Algeria

Algeria (阿爾及利亞)

u sulit nu Hulam: 阿爾及利亞

u siwkay kina kanatal

u Algeria sa ilabu nu Feico, itiza i 28 00 N, 3 00 E. u ahebal nu lala’ mapulung sa 2,381,741 km^2., u ahebal nu lala'ay sa 2,381,741 km², u ahebal nu nanumay sa 0 km², hamin nu tademaw sa 40,263,711. kakalukan umah sa 17.30%, kilakilangan umah sa 0.60%, zumaay henay umah sa 82%. u Feico saamisan a kanatal. u subal tina kanatal sa, u satabakiay i Feico, ahebal ku lala' tina kanatal. i kitakit sa sakapulu' ku lala'. itapiingan nu buyu'. yadah ku itapalay a kanatal.

tapang tusu nu kanatal (首都)

u tapang tusu nu kanatal sa u Algiers (阿爾吉爾斯).

kakininan nu kanatal demiad (國家紀念日)

kakining nu kanatal demiad sa 1 bulad 11 demiad.

tabakiay a tapang nu kanatal (元首)

u tabakiay a tapang nu kanatal (congtung) ayza sa ci Abdelmadjid Tebboune, micakat a demiad sa i 2019 a mihca 12 bulad 19 demiad.

u cunli nu Algeria ci Abdelaziz Djerad ayza, micakat a demiad sa i 2019 a mihca 12 bulad 28 demiad.

u hata (國旗)

u kulit nu hata nu Algiers sa, situlu ku kulit. u landaway u salengacay atu sumanahay.

u nasulitan nu Hulam atu Amilika

阿爾及利亞人民民主共和國，通稱阿爾及利亞，是非洲北部馬格里布的一個國家。阿爾及利亞的陸地面積居非洲國家之冠、地中海國家之冠和阿拉伯國家之冠，排全球第10位。國土瀕臨地中海，東鄰利比亞、突尼西亞，東南和南部分別與尼日、馬里和茅利塔尼亞接壤，西部和摩洛哥相連。

Algeria, officially the People's Democratic Republic of Algeria, is a sovereign state in North Africa on the Mediterranean coast. Its capital and most populous city is Algiers, located in the country's far north. With an area of 2,381,741 square kilometres (919,595 sq mi), Algeria is the tenth-largest country in the world, and the largest in Africa. Algeria is bordered to the northeast by Tunisia, to the east by Libya, to the west by Morocco, to the southwest by the Western Saharan territory, Mauritania, and Mali, to the southeast by Niger, and to the north by the Mediterranean Sea. The country is a semi-presidential republic consisting of 48 provinces and 1,541 communes (counties). Abdelaziz Bouteflika has been President since 1999.

阿爾及利亞人民民主共和國，通稱阿爾及利亞，是北非馬格里布地區的一個半總統制共和國，首都及最大城市為阿爾及爾。阿爾及利亞的陸地面積居非洲國家之首，亦是地中海國家和阿拉伯國家之冠，位列世界第10位。其官方語言為現代標準阿拉伯語，國內通用阿爾及利亞阿拉伯語，而法語則因殖民歷史原因成為國家行政、貿易和教育領域的專用語言。

Algeria hananay sa u nu kapulungan binacadan a kasakanatal, u sipalecad a nipangangan sa u Algeria han, i kaamisan nu Africa ya Maghreb (Ma-ke-li-pu 馬格里布) a kenis, u masapangkiway nu mala cung-tungay a kapulungan a kanatal, u satatangahan nu kanatal sa ya Algiers han. u tukutukusan nu Algeria sa iti Africa a nikacapian nu kanatal sa, u saahebalay ku sausi, kusaan sa ya Mediterranean (Ti-cung-ha 地中海) kaylabuan nu tukustukusanay a bayu atu arabian a kanatal kiayawan ku nikaahebal, i kitakit a nisausi sa u sikala tu cacay a bataan ku nipangangan. u masakamu nu kanataly sa saku nu aydaay sikatanektekay nu arabian a kamu, i labu nu kanatal sa u nina tu nu Algeria arabian a kamu sakalalacal, sakay nu France a kamu sa, nau masatubang i mahida sa, kalalekalan nu likisi kyu u nu kanatalay a sasikawaw, atu nu kalalacay nu pisiwbay atu sapasubana‘ay a tuudtuud sa, masanu mitesekay a sasakamuan tu.

