Mornos

makayzaay i Wikipitiya
Changbin

Mornos(u sulit nu Hulam:永福部落)

u siwkay nu niyazu[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

i Taitung a kuwan nu Pusung ku niyazu’ nu Mornos. u kasalumaluma’ nu Mornos sa, 94 ku luma’. kumud nu kasabinawlan sa, 240 ku tademawan. kasabinawlan nu Ingcumin sa, 221 ku tademaw, pakalatu 92%.

u zuma sa, cay ku Ingcumin, 19 ku tademaw, pakalatu 8%.

原名大掃別,約在一百多年前(清末),原位於今竹湖西側鹿寮溝一帶的阿美族,因與當地的西拉雅平埔族有土地糾紛,且有動武的傾向,平埔族遂咒詛該地有鬼靈,不能久居,否則會發生災變,阿美族信以為真,乃往南、北移動,其中往北移動者即成「大掃別」(今之永福)。大掃別社與竹湖社原來的部落位在今竹湖後方鹿寮溝附近的高台上,由此至海岸間敷滿鵝卵石,且附近的溪流底也有很多小石頭,阿美族人稱之為gorosu(或ngeros、mornos,意為「多碎石」),故稱社名為gorosu,後來轉成morunosu(一說mornos)。清政府時代,將道路的石頭除去,在改修之際,命名為大掃別。傳說大掃別自日治時代起,少年每至傍晚都會生病,連身體健康者都不能免,故戰後鄉長陳光福,為祈部落平安,而將之改稱「永福」,取「永遠平安幸福」之意。

資料來源:http://www.tipp.org.tw/tribe_detail3.asp?City_No=18&TA_No=7&T_ID=133

naayaway a ngangan sa u "Tasawpei", iayaw sungaliw 100 a mihcan, namueneng i satipan nu Chuhu a Pangcah, silala'ay a salibudan, mahiza matatiik atu masuadaay. sisa paa'kay ku Tanganulan tu tiniay a lala', kyu caay tu teneng mueneng itini, anu mueneng sa, amalabades atu malitemuhay. palutatenga' tu ku Pangcah, sisa mabulaw tayza i timulan atu i amisan. namalimad tayza saamisan a Pangcah, malatu ku Tasawpei. naayaway a Tasawpei niyazu' atu Chuhu niyazu' mueneng i zikuzay a takutakuan, yadah ku adidiay a baetu, sisa panganganen ku Pangcah u "Gorosu" saca "Ngeros" saca "Mormors". katukuh namihcaan nu Chin koku, limaden tu kya baetu, panganganen tu ku "Tasawpei". nakamuwan sa, maimelang tu ku binawlan. kyu sumadan ku ngangan u "Yunfu", sakadahi haynisazikuz sananay.

u asip nu tademaw[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

u kasabinacadan, Pangcah(Amis) 87%, Puyuma 1%, zumazuma 4%.

u niyzau' nu Pangcah(Amis)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

u Pangcah(Amis) a niyazu' kyuni, katuud ku Pangcah(Amis) itini mueneng. u zuma a tademaw sa u Pangcah(Amis) u Puyuma.

u Sakizaya a tademaw[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

inayi' ku Sakizaya a tademaw itini mueneng. caay kaw nu Sakizaya a niyazu' kuyni. haykay izawtu ku Sakizaya a tademaw, caay henay misumad ku ngangan nu cikdekay.

u cidekay nu Taywan Yincumin[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

cidekay 民族別 cidekay 民族別
Sakizaya 撒奇萊雅族 Rukay 魯凱族
Pangcha(Amis) 阿美族 Cou 鄒族
Tayan(Tayal) 泰雅族 Saysia 賽夏族
Paywan(Paiwan) 排灣族 Kabalan 噶瑪蘭族
Yuwatan(Bunun) 布農族 Tau/Yami 雅美族
Sejek(Sdeeq) 賽德克族 Saw 邵族
Taluku(Truku) 太魯閣族 Kanakanabu 卡那卡那富族
Puyuma 卑南族 Laaluwa 拉阿魯哇族

tademaw nu Yincumin, pulung sausi katukuh 2018 a mihcan 2 a bulad[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

pulung sausi Pangcah Tayan Paywan Yuwatan Rukay Puyuma Cou Saysiat Yami Saw Kabalan Taluku Sakizaya Sejek Laaluwa Kanakanabu zuma
560,248 208,931 89,823 100,437 58,254 13,301 14,084 6,639 6,597 4,598 779 1,461 31,412 925 9,962 395 330 12,320

tademaw nu Yincumin, pulung sausi katukuh 2018 a mihca 01 a bulad[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

pulung sausi Pangcah Tayan Paywan Yuwatan Rukay Puyuma Cou Saysiat Yami Saw Kabalan Taluku Sakizaya Sejek Laaluwa Kanakanabu zuma
559,918 208,761 89,741 100,317 58,210 13,287 14,081 6,641 6,593 4,592 778 1,460 31,375 924 9,942 393 329 12,494

u sakaizaay saan, u saayaway mueneng itiniay a tademaw sananay, itini uyiniyan a subal, tina subal(島嶼) a ngangan sa ku "Taywan", u Hulam a sulit sa ku 台灣.

u niyazu' sa, u luyaluy nu tademaw, pulung muengeneng, u kabana' kami, hina u lalumaay amin i niyazu', caay kayadah ku ihekalay a tademaw.

silecaday(相同) a lalangawan, lisin, kamu, atu kabanaan.

si kalilidan(Tumuk) saca babalaki mililid tu niyazu'. u Yincumin a kamu nu Sakizaya sananay, u ngiha' nu Hulam a kamu nu "原住民".

u niyazu' sa, u luyaluy nu tademaw, pulung muengeneng, u kabana' kami, hina u lalumaay amin i niyazu', caay kayadah ku ihekalay a tademaw. silecaday a lalangawan, lisin, kamu, atu kabanaan. si kalilidan(Tumuk) saca babalaki mililid tu niyazu'. i Taywan Yincumin, izaw ku 16 cidekay puluung sa 748 a niyazu', maka 55 a mang a tademaw. satabakiaya a cidekay ku Pangcah(Amis), saadidi'ay a cidekay ku Laaluwa. u tabakiaya a niyazu' sa, ku Tapalong, u niyazu' nu Pangcah(Amis).

malalitin tu ihekalay atu zumaay a natinengan[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]