E’wenke’cu

E’wenke’cu鄂溫克族

E’wenke’cu “ E’wenke’yi , Ewenkīl, E’yi, Эвенки, angangan nu sumamad, tunku-se, suolun” u wali amis nu kitidaan a binacadan, tada aenengan itida i E’luose Sipuliya atu Cunkuo Naimumku kitidaan atu Hailun-cin, adidi kui Mumkuay. Cunkuo E’wenke’zen tada palutatengaan nuheni u samanciw, E’luose E’wenku-zen caay ka hacica ku misinciaay tu Samanciw, tatengaay nu pisinciaan u tuncenciw. E’wenke’-zin musakamu tu E’wenke’-yi, u Mam u tunkuse-yi, nai’ ku sulit, itini i likisi u Mamwen ku sulit.

鄂溫克族（鄂溫克語：Ewenkīl，俄語：Эвенки，舊稱：通古斯、索倫）是東北亞地區的一個民族，主要居住於俄羅斯西伯利亞以及中國內蒙古自治區和黑龍江省，蒙古也有少量分布。中國鄂溫克人主要信仰薩滿教，俄羅斯鄂溫克人除少數信仰薩滿教外，主要為東正教信徒。鄂溫克人講鄂溫克語，屬於滿-通古斯語系，無文字。歷史上曾使用滿文。

nanutiya ku eneng milakuuyt tu E’luose-linpan, Cunhua-zenmin-kunhekuo atu Mumku tulu a kanatalan, duma satu muenengay i Cunkuo Mumku nu tasaay a binacadan u nakamuan tada u “E’wenke’cu”, i E’luose a bunacadan itida nakamuan nuheni u “Aywen-cicu”.

鄂溫克世居地區跨越俄羅斯聯邦、中華人民共和國和蒙古國三國，其中居住於中蒙二國的族民根據民族語言漢譯作「鄂溫克族」，而俄羅斯境內的族民則根據俄羅斯語譯為「埃文基族」。

pudac nu kilang a dabek 樹皮帳篷

siakay, luma’ atu sakalacawa 社會、家庭與婚姻

E’wenke’-cu a daydayan nu siakay namaka Hala, Muokun atu Nimuoe caaya kalecad nu ka sakaputan a daydayan, cicuoce atu u cinday mikuwanay itida i Hala nipatidengan nu hitayan.

鄂溫克族的傳統社會由哈拉，莫昆及尼莫爾等不同層次組成。旗佐制及為清代統治者在哈拉為基礎所成立的軍政單位。

sakalacawa婚姻

E’wenke’cu nu cacay ku acawa nu sasacabayan, sumamad u babalaki ku sikawaway palacawa, alahican ibili henay patuduan tu ku saacawaan atu i hahuyahuyan heny nu lutungay patuduan tu mikunyaku, u nanam tu wawa henay palacawaan tu ku tademaw. namikunyaku sa apatayda tu pinkin, caay namin kalecad ku lisin, kaduh, katalan, sidi, ngabul u sapabeli ku mahidaay tu pinkinan. wayway nu pikikungan nanuniyadu’ caay namin kalecad.

鄂溫克族實行一夫一妻的氏族外婚制，舊時多由父母做主，甚至有指腹為婚或搖籃訂婚，早婚的狀況非常普遍。訂婚後需要送聘金（過彩禮），依據各地的有所不同，馬，乳牛，羊或是馴鹿都可以是彩禮的一部分。結婚的方式也因為地區而有差異。

palutatengaan atu sasalinna信仰與習俗 palutatengaan信仰 sumamad Sipuoliya niyadu’an a mapalaway古代西伯利亞地區的薩滿巫師 palutatengaan nu E’wenke’cu malatusa, Samamcia atu Tuncencia. pahahutinan a E’wenku’cu palutatengan tu tuudan idaw ku adingu, yadah ku palutatengaan sa. idaw ku palutatenaan tu Lamacia. E’wenke’cu palutatengan tu miedaw. kapahay nu yunmei atu la’cusay a yunmei mamilalid sa tu sakaudip nuheni.

