Tiway Sayiun

帝瓦伊·撒耘(李來旺) Tiway Sayuen (Li Laywang)
nalecuhan 1931.10.13 mabelec 2003. 9.24（72 a mihcaan） cacudadan Kilayking Saydang mistesekay a cacudadan kawaw sasaydan wawama Tuku Sayuen, Yiyang Sayuen

u siwkay niza (簡介)

Tiway Sayuen (1931.10.1-2003.9.24), u ngangan nu Hulam sa ci 李來旺, na i 1996.8.24 misumad tatiku ku Sakizaya a ngangan ci Tiway Sayiun (帝瓦伊撒耘). wawa niza sa pulung pasumad tuway. nay i ka Lipunay a demad, si Lipun a ngangan ciniza 木原武一, napangangan ku saydang niza. nalecuhan i Kilayking(花蓮縣) Sou-feng-siang(壽豐鄉) Ciwidiyan niyazu'. u Sakizaya a cidekay. siwa ku mihca, tayza micudad nu ka Lipunan a cacudadan. 25 ku mihcaan mala tu saydan. 27 ku mihca macakat tu mala sasaydan(校長) tu. u sasaayaway a sasaydan nu yincumin. namisasaydan i Ciwidiyan(水璉),Lisan(立山), Ruysi(瑞西), Sywlin(秀林), Yuemei(月眉), Tapalung(太巴塱)(Peifu北富) a cacudadan. matenes ku kawaw niza, mamikuwan tu saydan 39 a mihcaan. 1994 a mihcaan, pasumad ku ngangan nu Peifu cacudadan ta Tapalung, u saayaway pangangan nu yincuminay a cacudadan. 1996 a mihcaan, pasumad ku ngangan niza tu nu Sakizayaay.

1990 a mihcaan 7 a bulad 30 a demiad, misaupu ku Sakizaya a tademaw misalisin i Takubuwan, pakan tu Sakizaya a tuas, namingayaw mapatay i 1878 a mihcaan Takubuwan Lais sananay. midebung ku Cingping, sisa sakalawpes tu ku Sakizaya, inayi’nayi’ tu ku nasulitan atu nazipaan(歷史) nu Sakizaya. nazikuzan patizeng ciniza ku kamu nu Sakizaya, misulit tu Sakizaya a cudad atu lalangawan. saicel ciniza apatizeng ku ngangan nu Sakizaya. namabelec ciniza sepat a mihcaan, patizeng tu ku Sakizaya a cidekay(binacadan).

matineng ciniza cima ciniza, sisa misumad ciniza ku ngangan nu Peifu cacudadn, misumad ku ngangan cinizaan, pasumad tu Sakizaya cidekay a ngangan. 1999 a mihcaan, pulung han ci Sun Cong-san(孫中山), Cyang Cong-cen(蔣中正), Lien Heng(連橫), Ceng-yan mapalaway(證嚴法師)... 200 a tademaw patinengen ku Taywan 400 a mihcaan salawilaw(最有影響) a tademaw. patinengen nu Kuang-hwa cudad(光華雜誌) ku Taywan satangahay a tademaw. BBC mizizaw atu palita cinizaan, patineng tu satabakiaya a tademaw . mapapili’ nu Satalakawaway sakasepat yincumin palekal painiay a tademaw. 2003 a mihcaan, 72 ku mihcaan, 7.22 napapelu “lusa’ ni ina” sa, satezep ku balucu’ niza, mabayu’(昏迷) 65 a demiad. 9.24 23:40 i Ce-ci padekuwan(慈濟醫院) mabelec, palitemuh midiput ci Tumuk Kumud Pazik tatiku(返回) kakawsanay(祖先的) a minaluan(故鄉).

lalumaan (家人)

acawana: Uul Taywawn (Kenuy niyazu’), wawama: Tuku Tiway o Sayiun atu Yiyang Tiway o Sayiun, ina: Sela Aniw, ama: Tuku Tiway, midiputay a wina: Lengus Tiway, bakima: Kalang Tuku o Sayiuni, Kulihuysin Tuku o Sayiun, Bakah Tuku o Sayiun、Taywan Yiyang o Sayiun, Kilang Yiyang o Sayiun, kadabu: Lisin Cudad (acawa ni Tuku), Hong Mansan(acawa ni Yiyang), sipitu ku calekakaan.

