Kuda
外觀
1 | ci Kuda kaku u luma' niyam sanay Cupu | 我的名字叫Kuda 以前住在Cupu(現今的Sakul cupu ) |
2 | sipacakay nu孫仔 kya lala' micakay kaku itini tu lala' | 孫子將土地賣了,我在這裡了塊地 |
3 | masanga' kaku tu luma' udip tu ku misangaay | 便在這裡蓋簡單的房子 |
4 | siduma ku aenengan niyam balaki sakaku | 我們隨便用反正我也老了 |
5 | sangasa kaku tu luma' ancay tu kaudad | 所以在這蓋房子沒有漏雨就好 |
6 | cay tu kabali ancay tu kay cilal kapahay tu | 沒有刮風沒有被太陽曬就好 |
7 | sakaku misimsimi sanga satu kami tini tu lyma' | 我這樣想,所以在這蓋房子. |
8 | itini i kawan hanu hulam kina lala' kuynian | 在加灣 |
9 | sa han sa tu kami sakalima tu amihcaan niyam tini mueneg | 國語說加灣,在這裡我們住快五年了 |
10 | lima tu amihcaan kapah kupipadang nu siyhu | 快五年了政府的德政讓我們安心 |
11 | itini i 秀林鄉kapatu kunieneg niyam itinisa | 我們己定居在秀林鄉 |
12 | han satu kami ami balaki tu cay tu pakadungdung ku | 就這樣我也老了,也沒辦法工作了 |
13 | tatelecan mikuli kaiyan tu nutaw mikuli | 腰也受不了所以人家就不要你了 |
14 | tadayadah tu kumihcaan aku ayda sa | 因為年齡太大了 |
15 | pitu tu idaw pitu ku mihcaan aku | 我今年七十七歲了 |
16 | kaiyan tu nu tawki mikuli kita balakin tu | 老闆嫌我們年紀大了 |
17 | sakakui hinusatu kami iluma' satu anu idaw tu | 於是這樣就好 |
18 | ku kakanen kapahy tu sakami misimsim itini i niyadu' | 有得吃有住就好安隱住在部落 |
19 | aydasa tayda kami i umaumahan | 現在我們到郊外的田地 |
20 | ayda amihcaan sa pisaliliwan tu nu pangcah | 今年的捕鳥祭乃阿美族所稱 |
21 | nikuayda sa tayda i umaumahan mibihkac tu ayam | 我們到田裡架陷阱抓鳥 |
22 | anu wiyca ku maalaay ala han nita sa aydami主辦 | 如果抓到什麼?就拿什麼? |
23 | ku niyadu' tu kakanen nu binawlan | 我們要與部落同享 |
24 | saan kumikeliday tamiyan u babalaki | 這也是大家的期望 |
25 | aydasa a pamelaw i tamuwan hican mibihkac | 我現在要示範給大家看怎樣放陷阱 |
26 | nitukinabihkac nisangaan aku iayaw | 陷阱在這裡,以前我做的 |
27 | sakaku pamelawan naku kamu mitekel | 我說要教大家怎樣放陷阱 |
28 | mibihkac ayda sa misanga kaku tu lublub | 現在我要挖一個小洞…..... |
29 | atu sasangaan tu lublub pahecek ita | 將這陷阱先挖好將竹子插上固定 |
30 | aydasa siketen tu pacucuken tini tapiingan | 現在綁起來從另一端把竹子 |
31 | pacucuk kita tu bihkac itini ayda sa | 插好用好…再來呢…. |
32 | mukan kuayam tu sumanahay a kakanen | 烏會吃紅色的東西 |
33 | siduma sa ku ayam mukan da.. | 因為烏不忌口 |
34 | hinin nita misanga tu kakanen nu ayam | 就是這樣弄一個鳥會啄的地方 |
35 | ayda sa amitekel kita sakapahen ku tekel | 現在開始我們要放陷阱 |
36 | ansani sa makaalatu sakapah han ku kawaw ita | 稍等一下看看會不會抓到鳥 |
