Ma-ciw-pi-ciw
Ma-ciw-pi-ciw馬丘比丘
Ma-ciw-pi-ciw nisangaan tu nu mukasiay aluma , u sisaditan t uku cabeng a paduhepi malau cuked tatelungan nu cuked ku sausi .
馬丘比丘的建築為古典印加風格，並以拋光的砌石墻作為柱體結構。
u tukay kapahay henay naming ku nisangaan yu mahidahenay ya luay anisangaan nu baetu “Intihuatana” han,ucilal namakay tumunaw nu sasingalan mapacilu .城鎮保存完整的三個設施則為拴日石（Intihuatana）、太陽神殿和三窗廟。
maydih papiadih tu midangay ngay matineng tuytiniay atukay namahica ku wayway naayaw sa , u yadahay anisangaan nasumadan tu naming a mikayzu katukuh ayda misanga henay .為了讓遊客更好地了解城市最初的樣子，大部分建築都經過了復原重建。
Katukuh 1976 amihcaan Ma-ciw-pi-ciw nuykitidaan 30%a tiniay u masangaay tu namin , katukuh ayda misanga tina kawaw .
到1976年，馬丘比丘約有30%的區域已經恢復，直到至今依然進行恢復工程。
1983 amihcaan Ma-ciw-pi-ciw nu dungi a biyu’ malanu pulung nu kanatal sapasubana’ tu micudaday u masakaputay patucek mala kitakit nu liwan a zaysang kuyni , idaw ku lalangawan atu helak sananay a malaapiay a nisubelud nu nababalaki a zaysang .
1983年，馬丘比丘古神廟被聯合國教科文組織定為世界遺產，且為文化與自然雙重遺產。
2007 amihcaan, Ma-ciw-pi-ciw malanu kitakit baluhay pic a mabahal nu cacay. imahini sa , Ma-ciw-pi-ciwmisuayaw tu pusiyaw en nu midangay mabiyalaw cinida. 2007 年，馬丘比丘被評為世界新七大奇蹟之一。但與此同時，馬丘比丘也面臨著遭旅遊業破壞的擔憂。
u tademaw nipuadih sa ci Ma-ciw-pi-ciw nu in-ciya nu mikuwanay pa-ca-ku-ti nayi 1440 amihcaan “idaw ku cacay a kamu 1420 a mihcaan” itawya anisangaan palekal katukuh 1532 amihcaan u si-pan-ya kumuwalaay tu u milu idaw tu kumuenengay.
人們認為馬丘比丘是印加統治者帕查庫蒂於1440年（一說1420年）左右建立的，直到1532年西班牙征服祕魯時都有人居住。
mikutkutay makatepa “pasun macunus nu sayaway matabal mipatuce tina cudadan a miasip” kyu ci Ma-ciw-pi-ciw cayay kaw putungay a tukay, nu in-ciya nu kakitaan a I niyadu’ a nusumadan a kitidaan “ mahidaay u luma-cuwang-yu”.
考古學的發現（加上最近對早期殖民文件的解讀）顯示馬丘比丘並非普通城市，而是印加貴族的鄉間修養場所（類似羅馬莊園）。
misaliwliw tu putah idaw kini patideng tu tabakiaya ‘ abakiay a luma; nu tumuk atu samiyay, atu duma nu musikulay a tademaw a kitidaan .
圍繞著庭院建有一個龐大的宮殿和供奉印加神祇的廟宇，以及其他供維護人員居住的房子。
Sausien sa, itini i Ma-ciw-pi-ciw nu kitidaan a tademaw itawya sayadahay sa cay pakalakuwit tu 750 a tatademawan , itawya inayay ku kakitaan tayni mididaw sa udadan a puu sa inayay tu way. 據估算，在馬丘比丘居住的人數在高峰時也不超過750人，而在沒有貴族來訪的雨季時就更少了。
inciya a ku-wang mipili itini patideng tu tukay akay u misitekeday a kitidaan atu lala’ nu misitekeday .
印加王國選擇在此建立城市可能是由於其獨特的地理和地質特點。
sakamu sa ku Ma-ciw-pi-ciw nu dikudan nu buyu’ a kaku u tayhiw nu in-ciya paengaw tu tapuku a bihid , u satalakaway nu buyu’ “wa-na-pi-ciw” u cihek sananay .據說馬丘比丘背後的山的輪廓代表著印加人仰望天空的臉，而山的最高峰「瓦納比丘」代表他的鼻子。
u in-ciya atademaw u baetu laecus makay ni i lala’ a mipica tu baetu sa, sisa makayda i liwliw nu baetu apatideng tu tukay .
印加人認為不該從大地上切削石料，因此從周圍尋找分散的石塊來建造城市。
idaw tu ku didi’ay nu siapukay a apuk caay micukaymas, mamin nu mapatucekay a mipicih kya mamin naming, sipisanga yu langat u laad nu baetu cay pakaala tu cayhaw mi ku ahebal.