現代阿爾及利亞的前身為法國阿爾及利亞屬地，於1962年經由長久的阿爾及利亞戰爭而最終獲得獨立。其原住民為柏柏爾人，至8世紀因阿拉伯帝國統治而經歷伊斯蘭化與阿拉伯化，至16世紀起為鄂圖曼帝國所統治，因而亦擁有較深重的阿拉伯文化及伊斯蘭文化傳統。

nu aydaay a Algeria atu kiayaway nau Franceay a nipikuwan a Algeria sa, iti 1962 a mihcaan sipakayda tu nu katenesan a nikalpacawan sa, nu dikudan sakakunida sa mapatideng tu a masakanatal. u i tidaay tu a Yin-cu-min sa ya Po-po-el hananay a binacadan(柏柏爾人), katukuh i waluay a seci sa na nikuwanan nu A-la-po nu hungtiay a kanatal, kacaliwayan ya I-se-lan(伊斯蘭) nikayzu, atu nu A-la-po a nipikayzu, katukuh i 16 a seci nikalingatu sa, masa nu ya El-tu-man(鄂圖曼) nu hungtiay a nipikuwan, kyu sasidakecan tu nu malabuway atu nadatungan, nu lalangawan nu arabian (A-la-po atu nu I-se-lan a nikamamin tu sapadutuc.

依靠能源出口建立較強經濟實力，阿爾及利亞的石油儲量位居非洲第二位、世界第十六位，天然氣儲量位居世界第九位，人類發展指數為非洲大陸國家中最高。

miida tu nu udipay a nikaidaw a patahkal, patideng tu kasaicelang nu nipalahecian tu sakay kalisiw, nu Algeria sakay simalan a masupeday tu sa, iti nu Africaay a kanatal sa u sakatusa ku mapasilsil nu ngangan, iti kitakitan sa saka sawenem ku mapangangan, nu kalaidaway a nu gasuay sa, masausi sakaidaw sa u sakasiwa nu nipasilsil, i nu tademaway a nipalekalan a mapatuduay sa, picabis tu nu Africa a kanatal sa u satalakaway ku sakasingangan.

歷史 (likisi)

kasumamadan (古代)

最晚從西元前一萬年起，柏柏人便居住在阿爾及利亞一帶，柏柏人藉著布匿戰爭，柏柏王國逐漸發展。

sakautang namakay celahcan kaayawan nu cacay a mang nu mihcaan a kalingatu, ya Po-po hanany a binacadan i tini tu ku eneng i Algeria, ina Po-po a tademaw sa sipakay nu ya Pu-ni hananay a nikalalais sa, ya hungtiay a kanatal haymaw satu mapalekal.

i tebanan a seci atu kalacapianay tu a ziday (中世紀與近代)

7世紀起阿拉伯人進入，本地開始伊斯蘭化。在此過程中柏柏爾人也曾建立過自己的王朝，伊斯蘭教的傳入和阿拉伯人的深刻影響始於公元7世紀。新的信仰和新的語言使得社會和經濟關係發生了變化，建立了同豐富文化的聯繫，引入了有力的政治表述和政治組織。後來，阿爾及利亞以及周圍地區統稱為柏柏爾諸國。

i pituay kalingatuan nu arabian micumud a seci, i tini malingatu tu masa Islamic (I-se-lan 伊斯蘭教) ku canacanan. kutusi sa ya Berber (Po-po-el 柏柏爾) a binacadan, na patideng tu sanu udipanay a hungtiay a kanatal, ina Islamic (I-se-lan 伊斯蘭) a kiwkay a nipicumud sa malawilaw tu ku kaudip nu arabian (A-la-po 阿拉伯) , nikalingat sa na i pitu a seci. kabaluhay nu singgu atu kabaluhay nu kamu sa, matiyun ku sakalisiw atu siyakay idaw ku nikasumad tu kasakiketan tu tuudtuud, mapatideng tu ku kalubican nu lalangawan a nikalalitinan, sikelit tu nu sakaicelang nu cenceay, atu sapatudu nipapeluanay atu nu cenceay a nikasakapu. satusa, ina Algeria atu nu i liwliwanay a kenis, mahmin a sipangangan tu ya Berber (Po-po-el 柏柏爾) hananay a kanatal.

nu France a palutubangan (法國殖民地)

1830年起法國以一個外交事件為戰爭理由，入侵並占領阿爾及利亞海岸地區，總督胡塞因迪伊被流放，法國殖民地自此逐漸向南滲透，直至對此地區和居民產生深刻的影響開始入侵，但由於頑強的抵抗，法國直到1905年才基本完成對整個阿爾及利亞的占領。

1830 a mihcaan a nikalingatu, u France a kanatal pamuciliwen ku pacabayay a kawaw, nikaydih sa u mamingayaw, midebung cebisan ku kakitidaan nu Algeria nu bayuay a dadipasan, ya satalakaway a mikuwanay ci Hu-say-in-ti hananay sa sipalaliw tacuwacuwa, u nu kalatubangan nu France a kakitidaan sa haymaw sa pasay nu timulan a mulenu, pabesuc sa kalaidaw nu lawilawan nu kenis atu tademaw sa malingatu tu midebung, nika sikapaculi nu pisaicelang a mipulu tu nikahida, kiyu katukuh i 1905 a mihcaan sa i tawya maedem misahamin tu pidebung tu nu Algeria a kakitidaan.