37 | nuniyadu' akawaw akakakasic ida mahan sa | 部落的事不要偷懶..就這樣.. |
38 | apatekel tu kita mibihekac tu kita ayda | 現在放主根的陷阱開始捕鳥 |
39 | hini ku nipibihkac nu babalaki nipasubanaan | 這也是老人家在當時 |
40 | nu babalaki kami uwa..da mibetil | 他教我們的..哇…跳出來… |
41 | da micacay kaala ku ayam u..u wa.. | 怎麼會捕不到鳥呢..哇又跳了 |
42 | tadadawmi' kuni sapatektek cay kakapah kuni pahecek | 太軟了沒有插好 |
43 | sakapahen nacay ta tadamahiya makabien tu | 再重新用, 稍微斜一點 |
44 | kya kapah kuni kabihkac da kapah tu | 這樣會更好些..對就是這樣弄好 |
45 | haymaw han tu ku keliw mutelad | 將線慢慢的放開 |
46 | itini i lublub nu bihkac hini kunu babalaki | 從挖開的地方..老人家就是這樣用 |
47 | naayaw mibihkac da amamelaw tu ku kakanen | 來放陷阱捕鳥 |
48 | nu naheci nu lutuk nu kilang atu yadahay ku kakanen | 要放一些雜草或樹枝放多點鳥吃的 |
49 | mahidaay aca kunipitekel nu babalaki i ayaw | 就是這樣老人家的捕鳥法 |
50 | sansanni sa makaala sa kalisicen tuyta | 等等捕到我們將線慢慢解開 |
51 | ataluma' tu a pamelaw tu babalaki | 現在要回家給老人家看 |
52 | pina kumisu pina kumisu sa ku babalaki | 你有幾個你有幾個老人家會這樣問 |
53 | hatida ku maku hatida ku maku saan | 我有幾個,我有幾個 |
54 | tanunamih sa ku babalaki nuniyam i ayaw | 以前很高興的向老人家報告 |
55 | maminnay tu ayda ku kawaw nu mita | 現在我們的工作做好了 |
56 | amalimad tu tayda ayda nu timilan | 我們要離開這裡,要去南邊 |
57 | nu amisan nu walian kapahay tu | 北邊.東邊都可以的 |
58 | ni simsiman ita amibihkac anu icuwaay ku kapahay | 我們自己決定要朝那個方向 |
59 | a siayamay sa tu kami u babalaki | 有鳥的地方老人家都說可以 |
60 | ayda sa idaw ku kamu nu babalaki | 現在老人家有話要說 |
61 | ayda atabuyu' mibihkac midungec sa ku babalaki | 現在要去山上打獵砍藤心老人說的 |
62 | sapalabang tu labang nuytiniay | 要請這裡的客人吃的 |
63 | namakatimulay namakaamisay a labang | 來自東西南北的客人 |
64 | sapakan sa ku babalaki amasasuwal kami | 要姶客人吃的,我們要商量 |
65 | u masakaputay 'amihiya amibihkac | 和團體,到山上放陷阱的事情 |
66 | miadup tu pabuy atu hiya atu mancel | 山上打獵打山豬打山羌 |
67 | u kuyu anu mahica ku nikaalaan sa kapahay tu | 或打獵打野生動物都好 |
68 | mamin tu sa anu taluma' amidungec sapalabang | 回程的路上要砍黃藤給客人吃的 |
69 | kakanen nu ilumaay nu malekakaay atu nu wawa | 家人要吃或兄弟姐妹及孩子 |
70 | yadah kunipidungec nuyam a lahican | 有時我們會多採黃藤回來 |
71 | anu kapah ku culil idaw ku babuy | 如果運氣好會獵到山豬 |
72 | tida ku mancel idaw ku kuyu | 還有mancel 和其他的野生動物 |
73 | tununamuh sa ku bakiniyam wama niyam iayaw | 家人的長輩父母非常的高興 |