u sapuyuay a nasulitan (基本資料)

etul：tatama
nalecuhan a demiad：1931.10.13
mabelecay a demiad：2003.09.24
uzip：72 a mihcaan
cidekay：Sakizaya (Pangcah, caay pasumad cidekay tu Amis)
ngangasawan：Pazik, Katangka(Kasiwsiwan)
niyazu'：Ciwidiyan
nalecuhanan: Ciwidiyan
selal nu niyazu’：Alamay
matinengay a kamu：Sakizaya, Hulam, Lipun, Pangcah
kawaw：sasaydan(kakelitan nu cacudadan) 39 mihcaan
midiputay a wina：Lengus Tiway
cacudadan：Ciwidiyan ku kuwanay a cacudadan, Kilayking Minci u kuwanay a cacudadan, Kalingku kang(花蓮港) u kuwanay a cacudadan, Kalingku Maluk cacudadan, Kalingku Saydan cacudadan sepat mihcan Sapuyuay a Ke, Hucu(普通) Saydan a Ke, Kalingku Saydan mistesekay(專門、專業) a cacudadan Laluday(暑期) a Pu
makatinengan：mikulit、misulit、yakiw、piano、dadiw
mala sasaydan a cacudadan：Ciwidiyan, Lisan, Ruysi, Siwlin, Yuwmei, Tapalung, 39 a mihcan ku kawaw.

nazipa’an nu nikauzip (生平大事紀)

