跳至內容

Ke-ha-u abinacadan

makayzaay i Wikipitiya
nuheniay a kamu

Kahau a binacadan u kamu nuheni tu atu lalangawan atu pacay a binacadan masasengitu, kiyu pakayni i inenciyacu ku tulas kiyu palecad han tu malecaday a binacadan 噶哈巫族使用噶哈巫語因為族語及文化與巴宰族相近,故依據伊能嘉矩之分類仍把它歸為同一族[2][16]。 Maydih mikaykic tu ni kalealaw tu ngangan nu binacadan, ci lay-kuwan-e a midinduay maydih pani i Abuan angangan amupulung tinatusaay a binacadan. 為了解決噶哈巫族和巴宰族的族名紛爭,賴貫一牧師希望以Abuan(阿霧安)這個名稱來整合二族。

Maydih mikaykic tu nu kahau a binacadan kiyu yamabelecay tu ci pancinnay a laylay a tademaw nadikudan ci pan-yung-li atu duma kehau a nababalakian.

至今會講噶哈巫語為眉溪四庄則為已故之潘郡乃先生之後裔潘永歷先生及其他噶哈巫長老。

cinida matineng mudadiw tu kehau nu mukasi a datuk midatengay tu nababalaki sananay a dadiw, (aiyan; 哀煙)kamu nu pacay, dumasa nu ayelan a tidaay yamabelecay tu ci pan-cin-i a tatayna, nau matinengay musakamu tu nu pacay a kamu.

他甚至仍會唱噶哈巫古調"憶祖之歌"(aiyan; 哀煙)。巴宰語部份則為愛蘭地區已故的潘金玉女士,她曾會流利使用巴宰語。

dikuc

服飾

Kehau a binacadan u kakawsan nu heni adikuc idaw ku sumanahay langdaway, salengacay a kulit, yadah ku masangkakuay, patelekkay masadumaay a kaku nu kulit, ukulit atu nukulitan yadah ku masumaday, i likisi nu taywan tu sasingaan tu cacanan u pacay a binacadan nu mukasi a cacanan, u kapahay nu sining a hata idaw ku kulit nu hata, widasa nu kakawsan nu kehau a binacadan a kulit kuyda.

噶哈巫族傳統服飾有紅、藍、白等顏色,大都使用菱形、直條等幾何圖形圖騰,顏色和圖案多變,台灣歷史博物館館藏的巴宰族文物中,其好漢旗(標旗)即是噶哈巫族最傳統的圖騰。

kakanen

飲食

u alakuy, epah, mantaay a titi ni sasilawan, damay atu lami.

阿拉粿、酒、生肉醃漬、青苔及野菜採集。

datuk

音樂

ya hungcaw a pacakayay tu likudu uidaway nu kehau a datuk “pacay a bunacadan,kehau a binacadan Ayan a datuk, wini u minanamay ci u-zung-sun mikilim I niyadu kyu makaala.

風潮唱片所出的噶哈巫族音樂〈巴宰族(噶哈巫族)Ayan之歌〉,即是音樂學者吳榮順從四庄採集得到。

ulisin

節慶

kehau a tademaw nikahedekan namilangec milisin atu malalikid, hidasatu alaw han mala piusiwkacuan nu kehau, kiyu u singacu nu huwan sa. mu-raraw a razem)atu u pan a singanganay a miusiwgacu, i nu pikalukan a kuyumisabaw cacayay a bulad sabaw lima a demiad, asikawaw, misahemay tu nu kakawsan a hemay tu lami’ misakukuy, (tupalis yamadu/(mubuiak tupalis yamadu)usapisa kukuy, mikawaw tu mutengteng tu umah, (mahalit ubinacadan i umaumahan musaliyut tu ngidu mudadiw Ayan nuheni a didiw, mudakepay tu tabakiay a buting (tia kumuxay alaw)paculil tu hacuk maazazuah)acacana akawaw,amikining tu nababalaki milunguc tu pakadaesu, mupulung tu kapah nu binacadan.

噶哈巫人在歲末農田收割後舉行「收穫祭」和「祖靈祭」,後來逐漸演變成為噶哈巫過年,又稱為「番仔過年」(mu-raraw a razem)或「姓潘的人過年」為農曆十一月十五左右舉行,除製作傳統食物「阿拉粿」(tupalis yamadu/(mubuiak tupalis yamadu)為「製作阿拉粿」)外,也進行「牽田」(mahalit、族人在田間圍火唱Ayan母語曲調歌謠)、「抓大魚」(tia kumuxay alaw)、「走標」(maazazuah)等之活動,以紀念祖先、祈禱平安,並凝聚族人感情。

pikulit tu bihid

紋面

Anli, sawla, uniwlan, alise, puyalihan muliwliw tu laway nu tatayna amikulit, masadip ku nipikulit, pulung han bangecal , nika mikulit aca tu udiudipan sa, masadumaay kuyda.

岸裏、掃栜、烏牛欄、阿里史、樸仔離番女繞唇胳皆刺之點,細細黛起,若塑像羅漢髭頭,共相稱美,又於文身之外,別為一種。

namakayniay a nasulitan nasakamuan atu natinengan

[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

[1]