Kuo-li-ku-kung-puo-u’-yen

Kuo-li-ku-kung-puo-u’-yen 國立故宮博物院

Kuo-li-ku-kung-puo-u’-yen, dayumen ku ngangan u Tay-wan-ku-kun hakiya u Tay-pea-ku-kun, duma a ngangan u Cung-san-puo-u’-yen, i Taywan sasiidaay a Puo-u’-kun atu Tay-wan walu a tataydaan nu hekalan, u sumamaday nu Cung-kuo nalimaan nu lui’t atu han-sye kakinkiwan. u tadaluma’ itida i Tay-pei-se-se-lin niyadu’an, atu Cia-yi-sin-tay-paw-se idaw i timulan a niyaduan, cacayay a mihcaan malakuuyt tu nemcaysip wang tademawan a mutayda miadih, nai tusa a malebut cacay a bataan idaw ku lima nu mihcaan mutaydaay namaka kitakiday a tademaw u sakaenem nu yadahay mutaydaay i nalimaan a puo-u’-kun. u Cung-hua-min-kuo a Cung-yen-e-ci sincencikun, u sakakaay milecad tu pu-huy sakakaay a te-zen-kun.

國立故宮博物院，簡稱臺灣故宮或臺北故宮，別名中山博物院，是臺灣最具規模的博物館以及臺灣八景之一，也是古代中國藝術史與漢學研究機構。主館舍位於臺北市士林區，並於嘉義縣太保市設有南部院區，一年接待超過614萬人次的參訪旅客，曾位列2015年全球參觀人數第六多的藝術博物館。其為中華民國的中央二級行政機關，院長則為視同部會首長的特任官。

Kuo-li-ku-kun-puo-u’-yen aayaw naitida i Cin-caw kitidaan “aydaay a pei-cin” i ce-cin-cen hekalay a sasilacan tu nu sumamaday a tuudan, caysiwtulim mihcaan cacay a bataan a bulat cacay a bataan a demiad, itida i ce-cin-cen labu misakaput aca tu ku-kun-puo-u’-yen, namalepacaw atu Dipun sisa malamad taydan i Nan-cin-se atu Se-cun-sin, sumamaday a tuud itida i sakatusa a nikalepacawan sapatayda han i Kuo-li-ku-kun-puo-u’-yen. kilul tu sakatusa a nikalepacawan tu lalabu masasuad malawilawaca, pasu Kuo-li-pei-pin- ku-kun-puo-u’-yen a enemay a kitidaan tu caysiwsipwal mihcaan sabaw cacay a bulat cacay a bataan nu demiad patucek han patayda i Tay-wan, kinapina misumad a pangangan sadikuday u Kuo-li-ku-kun-puo-u’-yen atu Kuo-li-cun-yen-puo-u’-yen pulung han u Kuo-li-ku-kun-puo-u’-yen, cay-siw-nem-lim mihcaan sabaw cacay a bulat sabaw tusa a demiad itida i Tay-pei masatadas malingatu. saan, mapalekal u wen-hua-cun-yi-cen-yei micunus tu mahidaay u pacebaay a puo-u’-kun, kinapinapinaan a misumad misaahebal a misanga.

國立故宮博物院的前身是成立於京兆地方（今北京）紫禁城外廷的古物陳列所，1925年10月10日在紫禁城內廷另外組織了故宮博物院，後來因為抗日戰爭爆發輾轉遷移至南京市和四川省等地，古物陳列所於第二次世界大戰後裁撤併入國立中央博物院籌備處。隨後第二次國共內戰衝突導致時局再陷動盪，包括國立北平故宮博物院在內的6個機構於是在1948年11月10日決定遷往臺灣，幾經改組易名，最終由國立北平故宮博物院和國立中央博物院籌備處合併為國立故宮博物院，1965年11月12日在臺北現址復院開幕。此後，其致力打造成為文化創意產業加值應用的虛擬博物館，館舍也歷經多次整修擴建。

Kuo-li-ku-kun-puo-u’-yen yadah ku nipiculimekan tu nalimaan a nisangaan makaala tu pina nu pitu a lasubuan nu tuudan, nu yadahay namaka Kuo-li-ku-kun-puo-u’-yen, Kuo-li-cun-yen-puo-u’-yen atu Kuo-li-pei-pin-tu-su-kun ni singaan idaw ku namaka Ce-cin-cen, Sen-cin-sin-kun, Pi-su-san-cun, Yi-he-yen, Cin-yi-yen atu Kuo-ce-cin a kitidaan misingan tu nu Huan-ciw ni singaan, idaw ku duma u nicakayan, idaw ku namakayda tu nikalepacawan tu sakatusa a hedek nipacubelis nu Di-pun, atu sipakayda i namakacuwacuwaay a kanatalan nipabelian atu ni saupuan a idawan.

