Ten-men-san “ cen-cia-cei”

Ten-men-san “ cen-cia-cei” 天門山 (張家界)

Ten-men-san

Ten-min-san “ igu : Tianmen Mountain” itida i Cung-kuo Hu-nan-sen Cen-cia-cei se Iun-ten niyaduan, pakunida sananay a aadihan nu Ten-men-tun a nikasinganganan, nika hinian nu Ten-men-tun sa katinengan nu kitakid, pangangan han u “Sin-si sakacacay nu di’tu a buyu’”, “U-lin adingu” atu “Cen-cia-cei adingu”.

天門山（英語：Tianmen Mountain）坐落在中國湖南省張家界市永定區，因自然奇觀天門洞而得名，也因天門洞而蜚聲世界，被譽為「湘西第一神山」、「武陵之魂」和「張家界之魂」。

Hu-nan-sen “ Seng a kamu Cen-yi-pen-sin-pay Cen-sa kamu /fu¹³ lã¹³ sən⁴¹/, seng-yi-luo-saw-pen sung-fun kamu /ɣəu¹³ nia¹³ siɛn³¹,  ）itida i Cung-hua-zen-min-kun-he-kuo hua-cung kitidaan a sakacacay nu sincenci, pulung nu kitidaan itida i Cen-cieng taban nu timula a kitidaan, hamin itida namin i Tun-tin-hu timula u “ Hu-nan”, mibetas tu Sieng-cieng sisa “ Sieng han”. idaw ku langaw nu hu-zun “ mu-hu-zun”, nikudan Tan ci Tan-un sasasulitan nida tu cuda “ milabi tu sadingsing i Sieng-cieng kalikeluhan ku udad” idaw ku “ yadahay nu hu-zun a sadingsingan nu kanatal” a sasakamuen, idaw saca tu “ hu-zun-kanatal”. Hu-nan a sen-huy cen-sa-se, Hu-nan niyadu’an a kamu u Sing-yi ku sasakamuen.duma satu itida i Hu-nan-sen nu dumaan a kitidaan u Si-nan kamu, cen kamu, sing-nan tada kamu, wa-sing kamu atu ngayngay a kamu tu duma a sasakamuen, nikahida, miw kamu, tada kamu, tun kamu, men kamu “ yiw binacadan a tapang nu kamuan” pinaay nu binacadan a kamuan itida i Hu-nan-sen tipan atu timula nu pinaay a binacadan ku micukaymasay tina kamuan.

湖南省（湘語長益片新派長沙話：/fu¹³ lã¹³ sən⁴¹/；湘語婁邵片雙峰話：/ɣəu¹³ nia¹³ siɛn³¹/），是位於中華人民共和國華中地區的一個一級行政區，全境位於長江中游以南地區，因大部份在洞庭湖以南得名「湖南」，又因湘江貫穿全境而簡稱「湘」。境內廣植芙蓉（木芙蓉），後唐譚用之作詩《秋宿湘江遇雨》中有「秋風萬里芙蓉國」之句，故有「芙蓉國」之譽。湖南的省會長沙市，湖南大部分地區的漢語方言以湘語為主，另外在湖南省內的某些地區則通用西南官話、贛語、湘南土話、瓦鄉話以及客家話等其他漢語方言。此外，苗語、土家語、侗語、勉語（瑤族的主要語言之一）等少數民族語言在湖南省西部和南部的少數民族聚居區使用。

Iun-tin-ci u Cung-kuo Hu-nan-sen Cen-cia-cie se a se-sia niyadu’an. pulung nu niyadu’ pin-fun-kun-li, tademaw 52 wan ku tademaw. 

永定區是中國湖南省張家界市所轄的一個市轄區。區域總面積為2174平方公里，常住總人口約52萬人。

Ten-men-tun itida i Cung-kuo Hu-nan sen cen-cia-cie Ten-san-men, talakaw 131.5 mi, ahebal 57 mi, i labu 60 mi, i kitakid satalakaway a hida sananay mibetasay tu buyu’ ay a zun-tun.

天門洞坐落在中國湖南省張家界天門山，高131.5米，寬57米，深60米，是世界海拔最高的天然穿山溶洞。

lalangaw 文化

hedek nu Yen-caw, ci Cen-duy miales cinida tu sakakaay taluma’ malikeluh nida ci Yen-cuo. ci Yen-cuo kulitan nida ku Ten-men-san, ci Cen-duy cudad hanida atu mikulit: “ masalaliw ku bali i labu nu Ten-men-dun, isasa ku Cin-tun-e-mei .”, sakamusa : “ kana matabal a silaheci, ku mababiyaw kiya i sasa nu buyu’. Cin-caw musulitan tu cudad ci Yi-ci-muo saan: “ amica ku nipangawan tu talakaway a buyu’, idaw ku sakatayda i pabaw.”