1931 a mihcan, 1 ku mihca: 10.13 nalecuhan i Kalingku a kuwan Shoufeng siang Ciwidiyan a niyazu’. pangangan ci Lais Tuku.
1933 a mihcan, 3 ku mihca: baki ci Tiway Kalag mabelec.
1934 a mihcan, 4 ku mihca: ci Lengus Tiway midiput, yu imelang mangaleb,sisa sumaden ku ngangan, miliyaw pangangan ci Balah Tuku(Bakah Tuku).
1939 a mihcan, 9 ku mihca: micudad tu i Ciwidiyan ku kuwanay a cacudadan.
1940 a mihcan, 10 ku mihca: nikasumad ku cacudadan tayza i Kalingku Minci u kuwanay a cacudadan. panganganen ku Lipun saydang niza ci Muyuenwuyi(木原武一).
1943 a mihcan, 13 ku mihca: nikasumad aca ku cacudadan tayza i Kalingku kang(花蓮港) u kuwanay a cacudadan.
1944 a mihcan, 14 ku mihca: nikasumad ku cacudadan tatiku Ciwidiyan u kuwanay a cacudadan.
1945 a mihcan, 15 ku mihca: pahezekay nay Ciwidiyan u kuwanay a cacudadan.
1946 a mihcan, 16 ku mihca: mikilul ci Lin Cingsiu sadang minanam cacay a mihca.
1947 a mihcan, 17 ku mihca: maala ku seking nu Kalingku Maluk cacudadan.
1948 a mihcan, 18 ku mihca: maala ku seking nu Kalingku Saydang cacudadan sepat mihcan Sapuyuay a Ke. pangangan ku Hulam a ngangan nu kuwanay ci Li Laiwang(李來旺)
1952 a mihcan, 22 ku mihca: pahezek nay Kalingku Saydang cacudadan. padungus tayza i Hucu Saydang a Ke sakatusa kasaselal micudad.
1954 a mihcan, 24 ku mihca: pahezek nay Hucu Saydang a Ke. patizengen i Kalingku Buyuen cacudadan mala saydang. tayza mihitay i Chenkongling mala Sekuwan.
1955 a mihcan, 25 ku mihca: patizengen tayza i Ciwidiyan cacudadan mala saydang.
1956 a mihcan, 26 ku mihca: pacakat Ciwidiyan cacudadan Subaba’ay-Patuzuay a Culen
1957 a mihcan, 27 ku mihca: patizengen Ciwidiyan cacudadan mitayli Sasaydang.
1958 a mihcan, 28 ku mihca: maala ku uzumaay saydang a kawlah nay Subana’ay a Ting. 9.7 mabelec ciama Tuku Tiway. 10 a bulad patizengen tatengaay nu Ciwidiyan cacudadan Sasaydang. 11 a bulad mabelec cibayi Lutuk Sayiun.
1964 a mihcan, 34 ku mihca: 12.15 palaacawa atu ci Uul Taywan namakay Pukpuk niyazu’.
1965 a mihcan, 35 ku mihca: nalecuhan sakakaay a wawama ci Tuku.
1967 a mihcan, 37 ku mihca: nalecuhan sasabaay a wawama ci Sayan(Yiyang).
1968 a mihcan, 38 ku mihca: micudad i Kalingku Saydang mistesekay a cacudadan Laluday a Pu.
1970 a mihcan, 40 ku mihca: 9 a bulad, pabalic tayza i Lisan cacudadan mala sasaydang.
1972 a mihcan, 42 ku mihca: pahezek nay Kalingku Saydang mistesekay a cacudadan Laluday a Pu. mabelec cina Sela Aniw.
1973 a mihcan, 43 ku mihca: 9 a bulad, pabalic tayza i Ruysi cacudadan mala sasaydang.
1974 a mihcan, 44 ku mihca: mamikuwan tu Kalingku sanpaw kauzipay atu subana’ay a sapililiday.
1975 a mihcan, 45 ku mihca: mamikuwan tu Kalingku Pangcah mapatizeng putiput Congkanse. nipatizeng ku Kalingku Pangcah saydang musaungay putiput.
1980 a mihcan, 50 ku mihca: 5 a bulad, pabalic tayza i Yuemei cacudadan mala sasaydang.
1984 a mihcan, 54 ku mihca: insac Yuemei cacudadan patizeng cacudadan 70 a mihcan a cudad. mabelec cina Lengus Tiway (midiputay a wina).
1988 a mihcan, 58 ku mihca: pizawis Subana’ay a Pu Sanpaw subana’ wiyuenhuy sakacacayaya a wiyuen.
1990 a mihcan, 60 ku mihca: 2 a bulad, pabalic tayza i Yuemei cacudadan mala sasaydang.
1991 a mihcan, 61 ku mihca: insac ”Tayan naayaway a nikauzip kingkiw”(pulung misanga’ ci Lin Fangrong). Subana’ay a Pu Sanpaw subana’ wiyuenhuy palabang i Yinni, Niwzilen, Awco, Amilika, Kanata... u kapapinaay a cidekay.
1992 a mihcan, 62 ku mihca: insac “Kalalitin Saangangan “(pulung misanga’ ci Wu Minyi atu ci Huang Tungciw)
1993 a mihcan, 63 ku mihca: 8 a bulad, pabalic tayza i Peifu cacudadan mala sasaydang. tayza China palabang, mitapal kapapina cidekay a lalangawan atu subana’ay.
1994 a mihcan, 64 ku mihca: 9 a bulad, pasumad ku ngangan nu Peifu cacudadan ta Tapalung. maala kanatal tuetu' a kawlah sakacacay katukuh sakatulu a kawlah. Tapalung cacudadan tatayna kuku’-mali a putiput maala kitakitay sakacacay a kawlah. sakakaay a wawama ci Tuku maala Taywan Tabakiay a cacudadan kingkiwsu Sose. insca “u kungku atu sakamuwan nu Pangcah”.
1995 a mihcan, 65 ku mihca: Tapalung cacudadan tatayna kuku’-mali a putiput maala kitakitay sakacacay a kawlah. mipalaw ku tilibiay a palaway” Labang”. sasabaay a wawama ci Sayan(Yiyang) (Yiyang)maala Taywan Tabakiay cacudadan maluk kingkiwsa Sose.
1996 a mihcan, 66 ku mihca: 8 a bulad, patatiku ku Sakizaya a ngangan ci Tiway Sayiun. Tapalung cacudadan tatayna kuku’-mali a putiput maala kitakitay sakacacay a kawlah. sakakaaya a wawama ci Tuku palaacawa, siacawa ci Lisin Cudad, namakay Kenuy niyazu’.
1997 a mihcan, 67 ku mihca: 2.1 pahanhanan tu kawaw, tatiku Ciwidiyan niyazu’ mueneng. mamikuwan Ceci padekuwan cacudadan Yincumin sakakumced kingkiw se a kingkiw wiyuen. mamikuwan Yincumin lalangawan kingkiw putiput sakacacayay a Lisecang. mamikuwan Ceci padekuay cacudadan pasubana’ ku Pangcah lalangawan a sapicudad. mikileh pauzipay a saungay apaculi tu Ciwidiyan padingkiay a kakawawan. 4.30 nalecuhan sakakaay a sunama ci Kalang.
1998 a mihcan, 68 ku mihca: misulit tu Pangcah laylay a kamu.
1999 a mihcan, 69 ku mihca: pulung ci Sun Congsan, Ciang Congcen,Lien Heng、Cengyan mapalaway…200 a tademaw patinengen ku Taywan 400 a mihcan salawilaw a tademaw. 3.12 nalecuhan sakatusa a sunama ci Kulihuysin
2000 a mihcan, 70 ku mihca: patinengen nu Kuanghwa cudad ku Taywan satangahay a tademaw. patinengen nu BBC satabakiaya a tademaw mizizaw. mapapili’ nu Satalakawaway sakasepat Yincumin palekal painiay a tademaw. mikileh Kangko niyazu’ mukuwanan a kingkiw. mamikuwan Cinmintang Yincumin tuancang.
2001 a mihcan, 71 ku mihca: mamikuwan satalakawaway Yincumincu wiyuenhuy wiyuen. mamikuwan cidekay kamu sapangangan a wiyuen. sasabaay a wawama ci Sayan(Yiyang) maala Taywan Tabakiay cacudadan Sasaydang.acawa ci Uul pahanhanan tu kawaw namakay Yican cacudadan.
2002 a mihcan, 72 ku mihca: mikelih niyzau’ tabakiay cacudadan pasubana’ cidekay a kamu atu lalangawan. mamipatizeng ku Sakizaya a kamu. mamikuwan Sakizaya kamu a mikawaway-kalumyitiay.
2003 a mihcan, 73 ku mihca: 7.22 napapelu “lusa’ ni ina” sa, satezep ku balucu’ niza, mabayu' 65 a demiad. 9.24 23:40 i Ceci padekuwan mabelec, palitemuh midiput citumuk Kumud Pazik tatiku kakawsanay a minaluan.

