Burkina Faso

makayzaay i Wikipitiya
Flag of Burkina Faso.svg
u hata nu Burkina Faso(布吉納法索)

Burkina Faso (布吉納法索)

u siwkay nu kanatal[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

u Burkina Faso (布吉納法索) i labu nu Feico, itiza i 13 00 N, 2 00 W

u ahebal nu lala' mapulung sa izaw ku 274,200 km2, u ahebal nu lala'ay sa izaw ku 273,800 km2, u ahebal nu nanumay sa izaw ku 400 km2, hamin nu tademawan sa 19,512,533. kakalukan umah sa 43.00%, kilakilangan umah sa 20.40%, zumaay henay umah sa 36.60%.

Location Burkina Faso (布吉納法索) AU Africa

tapang tusu nu kanatal (首都)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

u tapang tusu nu kanatal sa u Ouagadougou (瓦加杜古).

kakininan nu kanatal demiad (國家紀念日)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

kakining nu kanatal demiad sa 11 bulad 12 demiad.

tabakiay a tapang nu kanatal (元首)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

Pionniers de la révolution

u tabakiay a tapang nu kanatal (congtung) ayza sa ci Roch Marc Christian Kaboré, micakat a demiad sa i 2015 a mihca 12 bulad 29 demiad.

u kulit nu hata nu Burkina faso, u landaway u sumanahay atu takuliway, u takuliway a kulit sa ku bunac i telung.

u cunli nu Burkina Faso ayza sa ci Christophe Joseph Marie Dabiré, micakat a demiad sa i 2019 a mihca 1 bulad 24 demiad.

u hata (國旗)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

u kulit nu hata nu kanatal sa, situlu ku kulit. u sumanahay u takuliway a bunac i teban atu landaway.

Blaise Compaoré 2014 White House

u sulit nu zuma a kamu[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

  • u sulit nu Hulam: 布吉納法索
  • u sulit nu Lipun: ブルキナファソ
  • usulit nu Amilika: Burkina Faso

u Burkina faso a kanatal i nutipanay nu Africa masatukusay a kanatal, sakay nu lala'ay nu kanatal sa i labu nu ya Sahara (Sa-ha-la 撒哈拉) likelikenan hananay nu kalatimulan liwliwan a calebacepan. kasumamadan a nipipangangan sa u Haute-Volta (San-hu-ta 上伏塔) han, 1984 a mihcaan walu a bulad sipasumad han tu nu aydaay a ngangan. u satatangah han a tuse sa ya Ouagadougou (瓦加杜古) u eneng sa i teban a kenis nu kanatal, masa nu Burkina faso satabakiay a tuse, masa u nu lalangawan atu pakalisiway a mamikeliday a sasikawawan. ina kanatal sa u nutineng tu sulit sa, i kitakit a nisausi sa u saadidiay a kanatal tu cacay sa, u matinengay tu sulit a tademaw sa hakay tusa tu tulu kiya. u sakanayiay ku nikasilacul a kanatal tu cacay sa.

(u sulit nu hulam: 布吉納法索是西非內陸國家,全部國土都位於撒哈拉沙漠南緣。舊稱上伏塔(法語:Haute Volta),1984年8月改為現國名。首都瓦加杜古位於國土的正中央,是布吉納法索最大城市,也是文化、經濟中心。布吉納法索為全球識字率最低的國家之一,只有約兩成三的國民識字。低度開發國家之一。)

u likisi (歷史)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

ina Burkina faso a kanatal sa u nutipanay nu Africa masabalakiay, na makay i tuluay a seci katukuh i sabaw tulu a seci, iti Bura (Bu-la 布拉) a kakitidaan nu Ni-ze atu nutipan kalatimulan nu Burkina Faso, nisupedan nu masulitay tu nu mukingay ya Bu-la hananay a lalangawan. i mahini sa hakay idaw ku enemay a bataan a cayay kalecad nu niyadu’, ya Mossi (Mo-si a binacadan摩西族) u sakahenulan i kanatal. u tadangangan sa u San-hu-ta, 1984 a mihcaan ya Thomas Sankara (Tu-ma-se. san-ka-la 托馬斯·桑卡拉) ku mamikuwanay sa, mapasumad mala u (Burkina faso 布吉納法索), ina "Burkina" na sipakayda nu Mossi (Mo-siay 摩西) a kamu, u imin sa u "patelekay" caay sa u" patelekayay a tademaw" sananay, "Faso" hananay sa nu makay ya Dioula (Te-yu-la 德尤拉) a nakamuan, u nu "kakawsanay a kanatal" sananay.

