Rwanda

Rwanda（盧安達）

u Luanda sa u kamu nu Sakizaya ku ngangan tuyiniyan a kamatal, Rwanda (盧安達) sa i labu nu Africa, i tiza i 2 00 S, 30 00 E. u ahebal nu lala’ mapulung sa 26,338 km², u ahebal nu lala'ay sa 24,668 km², u ahebal nu nanumay sa 1,670 km², hamin nu tademaw sa 12,988,423. kakalukan umah sa 74.50%, kilakilangan umah sa 18%, zumaay henay umah sa 7.50%.

tapang tusu nu kanatal(首都)

u tapang tusu nu kanatal sa u Kigali.

kakininan nu kanatal demiad(國家紀念日)

kakining nu kanatal demiad sa cacay bulad pitu a demiad.

tabakiay a tapang nu kanatal(元首)

u tabakiay a tapang nu kanatal (congtung) ayza sa ci Paul Kagame, micakat a demiad sa i 2000 a mihca sepat bulad tusa a bataan izaw ku tusa a demiad. malalitin tu ihekalay atu zumaay a natinengan.[1]

cunli (總理)

u cunli nu Rwanda (盧安達) ayza sa ci Édouard Ngirente (愛德華·恩吉倫特), micakat a demiad sa i 2017 a mihcaan

8 bulad 30 demiad.

lalangwan 文化

Rwanda nubabalaki a palaw numi palaway 盧安達傳統舞蹈表演

音樂和舞蹈是盧安達的儀式、節慶、社交聚會，以及評書彈詞活動中的組成部分。

dadiw atu palaw sa u Rwanda (盧安達) a lising, lalikid, nika pulung nu katuuday, atu numi sulitay mala luwahluwahay ani kasakaput.

最知名的傳統舞蹈經過精心編排，包含三大部分：一種是由女性表演的「umushagiriro」，又名牛舞,第二種是由男性表演的「intore」，又名英雄之舞，還有一種是擊鼓舞，傳統上也是由男性表演，使用的鼓稱為ingoma。

sakasi ngangan nu nababalaki a mapalaw han nisadimelan amisakapah ku sapatahekal paadih tu katuuday, tulu ku sapaadih tu katuuday, sakacacay han u tatayna kumi palaway u '' umushagiriro'' , ngangan han u katalan a palaw, sakatusa u tatama kumi palaway '' intore'', panganga han u masa tatamay icelangan a palaw, idaw henay ku duma apalaw u mituktukay a palaw, nu nababalaki a palaw u tatama kimi palaway, sapipalaw nuheni a tatuktukan han u ingoma han.

盧安達國家歌舞團是該國最具知名度的舞蹈團，由總統朱韋納爾·哈比亞利馬納在1974年設立，經常在國內和國際上進行演出。

Rwanda (盧安達) a kanatal numipalaway amasakaput itinina kanatal sasi nganganay a mapalaway anika sakaputan, u Cungtun ci Juvenal Habyarimana (Cuwye-nael．Hapiya-li-mana 朱韋納爾.哈比亞利馬納) itni i cacay a malebud siwa a lasubu pitu a bataan idaw ku sepat (1974) a mihcaan patideng, hina i nina kanatal atu kitakit anipadih tu palaw nuheni.

音樂傳統上是由口頭傳授，不同社會群體的音樂風格也相應不同。鼓是非常重要的樂器，皇家鼓手在國王的宮廷中享有很高的地位。

dadiw nu laylay han naw kamusa ku sapatahekal, caaya kalecad nu masakaputay caay tu kalecad kunipa tukilan. tatuktukna u sakaetiman nu tatuktukan, Huang-Ciya (皇家) mituktukay itini Kuowan a Kung-Tin (宮廷) u satalakaway kuyu ngangan.

鼓手也會組團進行演奏，規模通常為7至9人。該國的流行音樂也在不斷發展，樂風主要受到東非、剛果和美國音樂的影響。

mituktukau matineng misakaput patahekal tu palaw nuheni, nika sakaputan nu tademaw han pitu atu siwa ku tademaw nisa kaputan, nina kanatal a dadiw caay pisengal mapalekal,

dadiw nuheni mahiya nu Africa (東非) Congo (剛果) atu Amilika (美國) a dadiw kangadahan.

