Jinfeng
Jinfeng (金峰鄉) a sakuwan ku Taitung. kumud nu kalesakan, 387.53 km². (kalesakan nu linpanti 271.51 km², kalesakan nu pawliwti 87.22 km²), u kasabinawlan, 5,168 ku tademaw. u kasalumaluma’ sa, 1,617 ku luma’. ilabu nu kasaniyazu’ nu siyang sa, 5,002 ku ingcumin a tademaw. u kasabinawlan, Pakalatu 97% (Paiwan, Rukai) ku kasabinawlan. u Paiwan atu Rukai ku sakalaniyazu’.
nikasakuwakuwan
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]Jinfeng mala 5 a cuwen atu 27 ku niyazu’.
kina 27 a niyazu’sa, Vukide(富給特部落), Tjaviljaul(叉飛勞巫勒部落), Sapulju(撒布優部落), Gadu(卡多部落), Pudun(布頓部落), Tjudjaas(都達卡斯部落), Kinilukuljan(給你路古洋部落), Djelunavunavuk(德路那弗那弗克部落), Djumulj(賓茂部落), Tjukuvulj(讀古物部落), Tjukuvulj-viri(肚久武部落), Tudrivuan(篤立富安部落), Laliavan(拉里亞灣部落), Mananigay(馬拿尼開部落), Tjulitjulik(斗里斗里部落), Paumeli(包霧目力部落), Viljauljaul(比魯部落), Kalatadrang(卡拉達蘭部落), Kaaluan(卡阿魯彎部落), Maljivel(馬里弗勒部落), Valjulu(娃優魯部落), Madaljalu(馬達壓路部落), Tjuletevetevek(督魯得福得福閣部落), Maledep(麻勒得泊部落), Tjuluuai(都魯烏外部落), Ngudra-drekai(新富社區Rukai部落), Rulakes(魯拉克斯部落).
金峰鄉位於大武山東麓之世外桃源,前可遠眺婆娑浩瀚的太平洋,後有巍峨壯麗的中央山脈。在群山環抱與太麻里溪、金崙溪以及知本溪溪谷交錯間,孕育出了原野堅軔的生命力,也展現出豐富粗曠的人文之美。
cin-fung a kenis i ta-u a makasasa nu buyu’ i walina masalahatay u saka lihalaylihalayan i ulaulangan a hekal tu aadihan, misuayaw tu i baaday mahida u musalukiyaway ku liken atu ladem i waliyu (太平洋), i nu dikudan hatu nu masatanikdikay ku bangcal i cung-yang-san-may . muliyuliyu tu buyu’buyu’an atu tay-ma-li a sawac, cin-lung a sawac atu nu ce-pen a sasawacan nikalalitemuhtemuhan, kanca sikaidaw ku masatanetikay saicelang sa a maudip, u nipatahkal tu sinilangec sikayadah tu kibetulay nu natademawan katanestes ku bancal.
金峰鄉最為人熟知的就是野溪溫泉了,原始天然的風貌曾吸引許多遊客跋山涉水,前往一親芳澤,這些野溪溫泉能保留如此完整而不受污染的風貌,是因為溫泉位於大武山自然保留區內,不易到達〈但八八風災時受到重創,目前近黃、比魯和金峰三處野溪溫泉仍是暫停對外開放的狀態〉
u sakatinengan nu tademaw hawsa u tukusay nu sawac a ungsin i cin-fung a kenis, nu kasumamada henay sa a lalalayan ku bancal misemel tu katuuday u tayniay a labang midang milakec tu nanum atu mikayakay tu buyu’ ,tayda i kakadihan a kakididaan, yu mahiniay i hekalay nu ungsin maida tu nu naayaway ku nikakapah caay hen kauning ku kakitidaan, kyu nu maylabuay i hekalay u nikuwanan kya ungsin i tay-u a buyun’, caay dayun katukuhi ‘’nika i 八 八 sa matastas nu baliyus ayda ya cin-fuwng, pi-lu atu cin-hung kina tuluay a nu hekalay a tukus nu ungsin hay ayda caay hen pacumud talabu’.
