跳至內容

Ka-l.ma-ke-se

makayzaay i Wikipitiya

Ka-l.ma-ke-se 卡爾·馬克思

Ka-l.ma-se-ke FRSA “te-ku a kamu Karl Marx 1818 a mihcaan 5 ay bylad 14 a demiad „ yu mahida henay i cung-ku  may-ke-se u sitangahay, mikuwanay a sinilaculay, sayku, mikuwanay, idaw ku abala sasakamun, mihusuay, likisi a tademaw, wida sa ma-ke-se ayudud tucekay patideng tu tademaw, sayaway a kanatal masakaputay atu mukeliday, pangangan han kitakit nu nayay ku kalusinteb atu malakuliay a yademaw nu sapatideng a saydan, kanatal mapulingay a kawaw nu sakayduhan nu maiungatuay a tademaw.

卡爾·馬克思 FRSA(德語:Karl Marx;1818年5月5日—1883年3月14日),早期在中國被譯為麥喀士,是哲學家、政治經濟學家、社會學家、政治學家、革命理論家、新聞從業員、歷史學者;也是馬克思主義的主要創始人、第一國際的組織者和領導者,被稱為全世界無產階級和勞動人民的革命導師,國際共產主義運動的主要開創者。

1843 a mihcaan ci ma-ke-se mikikung malimad i pa-li, mududuc i pasinbungay mikuli tu misulit tu niecawan ;1844 a mihcaan, ci ma-ke-se-idaw kusulit “1844 amihcaan sapilacul atusitangahay a nalimaan misulit” masasutineng tu cabay ci hu-zuy-te-li-si. En-ke-se, ne-ke-se- maladikudan nida acabay usabaeketay a makakadum a cabay.

1843年馬克思結婚並移居巴黎,繼續在其他報社從事專欄寫作;1844 年,馬克思在巴黎寫下了《1844 年經濟和哲學手稿》,並結識了弗瑞德呂希·恩格斯,恩格斯成為他往後餘生重要的朋友和合作者。

nadikudan sa mabulaw cu Ma-ke-se tayda ipu-lu-say-l , mabaluduh milabu tu sakyabalal akawa, patideng tu mapulungay a lekakaw, imahini, ci ma-ke-se makayni tu i hay-ke-l a nakamuwan makatepa tu, mihapiy sa “te-i-ce tu nudatengan tusulit a micidekay a nikasikeda tu hay-el-ke a nakamuwan.

後來馬克思遷居布魯塞爾,積極參與革命運動,並成立了共產主義聯盟。與此同時,馬克思已經從黑格爾的理論中發現一些端倪,發表了《德意志意識形態》一文來猛烈地抨擊黑格爾學說。

i 1848 a mihcaan,malecad ci en-ke-se misulit tu “ mikuwanay a kamu”sisa u mikuwanay anidateng atu tiniay a siyhu cay kasasukapah kinapina bahbahen ni ma-ke-se nayi 1849 a mihcaan mubahbah aca ku siyhu nu pu-lu-se, pacicihan tu atu acawa tu wawa mabulaw taydan i lun-tun, hidahida satu itida maudip hanikabalaki.

在1848年,同恩格斯撰寫了《共產黨宣言》。由於其政治思想與當地政府不合而慘遭多次驅逐的馬克思於1849年又被普魯士政府驅逐,被迫與妻兒遷居到倫敦,並在那裡度過了自己的餘生。

nika ci ma-ke-se pacici sa misulit, malingatu a patideng tu nu sayku a sapilacul a kakawaw nu sapatinaku, imahini sa ci ma-ke-se mabalucuh milab utu nusayku a kawaw, kalamkam mala sakacacay nu Kanatal malasabaeketay a tademaw.

但馬克思依然堅持寫作,並開始構建他關於社會經濟活動的理論。同時馬克思也積極參與社會主義運動,並很快在第一國際中成為重要人物。

Matabal nu luma’ a likisi atu ma-ke-se nu adiwawa.

[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

早年[編輯原始碼]家族史和馬克思童年[編輯原始碼]

[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

Ma-ke-se. i te-li-llecuhan, 1928 a mihcaan i te-ku nu sayku a masakaputay micakay itini, ayda sa sumaden mala Ma-ke-se kiningan a sasingaan a kitidaan.

馬克思於特里爾的出生地,1928年時德國社會民主黨購買此處,今日則被改建為馬克思紀念博物館。

Ma-ke-se i 1818 a mihcaan 5 ay a bulad 5 ay a demiad nilecuhan i pu-lu-se akanatal nu layin a kitidaan nu adidiay a niyadu’ te-li-el, wama nida sa u likisi ci hay-in-li-si. Ma-se-ke “ 1777 a mihcaan katukuh 1838 a mihcaan” u ngangan nuyna sa ci heng-li-ay-da. Pi-lay-se-paw “Henrietta Pressburg,1788 katukuh 1863 amihcaan”.

馬克思於1818年5月5日出生在普魯士王國下萊茵省的小鎮特里爾,父親是當地律師海因里希·馬克思(1777年至1838年),母親名為亨麗埃塔·普萊斯堡(Henrietta Pressburg,1788年至1863年)。

1788 u baki ni Ma-ke-se u yu-tay-a tademaw, u wama nu wina sa u hu-lan lapi; nu wama a kakawasan namakayni 1723 amihcaan malingatu mala te-li-lnuytidaay a kawaw, ledu sa katukuh nu baki ci may-l.halewiy. Ma-ke-se “Meier Halevi Marx.

1788馬克思的祖先為猶太人,他的外祖父是一名荷蘭拉比;而他的父系家族從1723年開始便一直擔任特里爾當地的拉比職務,一直延續到他的祖父梅爾·哈勒維·馬克思(Meier Halevi Marx)。

u wama ni Ma-ke-se tadangangan ci he-siy-l, u labunuluma sayaway makaala tu kapahay a sitangahay a tademaw.nadikudan sa ci he-siy-lmala likisi kapah tu kini kaudip nu heni, kyu u luma’ idaw ku umah paluma tu budu.

馬克思的父親原本名叫赫雪爾(Herschel),是家族裡首個取得世俗學位的人。後來赫雪爾成為一名律師而過著比較富足的中產階級生活,家裡也因此擁有一大片摩澤爾河的葡萄園。

u wawa ni Ma-ke-se nuayawan nulecuh, maydih milimek tu minelihay tu yu-tay anipalulaecuh kyu tucek sa miales tu yu-tay a sapisinziya, paduma tu sinaiya nu te-ku-u kanamuhan nu binacadan a baluhay a kiwkay. i mahida, sumaden nida ku ngangan namakayni i i-ti-a- han muawaw. “hel-siy”masumas nu te-ku hina sasakamuen “hay-in-li-si” “Ma-ke-se”.

在兒子馬克思出生之前,他為了逃避反猶太主義的迫害而決定捨棄猶太教,改信當時德國普遍信仰的新教信義宗。與此同時,他也將名字從意第緒語稱呼「赫雪爾」改成德國常用的稱呼「海因里希」(Heinrich)。