Kaw-sian-de
| Kaw-sian-de | 中文 | |
| 1 | nikalahitay kaLipunan nu niyazu' niyam namalahitay itiya i sulinay | 我當時當兵時,真的 |
| 2 | napapitu malingad haw aenem mamin mapatay naayaw malalais | 當時我們七個人去,六位全部罹難 |
| 3 | mahiniay u kulang u katang han ku kilangy padeng han i ba'tu | 這種樹是茄苳樹,放在石頭上 |
| 4 | uwa itawya se-caw-de ku salili masikeda nu ci-kuan-cang | 當時四個角落被機關槍掃射 |
| 5 | u ci-kuan-cang hikuki nu Amilika papilpildac sa nay | 美國的飛機用機關槍打到都是穿孔 |
| 6 | masuwal aku kuyni isaw anu ila henay ku tuki | 這個我就講到這裡,如還有時間 |
| 7 | u niyalu'niyam amamaan ku balucu' amapapadang | 這是我的部落也是大家的心意要如何互相幫忙 |
| 8 | musakakawaw haw amusakamu kaku kuyni | 要工作時我就要講, |
| 9 | musakakawaw haw amusakamu kaku kuyni | 歡送我們時全部落的人都在哭 |
| 10 | itawya padungus kami pu-low tou-se mueangic naminnay | 原來那六個人全部死掉有一個回來 |
| 11 | alaw sa mapatay kiya aenemay cacay tu ku taluma'ay | 我有一同父異母的哥哥. 好嗎 |
| 12 | u kaka aku namakawamaay awaay ku kikay nay | 時間到..今天我要講的是..當時 |
| 13 | ayza u sasakamuen naku sa itawya u | 當時日本人在管理台灣..當時….. |
| 14 | kaLipunan ku mikuwanay tu Taywan a sebu | 當時我是小孩,我六歲時… |
| 15 | sulinay itawya wawa hen kaku enem ku mihca nu maku itiya | 當時我看到歡送當兵的 |
| 16 | maalaway aku palingaday tu malahitayay itawya nu Lipun | 我看到的情況歡送當兵的 |
| 17 | awawa akapah nu niyalu' mimelaw kaku tu padungusay nu niyalu' | 有孩子的,有阿公,有阿媽,有自己的孩子的年輕人 |
| 18 | u siwawaay namin u baki aca ubay aca usiwawaay masakapahay | 他們七個人,當時就有聽說 |
| 19 | papitu kuheni sulinay ilatu ku tengil itini i usuwal nu | 當兵的都知道有戰爭,當時不懂戰爭 |
| 20 | malahitayay malalais sa sisa itiyasa u lais hananay | 我們在說!來歡送的親了好友大部都會哭 |
| 21 | izaw ku kamu nu mita u mauzipay sa muwangic namin ku padungusay | 戰爭不知還會不會回來 |
| 22 | namilais taluma' hen han numa kiyabalucu' | 當兵去了,我們也不知道會發什麼事 |
| 23 | lahitay satu kuheni anucaay henay ku kawaw nuheni | 之後的那年我說 |
| 24 | sulinay nalikulan nu heni a mihcaan han ku kamu haw.. | 當時日本人非常的紮實,建設一些防空洞 |
| 25 | tatenga' maniket tu kuLipun misanga tu bukubu | 防空洞因戰爭避難用的我們的在後面 |
| 26 | fang-kong-dong pilimekan tu lais tu ada hananay | 在後面我父親他們蓋的,在山上挖一個洞 |
| 27 | aila salikul nisangaan niyamaaku buhang han ku sela
ibuyu' |
在住家的附近挖一個洞蓋避難防空洞 |
| 28 | itapingan tu nu umah nu laku tataang amitilal mihinang | 怎麼回來嗎?大家都住在那裡 |
| 29 | amaanen taluma | 在這裡吃住怎麼回家呢.大概在九點左右 |
| 30 | tida tu namin mueneng amuka | 哄~哄 飛機聲從每邊這方向來, |
| 31 | tida milabin tiya satu ademiad tek sakutuki milawit kutuki | 誰知是要來轟炸的. 我們都在在 |
| 32 | ngenge ngenge sa tu hikuki namakayni ibayu | 聽的一清二楚在部落在山的中間 |
| 33 | mamikuwan cima ku matineng nika ilumah tu kami | 因表達不是很好 |
| 34 | matengil u hikuki hananay iniyadu' i titaan itelung nu buyu'sa | 我們在田裡突然哄~哄的聲音很大 |
| 35 | siwantan amusakamu cinida tiya na makatinengay | 哄~哄是炸彈原本要炸國小 |
| 36 | iumah kami sa ngenge ngenge satu tabaki kusuni | 當時打在國小 |