insac nasulitan atu misabaluhay sanga'an (出版著作與創作)

1950, misanga' baluhay a dadiw "mibuting", pulung ku kaput niza misanga'
1971, misanga' baluhay a dadiw " Pangcah wawa, sakilemelen"
1980, misanga' baluhay a dadiw " u Pangcah hanay a tademaw"
1991, ”Tayan naayaway a nikauzip kingkiw”, pulung misanga’ ci Lin Fangrong, insac nay Taluku Kanatal Aidangan mikuwanan a Chu
1992, “Kalalitin Saangangan “, pulung misanga’ ci Wu Minyi atu ci Huang Tungciw, insac nay Padadanay a Pu Papidangay a Ci Sawaliyan makaazihay kakitizaan mikuwanan a Chu
1994, “u kungku atu sakamuwan nu Pangcah”, insac nay Padadanay a Pu Papidangay a Ci Sawaliyan makaazihay kakitizaan mikuwanan a Chu
1995, "kamu nu Pangcah- sapinanamay a cudad", pulung zuma a saydang misulit, insac nay Kalingku kensefu
2004, "cidekay a kamu sapinanamay a cudad- Sakizaya - sakacacay a cakat", pulung zuma a saydang misulit, insac nay Subana'ay a Pu
2004, "Pangcah laylay a kamu", insac nay Teying Kanatal Kongse
2005, "cidekay a kamu sapinanamay a cudad- Sakizaya - sakatusa a cakat", pulung zuma a saydan misulit, insac nay Subana'ay a Pu