(u sulit nu hulam: 布吉納法索為西非文明古國,從3世紀到13世紀,在布拉(Bura)這個位於尼日和布吉納法索西南部,存在記載的鐵器的布拉文化。如今境內約有60個不同部落,摩西族(Mossi)為國內主要種族,原名上伏塔,1984年托馬斯·桑卡拉執政時改為「布吉納法索」(Burkina Faso),"Burkina"源於摩西語,意為「正直」或「正直的人」,"Faso" 則源於德尤拉語,意為「祖國」。)

u kakitidaan (地理)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

u Burkina faso kaahebalan nu kakitidaan sa makaala tu tusa a bataan idaw ku pituway nu mang a km2, u eneng sa nutipan nu Africa maylabu nu tukutukusan, daditekan a nipatektek sa sakay nu ya kaamisan nu balattu(緯度) siwa a tu kalaidaw tu sabaw lima nu tu, walian telektu(經度) nisaliyut sa tusa katukuh limaay nu tu, nu eneng i pabaw niya Vota (Hu-ta 伏塔) a sauwac, kyu sipangangan han tu "Haute-Volta (San-hu-ta 上伏塔)". ina Vota (Hu-ta 伏塔) a sauwac sa maylabu tu nu kanatal, u nisilsilan sa masimaw nu kaacakan atu kaudadan, masatedep ku nipisilsil nu sauwac a nunum, nayay ku pabalungaay, sikainayi tu ku papananuman tu sakalukan, kyu maetel ku malukay a nisalaculan, caay kadayum kunida sananay a sakaudip, sisa i tiniay a kakitidaan sa sanisani a debungan nu belaway a kanatal, nayay ku laheci a kunida sa a malakanatal.

(u sulit nu hulam: 布吉納法索的面積約27萬平方公里,位於西非內陸,坐標介於北緯9度至15度、東經2度至西經5度之間,因居伏塔河上游,因而被稱為「上伏塔」。伏塔河在境內,其流量受乾、雨二季的控制,呈閒歇河狀態,無航運,亦少水利灌概,致使農業生產力低落,不易自給自足,因此在歷史上,本區常被鄰國瓜分,而不能獨立成國。)

ina Burkina faso u kalacaledesan a enal lutulutukanay a demiad ku satudung, nu mihcaan sa nikaudadan u sikaidaw nu nanum sa makaala tu 500~1000 mm, nutimulan ku yadahay tu sakaamis. i kanatal sa nayay ku calebacepan a liken, nika nutipan sa idaw ku nikaahebalan nu lala’ sikayadah nu macamul nu liken, malakedakedalan a umah, nu walian kalatimulan a kitidaan sa ya Vota (Hu-ta 伏塔) a sauwac sanisani debungan nu ya caycay hananay a lalangaw milawilaw, kyu kangaayan aenengan ku kalatebanan atu kawalian. u nikasaupu nu tademaw sa macebet, u duma kay i tebanay a kakitidaan ku masaupuan.

(u sulit nu hulam: 布吉納法索以熱帶草原氣候為主,年降水量介於500~1000毫米,南多北少。全境並無沙漠,但西部有廣大地區土壤多沙,十分貧瘠;而東南部伏塔河谷則有采采蠅的騷擾,故在宜於居人的中部及東部,人口已甚為密集,尤以中部為最。)

sakay kalisiw (經濟)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

nipakalisiwan, u nikalukan atu pahutingan ku wantan nu sakay kanatal, sidakec tu nu kanatalay a musakawaway nu kaala tu walu nu tatungduh ku tademaw. pasu caay kataneng ku silacul nu sapiedap, i tapiingan aca nu calepacepan ku eneng, taneng sananay a kakaluken sa caay kayadah, ina Burkina faso a kanatal sa nanutawya tu u sapakuyucay, masa u nu belaway a kanatal kakaydih han a pacumud tu sapiedap tu nikaidaw tu musakawaway a sapatahkal.

(u sulit nu hulam: 在經濟上,以農牧立國,佔了全國近八成的勞動力。由於境內資源匱乏,且地處沙漠邊緣,可耕地面積較少,布吉納法索一直是個非常貧困的國家,也是周邊非洲國家主要的外來勞工輸出國。)

i kanatal sa u masacacayay a dadan nu silamalay, u sakatayda i dadipasan nu Ivory (Siyan-ya 象牙) a dadipasan, mana aluday a malalacal macebet ku nikasacabay, u Burkina faso atu nu capiay a nutipanay a kanatal, i ayaw nu kunida sa henay a malakanatal sa, u nu Franceay amin masausi a nipikuwan, sisa i kunida sa malakanatal sa, u kapulung nu kalabiyawan a kanatal nakamuan sa u nu France amin. ayda satu u nicukaymas tu kalisiw sa mamin u nu nutipanay Africa a France, nikahida sa nau nikapulungan a maylayap tu patideng, saku nu nutipanay Africa kalisiway a nu paysu nikakumudan a palalekal.

