Pa-si-li-ya

Pa-si-li-ya 巴西利亞

Pa-si-li-ya “Pu-taw-ya a kamu: Brasília [bɾaˈziljɐ]”, u kamuac Pa-si-li-ya. u Pa-si a tukay, itida i talakaw nu buyu’ caycaylimwal a pa-si buyuan, u Lin-he-kuo-ciw-ke kapulungan nu kitaki kahetikan nu babalak. Pa-si-li-ya u kitakid nu satabakiay tusep a se-ci nu nikadanay nisangaan a tukay.

巴西利亞（葡萄牙語：Brasília [bɾaˈziljɐ]），又譯巴西里亞，是巴西的首都，位於海拔1158米的巴西高原上，亦為聯合國教科文組織所列的世界遺產。巴西利亞是全世界最大的20世紀後期建城的城市。

amica tu lingatu limwan ku tademaw a nipisikian tu kanadtal a cen-ce tatelungan, nika katukuh tu tusepcaysiw mihcaan, tademaw nu Pa-si-li-ya milakuuyt tu 3,000,000 ku tademaw,mapataayaw tu sakatulu nu Pa-si a tukayan, La-men a sakalima nu tukay, pulung nu sakaudip sakatulu nu Pa-si, La-men sakalima, i La-men tukayan a tademaw nu pulung a sakasilaculan nu sakaudip u satalakaway, nu 25,500 kalisiw nu amuhaun.

儘管一開始只想設計成一個50萬人口的國家政治中心，但截至2019年，巴西利亞人口超越3,000,000人，已升為巴西的第三大城市，拉美的第五大城市，經濟總量居巴西第三位、拉美第五位，是拉美大城市中人均國民生產總值最高的，為25,500美元。

patideng tina tukayan nu Pa-si-li-ya i caysiwlimnum katukuh caysiwlimsep, u baluhay a niyadu’an, mikiyaku tu tukay a wayway tu nipatideng, namahida saicelang sa ku balucu’ a misiki tina papatidengan atu amelik macunus ku tademaw a nikasinganganan, caysiwnumsep mihcaan sepat a bulad tucay demiad, mangalay pakaamelik ku Pa-si tu nikalahatan, u tawyaay nu tukay Li-ye-ze-ne-lu mabulaw taydan i Pa-si-li-ya.

巴西利亞建城於1956年至1960年，以新市鎮、城市規劃方式規劃興建，其也以大膽設計的建築物及快速增長的人口而著名，1960年4月21日時，巴西為了加快內陸的開發，將首都從當時的里約熱內盧遷至巴西利亞。

kiyaku tu tukay 規劃城市

Pa-si-li-ya miida tu kiyaku nu tukay atu kiyaku a nipahetikan nu babalaki a nikatengilan, sakamu satu “ caysiwlimnem mihcaan Pa-si-li-ya papatidengan u Pa-si a tatelungan, cinida han tu nisikian a sakahemekan. mikiyakuay tu tukay a tademaw ci Lu-si-aw.Ke-se-ta atu ci Aw-se-ka.Ni-may-ye u misikiay tu tukay a tademaw, namaka niyadu’an atu sin-cen kitidaan a nipisangaan katukuh tu nipatideng tu lumaan a nikasilacan, Pa-si-li-ya sakamusa mahida u wayway nu ayam. mahida patahekalay namakatukay a sungaay a nabalucuan a nisikian, duma satu nisangaan tu luma’ nu sihu sakahemekan nu nabalucuan sa.”