國立故宮博物院典藏為數近70萬件文物與藝術作品，大部分是原先國立北平故宮博物院、國立中央博物院籌備處和國立北平圖書館等機構所藏來自紫禁城、盛京行宮、避暑山莊、頤和園、靜宜園和國子監等處皇家舊藏；另有部分是編列預算購置，接收自第二次世界大戰結束日本歸還部分文物，以及透過各界捐贈和徵集而來。

nisingaan a tuudan namaka sin-se-ci-se-tay katukuh ayda makaala tu 8,000 mihcaan, cancanan a nisingaan a tuudan sipabeli i ci-u-cu’, su-hua-wen-sin-cu’ atu nan-yen-cu’ tu tuluay a kitidaan ku mamikuwan, idaw ku picidekan tu tanayuay nisulitan tu min-wen a cin-tun-ci’, sumamaday a nikulitan nu matinengay mikulitay a tademaw, san-pen sumamaday a cudad atu kun-yaw ce-ci’ ku sakasiidaay.

sapatinaku nu tuudan sipakayda i mihcaan ku nipasilacan tu 7,000 a aadihan tu tuudan, ina aadihan makaalatu pakiw nu mihcaan atu tusa nu mihcaan paliyunan tu, u nikulitan atu cudacudadan tulu a bulad sumadentu.

藏品時間跨度涵蓋新石器時代至今長達8,000年，各類藏品分別交由器物處、書畫文獻處和南院處等3個策展部門管理，當中以長篇銘文的青銅器、古代早期的名家書畫、善本古籍和官窯瓷器等蒐藏最具影響力。展廳內是按照文物類別以編年方式系統性地陳設7,000件展品，器物類展件相隔半年至2年輪換一次，書畫和圖書文獻類展件為每3個月定期更換。

lui’t 歷史

mapatiden ku Cung-hua-min-kuo, linzi a sihu atu cin-ten masasulit tu “ cin-se-yiw-tay-teiw-cen” , taneng sipakayda tu nutaw a kanatal tu tadikuday tu a cin-caw-sin-tun hungti ci Puo-yi, pabeli pahabay tu sepat a wang kalisiwan, iluc nu hung-ti atu kalung taneng itida i Ce-cin-cen mueneng, sisa hang satu ci Puo-yi tadikud. nikudan ci Cin-saw-cen labuay u sakakaay ci Cu-ci-cen sakamusa tu nisilacan tu sumamaday a tuudan,ilabu aca patucekan nu heni ci Ying-nay-ken atu Ce-ke a tademawan mamisilud tu cin-se-nai-u-hu tademaw, tataydaan tu lalud mikilalidung a Ze-he-san-cun atu Sen-cin-han labuay nu 3,150 a hakuna makaala tu 234,100 a tuudan palasabaw tuluen ku nipatayda i Ce-cin-cen.

中華民國成立後，臨時政府和清廷達成《清室優待條件》協議，允許用外國君主禮節對待退位後的清朝宣統皇帝溥儀，並供給歲用400萬銀圓，皇族和他們的下屬可以暫時居住在紫禁城內廷，於是溥儀宣布退位。後來金紹城在內務部總長朱啟鈐任內提議籌備古物陳列所，內務部便指派楊乃庚和治格等人會同清室內務府人員，將熱河避暑山莊和盛京行宮內3,150箱約234,100餘件文物分13批移至紫禁城外廷。

caysiwcaylu mihcaan sabaw tusa a bulat tusip demiad pabeli tu “ sumamaday nipahelakan a cudadan”, tucila a mihcaan tu tusa a bulat sepat a demiad itida i u-ing-tin patideng tu sumamaday a tuud, kilul sa idaw ku nisangaan tu sapikawaw atu sasingaan a luma’an, u-ing-tin atu cin-se-tin lalabu misumad tu papahelakan, pahelak tu nisingaan nu hung-ti, itida i caysep bulat caycay demiad kalahukan tu tusaay a tukian patayda tu namakacuwacuwaay a tademaw tida miadih.