一些石頭建築連灰泥都沒有使用，完全靠精確的切割堆砌來完成，修成的牆上石塊間的縫隙還不到1毫米寬。
1913 amihcaan, u misulitay tu lala’ nukitidaan nu amilika mamin nu picay a bulad nisulitan tu a pakayakay tu Ma-ciw-pi-ciw , ina tiniay a nisubelidtab tu kitidaan kanamuhan nu katuuday kyu ahebal ku mipatucekay .
1913年，美國國家地理雜誌用了整個4月刊來介紹馬丘比丘，這處遺址也因此受到了廣泛的關注。
Ma-ciw-pi-ciw nu naemekan tu sasikulan 馬丘比丘歷史保護區
i 1981 amihcaan Ma-ciw-pi-ciw u liwliw 32,592 a kucing nu lala’ mala nu mio-lu “naemekan nu sasikulan”.
在1981年，馬丘比丘周圍32,592公頃土地被列為秘魯的「歷史保護區」。
wiyni a kitidaan cakaw pasu nisubelitan dada , pasu capiay a kakunu wayway atu mucelakay maluyalu , mangaleb kuy tiniay a mucelakay u lan-huwa .
這個地區不僅包括遺蹟本身，還包括附近的地貌和動植物群，尤其是當地生產的蘭花。
idaw ku kamu nu sulit mutudu tu Ma-ciw-pi-ciw nu in-ciya “llacta” u sapi patedep tu tiniay a sapilacul nu kitisdaan
有理論指出馬丘比丘是一個印加「llacta」——即用來控制新征服地區經濟的據點。
itiniay nu maminay nu in-ciya a kanatal u sangcalay a kitidaan “ kitidaan”nama sawacu nu tayniay mamusikul nu in-ciya a kakitaan. Wiyni sa Zapa inciya nu “saluneman” atu sapiadih tu demiad a kitidaan” .
這裡也是整個印加帝國境內最美麗的一處「據點」，在遭受進攻時用來保護印加貴族。這裡是Zapa印加的「安息地」和「觀測站」。
Patideng nu langat nu baetu nipicihan namin建築 石牆全靠堆砌Ma-ciw-pi-ciw nu maminay nu nisangaan tu luma anipatideng nu in-ciya naming nu kakawsan a kaku ; sadupen ku kaku nu wayway a sapalangat, atu bangcalay a nipatatules nalimaan , ya langat nu baetu u laad nu tatules nu buhang u takini’ nu dicem caay picumud, sisa maekek naming ku in-ciy atademaw nahican nuheni hakiya a patatules tu palapi .
馬丘比丘的全部建築都是印加傳統風格的：磨光的規則形狀的牆，以及美妙的接縫技巧，牆上石塊和石塊之間的縫隙連匕首都無法放進去，讓人簡直無法理解印加人是究竟如何把他們拼接在一起的。sisapaeteng tuyni, kanahatu matineng ku in-ciya atademaw u masakimuluay “ u dungi nu cilcl in-ti hidanida ku patahekal” , nika cay cukaymasen nu heni tu sapatideng , nipatidengan u tabakiay a baetu nika nahicaen hakiya a muhuwad katukuh ayda caay naming katineng u cayay katinengi .
讓人注意的是，雖然印加人了解圓形（太陽神因蒂就是用它表現的），卻並不把它運用在建築中。建築用的龐大數量石塊究竟是如何搬運的至今是個謎。dumasa , kanahatu I in-ciya atademaw caay picukaymas tu masakimuluay, hidamisanga silikelunay . itawya sa malebut emang ku tademaw a mikuliay amucuduh tinabaetuwan pakay likelun sa. nika saetim sa ku in0ciya a tademaw inayay ku piala nuhenu tu sulit inayay kuni liwan tu cancanan a nipatineku tu sulit .
還有，雖然印加人不使用圓形，但卻利用了斜坡。據信他們讓成千上萬的工人推著石塊爬上斜坡。可惜的是印加人並未掌握文字的技巧而沒有留下任何描述文字。
nu maminnay a niliwan makaala tu 140 kuni patideng tu masasuala, pasu biyu’, lalimekan, aaidangan atu kitidaan amueneng . tini idaw henay ku malakuwiytay 100 a sapi kayakay nu kaytati----nu duma u cacay nu cacayay nu baetu nu huwa-kang a baetu a nisangaan.
整個遺蹟由約140個建築物組成，包括廟宇、避難所、公園和居住區。這裡還建有超過100處階梯——每個通常由一整塊巨大的花崗岩鑿成。
idaw ku yadahay nu nanum a iki, masasuala buhangen i teban nu baetu atu sasanu lalaliwan nu nanum masasulinlaku, makayda nu sauaeay a lalaliwan nu nanum .還有大量的水池，互相間由穿鑿石頭製成的溝渠和下水道聯繫，通往原先的灌溉系統。
katukuhayda inayay henay ku matinengay atademaw tu in-ciya atademaw hican nu heni mu huwad ku 20tun a baetu patapabawn i Ma-ciw-pi-ciw nu tukun .
至今還沒有人明白印加文明是如何能將重達20噸的巨石搬上馬丘比丘的山頂。