Awcuo yuncumin 澳洲原住民

likisi 歷史

katukuh i Awcuo siluma’ 到達澳洲並定居

nikulitan nipaadih ni Cenmuse. Kuke pacunaay tu balunga’ a tademaw tu mikacaway tu balunga’ a tademaw atu ci Kewia-gae niyadu’ay a tademaw itini i Sinna-wie-s a Kenay-e dadipasan “ sayaway malalitemuh” hatidaay tu nu seice sakamusa tademaw itini i sip-sep-sep-sep-sep a mang katukuh tu lim-sep-sep-sep-sep a mang nu mihcaan tu nu ayawan makatukuh tu i Awcuo, batad nu mihcaan hakiya katukuh tu cay-tu-lim-sep-sep-sep a mang nu mihcaan. sipakayni i udip nipikinkiwan misausi hakiya makaala tu sip-sip-sep-sep-sep a mang nu mang nu mihcaan.

此畫描繪的是詹姆斯·庫克船長及其船員與格威嘎爾部落土著在新南威爾斯的柯奈爾海岸的「第一次接觸」大多數學者認爲人類於距今40,000至50,000年前到達澳洲，至遠可能達125,000年前。根據基因分析得出的估計則是約44,000年前。

itini i Awcuo kaadihan nu satabalay ni pelaan nu aydaay a tademaw nu liwan a kidu u “ Mangke-zen”, nisausian tuni kaudipan han mabatad tu ayda nu siptu-sep-sep-sep mang nu mihcaan.

在澳洲發現的最早的解剖學意義上的現代人類遺存是「芒哥人」，估計生活在距今42,000年前。

sayaway singangan tu “ Mangke-hu lu banggu” liwan nu ukak atu sumamad atu aydaay nu Tucu kinkiwen tu DNA palecad sakamusa Mangke-zen atu Awcuo-tucu ini’ ku kanki nu silet nuheni, itini i Kesea-ce caay palutatenga. 35 有批評指出此一排序沒有經過獨立驗證，並且結果可能受到死後改變或DNA熱力破壞的影響。

idaw ku miciliay sakamusa nai’ ku misacacaya amikinkiwan tu tatengaay, nuni kasilahecian hakiya tunika patayan anika sumadan tu DNA nikalalit nu nika lawpesan.

最初對稱爲「芒哥湖3號」遺骨與古代及現代土著進行的粒線體DNA比較分析顯示芒哥人與澳洲土著之間並沒有遺傳關係，但這一結論在科學界也受到廣泛的不接受。

amica, kunikacilawan kuni kasilahecian, sakamusa ku Mangke-zen, nu i tawyaay a tademaw nu ayawan satabalay tahekal nu taas, aydaay nu muenengay a tademaw u ilu nu Mangke-zen. nina mikuwanay tu tuu’d nu Mangke a yuncumin, misausi acaay tu piedis tu katuuday nunipikinkiwan, sisa ayawhatu, acaay tu pisateked mikinkiw tu Ciin nuheni sa.

雖然，這一受到爭議的分析結果，似乎表示芒哥人，是在當代人類的最早共同祖先出現之前，就已分離出去的滅絕支系物種，至少芒哥國家公園，管理機構認爲，現在當地的土著是芒哥人的後代。由於看管芒哥遺存的原住民，據估計不會允許更多的創傷性研究，因此以後，再進行獨立基因試驗的可能性不大。

hini saan, Awcuo tucu u kinacacay sa amabulaw, makatukuh tu Awcuo i enalay nu masaniyadu’ay a ilucan, nina kapulungan a iluc talaayawen ku sausi namaka nemsip-sep-sep-sep a mang nu mihcaan katukuh tu piclim-sep-sep-sep a mang nu mihcaan, sayaway nipiliyasan tu Huicuo nu aydaay a tademaw nu kenihan, nika idaw ku sibalucuay saan tu pina nu mabulaway a tademaw. nikaydaan a nikabulawan a dadan han, nika kelahan nu bayu u balunga ku kacawen nuheni “milebut tu subal”, idaw ku naemekan, nina tucu itini nu tanayuay a dimadan, atu malawpesaytu nu Awcuo tabakiay a aadupan namapulung ku nuheni maudip.

