Tjuabal

makayzaay i Wikipitiya
Daren (Taitung)

Tjuabal[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

u sulit nu Hulam:土坂部落

台東縣達仁鄉土坂村。是全台灣惟一仍保存完整五年祭傳統祭儀的部落。

是極少數未受到卑南族頭目統治的東排灣群。

土坂部落是國內極少數保持家臣制度的部落,依照傳統,聯合頭目在登基後為族內最有權威的決策者,

如果未經其同意,政府施政在當地甚至都會受阻,權力極大。

u siwkay nu niyazu'[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

i Taitung a kuwan nu Kalinku ku niyazu’ nu Tjuabal. u kasalumaluma’ nu Tjuabal sa, 302 ku luma’. kumud nu kasabinawlan sa, 879 ku tademawan. kasabinawlan nu Ingcumin sa, 861 ku tademaw, pakalatu 98%.

u zuma sa, cay ku Ingcumin, 18 ku tademaw, pakalatu 2%.

u asip nu tademaw[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

u kasabinacadan, Paywan(Paiwan) 93%, Pangcah(Amis) 1%, Yuwatan(Bunun) 1%, Rukay(Rukai) 1%, zumazuma 1%.

u Paywan (Paiwan) a niyazu'[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

u Paywan a niyazu' kuyni, katuud ku Paywan a tademaw itini mueneng.

位於大竹高溪中游右方台地上,東臨台板村,西和屏東來義鄉接攘,南和新化村相連,北方與達仁鄉壢坵村相鄰

土坂的部落族人是由屏東縣泰武鄉的佳興舊社,翻越南大武山而來。在日治時代晚期(約1940年代),因為這裡生活富足,讓屏東來義鄉古樓社的排灣族人非常嚮往,紛紛相約遷徙到土坂來。日人為了削弱排灣族的勢力,將屏東來義鄉舊古樓(Gulalau)的居民遷到了此地,設置了「東高社」(Gugusia),成為了今日土板的主要居民。其餘則來自達仁鄉森茂(大古,Jalilik)和Juvangas地區,還有原住在部落附近山區的居民。

據說土坂社因為排灣族日漸增加之後,引起原先控制台東的卑南族不悅,他們以巫術將土坂的果樹統統弄到枯死,這是日據時代末期發生在土坂的口傳歷史。土板村的原名為cuwabar,國民政府來台後取其音改稱土坂。

此處居民的祖先據說是從屏東縣來義鄉遷徙過來的,由於距離海邊還有一斷距離,所以不像一般濱海的東排灣部落,反倒是深受卑南族影響,因此喪失其原有的傳統。

u Sakizaya a tademaw[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

i Taitung a kuwan, caay katuud ku Sakizaya. inayi' ku Sakizaya a tademaw itini mueneng. izaw tu hakya, caayhenay pasumad tu ngangan nu cidekay.

u cidekay nu Taywan yincumin[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

cidekay 民族別 cidekay 民族別
Sakizaya 撒奇萊雅族 Rukay 魯凱族
Pangcha(Amis) 阿美族 Cou 鄒族
Tayan(Tayal) 泰雅族 Saysia 賽夏族
Paywan(Paiwan) 排灣族 Kabalan 噶瑪蘭族
Yuwatan(Bunun) 布農族 Tau/Yami 雅美族
Sejek(Sdeeq) 賽德克族 Saw 邵族
Taluku(Truku) 太魯閣族 Kanakanabu 卡那卡那富族
Puyuma 卑南族 Laaluwa 拉阿魯哇族

u siwkay nu Yincumin[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

u Yincumin sananay, u saayaway a muenengay a tademaw itini, itini uyiniyan a subal.

u sasubana'ay(學術) a kamu sa, Taywan Yincumin sa mikitinay "Timul Subal kamu cidekay(南島語族)" saan.

u niyazu' sa, u luyaluy nu tademaw, pulung muengeneng, u kabana' kami, hina u lalumaay amin i niyazu', caay kayadah ku ihekalay a tademaw.

silecaday a lalangawan, lisin, kamu, atu kabanaan. si kalilidan(Tumuk) saca babalaki mililid tu niyazu'.

i Taywan Yincumin, izaw ku 16 cidekay puluung sa 748 a niyazu', maka 55 a mang a tademaw. satabakiaya a cidekay ku Pangcah(Amis), saadidi'ay a cidekay ku Laaluwa.

u tabakiaya a niyazu' sa, ku Tapalong, u niyazu' nu Pangcah(Amis).

situlu ku kakuniza nu Yincumincu,sakacacay ku ibukelalay, sakatusa ku ibuyuay, sakatulu sa ku tangbulanay.

tademaw nu Yincumin, pulung sausi katukuh 2017 a mihca 12 a bulad[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

pulung sausi Pangcah Tayan Paywan Yuwatan Rukay Puyuma Cou Saysiat Yami Saw Kabalan Taluku Sakizaya Sejek Laaluwa Kanakanabu zuma
559,426 208,525 89,563 100,164 58,132 13,258 14,051 6,629 6,596 4,596 778 1,459 31,320 917 9,921 391 330 12,796
271,683 102,059 42,433 48,467 28,017 6,410 6,772 3,146 3,169 2,271 374 716 15,142 461 4,938 205 168 6,935
287,743 106,466 47,130 51,697 30,115 6,848 7,279 3,483 3,427 2,325 404 743 16,178 456 4,983 186 162 5,861

tademaw nu Yincumin, pulung sausi katukuh 2018 a mihcan 3 a bulad[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

pulung sausi 560820 ku tademaw, Pangcah izaw 209203 ku tademaw, Tayan izaw 89958 ku tademaw,

Paywan izaw100591 ku tademaw, Rukay izaw 13303 ku tademaw, Puyuma izaw 14118 ku tademaw,

Cou izaw 6635 ku tademaw, Saysiat izaw 6601 ku tademaw, Yami izaw 4599 ku tademaw,

Saw izaw 780 ku tademaw, Kabalan izaw 1466 ku tademaw, Taluku izaw 31446 ku tademaw,

Sakizaya izaw 930 ku tademaw, Sejek izaw 9975 ku tademaw,

Laaluwa izaw 398 ku tademaw, Kanakanabu izaw 330 ku tademaw.

malalitin tu ihekalay atu zumaay a natinengan[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]