u sapikiningay a ulic (紀念文)

ngatu cacayː pitekaan nu kawaw

nasulitan ni Lisin Cudad, namibelih ni Chen Yulan

nikauzip nu maku a makalitemuh ci nizaan tada u kazahkezan, mapawpaway tahkal i balucu’, tini i kasaluimeng nina cah nayay ku pahezekan.

i lilies nu sauwac nu Sintian a niyazu’ , salangdaw sa ku lutuk, tanu balu sa tu takuliyaway a balu. i lalud sabahebahel sa ku ayam. pinapinaay a badakuwang mibalakas i sauwac, tatusaay a wawa aku mueneng i sakapitu a tundud nu luma’ i sasingalan matatawa, pacekcek sa i sasa miazih, mituzu’ a pasakamu i takuwan, caay ka hamin ku sasakamuen nu maku tu limulak nu balucu’. i tawya a mihca, sakakaay a wawa nu maku ci Kayang enemay ku mihcaan niza, sakatusa a wawa ci Kuli sepatay ku mihcaan niza, i balucu’ nu maku kuhni ,u kasaetiman u kanamuhan naku a kilay.

sandeb satu, salabi sa nayi’ ku tekiteki’, sakalawlawan ku piazih tu canacanan, miazih dada’ tu asu’ nubi’ nuheni, itawya a manengi l masamata kaku. micekul tu bihid nuhni mabi’, tada salungan azihen. 2002﹙91﹚a mihcaan, sakakaay a wawa nu maku kalaimelang, atu canan a kawaw, pacena’ miliyas tuyza i Sintian a luma’, atu miliyas tu kawaw i Taybak taluma’ sa tayni i niyazu’ misakakawaw.

mananamay takuwan a maninaay atu cabay, mabiyalaw tu piliyas nu maku, mizateng kaku, anu naynayi’ tu ku canan nu maku, anu izaw tu ku luma’, anu tanektek tu a kapah ku uzip nu wawa.., cay katinengan, cacay henay a mihca milihiza tu ama niyam, misaydang ci Tiway Sayiun pahezek napapelu mapatay tu, wini sa u kabiyalawan naku atu pulung nu binacadan, u nikataluma’ nu maku itawya sa, malecad u pataliayaway pazazan nu nayay mazih. nanu tawya katukuh ayza pitu tu a mihcaan, caay kapahay limulakay a luma’ dada’, izaw henay ku namalawpesay tu mihcaan a binacadan- sakizaya, nayi’ tu ku mikikakaay tu mahiniay.

makulahay tu a micudadan tatipelok i takal, wiza sa u nacudadan ni sasaydang﹙Tiway Sayiun﹚. inacadad naming mapazeng i takal, malecad u makabaatay a nipatayni, malecad u sadingsing sakalaluman. kapah ku nalimaan a cadad, malecad u miinsacan kakapah macudad i makulahay tu a tatipeluk, yu miasip kaku sa mahiza u makaazihay tu kanuneng niza micudad, malecad u nazikuzan muculil a nasazipa’an. ayza kaku atu ci Tuku﹙sakakaay a wawa ni Tiway Sayiun﹚haymaw han niyam milusimet ku nacudadan niza, u ngelu’ milusimet caay ka hamin ku kamu, saliyaliyaw han a miazih ku nacudadan niza, makek talalusa’ ku balucu’ aku, unika sikaz, unika bulah, unika kek hakiza kaliyuhan tu. patatenga’ kaku, i nikauzip nu maku masasukazih ci nizaan sa u tadakalimulakan, sakapahan naku ku balucu caay pasikul pabesuc han ku culil .