| 37 | u za-tan kumikuwan tiya kow-saw nu niyam | 用炸彈丟下來哄~哄作響 |
| 38 | itiya u Lipun ku mikuwanay pataan nu Lipun i suy-saw | 轉一圈再打下來部落 |
| 39 | kimikuwan kiyami tu za-tan (bakudang) kangenge kangeng sa | 整個部落被掃射 |
| 40 | tunaman maliyut aca kya hikuki mikuwang tu i niyadu' pahataan kiyami | 當時美軍就這樣第二次打戰 |
| 41 | mamin masikeda ku luma' nabai' aku sikeda kilang kiyami izaw hen ku ya pelipeli sisa mahaen kya | 戰爭是日本人當時是這樣 |
| 42 | Amilika itawya pilaisan tu sakatusa nu kalaisan kitakit hananay sa ku | |
| 43 | aku adidi hekaku kamu tu nu babalaki kyu cakapawan kaku tangasa anini | 老人家有說所以我到現都不會忘記 |
| 44 | mahanay ku nikalais nu Amilika sulinay tengil sa tu kaku | 當時就是這樣….戰爭….有聽說 |
| 45 | amademec tu ku Lipun mademec tu niya Amilik kiya Lipun | 日本會敗.美軍把日本打敗 |
| 46 | nu Hulam han ku suwal sa mikuwan sa tu kinaHulam tini | 他們說是外省人打的 |
| 47 | taluma' tu kya malahitayay culasatu satu kya papituay nupadungus | 當時歡送的7個人回來了 |
| 48 | tataytay tu aenem sa malekeb wini akapah maan aselalan sa | 結果只有一個人回來 他的年齡階層是… |
| 49 | u matabu asela sisa patepuk tu Cikasuwan hananay | 當時被打的非常淒慘 |
| 50 | namakayni i mabuwakay katukuh i Kiyku | 從南華一直到溪口 |
| 51 | cay nu heni pasaselali ku matabu u niyam caay | 他們沒有將年齡階層混在一起我們的也是 |
| 52 | cay kami pi bulic mahida kuni kalahitay malekeb malahitay | 我們並沒有擦掉,當年這個階層的全軍覆沒 |
| 53 | sisa inian a balucu' nu maku sa namakalepelay makatengilay | 所以我的想法是被抓到的聽到的 |
| 54 | anucaay sakamuy saetim ngaay tu matineng kita tuni kalais | 我是說我;土講也不晚知道有戰爭 |
| 55 | wyni mapatayay wiyni u niyadu' apadungus tu nikamuwangic sananay | 有死亡的在部落歡送他們哭泣的 |
| 56 | hatini ku kamu aku hatida kinian | 這個我講到這裡 |
| 57 | u zuma sa tusa u Ciwidian tatenga' ya lalabuay nu lutuk kiyami | 講到水璉 說真的這山的裡面 |
| 58 | caykahanay u patiyamay awaay ku zazan nu niyam itawya | 和街上不同當時沒有路 |
| 59 | makayni muculil tatatahekal tangasa iamisa Kalinku aeylasisa u niyazu' hantu | 從這裡走往北在往部落和部落 |
| 60 | tatenga' u Sakizaya a niyazu' sa mabalid ku balucu' u kawaw han tu kamu | 真的大家團結都是撒奇萊雅族志同一心 |
| 61 | mihiniay misangaay tu luma' | 聽我說如同蓋房子一樣 |
| 62 | mibadahung kiyami mibutic han nu sakidaya mibutic | 蓋房子大部份用茅草蓋 |
| 63 | u uli' namin ku sapibadahyng itaw ya | 在水璉以前共有茅草沒有鐵皮的房子 |
| 64 | sisa u niyazu' idaw tu mamakala i Pupuk makata i Timul ayni Natawlan | 也有石棉瓨 當時也有從仁里來來 |
| 65 | micubuhay tu niyazu' nu Sakizaya i tinihaw haw | 從荳蘭,超越部落 的撒奇萊雅族 |
| 66 | nika u balucu' nu heni haw caykahanen mamaan ku sen-huo kaudip | 可每個人想法並不完全是 |
| 67 | kawaw nu sakidaya cay wila kami awa ku sausi | 撒奇萊族的民族性很不一般 |
| 68 | sisa mibadahyng kami hatuniay wiyni aluma'hatiniay haw | 所以撒奇萊雅族在蓋房子時 |
| 69 | mahan ku luma' cay haw itini itapiingan sakasepat apulu ku tademaw | 如果房子是這樣到了四十個人 |