1913年12月24日頒布《古物陳列所章程》；隔年2月4日在武英殿配殿成立古物陳列所，後續幾座外廷建築也劃入作為辦公和貯藏之用，武英殿和敬思殿內部則改建為陳列室，陳設古代皇室的蒐藏，於10月11日下午2點開放各界參觀。

Ku-kun peipu kitidaan故宮北部院區

mapatay satu ci Sun-wen, nu pasaydaay cinidaan a tademaw tu“ cin-se-yiw-day-tiaw-cin”. caysiwtulim mihcaan siwa a bulat tusiw demiad, matalaw anu cumudan ni Puo-yi alaw a tahekal aca ku sumamaday a tuudan, ina cin-se- nikudanay a wi-yen-huy ci Li-yi-ing papulung tu katuuday masasakamu, mapatucek amelik sa patideng tu Ku’-kun-puo-u’-yen. tawya misulit tu “ ku’-kun-puo-u’-yen linzi acudadan” , patideng tu sumamaday a tuudan atu aadihan tu cuda a luma’an, patideng tu tun-se-huy mikantukay atu li-se-huy mikuwanay, sa misulit aca tu “ ku-kun-puo-u’-yen linzi nu tun-se-huy a cudadan, atu “ ku-kun-puo-u’-yen linzi nu li-se-huy a cudadan”, misinkiw tu tusa a bataan idaw ku cacay nu tun-se atu siwa a lise, micuduh patideng ci Li-yi-ing malali-se sa palasitungusay a tademaw, sadikuday patucek tu demiad tu ku-kun-puo-u’-yen tawya pikiningan nu kahulaman tawya.

孫文辭世後，清室遺老復辟勢力亟欲恢復《清室優待條件》。1925年9月29日，為了避免溥儀再度入宮造成文物外流，清室善後委員會委員長李煜瀛於是在召集全體委員會議，會中決議儘速成立故宮博物院。同時擬定了《故宮博物院臨時組織大綱》，設立古物館和圖書館，採取董事會監督和理事會管理制度；據此又擬定《故宮博物院臨時董事會章程》和《故宮博物院臨時理事會章程》，遴選21名董事和9名理事，公推李煜瀛為理事長並主持院務，最終擇定故宮博物院在當年國慶日揭幕以示雙重紀念。

Kuo-min-ke-min-cen-pei-fa tu nikudan, Kuo-min-cen-hu patucekan ci Yi-pei-ci itida i caysiwtuwal mihcaan enem a bulat tunem demiad miala tu ku-kun-puo-u’-yen. Kuo-min-cen-hu-wi-yen-huy wi-yen ci Cin-hen-yi amelik sa tu cila palawpesen nida ku ku-kun-puo-u’-yen, patidengaca tu Cung-yeng-ni-cen-cu-li-wi-yen-huy mikawaw tu sapacakay hakiya milimad tu tuud nu ku-kun, patideng itida i Nan-cin tu Cung-yeng-puo-u’-yen, Cung-yeng-ku-u’-paw-kun-wi-yen-huy sakakaay ci Cen-ci pacudaden nida ku Cung-yeng-cen-ce nikasasakamuan paculian nida milawilaw. ina Kuo-min-cen-hu tu cacay a bataan a bulat lima a demiad mihapu tu “ku-kun-puo-u’-yen kapulungan a masakaputay” at uku-kun-puo-u’-yen a cudadan”, pabaluhay tu mi-su-cu’, cung-u’-cu’ atu wen-sin-kun, ku-kun-puo-u’-yen sumad han u Kuo-min-cen-hu, wi-yen-huy-ce sumahan u yen-cen-ce, u lisehuy malamamikaygi atu mikantukay a kung-mu-ing, i cacay a bataan a bulat walu a demiad pacunus aca tu tulu a bataan idaw ku pitu nu li-se, micuduh ci Li-yi-ing mala li-se-cen, ci Yi-pei-ci mala sakakaay u yen-cen, ci Yi-pei-ci, Cen-ci atu Li-cun-tun u cen-u’-wi-yen, mahiniay a kawaw u mihantayay tu nuayawan nanay a kawawan.