元朝末年，張兌辭官回鄉遇見了楊輈。楊輈繪製了天門山圖，張兌給他賦詩配畫:「天門洞雲氣通，江東峨嵋皆下風。」並放言：「他日功成期早歸，相與為鄰住山下。」清朝詩人俞已謨賦詩說：「莫畏山高空仰止，此中真有上天梯。」

Sing-si tu cia-cu miw kitidaan “ tada kamu Xianxxix bifzivkar befkar zifzifzoux，sing-si-miw kamu：Xangdxid tutjadcul maolcul zibzhibzhoud, dayumen pangangan Sing-si-cuo, u Cung-hua-zen-min-kun-he-kuo Hu-nan sen a ce-ce’-cuo, itida i Hu-nan-sen tipan amisan. micapi tu wali amis katukuh i Cen-cia-cei se, wali timu sibiyaw tu Huy-hua se, nutipan timulan sikenis tu Kuy-cuo sen Tun-zen se, nutipan sibiyaw tu Cun-cin se, nutipan amisa mitulin tu Hu-pei sen N-se cuo. 

湘西土家族苗族自治州（土家語：Xianxxix bifzivkar befkar zifzifzoux，湘西苗語：Xangdxid tutjadcul maolcul zibzhibzhoud），簡稱湘西州，是中華人民共和國湖南省下轄的自治州，位於湖南省西北部。州境東北達張家界市，東南鄰懷化市，西南界貴州省銅仁市，西毗重慶市，西北接湖北省恩施州。

u lala’ nu U-lin-buyu’an atu Uen-kuy buyu’ a niyadu’a, labu nu buyu’ idaw ku masaenalay atu mililisay tu dihep a sauwacan, U-lin buyu’ a tapan katukuh i cung pu, mala wali amis ---nutipan timulan ku nipasayda ku culil, wali tipan u Yen-cin sauwac a sakay sasa tu nu dihepan a buyu’an, labu nu buyu’ yadah ku baba’tuan. Yen sauwac nikalaliwan nu nanum i U- sauwa, Yiu sauwac ku angangangan. pulung nu cuo makaala tu 15,470 pin-fun kun-li, tademaw 246,1 wan ku tademawan, tu-cia binacadan, miw binacadan kakenihan hakiya tu 43%,34%, ce-ce’-cuo u tukay itida i Ci-suo se zen-min-pie-lu 58 ku banggu.

地處武陵山區與雲貴高原過渡帶，山間有小型盆地和沿河谷地，武陵山主脈綿亙中部，呈東北—西南走向，東南部屬沅江河谷低山丘陵區，境內岩溶分布廣泛。沅江支流武水、酉水為主要河流。全州總面積15,470平方公里，人口246.1萬，土家族、苗族分別占約43%、34%，自治州首府駐吉首市人民北路58號。

luit 歷史

Sing-si-cuo kitidaan u matenesay tu. sang tay, u di’tuan a kitidaan. Si-cuo katukuh tu cun ciw, u cu-cen a kitidaan. cen-kuo tawya u cu-cen kitidaan. si han u U-lin kitidaan. tuluay a kanatalan tu lingatu u Su, nikudan satu u U. Si-cin, Tun-cin u cin-cuo U-lin kitidaan. suy tan lima a dayan u Cen-cuo. Sun u Cin-hu-pei-lu a Cen-cuo, Fung-cuo. Yen u Hu-kun-han sen N-cuo cin-min-an-hu-se, Sin-ten-ke-luan anhuse atu Se-cun sin-sen iun-sun se. min-ce-iun-sun sin-wi se, paw-cin-cuo sin-wi se, liwan u Yi,cen tusa a kitidaan. Cin-ce-iun-sun hu atu fun-hung, Cin-cuo, Iun-suy celiten, wali amis u Fun cuo kitidaan. minkuo seci. cacay a malebut siwa a lasubu cacay a bataan idaw ku sepat -cacay a malebut siwa a lasubu tusa a bataan idaw ku tusa (1914-1922) mihcaan u Cen-yen-taw u Cen-yen-taw. cacay a malebut siwa a lasubu sepat a bataan idaw ku siwa – cacay a malebut siwa a lasubu sepat a bataan idaw ku siwa (1938—1949) mihcaan u saka walu saka siwa a sincen tuca niyadu’an. 