| 70 | miluec tiya u i batadung aman cacay mibahekulay patududay tu benen kiyami | 還要綁起來,底下要有人丟也要有人拉 |
| 71 | sisa mahemek kaku u wawa makaadih tu nikauzip niya itawya | 將蘆葦梗綑綁,所以我很好奇看到 |
| 72 | niya niyazu' u sakidaya hananay sisa inian ku kamu aku tu | 撒奇萊雅族的精神這是我看到的 |
| 73 | balucu' nu itiniay tusa kay tini i kasasupadang | 我對這裡的想法 |
| 74 | anu idaw ku nima aluma' beleng sa talami padang | 如果誰家有事大家一同去幫忙 |
| 75 | imalahuk sa tu itawya sikaysing tu caypiyung caypihiya | 當年沒有用什麼餐具尤其是碗筷 |
| 76 | u lima hican kalahuk sa itida han isisi kakumudan | 用手抓怎麼吃呢放在篩子裡大家一起用餐 |
| 77 | miyala tu henay haw cahaeni nanaulip sa talai sisi | 如果要偪飯不是直接在篩子拿 |
| 78 | idaw ku taheka kya misanga ku babalaki tu tahka kiyami | 有一個小桌子,將飯放小桌子上所以老人會做 |
| 79 | satapes belun han kya hemay u hakhak u panay | 放在篩子將飯倒在篩子裡都是粫米飯 |
| 80 | siluma anu bangsisay nana lumaluma' tu nicacak tu panay | 隨便啦有香就好有熱就好的飯 |
| 81 | a hemay sinabel siluma ilatu ku basis aila tu ku silaw | 菜呢隨便啦有肉就好 |
| 82 | sakabi tu lala aca ubataan umaan tu nuayaway tu | 其至肉煮豆啊.或樹豆啊 |
| 83 | babalaki haw asu' ku nikan mapadapadang mu sakakawa | 老人家吃的津津有味 大家一起幫忙 |
| 84 | malaluung mukan mahemae kaku tunu tawyaay nu kaulip | 大家一起吃飯.我對以前的生活很是驚奇 |
| 85 | naayawan amatuasay mahaen ku anini balaki tu | 以前的生活就是這樣 |
| 86 | sakaku ibalucu' tu kumahiniaya akawaw cay kaw eaylaan cacay | 這種心能讓我非常的懷念不只這些事 |
| 87 | mabaliyus satu kiyami naayaw mahaenay nu niyam aluma' | 颱風起時不是只是這樣 |
| 88 | tu anini lungad tu kiya mucu sa u kaci tu cay tu kananuwang | 連拄子連根拔起 |
| 89 | naayaway haw padeng han i ba'tu anu pina ku salili sa | 以前房子放著,看有幾根柱子 |
| 90 | padeng han baliyas satu i cuduhan nu baliyas sa talikul sa | 放著放在石頭上若被風吹就會往後退 |
| 91 | miliyas eydatu miawaw tu tu bati miyukayuk han nu mita | 離開來的地方,到那裡去了 |
| 92 | u sakidaya miyukayuk sa tada yua-lay-de-wiy-ce | 撒奇萊雅建造房子, 在原來的位置 |
| 93 | itida yaba'tu uha uha sa pina ku tademaw makaala tu patekenan | 大家同心協力搬大綯有十幾個人 |
| 94 | caysausi anu pina cacay alalumaan' cacay cay kahaen | 沒有算人數一戶人家來幾個沒有這樣 |
| 95 | anu lalima eyla katuud ku masakapahay niya luma' sa | 如果一家有5個年輕青人 |
| 96 | cacay ku wama luyalul sa tu nika cay pakan tuynian | 由父親帶領一起不過不給吃就了 |
| 97 | cay pakalahuk wini u niyalu' kiyami mahiya amin | 不給午餐吃,因為是自己的部落 |
| 98 | tataak ku baliyus muculilamin ku luma' wa mahemek kaku | 如果風大整個房子都會走路 |
| 99 | nikasaan nu kawa nu niyalu' u tumuk u matuasay nu niyalu | 當時部落的工作有頭目 |
| 100 | u malabantiay hananay mabalud isaw makelec asisa | 還有頭目的助理大家很團結 |
| 101 | itini nu Ciwidaan hanay naayaw haw a Sakilaya idawya a kawaw | 尤其在水璉的撒奇萊雅人 |
| 102 | mahemek kaku aniniay tu ahican palecad | 我慼到很驚訝!那能和現在比呢 |
| 103 | nu aniniay sa sidada tu, eyda tu kuhicahica nanaudip tu | 現在有馬路了不像從前那樣 |
| 104 | sa tu maudip ayda cay kahan naayaway milangec mapuled | 還是生活的很好如割稻子 |
