Mei-ni-se
Mei-ni-se美尼斯[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]
ci Mei-ni-se u nakamuan sayawwy nu Ku-ay-ci atu mipulungay a mikuwanay. saan tu cinidaan i kunyun lucay sepsep nu ayawan a mihcaan patideng tu Ku-ay-ci atu sakacacay nu wancew. mahida hu Ku-luo-ma a Luo-mu-lu-se, Mei-ni-se pala Ku-ay-ci nu likisa a patidengay nu tademaw.
美尼斯是傳說中第一位將古埃及統一起來的統治者。通常認為他於公元前3100年前創立了古埃及第一王朝。如同古羅馬的羅慕路斯，美尼斯被視為古埃及歷史的創建者。
likisi 歷史[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]
tada nakamuan, papaipulung tu Ay-ci malakanatalan u ngangan nida ci “ Mei-ni-se” a babalaki. sisa, ina ngangan nai’ i cuda a tahekal “ Kay-luo mahetikay nu kawala’ atu Pa-le’- muo paya”, uyniyan ni sulitan tu ngangan itida i sakalima nu wancew a ba’tuan. malaAy-ci a sayaway nu mikuwanay a tademaw, ci Mi-ni-se i nikudan tu a tahekal. namaka ci Man-nei-tuo a “likisi nu Ay-ci” “Aegyptiaca”, ku-ay-ci lingatu u di’tu a wan-cew, kilul sa u di’tu nu tademaw atu aigu nu mapatayay a wan-cew, kilul sa u tademaw a wan-caw, itini i tademaw nu wan-caw, ci Mei-ni-se u sayaway a wanngan.
根據傳說，將上下埃及統一成為一個國家的是一個名叫「美尼斯」的法老。然而，這名字並沒有在現存的王名表（開羅殘片和巴勒莫石碑）上出現，這些殘缺的王名表乃是刻於一塊第五王朝的石碑上。作為埃及的第一個統治者，美尼斯是在較後期的史料上才出現的。根據曼涅托的《埃及史》（Aegyptiaca），古埃及起初是神的王朝，然後是神人和亡靈的王朝，接下來才是人的王朝，而在人王朝中，美尼斯就是第一位王。
saka sabaw siwa a wancew “kunyen nu ayawan sabaw tulu a secian” a tusaay a wan a silsilan “A-pay-duo-se-wan atu Lin-wan a silsilan” a nakamuan, nisulitan a ngnganan u “Mi-ni”, kun-yen nu ayawan tulu a seci atu likisi a syeciw ci Man-nie-tu saan tu ci nidaan u “ Mei-ni-se”, kunyen nu ayawan lima a seci a Si-la likisi nu syeciw ci Si-luo-duo-de saan u sakacacay Ay-ci atu Fa-law u “ Mi-n”, Si-si-li a Di-aw-duo-luo-se saan u Mi-na-se. Mei-ni-se tahekal i aydaay nu Si-la-luo-ma zitayan a cudadan, sisa itini i nikuda palatahudan nu tademawan.
就第十九王朝（公元前13世紀）的兩個王名表（阿拜多斯王名表及都靈王名表）而言，記載的名稱為「美尼」（Meni），而公元前3世紀的埃及歷史學家曼涅托則稱他為「美尼斯」；公元前5世紀的希臘歷史學家希羅多德稱第一位埃及法老為「米恩」（Min）；西西里的狄奧多羅斯則稱之為米納斯（Menas）。美尼斯亦出現在希臘羅馬時期的通俗小說中，可見他在後期被視為重要人物。
Mei-ni-se a icelang itini patideng tu Mun-pai-se mala Ay-ci suotu. saan ci Man-nie-tu a nisulitan, ci Mei-ni-se mikuwan pulung han enem a bataan iadaw ku tusa a mihcaan, sadikuday ci nida patayen nu inanunanuman a subayu.