巴西利亞依靠都市計畫和設計被世界遺產大會所青睞，評定語寫到：「1956年巴西利亞被確立為巴西的中心，它是城市設計史上的里程碑。都市計畫專家盧西奧·科斯塔和奧斯卡·尼邁耶是該城市的設計師，從居民區和行政區的布置到建築物自身的對稱，巴西利亞常被比喻為鳥的形狀。表現出城市和諧的設計思想，其中政府建築表現出驚人的想像力。」

likisi 歷史

saan i likisi Pa-si naitida i Sa-e-wa-tuo atu Li-yu-ze-ne-lu tusa a sadipasay nu tukay a malatukay. caysiwlimnem mihcaan Pa-si cung-tun ci Zu-say-li-nuo. Ku-pi-ci-ke sakamusa a patideng tu Pa-si-li-ya. maminsangan mikiyaku tu tukay a tademaw ci Lu-si-aw. Ke-se-ta “Lúcio Costa”, macimacian a nikapulungan a nisangaan u misangaay a tademaw ci Aw-se-ka. Ni-may-ye “ pasu satalakaway a pikaygian, cung-tun-hu, satalakaway a huing, sakay hekalan pu, se-hua-pu, luma nu cung-tun, tabakiay a kiukay”, misikiay tu sakay hekalan ci Roberto Burle Marx. tukay a nipisikian u nidatengan ni Ke-pi ku sapalekal. nipatidengan nu Pa-si-li-ya namaka caysiwlimnem mihcaan , katukau i caysiwnemsep mihcaan a mahedek, sipcay a buladan a mahedek. sipakay pabaw a miadih mahida u hikuki atu adipapang ku wayway adihan. ninatukay pangangan han u Lin-pang tukay, nu madayumay a nakamuan han u “ BSB”.

歷史上巴西曾先後在薩爾瓦多和里約熱內盧兩個海濱城市建都。1956年巴西總統儒塞利諾·庫比契克下令興建巴西利亞。主城市規劃師是盧西奧·科斯塔（Lúcio Costa），市內大多數公共建築物的主建築師是奧斯卡·尼邁耶（包括國會、總統府、最高法院、外交部、司法部、總統官邸、大教堂等），而景觀設計師則是Roberto Burle Marx。城市規劃以柯比意的意念為基礎。巴西利亞從1956年起興建，至1960年完工，歷時41個月。鳥瞰主城區像一架飛機或一隻蝴蝶的形狀。此城一般稱為「聯邦首都」，或簡稱「BSB」。

kitidaan 地理

pa-si-li-ya kitidaan nu timulan 15°45 “15.75°”, nutipan 47°57 “47.95°”, itida i sakalecad nu talakawan ceysepsepsep a Pa-si teban nu Ke-ya-se-cuo nu buyuan, Ma-la-ni-ni-wung sauwac atu Wi-e-de sauwac nu kalalitemuah a masangkakuay nu kitidaan. caysiwwalpic mihcaan caytu bulad pitu a demiad, Lin-he-kuo ciaw-ke-wen-cu mihapu pa-si-li-ya u liwan nu babalaki a lalangawan nu kitakidan. 60

巴西利亞地處南緯15°45（15.75°）、西經47°57（47.95°），位處平均海拔1000米的巴西中部戈亞斯州高原，馬拉尼尼翁河和維爾德河匯合處的三角地帶。1987年12月7日，聯合國教科文組織宣布巴西利亞為世界文化遺產。

tademaw 人口

caysiwnumsep mihcaan mikilul tu Lan-pang-cen-hu ce-li-ye-ze-nia-lu mabulaw taydan i Pa-si-li-yu a kun-mu-ing, u nuheni atu iluc itida namin nu macian a sikusia mueneng, nuayawan nu “Paranoa” a banaw nu ayawan a “Lago Sul” u nucanan a kanatalan itida i Pa-si nu tapang a kitidaan atu tapang nu hekal a sikusia mueneng. tawya patidengay tinabaluhay nu mikuliay a tademaw atu iluc itida namin mueneng i Wi-sin-cen, idaw ku limaay nu Wi-sin-cen malakuuy tu caywang nu tademawan, satabakiay nu Wi-sin-cen u Taguatinga. duma hantu , idaw ku dumaay a tademaw itida i milawaay tu Pa-si-li-ya a “Goiás” niyaduan，pasu “Agua Clara”.