74 | nitu ku sapalabang tu namakaamisay a salikaka | 只要客人有得吃就好 |
75 | namakatimulay a salikaka niyam hida sa kulingad niyam ayda | 有的從南區來的有的從北區來的客人 |
76 | u hiya babalakiay tu ku mihcaan kaiyan tu nutaw amikuli | 我現在年齡大了沒有老闆要我們老人啊 |
77 | mabaat tu hini satu kudemiad niyam | 我們遠離了工作崗位了…. |
78 | amihiya amisausi idatu ku wawa papahabay | 我也沒有什麼打算了 |
79 | mamudiput tamiyan hini sa tu ku ..nisimsim niyam | 有人照顧我們年老就好..我們這樣想 |
80 | ahican kaiyan tu nu tawki kami mikuli niyam satu akawaw | 現在工作的老闆嫌我們年紀大了 |
81 | luma' satu cay tu pakadungdung misahicahica | 所以現在都待在家裡 |
82 | kapah henay kaku muculil henay tacuwa henau midang | 我現在還好還可以到處走走 |
83 | anu tabuyu' an talabayu kapah henay amihicahenay ku | 如到山上,到海岸或到那裡 |
84 | kawaw nu babalaki anucacay manamuh tu kami | 不管做什麼管他只有一個我們也高興 |
85 | u babalaki ahican naca saw mahiniay aca kunikaudip | 能怎樣生活就是這樣 |
86 | misimsim tu sakaudup nu niyadu' nu udip sa tu kamu | 有時想想生活在部落身體好就好 |
87 | misimsim tu mukuli kuwawa cacay tu kubabalaki i luma' | 也在想孩子在外工作,就只有老人在家 |
88 | ancaay sa paluma' tu lami' wiycacanan siduma u tebi' | 有時候種一些菜如扁豆, 翼豆…. |
89 | anu badas anu upuk kunipaluma' niyam sa | 還有很多種時令的菜 |
90 | nu namuh sa ku wawa apakanen malalukay tu | 孩子也都高興勤快就好 |
91 | ku wama aku sa ku wawa misimsim sa idaku sacenun | 孩子也會說父母親也是勤快的 |
92 | kasenun mihiya sapicakay tu lami' nupalumaan | 有時快的就去買菜,那些都是我們賣的 |
93 | nu taywan u lami'niyam siduma anu tatukem sama' | 有時會買閩南人的菜,我們隨便有tatukem sama; 就好 |
94 | ku lami niyam widaan sa cay kayadah cay pasudukuyi | 我們吃的菜沒有灑農藥 |
95 | kudaan mihiya cay pailii kuyda kapahay tu kuyda a kanen | 那個時令的菜都是很好的 |
96 | siaalan sa simanta han niyam mukan mangalay sakami | 有時生的我們採下來生吃,因為很餓啊 |
97 | misimsim ayda sa musakamu kaku ayda tu | 現在想起來我要說 |
98 | duma niyam a kawaw alamaan tayda kamu nuwalian | 有時我們會到東區 |
99 | kalingku idasibaetuay tacuwa mikilim tu kakanen nuyam | 在那裡找能吃的東西 |
100 | anu canan ku yamaalaay amitabukud u buting ku maalaay | 也許找到,如果帶魚網就會捕到魚 |
101 | anu sitalakus u lita ku maalaay anu cacana ku matepaay | 如果帶小抅子就會找章魚不管找到什麼 |
102 | miciwah i baba'tuwan anu idaw tu kunikiwahan sa | 我們不停的用手撥開石頭能找到午什麼就拿什麼 |
103 | u kapahay tu alahican sa matumes matumes ku kanas | 就覺得心滿意足了,於是我們將葐子裝滿滿的 |
104 | u babalaki nu niyam sakataluma' kakanen nu wawa | 我們做長輩的有了很多的收穫也很高興 |