(u sulit nu hulam: 境內唯一的一條鐵路是通往象牙海岸,所以與該國的互動密切;布吉納法索以及鄰近的西非國家,在獨立之前都是法屬西非的一部份,所以在獨立以後,這些國家的官方語言均為法語。目前布吉納法索所用的貨幣西非法郎也是這幾個國家所共同成立西非經濟貨幣聯盟所發行。)

u sakay laluungan kalasiyasiyanan nu malukay atu pahutingay, saku nu kalisiway cayay pakacukat tu sakaudip nu binacadan, kyu paymihcaan ina Burkina faso sa katuud ku mulcisay nu musakawaway tahkal, u sakusaan sa tayda amin i nu belawan a kanatal, tinaku ya Ghana (Ciya-na 迦納), Ivory (Siyan-ya 象牙) a dadipasan atu Guinea (Ci-ni-ya 幾內亞), pacakay tu icelang nu patelaw saka idaw nu kaudipan a nikaydihan, idaw ku apuyuay a demiad musakawaw, idaw ku masatenesay samemmem sananay a i nu dumaay a kanatal musakawaw. nu masulitay a nisausian i ayda sa kaala tu lasubu nu mang, nu taydaay a tademaw, u sapamata tu nu masainaay a kanatal, nika nayay nu angil tu sakay pakalisiw a nikasahini.

(u sulit nu hulam: 純賴微弱的農牧經濟並不能支持其國民的生活,因此每年布吉納法索均有大批勞工外流,主要移向南方各鄰國如迦納、象牙海岸和幾內亞,出賣勞力以賺取生活所需,有的是短期工作,但也有不少人是長期居留國外。據估計現有近百萬布吉納法索人民,幾乎長期居住在迦納及象牙海岸兩國,顯示出其母國脆弱的經濟狀況。)

u palcabayay (外交)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

katukuh i 2020 a mihcaan kalingatuan a bulad nikaedem sa, ina Burkina faso a kalaidaw tu 122 a kanatal ku kasacabayan.

(u sulit nu hulam: 至2020年1月為止,布吉納法索已經和122個國家建交。)

atu nu ROC a nikasacabay (與 中華民國關係)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

i ayaw nu Burkina faso ya San-hu-ta hananay sa namalcabay atu ROC, nika iti 1973 a mihcaan 10 a bulad 23 a demiad kaputunan ku nikalcabay. i 1994 a mihcaan tusa a bulad tusa a demiad, mahtatusaay mutiku aca a malcabay, nika i 2018 a mihcaan i lima a bulad 24 a demiad sa, kinatusaan malebut ku nikalcabayan, katukuh ayda.

(u sulit nu hulam: 布吉納法索的前身上伏塔曾在1961年與中華民國建立外交關係,但在1973年10月23日斷交。 1994年2月2日,雙方復交,但在2018年5月24日與中華民國二次斷交至今。)

atu nu China kapulungan a kanatal nikalcabayan (與中華人民共和國關係)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

ina China kapulungan a kanatal atu nu Burkina faso, iti 1973 a mihcaan siwa a bulad 15 a demiad miteka a malcabay, i 1994 a mihcaan tusa a bulad sepat a demiad, nasikaidaw nu cenhu muliyaw a masacabay atu nu ROC a cenhu masasulit tu patiku a malcabay a ulic, ya China sa pangiha a maputun ku nikalcabayan atu nu Burkinna faso, sulul sa katukuh i 2018 a mihcaan lima a bulad 26 a demiad, ya Burkina faso atu ya China muliyaw aca mapulung a maysulit tu sakalcabayan a pabinawlan, mahtatusaay a kanatal tatenga' tu kinacacay aca, tu nikaputunan kaala tu 24 a mihcaan, sicunus tu nu kanatalay a caculculan a nakasacabayan a kaidaw nu kasasiket.

(u sulit nu hulam: 中華人民共和國與布吉納法索在1973年9月15日建交,1994年2月4日,因布政府與中華民國政府簽署復交公報,中華人民共和國政府宣布中止與布國的外交關係,2018年5月26日布吉納法索與中華人民共和國簽署聯合公報,兩國正式恢復中斷24年的大使級外交關係。)

malalitin tu ihekalay atu zumaay a natinengan[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]