金峰鄉的山林之美,沒有太多人為破壞和干擾,保存了豐富的生態與林相,讓臺灣黑熊、穿山甲和藍腹鷴等稀有動物在此現芳蹤,散步林間,感受純淨無污染的清新空氣與芬多精,歷坵部落高聳的茄苳巨木及大白榕群巨樹有如守護神,守衛著部落族人。
u bancal nu kilangkilangan i cin-fun a kenis, nayay ku tademaw palacusay atu misacanalay, sangalep tu ku milacul nu langaw i kilangkilangn, kyu i Taywan yadah ku a adupa idaw ku tumay alem atu ayam itini, misatiwaltiwal i buyu’buyu’an, misasapi tu tamelacay caayay kasiunin a sapihanhan atu u i hekalay a nu beliwan a uu’l(霧), niyadu’ nu li-ciw ya talakaway tabaki nu katang atu u pucuh nu kilang a mahida tu u misimaway tu Di’tu, u misimaw tu niyadu’ay a binacadan.
洛神與溫泉之鄉
「百步之鄉」的金峰鄉,每年11月是洛神花盛開季節,一年一度的洛神花季,總是吸引著遊客們前來品嚐洛神花果汁及蜜餞,那酸甜的滋味,令人難以忘懷。有著排灣族、魯凱族的傳統文化,遊客們想要體驗原民文化,不用等到豐年祭,金峰鄉的族人們,隨時歡迎大家的到訪。
luo-sen atu ungsin
u cin-fung a kenis ‘u nu ludak han a kenis’,tu mihmihca i cacay a bataan idaw ku cacay kasibaluan tu nu luo-sen a balu nu puu’,paycacay nu mihca kinacacay a sibalu ku luo-sen a balu, kanca u kakaydihan nu labang tayni mitanam tu nisangan a nanum nu luo-sen a balu atu masapiyangay tu sicedanay, mitanan sa kacicileminan, u sakacaay nu tademaw makatawal. sika idaw nu paywan a binacadan, lukay a binacadan nu lalangawan a laylay, u tayniay a labang a mitanam tu binacadan a laylay, caay kaw i pilisinan dada, u cin-fung- a kenis u tademaw amin nu binacadan, a mihaynamuh i tamuwan nikatayni a mididaw han tu.
野溪溫泉
金峰鄉最為人熟知的就是野溪溫泉了,原始天然的風貌曾吸引許多遊客跋山涉水,前往一親芳澤,但八八風災時受到重創,目前近黃、比魯和金峰三處野溪溫泉仍是暫停對外開放的狀態。
這些野溪溫泉能保留如此完整而不受污染的風貌是因為溫泉位於大武山自然保留區內,不易到達,沒有太多人為破壞和干擾,保存了豐富的生態與林相,讓臺灣黑熊、穿山甲和藍腹鷴等稀有動物在此現芳蹤。
對自然生態有興趣的朋友可以造訪大武山自然教育中心和附近的沙里呀里樣生態步道,散步林間,感受純淨無污染的清新空氣與芬多精,另會行經排灣族家屋和室內葬的遺址。
heka nu tukus i sawac nu ungsin
u sakatinengan nu tademaw sa ya i hekalay a tukus nu sawac u ungsin i cin-fung a kenis, mahida tu naayaway u hekal nu kabancal u kakataynian nu labang a mikayakay tu buyu’milakec tu nanum
namakayda i nu hekaan a mulangaway ya cabay manamuh taneng tayda mididaw i ta-u a buyu’nu dahatcay a sapasubana a kakitidaan atu i capiay tu a saliyaliyang a mulangaway tu caculilan nu dadan, misaculiculi i kilanglilangan, matatudung ku caay kasiunin u tamelac nu bali atu bangsisay a fun-tuo-cin, u duma sa micaliyaw tu luma’ nu paywan a binacadan atu i labuay tu nipibalengan(葬) a kakitidaan.
