Fuolansuowa. Lapuolai弗朗索瓦•拉伯雷

makayzaay i Wikipitiya

弗朗索瓦•拉伯雷(Francois Rabelais,1494年2月4日~1553年4月9日),文藝復興時期法國人文主義作家之一,同時也是傑出的教育思想家。 拉伯雷的主要著作是長篇小説《巨人傳》。《巨人傳》共分五卷,取材於法國民間傳説故事,主要寫格朗古傑、高康大、龐大固埃三代巨人的活動史。

Fuolansuowa. Lapuolaikamu nu Hulam: 弗朗索瓦•拉伯雷,Francois Rabelais,1494年2月4日~1553年4月9日), mapalekal tawya Fakuo (法國) misulitay tunu tademawan a misulitay a tademaw cinida, tawyaay a sasitangahay a pasubanaay tu natangaahan a tademaw. nisulitan ni Lapuolai (拉伯雷) han u tanayuay nu aadihan nu cudadan《alikakay a cudad巨人傳》. 《alikakay a cudad巨人傳》mapulung lima kina nisulitan, naytida i nalumalumaan miala tu kakungkuan, sasulitan han u Kelangkucei, Kakanta, Pantakuay nu tluluay nu dadaydayan nu alikakay a waywayan.

1494年2月4日,拉伯雷出生於法國中部的希農城,十幾歲後,拉伯雷接受了宗教教育,進修道院當了修士。期間開始學習希臘文,來了解希臘和羅馬的古代文化。cacay a malebut sepat a lasubu siwaw a bataan idaw ku sepat (1494) a mihcaan tusa a bulad sepat a demiad, ci Lapuolai (拉伯雷) lecuhan i Fakuo (法國) cuopu a Sinuncen (希農城), sabaw tu pina’ henay a mihcaan, ci Lapuolai (拉伯雷) micudad tu tunu kiwkay a cacudadan, micumud tu siwtawyun malasiwse. tiya malingatu minanam tu Sila a nakamuan, mangalay matineng tu Sila (希臘) atu Luoma (羅馬) nu mukasi a lalangawan.

1530年,拉伯雷進大學攻讀醫學,用了兩個月的時間獲得了學士學位,當上了醫師。

cacay a malebut lima a lasubu tulu a bataan (1530) a mihcaan, ci Lapuolai (拉伯雷) micumud tu tabakiay a cacudadan micudad tu nu padekuan a cudad, tusa a bulad kunipicudadan nida maala tu nida ku syase a mingkiwan, malamisaydang(ising) tu.

1532年,《巨人傳》第一部出版,次年出版第二部,雖然受到民眾歡迎,但被法院宣佈為禁書。1537年,獲得蒙彼利埃大學的博士學位。

cacay a malabut lima a lasubu tulu a bataan idaw ku tusa a mihcaan, 《alikakay a cudad巨人傳》sayaway a nikatahekal, sakatusa a mihcaan sakatusa tu ku tahekalay nu cudad, amica kuni ka namuh nu binawlan, nika u huing hantu mihapu u caay kaw sapatahekal kina cudad sa. cacay a malebut luma a lasubu tulu a bataan idaw ku pitu a mihcan maala nida ku Muopili-ay (蒙彼利埃) tabakiay a cacudadan nu puose anicudadan.

1545年,在國王的特許發行證的保護下,拉伯雷以真實姓名出版了《巨人傳》的第三部。但不久國王死去,小説又被列為禁書,拉伯雷被迫外逃,直至1550年才獲准回到法國。回國後的拉伯雷在學校教書,教書期間,他完成了《巨人傳》的第四部和第五部。1553年4月9日,拉伯雷在巴黎去世。

cacay a malebut lima a lasubu sepat a bataan idaw ku lima (1545) a mihcaan, itida i Kuowan anipalucek patahekal tu dadiputen, u tatengaay tu nu ngangan ni Lapuolai (拉伯雷) ku sapatahekal tina cudadan u《alikakay a cudad巨人傳》nu sakatulu a cudadan. nika caay ka tenes mapatay ku Kuowan, yacudad han tu malala’cusay tu a tahekal, ci Lapuolai (拉伯雷) papilaliwen tahekal, katukuh tu cacay a malebut lima a lasubu lima a bataan (1550) a mihcaan kya taneng taluma’ i Fakuo (法國). taluma satu 《alikakay a cudad巨人傳》itida i cacudadan malasaydan, pasubana’ i tawya, mahedek nida ku 《alikakay a cudad巨人傳》saka sepat atu saka lima a cudadan. cacay a malebut lima a lasubu lima a bataan idaw ku tulu (1553) sepatay a bulad siwa a demiad, ci Lapuolai (拉伯雷) itida i Pali (巴黎) a mapatay.

