Tuo-ma-se.Luo-puo-te’. Ma-e-sa’-se

Tuo-ma-se.Luo-puo-te’. Ma-e-sa’-se托馬斯·羅伯特·馬爾薩斯

Tuo-ma-se.Luo-puo-te’. Ma-e-sa’-se 托馬斯·羅伯特·馬爾薩斯

nikaudip生平

pilecuhan ni Ma-e-sa’-se siidaay nu luma’an. ci ama nida ci Dan-ni-e u ce-sye-cia, pabaliway misulit ci Ta-wi. Siw-muo atu zan-ya-ke’. Lu-suo a cabay. iluma’ tu ci Ma-e-sa’-se micudad, katukuh tu caypic walsip mihcaan maala tu nipicuda tu Cin-ciw tabakiay a cadudadan Yesu syeyun. yadah ku nananamen tu cudadan, sakay tida i nikasasetsetan, La-tin-wen atu Si-la-wen a cudadan makaala tu tu kawlah. u tada ni nanaman nida u suyei.

馬爾薩斯出生於一個富有的家庭。他的父親丹尼爾是哲學家、懷疑論者大衛·休謨和讓-雅克·盧梭的朋友。馬爾薩斯年幼時在家接受教育，直到1784年被劍橋大學耶穌學院錄取。他在那裡學習了許多課程，並且在辯論、拉丁文和希臘文課程中獲獎。他的主修科目是數學。

caypic siwcay mihcaan maala nida ku souse a hedekan tu cudadan, tawya nu tusaay a mihcaan mala Ye-su-hua cudadan nu yunse. caypic siwpic mihcaan pataydan ci nida i Sen-kun-hua a niyaduan mala buksi. malalid ni ama nida ci Wi-len.Ke-de-wen a sadadatengan , mikawaw misumad tu nu syakay a kawawan, ci Ma-e-sa-se tuyni a sasakamuen sapihantayay ku nida a kalaluman nu kawawan, mibelihay ci amaan nida, itini i caypic siwwal mihcaan caay pangangani nida ku sapatahekal tu cudadan, ngangan nu cudad han “ sakay lalid nu sapisumad a tademawan tu nakamuan, misakamu tu ci Ke-de-wen a nakamuan. itida i caywal seplu mihcaan tayda midang i O-cuo tahekal aca ku “ tademaw a cudadan”. 

1791年他獲得碩士學位，並且在兩年後當選為耶穌學院院士。1797年他被按立為聖公會的鄉村牧師。其父親受到威廉·戈德溫的啟蒙思想影響，主張改變社會制度可以解決社會問題，馬爾薩斯在此議題上抱持反對的悲觀立場，為反駁父親之論說，於1798年匿名出版人口論，書籍全名為「影響社會將來改善的人口原理論說，並評戈德溫等學者的學說」．於1803年遊歷歐洲後再版「人口論」 ．

i caywal sepsip mihcaan mikikun, tatulu ku wawa nida. caywal seplim mihcaan mala Ingkuo sayaway nu cence cinci sye a saydan, itida pasubana’ i Dun-in-tu’ kusi syeyun. mangaay ku micudaday nida miawaw ci nidaan u “ tademaw” Ma-e-sa-se.

馬爾薩斯於1804年結婚，並且養育了三個孩子。1805年他成為英國第一位（也可能是世界上第一位）政治經濟學教授，執教於東印度公司學院。他的學生親切地稱呼他為「人口」馬爾薩斯。  

ci nida atu duma a cinci tase ci Li-cia-tu itini i syesu atu kunkun’ cinci yadah ku sakacaay ka sasulul, nika u nuheni tatusa sakay cudadan sa caay kasasulul, sakay cudadan anikacaay ka sasululan nika u masasungaayay ku nuheni tatusa, nika caayan ka sasulul tu sakay In-kuo lalawpesan tu Ku-wu-fa, ci Ma-e-sa-se sakay liwmahan a musakamu “ u lala’ nipabeli nu paudipay” , nialaan tu talakaway nu damsuan a talakaway u nisuyan pakalawlaw tu silala’ay u siidaay sa, ci Li-cia-tu pakayda ci nida i Sing-sin cepencia atu mikuliay sakamusa “ nisuyan a lala’ u sakalihalay a satekesay, sisa caay pacumud tu namaka hekalay a tuudan misatadas tu lala’ u sanai’ay kupucan sa.