新興村
新興社區和新興國小也是非常值得一遊的景點,新興村的社區營造相當成功,從台九線繞進村內,立刻會發現圍牆上、家屋旁用心打造的排灣族裝置藝術。新興國小是一間獨具特色的小學,門口一面學生作品拼貼而成的陶版牆讓人忍不住停下腳步欣賞童稚的趣味,校園內各式漂流木作品更值得細細品味,孩子們在這樣一處美麗而別緻的校園學習,真是幸福的事。
u niyadu nu sin-sin atu cacudatan nu sin-sin adiwawa u kakataydan tu midang tu a a dihanan, sing-sin a niyadu u matatudungay a nisakapah, namakay i tay-ciw-siyn muliyud mucumud tu i niyaduan kasenun sa maadih ku nikulitan i liling, i tepal nu luma’ misabalucu tu sasalungan ku nisangaan tu nu paywan a binacadan tu nalimaan u sapakazali, kina sing-sin a picudatan u adidiay u masadumaay siaadihan a picudatan, i panan sa u nu micudatay mamin a nisangaan tu nalimaan padepid i cabeng kanca u tademaw pahanhanaca maadih tu nisangaan tu tuud nu adiwawa a mikinaul, i labu nu cacudatan u canancanan ku nisangaan tu nisaputan tu mapalitay a kasuy u sakainalan sa ku kapah a miadih, yu mahida u adiwawa i tini u salunganay a masadumaay a picudatan minanam, u tatengay a nasepian ku mahiniay a kawaw.
-景點介紹
新興國小 新興兒童安全廊道
進入校園,可以感受到排灣族傳統的特色,不論建築物或景觀都呈現出與眾不同的感受,所有的設施與作品都是老師、社區及學生一起創作出來的,尤其鄭校長漢文更大力配合鄉土教學,將社區與學校融合為一體,在學校周邊設置許多排灣族文物及原生種植物;值得一提的是將學校廁所利用當地素材裝扮成具有獨特風味的排彎廁所。
mikaysiyaw tu a adihan
u cin-sin nu wawaan cin-sin kapahay a caculilan nu a diwawa
micumu tiya cacudatan, tanen makatapal(感受) tu nu laylayay a seneng(特色), anu u mahicahicaay a nisaluma’ atu a adihan kanca caay kalecad a mitapal, hamin nisakapah atu nisangaan u nu saydan, nu niyadu’ay atu u micudatay a nisangaan mamin, sangalep(尤其) ya sasaydan cang(張) mipadan a micuduh tu layakay matatudung tu nu inakaay(鄉土) a nipasubana, kya niyadu atu cacudatan pasacacay ku balucu’i liwliw nu cacudatan yadah ku nipadeng nu paywan a binacadan tu tuud atu langaw saan a lalangawaw; katinengan ku i tiniay a nipisanga tu tuud masadumaay ku nisangaan tu tatayian sanupaywan a binacadan ku nipasilusi(裝飾) u micidekay a tatayan nu paywan.
櫻木平交道 u kakatahkalan nu cilal u aidangan
台版的櫻木平交道就在東63線縣道上,想一窺台東南迴鐵路的太麻里平交道和動畫幾乎一模一樣場景,省道台9線轉入太麻里火車站後,往金峰鄉新興部落的方向走約300公尺處就可以到達這眺望著太平洋上櫻木平交道景致。
i taywan a katahkalan nu cilal sa tu a adihan i sawali nu 63 a dadan, anu maydih minelaw sa i pusung nu timulan a dadan nu silamalay i tay-ma-li a pin-ciw-taw atu nikulitan a mananuwaay mahidahida kya a adihan, u caculilan a dadan tu siwaay paduma aca micumud i tay-ma-li a silamalay nudikudan, tayda i cin-fun a kenis u sin-sin a niyaduan pakayda muculil makaala tu tuluay a lasubu a ditek(公尺) sa tanen tu makatukuh i tini picekulan a miadih tu tay-pin-yan a bayu katahkalanq nu cilal a adihan nu salungan.
namakayniay a nasulitan nasakamuan atu natinengan
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]- Paykanatalay a pu Luma; uma'ay a se kanatal kalunasulitan atu palatuh calay-zazan
- Yincumincu weiyuanhuy kanatal kalunasulitan atu palatuh calay-zazan sausi kalunasulitan
- 台東縣金峰鄉公所-金峰簡介:https://www.ttjfng.gov.tw/home/index.php/about/introduction
- 台東觀光旅遊網-金峰鄉:https://tour.taitung.gov.tw/zh-tw/administrative/jinfeng
- 金峰鄉觀光產業網-景點介紹:http://www.jinfongtour.com/?ptype=fck&id=3554