人物評價tanektekay a tademaw “天才是拉伯雷,他是高盧人,他既説高盧語也説希臘語,因為阿提卡的風趣和高盧的滑稽在趣味上基本是相同的,僅以建築為例,與比雷埃夫斯城相似的有拉佩市。阿里斯托芬比他感受到更偉大的事物,但阿里斯托芬已無價值,而拉伯雷卻是有益的。

sitangahay a tademaw ci Lapuolai (拉伯雷), cinida u Kawlu (高盧) tademaw, musakamu cinida tu kawlu a makuan matineng musakamu tu Sila (希臘) a kamu, ci Atika (阿提卡) mikinawlan atu kawlu a nipikinawlanan malecad, u sapatideng tu luma’ ku papatinakuan, atu Pilaayfu-secen (比雷埃夫斯城) sakalecad sa u Lapai-se (拉佩市). ci Ali-setuo-hu (阿里斯托芬) micidek kunipikakaan tu kawawan, ci Ali-setuo-hu (阿里斯托芬) han u caaya kaw kakatinengan ku ba’ketay, ci Lapuolai (拉伯雷) sa usiidaay.

拉伯雷捍衞了蘇格拉底。在極高天分的序列上,拉伯雷在時間上稍後於但丁,在但丁極嚴峻的面容之後,竟是拉伯雷嘻笑的面孔。

ci Lapuolai (拉伯雷) sapidipu tu Sukela-di (蘇格拉底). Itini nu hatidaay tu nika talakawan ni benison, itini i tukian pasayda i dikud i Tantin (但丁), tini ni kakelacan nu bihid ni Tantin (但丁), alaw han u kakatawaan ku bihid ni Lapuolai (拉伯雷).

拉伯雷戴着古典喜劇的巨大的青銅面具—離開了希臘劇場前台—顯露出人的慾念,從此而後,這充滿人情味的、鮮活的面孔,依然是異乎尋常的,來對着我們笑,逗笑我們,和我們一起笑。

ci Lapuolai (拉伯雷) ca’dungen nida ku kakatawaan nu tabakiay a sakaybihidan tu antang, miliyas tu Sila (希臘) a papaimungan, patahekal tu kadatengan nida, misuayaw i tamian matawa, pakalaluwahluwah i tamian, atu pakatawa i tamian.

但丁和拉伯雷都來自科得利爾式的修道院,正如後來的耶穌會士伏爾泰。但丁是哀傷的,拉伯雷是戲謔的,伏爾泰是嘲諷的,僅僅在於教派的差別。

ci Tantin (但丁) atu ci Lapuolai (拉伯雷) namakaydaay namin i Kedee’-se’ (科得利爾式) a siwtawyun, nu aydaay a Yssuhu (耶穌會) Fu-etay (伏爾泰). wayway ni Tantin (但丁) kalalaluman, ci Lapuolai (拉伯雷) han u kakatawan, ci Hue-tay (伏爾泰) u hinaciliay a tademaw, u sizia nu kanki a cacay.

所有的天才都是創造的或者自我探索的,拉伯雷發現了人的腸胃。惡的誘惑就在人的身體中,即腸胃。它引誘,背叛和懲罰。 hatiniay tu nu sitangahay a tademawan u matinengay naming misanga tu natanga han a tademaw atu matingne mitahaway tu udip nida, ci Lapuolai (拉伯雷) makaadih cinida tu sawada’ nu tademaw. sapaninac itini tu i udip nu mita, pasusawada’. mapaninac tu, misudikud atu bacu.

而人,同時也是精神的和複雜的,包含三個核心的塵世人間使命:大腦,心臟和腸胃;每個核心對於偉大而和諧的人體機能都是莊嚴可敬的:大腦產生思想,心產生愛,腸胃則實行監護和養育。不過腸胃多少是悲劇性的。

tademaw han tu, sakalacad ku wayway atu masaleetay, mipulung tu tuluay a nabalucuan anipicuduhan: punu’, balucu’ atu sawada’, u tademaw misuayaw tu icelangay atu masupitay a balucu’ u babaueng namin, punu’ idaw kuni datengan, balucu’ idaw ku ngalay, sawada’ mikantuk atu pahabay. nika u sawada’ han tu u sakalaluman sananay.

malalitin tu ihekalay atu zumaay a natinengan (外部連結)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

https://baike.baidu.hk/item/%E5%BC%97%E6%9C%97%E7%B4%A2%E7%93%A6%C2%B7%E6%8B%89%E4%BC%AF%E9%9B%B7/9574734