1960年隨聯邦政府自里約熱內盧遷都來巴西利亞的公務員，他們和其子孫多住在市區的公寓宿舍，Paranoa湖對岸的Lago Sul（南湖區）多為各國駐巴西大使館所在地和外交官員眷舍。當年興建新都的工人和其子孫多居住在衛星城，有5個衛星城超過10萬人口，最大衛星城是Taguatinga。另外，有相當部分的人口居住在包圍巴西利亞的Goiás州城鎮，如Agua Clara。

siki 設計

Ke-se-ta u Pa-si-li-ya kakapah ku nipikiyaku, nipatuduan tu kitidaan nu paylumaluma’ atu sasiwbayan a nikakenihan, a caay patideng tu kakulian a kitidaan, atu u canan nu sasangaan tu luma’ aycuwa hakiya paluma’ atu talakaw nu nisangaan tu luma’an. ci Ke-se-ta pacici i Pa-si-li-ya nu hekalan tatenga mahida u adipapang, nika hatidaay tu nu tademaw mahida u hikuki sa. “hikuki” a “udip” u sihu kuyda, kuo-hua atu duma nu sihuan nu pulung a papatidengan tu luma’, idaw ku nisikian ni Ni-may ku sakay cilacilaan a kiwkay. i macimacian idaw ku talakaway nu tilibian, i pabaw han maadih nu mita ku nabakuan atu banaw nu waywayan. “sakubat” pangangan han timul atu amis nu sakubatan, tanayu’ makaala tu pitu a kunlian.

科斯塔為巴西利亞作了詳細的規劃，指明住宅區和商業區的分佈，又限制工業區的位置，以及若干建築物可以在何處興建及它們的可建高度等。科斯塔堅持巴西利亞的外形應該像蝴蝶，不過大多數人認為它更像飛機。「飛機」的「機身」是政府各部門、國會及其它政府建築物集中地，由尼邁耶設計的一座具未來風格的教堂亦在其中。市內有一座高聳的電視塔，在上面可飽覽全市和湖的境色。「機翼」被稱為南翼和北翼，各約7公里長。

cacay nu ahebalay a kaw-su’ dadan militin tu timul amis nu sakubatan, teban milawit tu teban nu pangiluan nu basu, itida han u gingku atu tatayda mukan tu pahan a patiyamay. tepal nu tabakiay a dadan yudah ku lumaluma’an, u siwbay ku mikenihay, langdaway atu kilakilangan sakaydihan sa.

micapi tu pahikukian idaw ku aadupan nu aidangan. Ta-se-kun, kan-le-hua kapahay nu luma’an itida i tepal nu banaw, idaw ku cacay micidekay a aaidangan.

一條寬闊的高速大道連接南北兩翼，中間穿過一個中央公共汽車站，那裡亦是銀行區及酒店區。大道兩旁有很多住宅區，商業街道分隔了它們，綠化區和樹木令這些區域變得更怡人。

市內近機場處有一個動物園。大使館、康樂會所及豪華住宅位於湖畔，另有一個特大的公園。

sakaudip 經濟

saan ku mese sasapalitaan a sakaudip u satekesay nu macian, tusepcaytu mihcaan Pa-si-li-ya u sakay kitakidan u saka siplim nu satekesay a tukayan, mahida u tusepcaysep mihcaan u saka pitu a bataan nu kitidaan , itini i Sen-paw-luo han sabaw tusa atu Li-ye-ze’-nei-lu saka sabaw tulu.

根據美世諮詢的生活費用最昂貴城市列表，2012年巴西利亞是全球第45生活費用最高的城市，相對於2010年是第70的位置；其排名在聖保羅（第12）和里約熱內盧（第13）之後。

https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%B7%B4%E8%A5%BF%E5%88%A9%E4%BA%9A#%E5%9C%B0%E7%90%86