鄂溫克族的信仰主要分為兩大支：薩滿教和東正教。牧區的鄂溫克族除了相信萬物有靈，多神崇拜外，同時也信仰喇嘛教。鄂溫克族同時也很迷信占卜，吉兆跟凶兆都會影響到他們生活的進行

wensie atu nalimaan文學與藝術

Cintay E’wenke’cu sakakaay ci Hay-lan-ce清代鄂溫克族名將海蘭察

E’wenke’ cudad yadah ku masakalipahakan nu aadihan, sakay niyadu’ a cudad idaw ku pakunkuan tu di’tuan, sumamad a nakamuan, kakunkuan, nakamuan, nu sumamaday a nakamuan, kakiliman a nakamuan, pakatawaay a nakamuan. siida ku labu, namaka sumamad a sasuwalan katukuh tu namakatapangay nu lalekalan a tademaw, angangan nu binacadan katukuh tu likisi a tademaw ci Haylanca, sakahemekan nu binawlan a tademaw, pasunikabulawan nu likisi, nanusumamad anikaudip atu pakunida hananay idaw tu ku mikulitay tu niyadu’ atu mikaysiakuay.

鄂溫克文學絢麗多彩，民間文學有神話，傳說，故事，寓言，諺語，謎語，笑話等。內容豐富，從開天闢地到人類起源，民族起源講到歷史人物海蘭察，地方風物，包括遷徙歷史，古代生活和自然景象都有樸素的描繪與解釋。

dadiw民歌

E’wenke’ dadadiwan picidekan u dadiw atu sisiw a dadiw, malecad ku palaw. katuud ku miadupay a tademaw atu pahutinay tu katala a tademaw matinetineng mudadiw alaw han u singanganay nu mudadiway a tademaw. dadiw nuheni mahida u pakunida hananay, mahida i ahebalay nu lutulutukan atu kilakilangan tu sakaudip a dadadiwan, picidekan nu dadadiwan anu ucanan ku madatengay dadiw sa nai’ ku aadihan tu cudadan. 64 鄂溫克民歌突出的特色是歌與詩，舞渾然一體。許多著名的獵人和牧民同時又身兼了著名的歌手。 民歌的曲調豪放，富有草原和森林生活的氣息，特色是即興生情，即興填詞。

lukiyaw 舞蹈 pulung hank u lukiyaw atu dadiw, anu u canan ku dadadiwan pasuwaw a mulekal misalukiyaw. hatidaay tu nu lalukiyawan kanca masaked ku tatayna mapalaw lalukiyawan nuhin u Nukile, micidek ku palaw nu kuku’, icelang, kapah ku upu.

舞蹈和歌聲結合，不分男女老幼都能翩翩起舞。 民間最著名的舞為多由婦女集體表演的奴給勒，舞步獨特，剛健有力，節奏性強。

sakayliwmah農業

E’wenke’-cu sakayliwmah nu sakaudip mikilul tu zitay a masumad, talaayaw tu ku sakayliwmah, u caaya kasumad nu kakawawan nu binacadan u nanutawyaay a kawawan.

鄂溫克族的農業生活也隨著世代進步而有了改變，農經升級，不變的是仍是族人從事的傳統產業之一。

lalangaw文化 mapatideng satu ku Cunkuo, yadah tu kunipatideng tu nananaman tu daduducan nu lalangawan, u E’wenke’ ci ku tatelungan nuheni, matulintu patideng tu lalangawan a luma’, aadihan tu cudad, aadihan tu cacanan tu tuudan, Wlan pahutinan tu subayu, Sinha pacakaya tu cudadm, kakacudaan a kusi, aadihan tu mipalaway a igaan, igaan a kaput atu niyaduay a lalangawan, sakaudip nu lalangawan a binacadan idaw t uku baluhay a nipatideng.

在新中國建立之後，政府建立了許多機構去保存傳統文化，以鄂溫克旗為中心，陸續建立文化館，圖書館，博物館，烏蘭牧騎，新華書店，電影放映公司，影劇院，電影隊及鄉文化站，族群的文化生活有了新的發展階段。pakatinengay教育

nai’ ku tatengaay nu papasubanaan tu cacudadan nu E’wenku’-cu, nipinanam nuheni u lumaay ku musakamuay a nanaman atu daduducan tu lalngawan, pasun ahican micudad nuheni u pahutinay tu katalan, u maliwhay tu cudad ku yadahay nuheni, napatideng satu ku Cunha-minkuo- kunhekuo, itini i kiwsantu atu sihu nu E’wenke’-cu mabilil patideng tu cacudadan, haymaw satu idaw ku talakaway nu nipicudadan, nai’ tu ku maliyuhan tu cudad ayda.

傳統的鄂溫克族沒有正規的學校教育，所學的大多是家族或氏族的文化傳承，況且在遊牧的生活中很難接受學校教育，基本上是呈現文盲的落後狀態，中華人民共和國建立後，中國共產黨和政府在鄂溫克族群眾聚集處辦學，漸漸提高教育水準，擺脫不識字的狀態。