通常認爲，澳洲土著是一次單一遷徙中，到達澳洲大陸的群體的後代，此群體是64,000年到75,000年前，第一批離開非洲的現代人類的分支，但也有少數意見認爲曾有數批遷徙。最有可能的遷徙路綫，是在海洋水位較低時用船進行「跳島」。有跡象表明，土著在很長一段時間內，與現已滅絕的澳洲巨型動物群生活在同一環境中。

namaka ciin, Awcuo yuncumin u Melani-siya atu Papu-yazen a lalum’aan, nika idaw ku cacaya a ciinna, hakiya namakayni i Nayu-zen anikalalamelan, hakiya nu aydaay nu Ocu-zen anikalalidan.

就基因來説，澳洲原住民為美拉尼西亞及巴布亞人的近親，但有一部分的基因成份，可能來自於和南亞人群的混血，或是近代歐洲人的影響。

ni kinkiwan tu i kakitidaan tu imian Awcuo-zen nu katuuday a tapang nu masacacaya ku taas a binacadan. iluc nu kitidaan anika kenihan, saadidi’ satu namaka Yacu enalan nu mabulaway anikalalidan.

研究表明地理意義上的澳洲人群起源於單一的祖先族群，後代各地區組群之間分隔後，相對較少受到此後來自亞洲大陸的移民影響。

duma satu Sinci-nieya a Papu-ya-zen, i nuayawan tu lutu-sep-sep-sep a mang nu mihcaan, namaka Huili-pin a Mama-nuya-zen “ Mamanwa” nika liyasan a tahekal, itini tu i nuayawan tu lim-sep-sep-sep malebut a mihcaan buwah satu ku tademaw.

其中新幾內亞的巴佈亞人，在約32,000年前，從菲律賓的馬馬努亞人（Mamanwa）分離出來，並在約5,000年前人口迅速膨脹。

nipikinkiwan tu ciin itini i tusep-caycay a mihcaan, Awcu tucu, Papu-ya-zen atu Mama-nuya-zen idaw ku laday tu Yacuo sumamaday a tademaw tu Danni-suowa-zen a ciinan, sisa aydaay nu Yacuo a tademaw atu sumamaday a tademaw, itini i sipsip-sep-sep-sep nu ayawan a mihcaan malamel tu.

據2011年的基因研究，澳洲土著、巴佈亞人和馬馬努亞人都帶有亞洲古人種丹尼索瓦人的部分基因，因此亞洲的現代人類和古人類，在約44,000年前發生過雜交。

tina tusep-caytu a mihcaan napatahekal tu nisulidan, idaw ku nakamuan nipatahekal tu sip-sep-sep-sep a mihcaan, simakaydaay i Intu katukuh i Awcuo tabakiay nu ciin muculil. tawya a zitayan, unikilukan nu Awcuo tu sumamaday, kasumadan nu gigicu aru kakanen a zitayan, sisa micuduh tina tusaay nu laadan a kanki.

而2012年發表的一篇論文，則報告有證據顯示4,000多年前，曾有從印度到北澳洲的較大規模的基因流動。這一時期，也是澳洲考古記錄中，工具技術及食物加工出現變化的時代，因此有推論兩者之間有關聯。

Tucu u adupu ku kawaw nu sakaudip nuheni, amica kunikaw Tucu a siakayan, sawni mabulaw atu mibutin miadup ku wayway nuheni, tu caaya kalecad nu demiadan caay kalecad ku kakanen, nika kacaaya nu niyadu’an anika udipan atu lalangawan nuheni caay tu pilecad, itia i niyadu’an, idaw ku matenesay nu muenengay i tida atu malukay a kawaw. Awcuo enalan, sadecdecay nu tademaw hani itida i wali timulan a kitidaan, micidek ku Mei-li-he-ku.

土著大多以狩獵採集方式生存。雖然土著社會，具有移動性或半漁獵狀態，按照不同季節的食物資源變化淺析，但不同地區的生活方式和物質文化有很大的不同，而且在一些地區，有永久性定居點及農業活動。澳洲大陸上，人口密度最大的是東南部，特別是美利河谷。