1954年，民族解放陣線發起了爭取阿爾及利亞獨立的游擊戰爭，經過近十年的鬥爭，阿爾及利亞人民民主共和國於1962年獨立。

i 1954 a mihcaan sa, nu binacadanay a pihulakan a masakaputay mihaka palekal tu sapilunguc tu tatungusan a masakunida sananay a kanatal, kalingatuan tu mingayaw tu kaladubaanay a kawaw, sipakay caliwayan tu cacay a bataan nu mihcaan a nikalalais, ina Algeria a binacadan sa nu binawlanay a kapulungan a kanatal, mapalaheci tu i 1962 a mihcaan kunida sa malakanatal.

u kakitidaan (地理)

阿爾及利亞地處非洲西北部的地中海沿岸。主要城市有阿爾及爾、奧蘭和君士坦丁。

u eneng nu Algeria sa i Africa nutipan kalaamisanay nu liwliwan nu dadipasan nu bayu. u tatangah han nu kanatal a tuse sa ya Algiers, Aw-lan atu ya Gun-se-tan-tin.

nu cence (政治)

國家元首和政府首腦為共和國總統，由普選產生，任期五年。總統為部長會議主席和國家安全委員會主席。總理由總統任命，亦為政府首腦，負責任命部長會議各成員。（政府首腦是行政部門的最高負責人，因此也可稱為行政首長。）

u mamikeliday nu tapang atu nu cen-huay a kasipunuan sa u nikapulungan a cung-tung, sipakay nisinkiwan a sikaidaw, lima a mihcaan ku sasadimataan tu nikaala, u cung-tung sa u nu puay sa sakay nu lalubangan nu mamikeliday, atu nu kanatalay sapaadingay a mamikeliday. u mamilusimet tu tuudtuud nu kanatal a sakakaay sa au cung-tung tu ku mamipatudu tu cima, masa nu cenhuay a tatangahan a mamukelit, sikining tu sapasikawaw tu tatapang nu pu(部) atu giingay a tapang. (u nu cen-huay a tatangahan sa u satalakaway nu mamidimataay a tademaw kiyu taneng a sipangiha u satalakaway a mamikuwan a tapang han).

阿爾及利亞議會為兩院制，下院380席，上院144席。任期五年。

nu Algeria a pilubang nu giing sa palatusaen ku sasikekec, maysasa sa 380 kalaidaw nu giing, i talakaway a giing sa idaw ku 144 kayadah. u nikaala sa lima a mihcaan ku sasidimataan.

u sakay nu pakalisiway (經濟)

石油和天然氣是阿爾及利亞經濟的支柱產業，阿爾及利亞天然氣儲量為全世界第五，全世界第二大天然氣出口國。阿爾及利亞石油儲量為全世界第十四。國內有農業、漁業、畜牧業、礦業、工業、出口貿易及進口貿易。

nu simal atu nu sengi tu lahaday a gasu, u nu Algeria sasikalisiway a tektek a nikasilacul, ina Algeria sakay nu lahaday a gasu a nipisupet sa i kitakit idaw ku sikangangan tu sakay lalima nu pasilsil, sakatusa i kitakit a patahkal tu gasu a kanatal. nikasisupet tu simal i kitakit sa nipasilsilan, u sabaw sepat sa ku nipisausi. i labu nu kanatal sa idaw ku malukay, mibutingay, pahutingay, miliba'tuay, numukingnay, patahkalay tu mamisiwbayay, atu papicumuday a tuud nu sakikawaw.

sakay nu lalangawan atu pasubanaay (文化教育)

阿爾及利亞制定了教育民主化、阿爾及利亞化、阿拉伯語化、重視科學和為了國家發展四項原則，對6至16歲少年兒童實行9年一貫制義務教育，小學入學率97％，中學入學率66％。中、小學生教育免費，大學生享受助學金和伙食補貼。

Algeria sa idaw ku nipakelec tu hulic sapasubana' tu kunida sananay atu Algeriaay, A-la-poay nu kamuay, pabalucu’ tu nu gakaay atu nu sapalekal tu kanatalay a cedang, sihulic tu nu limaay a mihcaan katukuh i sabaw enem nu micudaday, sakasikining nu sapasubana', micudaday tu nu adidiay a wawa sa makaala tu 97% kayadah, nu tebanay a nipicudad sa makaala tu 66%. micudaday tu nikahinian sa, a caay paaca tu kalisiw, u tabakiay a micudaday sa mituk tu sikaidaw nu piedap atu nu kaen a kalisiw.

malalitin tu ihekalay atu zumaay a natinengan