i naayaw, piazih nu maku tu binacadan atu niyazu’ay a tademaw, caay ka ba’ket ku nipizateng, i tuseay a yancumin kaku,kapah lihalay ku nikauzip nu maku. kataluma’an nu maku a mihca i niyazu’, madimukus ku pililid ni misaydang takuwan, naumaliyuhay tu kawaw katukuh i katineng misaicelang tu kawaw, sadakadakay ku binacadan i tuse atu baeket nu uzip i siyakay , macuzuh kaku a masazuma mabalic ku nikauzip. sazikuzay a mihca niza a mauzip, caay ka hacica ku demiad milihiza cinizaan, mapawacay nu maku ku namuh niza tu binacadan atu dihi niza tu katuuday, hakay maliyuh、ciniza tu pibuhat niza tu panan nu laylay nu binacadan, mapauzip niza ku malecaday i takuwan u cudetay tu a adingu. yu talaayaw kaku atu ci tuku pangangan tu sakizaya sa, yu mangelu’ nayay tu ku icelang sa, mazateng nu maku u sakakaay niza a kadabu kaku atu mazateng aku ku pidiput niza. u namuh atu wayway niza, i uzip nu maku tada u kasatiman a kawaw.

ayzaay u kawaw nu binacadan, pacici han niyam pademiad misakawaw tu binacadan akawaw, namiazih tu cudad ni misaydang, mazateng ku ibalucu’ay a nizatengan. micudadan niza mahiza u buyu’ ka tanektek azihen , masazuma ku piazih nu maku tu, mapenecay a adingu, caay henay pakaazih kita tu mahiniay a misaydang. i labu nu uzip niza sakanamuhan sa,u tabakiay a pihima atu sapadaesu kitaan. malecad tu katanektek nu tabakiay a kilang, mitena’ tu sienaway a bali, midihung tu binacadan.

u picudad nu maku tuyni sa, u mikilimay, masawantan tu pasayca ku culil niyam, atu mingaay tu cayay kaazih a duka, pacakat henay i kitaan a miazih micekul tu kitakit. cayay ka pahezek ku kakangelu’an, kaliyuhan, mitena’ay tu kawaw, u mahiniay sa u sakaicelang niyam, adasay u ngelu’ nu kawaw tu sakibinacadan, makadungdung tu pabekbek nu tau, maleku ku nabalucu’an nu misaydang, malalid a mulekal ku binacadan ita, mapaedil ku ngangan nu nababalaki.

ayza a mihca , cecay bataan izaw ku tulu a mihcaan nu wawa aku kilay, tanuhtuh ku uip niza ayza, u kataluma niyam miteka a patizeng tu laylay nu sakizaya, namakayni i nipabalucu’ nu wawa, mapabalucu’ kaku, tatenga’ u kapahay tu ku kataluma’ aku. i nizateng aku uyza henay ililisay nu sauwac a wawa kuheni, kanamuhan naku a wawa , u pabalucu’ay kamu i takuwan tu sakaicelang nu maku a taayaw ku culil.

ngatu cacayː micumud tayza i kilay a enal

nasulitan ni Lisin Cudad, namibelih ni Chen Yulan

caay kau lecuh balaki imelang patay a dada’ haw, namizateng tu kisu, izaw henay ku mitesekay a sakauzip？

i umaumahan nu kalinku, zazan sakatabuyu’ u pinanaman nu tatuluay a wawa aku ci kilay, ci Balah muculil itiza, kakatekuhan nu zazan sa u enal nu kilay, inakilay usinganganay i tawya a niyazu’ takubuwan hananay, ayaw nu pinapina malebut a mihca itiza mauzip ku sakizaya a tademaw. itizaay a lala’ tusa bataan mihca mitutuy a pauzip i takuwan, imahiza masakapah heney kaku, laliw han naku milalaba’ ku nizateng, mahini misamula’ henay ku masakapahay a nizateng , caay pizateng tu babalaki, nayi’ tu ku wantan a mauzip, itawya a mazateng ku babalaki, zikuz tunu cacay bataan izaw ku lima mihca muliyaw a taluma’ ku nieneng, micapi tu niyazu’ sikaz sa ku nizateng, caay katinengan ku kabalic nu maku, maliyas tu nu maku ku nu Taypak a sakauzip,mitamuzung tu nu binacadan ita a kawaw, misuayaw henay tu mata nu tau, laluma’an, cabay mikuli a piazih, mahiza sa u mungangaway tu ku nizateng aku, zayhan cima kaku, malatalaw kaku, mapacekil kaku nu katalawan a sinpi, mangelu’ ku wawa kabi’ satu, zateng sa kaku a pabaliw u mahiniay ku kakaydihan niyam？