國民革命軍北伐平定京兆地方後，國民政府派易培基在1928年6月26日接收故宮博物院。國民政府委員會委員經亨頤旋即在隔日提案廢除故宮博物院、籌備中央逆產處理委員會來處理拍賣或移置故宮文物，以及在南京成立中央博物院；中央古物保管委員會委員長張繼為此呈文給中央政治會議駁斥抗議。國民政府後來在10月5日公布《故宮博物院組織法》和《故宮博物院理事會條例》，新設秘書處、總務處和文獻館，故宮博物院改直隸於國民政府，委員會制改為院長制，理事會成為院內議會和監督機關；10月8日又任命37名理事，並推李煜瀛為理事長，易培基為院長，易培基、張繼和李宗侗為常務委員；此舉形同間接否決了經亨頤的前兩項議案。

amis a kitidaan北部院區

Kuo-li-ku-kun-puo-u’-yen itida i Tay-pei-se-se-lin-ci aydaay a amis kitidaan, kitidaan nu lala’ makaala tu 212,000 nu pinaay a pin-hun-kun-ce, pulung tu nikatungduh a sasa 58,145 pin-hun-kun-ce. mihka misatadas misangan katuud ku misikiay nu tademaw, nika sakikuday u hu-cung-tun mitadutu sin-cen-yen-cen ci Cen-cen caay ka namuh, mamisitungusay a tademaw ci Cen-ci-kun musakamu tu misikaay a tademaw ci Hung-paw-y paliyawaca sikien kina kawaw han.

國立故宮博物院位於臺北市士林區現址的北部院區，占地212,000餘平方公尺，總樓地板面積58,145平方公尺。正館建築設計起初，但副總統兼行政院院長陳誠對此結果不甚滿意，評審之一的陳其寬轉而委託建築師黃寶瑜重新設計並執行此案。

timulan a kitidaan南部院區

Kuo-li-ku-kun-puo-u’-yen itida i Cia-yi-kin-tay-paw-se aydaay a tumulan a kitidaan, lala’ makaala tu 703,334 pin-hun-kun-ce. masangaay nu luma’ a Puo-u’-kun sayaway misangaay tu luma’ a tademaw ci An-tun-ni. Pu-li-ta-ke’ itida i tusepsepsip mihcaan caycay bulad tusip demiad a kanatalan nikasetsetan makaala tu mamisangan, Kuo-li-ku-kun-puo-u’-yen timulan a niyadu’an mikulit misiki tu nikudan i sabaw tusa a bulat sabaw tu lima a demiad mapatucek.

國立故宮博物院位於嘉義縣太保市現址的南部院區，占地約703,334平方公尺。博物館主體建築最初是由建築師安東尼·普里達克在2004年11月24日的國際競圖中獲得設計主導權，國立故宮博物院南部院區籌建計畫稍後在12月15日核定。

nika, nikudan picidekan nu kaysang masatedep, pikawawan idaw ku nikasikawawan tu aadihan atu misangaay tu luma’an a kumung nu nipihapiwan a nikautang sa sapasaluiemengen ku kawaw, atu nikabaliyusan nu Muo-la-ke’ malikid ku nisangaan nu yadahay a kawawan, sisa tadikud ku nipisakakawawan. tusepcaysep mihcaan cacay a bataan a bulat tutu demiad misumad henay tu nikiyakuan, tawya a mihcaan tu sabaw tusa bulat tulu demiad sumad han u Cung-hua-min-kuo-nei-cen-pu-ing-cin-su u nuhenitu ku misangaay, mapulung atu binacadan a mikulian, haymaw han a misangan tina kakitidaan.

不過，其後遭特別預算凍結，執行階段又先後發生景觀和建築顧問等標案違約終止契約所衍生的履約糾紛，以及莫拉克颱風沖毀院區部分基地土堤造成損害等諸多問題，致使計畫一再延宕而做通盤檢討修正。2010年10月22日修正計畫核定後，同年12月23日改委由中華民國內政部營建署代辦興建相關工程，並結合民間企業資源，分期建設院區。

https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%9C%8B%E7%AB%8B%E6%95%85%E5%AE%AE%E5%8D%9A%E7%89%A9%E9%99%A2