嘻哈是最受歡迎的曲風，其中融合了饒舌、雷格樂、節奏布魯斯和舞蹈流行音樂的特點。

Siha (嘻哈) u sakanamuhan nu dadiw ku Siha (嘻哈), u dadiw han idaw ku kalamkamay musakamu nu malalibeday nu sema’,Lakela, wunpu nu Blues (布魯斯) atu palaw nu aydaay a micidekay a palaw.

Rwanda (盧安達) nitenun tu kanas 盧安達人編織的籃子

全國各地都會生產傳統工藝和美術品，不過其中大部分最初都屬實用工具，而非純粹作為裝飾。

kanatal nupay niyaniyadaay a nikasilaculan nu nalimaan atu mikulitan a kawaw, nika isayaway han u sadikec nuheni u tatengaay namin, caay kaw pacebaay nu aadihan.

編織籃和碗尤為普遍。盧安達的東南部製造有一種使用牛糞製作，名為「Imigongo」的獨特藝術品，其歷史可以追溯到該區域尚屬吉薩卡（Gisaka）獨立王國組成部分的時代。

nitenunan a kanas atu kaysin hina adih kita. Rwanda (盧安達) nu wali timulan idaw kumi sangaay u tai nu katalan ku sapisanga tu tuud, singanga sa u「Imigongo」micidekay analimaan, likisi taneng talaayaw mikilm tu niyaduay a Cisaka (吉薩卡) nuni pisidekae nu Wankuo masakaputay na zitay.

創作使用的牛糞中混有各種顏色的天然土壤，將其塗成隆起的幾何形狀圖案。其他工藝品包括陶器和木雕。

nisangaan tu cancana sa u tai’ nu katalan ku sapalamel tu cancanan nu lala, saupuen patideng mala kaku ku wayway a kulitan. dumasatu nalimaan idaw henay ku diwas atu kilang ni tuktukan.

傳統房屋大多就地取材，大多為圓形或長方泥，使用泥土搭建並配以茅草製成的屋頂。政府已啟動計劃，使用像波紋鐵之類更為現代化的材料取代傳統建材。

laylay a luma sasangan itida tu mikilim tu zayliw, nisangaan han u makimulmulay atu masa tanayuay, u lanu’ ku sapatideng tu luma’ u uli’ ku sapisanga tu badahung. sifu malingatu tu palekal tu kiyaku, mitaneng tu Siyangpuo-wuentiye (像波紋鐵) nu aydaay a zayliw misumad tu laylay a zayliw.

盧安達的書面文學歷史較短，但從詩歌到民俗在內的多個領域都有著悠久的口述傳統，該國的許多道德觀念和歷史詳情都是如此世代傳承下來。

Rwanda (盧安達) ani cudaan tu likisi a puyu, nika namakayda i dadiw katukuh i nu niyaduay a kawaw itini i niyadu idawtu ku tenes namaka laway nu tademaw musakamu, nina kanatal yadahay ku kapahay anidatengan atu likisi nika dimelan misulit hida han pakaadih tu laylayan.

已故作家亞歷克西斯·卡加米（Alexis Kagame）是盧安達最具影響的文學代表人物，他出版了自己對口述傳統的研究成果，並創作了大量的詩歌。

numa pataya misulitay tu cudad ci Yali-kesise．Kaciya-mi (亞歷克西斯·卡加米 Alexis Kagame) u Rwanda (盧安達) saka ngadahan nu misulitay tu cudad a tademaw, nisulitan nida tu cudad udiptu nalawayan nida musakamu ani kinkiwan ni patahekal, nisulitan nida yadah ku dadiw nu kiwkay.

盧安達大屠殺成為許多文藝作品的素材，如記錄目擊者證詞的記實文學，包括班傑明·賽恩（Benjamin Sehene）在內的新生代作家創作的散文和小說。

Rwanda (盧安達) tuni kapipacukan tu mapataya mala sasulitan atu kakulitan nuheni amikulit, nu kiluk nikaadihan musakamu a sulitan matinengaya misulit, pasu ci Ban-Jye-Min．Say-En ( Benjamin Sehene 班傑明·賽恩) itini i baluhaya misulitay a tademaw tu Sanwin atu kakunkuwan.