| 105 | amipalepaliw lauplawp han dadawa ku kawaw | 大家都用換工的通力合力 |
| 106 | anu ita tataytay sa anu pina ademiad mahelek | 如果一個人要好幾天才完作 |
| 107 | caay ayadah ku tademaw anu cacay ademiad | 不過一個人如困果一天 |
| 108 | cacay atatukian mamin tu sisa mahan ku nika kumud nu | 人多一個小時就完成大家的心願 |
| 109 | balucu' a mapadapadang miedap miedap sa ku sakilaya | 大家合作幫忙是撒奇萊雅的 |
| 110 | tu mipadangay haw anu cacay ilil mabulut hanay | 很多人幫忙有的割 |
| 111 | nu tuluay aluma' milangec han mipulut sisa miedap hanany sa | 有三戶人家在割稻子叫幫忙 |
| 112 | mipadangay amin cay kaw luma' u taw miedap | 也就是幫忙不是自家人是別人 |
| 113 | mahida ku kawaw nu Sakidaya kiyu tangasa anini | 撒奇萊雅族人就是這樣 |
| 114 | madateng tu waku nu ayaway ani kaudip tu aniniay | 以前的事我都記得 |
| 115 | apalusinteb sananay yaku | 我希望大家平等相待 |
| 116 | anini awkungku tu kukamu nu maku ayda | 現在呢我要講故事喔 |
| 117 | sulinay nikatengilan nu maku yu makapatay | 我聽到的在相聚時大家聊天 |
| 118 | mihicasa yaalikakay ku kungku nu babalaki itawya | 這是老人家在當時講的故事 |
| 119 | alikakay hanany sa mahaenay tu wita u tademaw | alikakay和人一樣沒有兩樣 |
| 120 | azihan nu mita kuheni nika tabaki kitululan numita ku takalaw | 我們看祂們長的高大 |
| 121 | tabiki takalaw isaw sisa ianakung ku di'tu tu ku sausi | 壯又大又高,祂們本來就是鬼 |
| 122 | u sakasan matineng misumad tu demiad icuwa ku sakatineng | 祂們很會變天 |
| 123 | matineng misumad ti demiad sa yamalamuday isaw | 把天氣變的 |
| 124 | mabuti' henay ku babainay sa i pituay ku tuki sa mumul tu | 有一對夫妻先生要去捕魚早上七點 |
| 125 | taydamibuting sa mah kamumul kya acawa nuda sa | 就出門了捕魚了才剛走 |
| 126 | iniw tu waca namibuting melaw han ku lemiad sa masumad | 怎麼他的先生剛走怎麼又回來了 |
| 127 | umaan ku sakasumad sa nu sanal alaw u sansandeb tu | 他們怎麼變變的 |
| 128 | malabi kuheni sa atiya mibutingay sa sulinayay ayademaw | 他們共進晚餐 |
| 129 | nika uheni sa cayay kaw sulinayay ayademaw | 不過他們不是真夫妻 |
| 130 | u alikakay hanany tabaki misengi ku pising | 祂們雖然長得高但臉很相像 |
| 131 | haenen niya babainay nida ku pising cay tu kahatila katabaki | 變得很像怹的丈夫雖然沒那麼高 |
| 132 | mamaan ku balucu' nu babainay nila nayay kungudu | 他先生什麼樣他就變那個樣子 |
| 133 | u babainay saw malabi tu krheni sa mamin malabi mabi'tu | 畢竟是夫妻冕上睡覺就是那樣啊 |
| 134 | malabi tu kuheni amalabi mabi' tu malamuday hananay amisahicahica kawa nu heni kuyza | 他們就睡覺了一下下天又變了 |
| 135 | i namahiza sa uduma tu kudemiad sa cula isa tatengaay a acawa | 天又變了此時 |
| 136 | tatamanida tayni tu namibuting sa melaw han ku buting | 他真正的丈夫回來了也帶了魚回來 |
| 137 | malecad tu sa nasani henay namalabi tu kitasa miman naca | 不是剛剛才吃過餐嗎 |
| 138 | a..a..a..satu kida babahi siangi sa sisa namahida kukawaw | 啊 啊 啊 老婆大叫嚇一跳 |
| 139 | tiya acaw niya mibutingay sa siwaw tu alikakay sa | 他真正的丈夫回來了 |
| 140 | masubuc isaw cacay sa cay kalecad ku lutungay sa | 老婆生孩生了很大的巨嬰 |