湘西州域歷史悠久。商代，屬鬼方地域。西周至春秋，屬楚黔中地。戰國時屬楚黔中郡。西漢屬武陵郡。三國時初屬蜀，後屬吳。西晉、東晉屬荊州武陵郡。隋唐五代時期屬辰州。宋為荊湖北路的辰州、澧州。元為湖廣行省恩州軍民安撫司、新添葛蠻安撫司和四川行省永順司。明置永順宣慰司、保靖州宣慰司，其餘為岳、辰兩州地。清置永順府和鳳凰、乾州、永綏直隸廳，東北部為澧州地。民國時期．1914一1922年為辰沅道。1938—1949年為第八、第九行政督察區。

U-lin niyadu’武陵區

U-lin niyadu’ u Hu-nan sen Cen-de se a se-sia niyadu’an, itida i Hu-nan-sen amisan, Cen-de se teban mikiamis tu, nutipan a kitidaan nu Tun-ten hu. pulung nu niyadu’ 298 pin-fun-ku-lin, tademaw 74 wan ku tadeamw, niyaduay a sifu itid i pinhu-cunli-hupin-sin.

武陵區為湖南省常德市下轄的市轄區，位於湖南省北部、常德市中部偏北，地處洞庭湖西部。區域總面積為298平方公里，總人口約74萬人，區人民政府駐濱湖中路府坪巷。

luit 歷史

U-lin niyaduan mapatideng i cacay a malebut siwa a lasubu walu a bataan ida ku walu (1988) mihcaan. kuo-u-yen cacay a malebut siwa a lasubu walu a bataan idaw ku walu (1988) mihcaan cacay bulat 23 demiad lawpesen kina Cen-de niyadu’an, Cen-de sin, sin a Cen-de-se, mapatiden ku Cen-de-se, Den-cen niyadu’ atu U-lin niyadu’, U-lin niyaduan naw sin-ci a Cen-de-se atu Cen-de-sin nipikenisan tu U-lin, Duo-mu-hu, He-hu, Se-men-ciaw sepat a cenan atu Dan-cuo, Kan-cia-ci, Nan-pen-kan, He-hu, Lu-huo-san lima a niyadu’an katukuh i U-lin-niyadu’. Ten-cen niyadu’ kina miduducay tu tawyaay a kinngan u Cen-de-se kitidaan.   

武陵區成立於1988年。國務院1988年1月23日撤銷常德地區、常德縣、縣級常德市，成立地級常德市、鼎城區和武陵區，武陵區由原縣級常德市和從原常德縣劃出武陵、斗母湖、河洑、石門橋四個鎮和丹洲、康家吉、南坪崗、河洑、蘆獲山五個鄉至武陵區。鼎城區繼承原縣級常德市行政體制。

di’tu nu buhung a dihep 鬼谷洞

di’tu nu buhung a dihep itida i Cung-kuo sen Kuy-si se Len-suy cen mati niyadu’an yun-mun buyu’ a tatelecan nu buyu’an, itida i Lung-hu buyu’ nu wali timulan, u tulu a bataan idaw ku enem nu buhung tu saka lima a buhangan. “ min-yi-tun-ce” idaw ku ni sulitan: ci di’tu tatama ngangan nida ci Wan-yi, cun-ciw-cin-pin-kun se tademaw, hina tayda i buyu’ mikilim tu sasapayuan, takelal ku nanum nu sauwac mahida u diphep nu di’tu, ku nika si nganganan. di’tu nu buhung a dihe sasa naw idaw ku aadihan tu samian u cen-yi-pay, u taw-ciaw saka sabaw lima a buhang nu ten-fun-se sami atu ten-se-ti’-ti a kitidaan, kalingatuan misangay itida i Nan-tan, sa kina pinaan a misangan,sa siliwan katukuh ayda. cacay a malebut siwa a lasubu siwa a bataan idaw ku walu (1998) mihcaan itida tu kiya sasing ni Kuy-ku sasamian. 

鬼谷洞位於中國江西省貴溪市冷水鎮麻地村雲夢山的半山腰處，處於龍虎山東南部，為三十六洞天之第十五洞天。《明一統志》載：鬼谷先生原名王詡，春秋晉平公時人，嘗入雲夢山採藥，居青溪之鬼谷，因此為號。鬼谷洞的山腳處原有凝真觀，屬正一派，是道教第十五洞天奉祀祖師和天神地祇的場所，始建於南唐，後屢修屢毀，今僅存遺址。1998年底在原址上塑鬼谷仙師神像。

https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A9%E9%97%A8%E5%B1%B1_(%E5%BC%A0%E5%AE%B6%E7%95%8C)