還有多部電影也是以這起慘案為題材，如曾獲奧斯卡金像獎和金球獎提名的《盧安達飯店》，《與惡魔攜手》（Shake Hands with the Devil）、《泣血四月》和《殺戮禁區》（Shooting Dogs）等，其中後兩部是在盧安達實地拍攝，並且還有當年的倖存者參與演出。

yadah henay ku kacudu u sasa patahekalan tu akawaw nu aadihan, namaka alaay tu Awseka (奧斯卡) cinsincan a kawlah atu Cin-Ciw (金球) a kawlah papa tahekalan panganga u《盧安達飯店》，《與惡魔攜手》（Shake Hands with the Devil）、《泣血四月》atu《殺戮禁區》（Shooting Dogs）sa , nikudanay nu tusaay a kacudu han i Rwanda (盧安達) kitidaan amisasing, idaway henay ku tawyaay nu maudipay a tademaw milihida mapalaw.

盧安達每年有11個國家法定節假日，政府偶爾還會安排其他公眾假期。4月7日是種族滅絕慘案的紀念日，其後的一星期則是官方正式的哀悼周。

Rwanda (盧安達) tu mihmihcaan idaw ku sabaw tu caay a kanatal u papahanhanan a demiad, sifu alahican matineng misilsil tu papahanhanan. sepatay a bulad pitu a demiad u binacadan nu kapatayan a demiad, nikudan nu pilipayan han u pilungucan a lipayan.

每年的7月4日是解放日，用來慶祝盧安達愛國陣線戰勝胡圖族極端分子。

mihcaan nu pitu a bulad sepad a demiad u sakalihalay a pahanhanan a demiad, sapi limulak nu Rwanda (盧安達) tuni kanamuhan tu kanatal nika lepacawan mademec ku Hutu (胡圖) nu micidekay a tademawan.

每個月的最後一個星期六則是「烏姆干達」（umuganda），是一個旨在提供社區服務的全國性節日，期間的大部分普通服務從早上7點開始，持續到中午12點為止。

pabulad nu sadikuday a duyu u umuganda (Wumu-kangda 烏姆干達), u sakay niyaduay anipipadangan nu kanatal pikalimulakan a demiad, tu demidemiad anipi kasi kawawan sa makayda tu sananal pituay a tuki malingtu, katukuh i teban nu kalahukan saba tu tusa a tatukiyan.

盧安達近幾年來被視作國際發展的成功案例，大屠殺結束之後，西方國家對大屠殺的無作為感到內疚，挹注大筆資金協助建設盧安達，盧安達成了西方國家的「aid darling」。

Rwanda (盧安達) micapitu tu aydaay a mihcaan kaadihantu nu kanatal ni palekalay tu malaheciya a kawaw, namahedek satu namipatay tu katuuday a tademaw, nutipan (西方) a kanatal misuayaw tuni kalekep akawaw malalum ku balucuan nuheni, sisa yadah kuni pipadang tu kalisiw tu nuhenian patideng tu luma nu Rwanda (盧安達), Rwanda (盧安達) mala tipan (西方) a kanatal nu 「aid darling」。

與烏干達一樣，國外援助占整年的年度預算高達百分之五十。盧安達總統發下豪語，希望在2020年讓這個地處非洲中心，缺乏自然資源、連一塊平地也沒有的蕞爾小國，成為中等收入國家。

malecad atu Uganda (烏干達), hekalay a kanatal mipadang tu mihcaan a kalisiw makaala tu lima a bataan a kilac (50%). Rwanda (盧安達) a Cungtun sakamusa, maydih kaku i tusa a malebud tusa a bataan a mihcaan (2020) nina kitidaan mala Africa (非洲) aadihan, inai ku lahad nu kakitidaan, inai ku lala’ aca nu adidiay a kanatal, mala silaculay a kanatal.

過去幾年的發展也沒有讓國民失望，盧安達並不是傳統咖啡生產大國，但這幾年來因為政府推廣與私有化，盧安達咖啡在國際精品咖啡市場漸漸展露頭腳。

naayaway nu pina a mihcaan a kapalekalan caay paka balihenaw tu kanatal a tademaw, Rwanda (盧安達) caay kaw nababalakiyan a kafa nikasi laculan a kanatal, nika ayda a mihcaan mipadang ku sifu patahekal atu udiptu anipalumaan, Rwanda (盧安達) a kafa itini i kanatal nu kafa a icibaan hamaw sa maadih nu katuuday.