| 141 | u nu tademaw sa tabaki tabaki sa nu mita anu cay henay kaw | 我們一般人很小 |
| 142 | waluwaluay abulad sa cay katabaki cay hen katataang kiyami | 我們沒有8個月看不出來大小 |
| 143 | tabaki tu sa,wawa nu alikakay mahan sisa | 他們的孩子真的大是巨嬰 |
| 144 | ina alikakay makatal sa mialaw tu hicahica tu kakanan sa | alikakay 是厲鬼會強奪人們的食物 |
| 145 | mialaw tu miya apaay tu wawwa a wawa sa | 也強行背著孩子的孩 |
| 146 | alaw malawina cila sa misabana isaw tu wayway | 變像嬰兒媽媽的樣子 |
| 147 | mahidahida wina nida cucuwaaku sa namicucu sa | 樣子很像嬰兒的媽媽就說要給孩子吃奶 |
| 148 | alaw han kanen ku sawada niyalutungay sa kiyami | 原來祂將嬰兒的腸子吃掉了 |
| 149 | mapatay tu kya lutungay u kungku nu babalaki itaw ya kuynian | 嬰兒死了這是老人家的故事 |
| 150 | mahan kuy nian itini twaca kaku i syisiw amimelaw kiyami | 當時是這樣,後來我看聖經 |
| 151 | ilaku kungku nu siysiw anini ulinay ina alikakay ili, | 聖經有一則故事 |
| 152 | nay tiya sisa malakungku nu matuasay, isayaway amaulipay | 所以變成老人家的故事,人是怎麼來的 |
| 153 | nu tamdaw nisangaan nu kawas tangasa cu nuwaan ilil | 人是鬼做的直到諾娃世紀 |
| 154 | i-can-lu-bay-u-se-liw-nian mapatay kina alikakay tiya sa cay tu piliyaw | 1656 a mihcaan alikakay 全部被消滅沒有重生 |
| 155 | nika ini kukungku nu siysiw kinalemiad nu nisangaan nu kawas | 聖經上說有故事有日期製作鬼故事 |
| 156 | tu away haw cay kaw ceba kuyni tangasa nu sayaway | 在1656年前聖經有記載之前 |
| 157 | itahan namaka ci nuwaan kita tangasa anini, | 我們是從諾娃到現在 |
| 158 | ya sisa alikakay hananay sa aysa bahatay aku kiya | 所以alikakay 有記載我有聖經可追 |
| 159 | itinihaw ku sulinay cay paceba ku siysiw nu misangaay | 聖經有記載 |
| 160 | kawas ku sulinayay a kawas tu ina alikakay se sayawa awawa | 鬼在聖經記載祂們原先製作的鬼人 |
| 161 | u sayaway anisangaan u han nita u dungi sa kita cay pisiket | 聖經記載祂們原先的鬼人 |
| 162 | u daynaycekay unu kawas anisangaan uculuh u dungi han nita | 鬼製作的人 |
| 163 | sisa itiya kuheni amakumud masangaay a kawas misanga'ay tu kitakit | 當時他們都在一起 |
| 164 | cay pidudu tu sulinayay a kawas bahekul han tu ihekal | 沒有跟著真正的鬼在一起只好丟棄在外面 |
| 165 | malasatang makatal mialaw tu maamaan nu taw | 變成少當如何 |
| 166 | cay kaw ceba kuyni nu siysiw akungku | 這是聖經記載的 |
| 167 | ci-se-pa-suy kaku mimelaw tina kungku sisa tahekal ku suwal aku | 我78歲才看聖經的 |
| 168 | tuy nian alikakay akungku cay paceba ku suwal nu matuasay | 像這種alikakay 的故事老人家不會說假話 |
| 169 | u mahaenay sisa 1669 ku sayaway maulip kiya nay i tu. | 因為這樣在1669 年才 |
| 170 | kina alikakay atayni su-wy-se-ce u paudipay | alikakay也就是侍者 |
| 171 | sisa mahaenay kiya alikakay akungku sisa patatules han | 當年的alikakay和聖經有關連我現在把它連接 |
| 172 | nu siysiw sisa suwal han naku anini midemaka tuyni | 從聖經上說的 |
| 173 | ukitakt namin mimelaw mamin cacay ku suwal | 世界各國都會用聖經講述 |
| 174 | mahaen sa mahaen ku amilika u lipun cay kaw nu maku caykunisanga'an nu maku kiniyan. | 連美國日本啦都一樣,並不是我一個人寫的 |