ayaw nuyni, milecad tu katuuday kaku, uzuma itiza sa i kalimucumucu’an , suayaw tu kacaay kasasikul nu tademaw angic sa talalusa’ , wiza u sakakapah nu uzip kuhan a dada’, caay katineng tu u mahicaay ku buyu’ mahicaay ku bayu nu niyazu’. niay ku hicanan a kawaw linges sa lihalaw sa, uzuma beluh sa ku balucu’ mibulibul sa, lupay sa ku balucu’.

kita uyza lucuh balaki imelang patay adada’ haw, namizateng kisu ucanan ku mitesekay a sakauzip？izaw ku cecay a demiad, sakamu sa ku wawa nu maku. cecay a lekad ku uzip nu mita, ucanan ku mazakepay, caay kazakep ku itawyaay, lubang sa tu, zikuz tu sa inayinayi’ ku hahul.

「katuuday matinengay sitangahay a tademaw matabihkud ku canan a kawaw sakanayay tu ku wantan tu nikauip, uzuma sa anu kapah tu ku nikauip aku『anu kakitaan tu kaku』yu mauzip henay nayay ku nazikuzan tu kasenengan.」

tengil tu kamuniza mahiza nayay ku angil, maydih kaku misakamu nika caay katahal ku sasakamuen naku. u lalum tu kainayay nu wama pasayzaen niza i katineng manamuh madihi tu tademademaw, mahiniay a kawaw caay ku mamadayum, wini u lalid hananay a midapu madihi tu binacadan, nanu itawyatawyaay a taneng, u mitebingay mibuhat tu nu zikuz a kawaw, wini sa u nipacekil pabalucu’ ni ama niza ci misaydang. caay kapapina ku mauzipay i balucu’ nu wawa a babalaki, ci ama niza mauzip i balucu’ niza, halukaku mahiza.

bahal mazateng nu maku, nabalucu’an naku sikul han mipaengaw, micekul tu namikitinan itawya a mihca a wawa, nayay ku talaw misadubaduba’ matatawa itini i enal nu kilay, u luma’ niyam kuyni. enal nu kilay sepat bataan izaw ku tusa a naniyazuan nu pangcah, itini a milihiza caay pangiha’ caay pangangan ku sakizaya, cecay lasubu izaw ku piapina a mihca madadapu maaedap a siluma’ i tini, payniyazu’ katinengan ku pilakalak nu sakizaya a tademaw, pilihiza nu maku tu misaydang mitengil tu laylay nu payniyazu’, matapal nu maku ku hatizaay a tenes labades a mangelu’ku uzip a milihiza tu zuma a binacadan, malecad sa u kacacubelis nu itawyaay a tademaw ayza a mauzip, matineng tu kaku tu imataay nu misaydang a binacadan ita, ibalucu’ niza sasaetim sa a madihi tu kakawaw nu takubuan itawya, midungdung tu adada makelap ku heci nu uzip misamsam tu tumuk ci kumud pazikan, yu mahiza mulaliw tu ku binacadan ita malupisak mikilim tu sakauip, sademiamiad sa tu mizateng tu kilay…sakalecalecadan sa u matengilay nu maku ku ngiha’ nu nababalaki.

u kamu niza (名言)

1991: itiniay a bali, mulitemuh ku sakacacay a hanhan nu baki aku, zumasatu padungus sazikuzay a hanhan niza. itiniay a saewac u suni nu likit caykatabaki,

2000: sakamu sa ku kakawsan "u canan ku kawaw nu misu?", patubeli kaku sa "