105 | labunuluma' sakami sadipit u bukut lalacan kanasaw | 回到家,有時海裡的所有貝類都撈尤其是海膽 |
106 | widanamin u cayay kadayum ku kakanen niyam | 全都拿不容易拿到的的海味 |
107 | kyu kapah ku udip nu babalaki ayda sa amitabukud tu kami | 所以我們的身體很健康,有時也會去網魚 |
108 | anu mahica kapah kuniculil makaala tu tabakiay a buting | 如果運氣好就會撈到很大條的大魚 |
109 | nunamuh sa a tucabay ba~~w misuani kaalaan | 很高興,朋友都很驚訝又羨慕我捕到大魚 |
110 | hubaw misu anikaalaan sa ku cabay tununamuh sa | 不停的哇哇!大叫!很是高興 |
111 | pakungku tucabay tu nipitabukud alahica u labii | 回憶當年在夜晚跟朋友閒聊當年 |
112 | tunipitabukud niyam u pabi cay pakamelaw tu likid nu bayu' | 如何捕撈魚,在夜晚看不到海流 |
113 | ku melaw niyam masacacasay ananum mitabukud | 我們看到浪滔想捕撈 |
114 | kapahay ku mahidaay a tatabukudan nudikudan nu baetu | 這樣的海象也很好石頭後面 |
115 | kutabukudan macuwacu' nu bayu ku hiya masaupu i | 有被海浪沖刷會形成一個水槽 |
116 | nudikuda nu uncung baetungen itida haw alamaan | 於是將魚網撒下去 |
117 | makaala tu tabakiay u ..madukaay han nu babalaki | 會捕到大尾的魚老人說那是受傷的魚 |
118 | hatiniay u cepi katabaki nu buting madukaay | 捕到和大腿一樣的粗老人說那是受傷的魚 |
119 | hatini u patelaw numita ku buting sa u lunung | 有時和手臂一樣大的魚,有時是淡水與海水的魚lunung |
120 | sa ku babalaki adidiay sa u putel sa matineng ku babalaki | 有一種小小的魚叫putel老人家非常的清楚 |
121 | pasubana' tamiyan uwawa henay ayda sa mahida tu kami | 教我們小孩子現在我們也一樣 |
122 | pasubana' tu wawa ayda alahica kapah ku lingd nu | 教我們的孩子,有時候我的運氣好 |
123 | masakaputay mitabekud alahica misalami ibayu' | 一群人會在海邊野餐 |
124 | kami tu buting sinikelid tu kami tu cacayay a landaway | 我們也會帶一瓶酒 |
125 | nu epah ,sapihiya tu balucu' numasakaputay | 舒緩大家的心情 |
126 | kapah ku lingad nu niyam tu namuh sa ku babalaki | 當我們運氣時老人家非常的高興 |
127 | payawan idaw nayi kapahay tu aycuwa tu amikilim | 不管有沒有收獲都無所謂.. |
128 | misakucukucung mitabukud miyala tu kakanen | 有時自己隨便找一些吃的 |
129 | caykadayum ku kakanen nita u tamdaw amin | 我們人類要吃的東西不容易 |
130 | alahica sidumasatu satu kami anu nayi ku nikaalaan | 有時我們隨便,有就好了 |
131 | tuy cacanan, wiynian sa nipaluma' aku kuynian | 隨便, 這個呢我自己種的 |
132 | siduma ku kakanen nu mita wiycahan kuyniya sa | 要吃的我們隨便啦! |
133 | ayda u ngangan nida sa unu hulam ayda angangan u 輪胎 sa | 種的這個都用國語的名稱叫輪胎 |
134 | hicahan hakiya nu pangcah kakulut sa u akenekay kuynian | 原住民不知怎麼講,這個是苦瓜很苦的 |
135 | a hiya a lami' matiya u tayaling | 又有點像胎一樣苦 |