美尼斯的功勞亦在於建立了孟斐斯以作為埃及首都。根據曼涅托的著作，美尼斯在位共62年，最後他是被一頭河馬殺死的。
sumamad nu siwmae考古證據[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]
sabaw siwa seci nu hedek maadih a Na-e-may nipilawlawan tu kulitan musakamu tu tawyaay caay henay kaw kakatinengan nu tademaw a Fa-law ci Na-e-may, u katinengan nu mihcaan hakiya mikitabal henay ci Mei-ni-se an, namakayda i nikalamelan nu kulitan, Na-e-may mihuyahuy tu payapay mutiik tu ada, duma situpel tu Ay-ci a sumanahay atu salengacay nu tupelan. Idaw ku sananay u ci Na-e-may “ hakiya milaylayay ci He-e-a-ha” atu ci Mei-ni-se u ci nidatu sa.
19世紀末發現的那爾邁調色板描述了當時還未被人所認識的法老那爾邁，其所屬年份很有可能比美尼斯還要早，從調色板中可見，那爾邁揮動權標頭打擊敵人，另外亦戴有代表上下埃及的紅冠和白冠。有學者認為那爾邁（或其繼承人荷爾-阿哈）和美尼斯是同一人。
idaw ku sananay a syece saan ci Mei-ni-se mikuwan tu Ay-ci a Na-e-may ci nidaan milaylaytu kanatalan, duma a niadihan ci Mei-ni-se hedeken nida palecad mikuwan, ci Na-e-may u lingatu sa ku nida mipalecad, namahida hakiya idaw ku caayan ka hedek u dumasa ku malaheciay. anu mahicahica, idaw ku siwmi nu kawku syecia tu nika idaw ni Na-e-may a Fa-lawan, nu tatengaay ci “ Mei-ni-se” tu nikaidwan a siwmian itida sa i Ni-cie-ta a tabakiay nu lineman maadih itida i su’an nu ngipenan nu tusaay a di’tuan tuktukan ni panganganan. 90 433
也有學者認為美尼斯從已經統一埃及的那爾邁手上繼承了國家；另一種觀點人為美尼斯完成了統一，那爾邁只是開始了統一過程，當中可能未竟全功又或者只是成功了一部分。但無論如何，有大量考古證據證明有那爾邁這麼的一位法老存在，而公認證實「美尼斯」存在的證據只得在涅伽達的一個大墓地所發現的一塊象牙板上以兩女神名刻有其名字。
pabaliw ci Mei-ni-se hakiya ci Na-e-may a nu cacayay a nganganan, hakiya u pabaway ni Na-e-may a Falawan, hakiya u ci Na-e-may a milaylayay nu tademaw ci He-e-a-ha u malacaday nu tademawan. idaw henay ku musakamuay ci Mei-ni-se u Ay-ci tademaw ni sangaan tu sasakamuen. idaw ku sananay ci Na-e-may u wama ni Mei-ni-se sa.
一般懷疑美尼斯或者是那爾邁的其中一個名字，或者是那爾邁上一任的法老，也有可能是與那爾邁的繼任人荷爾-阿哈為同一人。還有人認為美尼斯是埃及人所創造出來的傳說。另一些人認為那爾邁是美尼斯的父親。
syece nai’ ku wantan tu ci Me-ni-sean idaw ku tasaay a lalekalan, sayaway nu zitayan nai’ ku sulit ci Mei-ni-se a ngangan, sakatusa u matabalay nu wancew a duma a kuowan, mahida ci He-e-a-ha, Ce-e a lineman maadih namin ni A-pay-duo-se, nika katukuh ayda caay henay ka adih ku lunem ni Me-ni-se. 52
學者無法確認美尼斯身份的原因有二，其一是同代文獻中並無美尼斯的名字；其二是早王期的其他國王，如荷爾-阿哈、哲爾等的墓都已於阿拜多斯發現，但屬於美尼斯的墓至今仍未發現。