yow-ti-yow-bang-ce 那條路上也有很多住家
nay henay ku dada itida namakayda i sabatu sa 當時沒有路可走要從水源地
tida hini mu hini maka yun-dong-cang makay lilis nu yun-dong-cang 要繞到現在的運動場才有路
patelekay idaw tu dikudikud tu nay i tu katuku cong-san-doan 直走到中山路
alemet sa nayadah sa dikudiku tu sa nay i tu   以前很多一點紅
hiyaan tu waca mikaykung tu yun-dong-cang nay i tu 後開懇作為運動場
nasiumah kamu tida maalaay nu yun-dong-cang nulala namin 原本我那裡也有地
namaala nu balad  yaw-na-mo-kuan-cen-sow-a 後來被徵收
makatukuh hatini tu kubalad yu micapi tu ku balad 洪水一定到我們這附近
na'-ke-ho'-man makatukuh itida kuyda u balad un-dong-cang-cuay-pang-pean 是就是在最後面運動場最旁邊
misanga tu waca tu yun-dong-cang kapah tu waca 當時開始蓋運動場
nasiumah kami eyda palumaan tu auk you-pey-la 有賠償啦
cay kahacica sapisanga tu yun-dong-cang imahida hwnay 沒多少就給蓋運動場
pakuyuc kami kiyami matabal mapayay  ciyamaaku kyami 我家境清寒父親早往生
waku ku sakakaay mikuli tu kaku itaywan mlakalung 我是長女,我己經工作二了
mudip henay ciyamaku san-ke kaku mikuli mapatay ciyamaku 我工作三個月我爸爸死掉了
enem bataan  ku cacay abulad kitadaan nu dipun 我一個月只有60元,日本人居住的地方
30ing sipapeliaku citamakuwan 30ing iwina taw ya 我親給30 母親給30 在當時
san-ke-yue mulipida mapatay ciyama aku 我領三個月薪水我父親就往生了
mihicahica ku kawaw haw u pakuyuc haw 有任何事,因為貧窮很難發揮
pahakiw ku syihu sakamu cinaku ku cu akim kaku 以前政府會送救濟品
sacinaku anu nay i ci akim mapatay kaku sa 我母親說如果有阿金我可能早就死了
hicahica sa cinaku maliyah kaku misulit kaw-cuy-pa 我不認識字靠嘴巴
pay-tuo-len-ciy mahida ku ni kaudip aku tu siacawa 我會拜託人家事情怎麼做
tu ziwkiwsay u hulam nay ku maydihay 19歲我結婚嫁人
nu pangcah kiyami pakiyucen silumasa hatini 因為家境不好誰要啊!
cimaku maydih nutaw waku ku sayaway siacawa tu hulam 誰要我們呢我就嫁外省人
sepat bataan idaw ku tulu amihca u hulam ku acawaku 他43歲我19 我這部落第一個嫁給外省人的人
43 maleacawa kami nu hitay i tini min-lian tepal ahitay 他43歲嫁給外省人他在明廉旁邊的營房
makadih takuwa si-huan-wo sa hang sakauni 他看到我說喜歡我我們就結婚了
sayaway siacawa mikikung kami u lalumaan ninaku 第一個結婚,我有辦喜宴
sakamu satu kuheni siacawa ci Akim tuhulam u hulam 我母親的親戚說我嫁外省人
u hulam sa matawamin ku taw takuwan nukaudip aku 外省人又怎樣呢他們笑我的生活
kiya mangalay hakiya takuwan kyaacawaku emay 我先生怎麼愛我,我也不知道
siacawakaku sa nay nuwalian muenen kami nu patiyamay 我結婚原本住東邊街上
nay i ku tademaw itini matalaw nu sayaway 我這裡沒有什麼人他害怕
nay tini henay ku luma' niyam sayaway 原本我們住這裡
adidi'ku luma'niyam taynian nutaw miwawah 我們的房子很小
napatayni ku siyhu tu pida mi coy-ci kiyami 政府有送救濟品來
matalaw cinaniyam malimad tayda eyda 我的母親害怕
matuas tu kami tayni aca nacacay kami 後來我們年長才又搬回來這裡 這裡人煙稀少
katuud tu waca wawanamin kuyni nudikudan 現在人多了,現在來的自己人
wawa nu lumanamin nuynu lalumaan ninaku 親戚的孩子母親的親戚
katukuh eyda idada luma' nibakiyaku 那裡都是我祖父的親戚
naytida Wang-ma-ma-cya-ho-mang naw tumuk cibakiyaku sa 我祖父的親戚住在王媽媽家的後面
nu pangcah nay tiniay amin kiyaniyadu kuda 這裡都是原住民的部落
malimaday naw tiniay namin alan nu balad kyami 全都搬回來,以前被洪水帶走
tu malimad tu namin u sakul ku pangangan ayda 全都搬回來名稱還是sakul
u Cupu cay hiday kyu u Cupu han awini u Cupu cupu 就國福里
sicupu itida kyami nay tiniay namin kida tademaw 因為有石龍,他們以前都住在這裡.
uduma u wawa misanga tu luma' itida. 孩子也會在那裡建造房子
cibakiyaku sa nu sakidaya nu tumuk 我的祖父過去當過Sakidaya頭目
nu sakidaya ci kupaku ngangan 最早的頭目叫kupa
nay tu kubabalaki cay tu katineng 老人家不在了我們就不知道了!
ukawaw nu niyadu cinaaku namin ku pasubanaay 部茖的事大部份我母親講給我們聽的
yu mahida henay sikawaw cibakiyaku tumuk niya cupu 當年部落有事我祖父和cupu的頭目一起共識
tayni namin mipalita tu kawaw tu kawaw mahoca 都來這裡問部落的事
mibutingay mapeluk misakamu cay pacawi' 捕魚的,滔滔不絶的說!
ubai nu taw yu mahida henay 別人的祖母也是這樣