他與另一位經濟學大師李嘉圖在純學術與公共經濟政策上有許多爭論，不過兩人的爭執僅限於君子之爭，事實上兩人在因報章上的論戰熟識對方之後還成為了摯友，兩人的著名爭論在於是否該廢除英國穀物法，馬爾薩斯站在地主階級的角度主張「地租是上天的恩賜」，高穀價伴隨的高地租所引發的土地開發是有價值的；李嘉圖則是站在新興資本家與勞工階級主張「地租是自然的吝嗇」，因為禁止穀物進口而投資開發的邊際土地是沒有效率的．

nu ayawan caywal lulu mihcaan, kaisa ci Ma-e-sa-se tu nikulitan a tademaw, mangucih ci nida. nina ngucih sizicuan kapah tu, u malakapahay a adihen nutaw. i labu nu kawilian nu laway idaw ku pela’, utiih musakamu. hina adih kita tu lumaay nu heni.

1833年以前，馬爾薩斯拒絕肖像繪畫，因為他有兔唇。這個缺陷後用手術矯正，他還被看作是個英俊的人。他口腔內上顎左側有裂縫，影響說話。這一先天缺陷在他的家族中很常見。

caywal lusiw mihcaan, masinzumiyu ci nida mapatay i kakadabuan nu luma nida, tademen i Ing-ke-lan a Pa-se-siw-taw-yen. 

1834年，他因心臟病在岳父家中死去，死後葬於英格蘭的巴斯修道院。

Tincuciw天主教

tincuciw a sakaudip a syece kaisa tu lilun ni Ma-e-se, micili ci nidaan u sabaw pitu a secian Wi-ni-se caay kalecad nu la’cusay a nibelihan tu nutaw a cudadan. “tincuciw a cudad sulit sa, u sapaayaw tu tademawan a tinengan nai’ ku’puc sa, misaahebal tu tademaw tada macunus a sakatalawan, u sakapahay a sapidem tu kawawan u sapikilimaw tu kapahay a saykay atu sapisakakawaw nu waywayan, sakapahay a sakay padekauwan, micudah tu sakay tademawan atu kiwkayan a nipikiwyikuan”, sisa, tinsukiw mihantay miput tu sasalecuhan atu mikuwan tu tademaw, uyni atu Ma-e-se a nadatengan malecad.

天主教的經濟學者拒絕接受馬爾薩斯理論，批評他只不過是一個17世紀威尼斯某異端邪說的複製品。天主教百科全書寫道，「……他對人類的知識和福祉沒有任何貢獻，……擴散人口過度增長的恐懼，……適當的解決方法是尋求更好的社會和產業方式，更好的醫療保障，促進道德和宗教教育。」然而，天主教會反對節育和人口控制，這與馬爾薩斯的思想相同。

masakaputay nu tademaw 人權組織

masakaputay nu mulecuhay a tademaw mihantay tu sihu tu nipikuwan tu mangalaya mulecuhay nu tataynaan, saan tada mikuwan tu tataynaan a sapilecuhan a kawawan. 

婦女生育權組織反對政府控制限制女性生育，認為這侵犯了女性的生育權——人權的一部分。

lalid影響

itin i Tun-in-du’ kuse syeyun, ci Ma-e-sa-se idaw ku nipatahekalan tu ka ngalayan tu sakacaay kalecad nu lilunan, tada yadah tu sa, mihantay tu sapabeli tu nu udip tu ngalay a Say-yi-tin-li. itawya u caay kaw masahicahicaay a li-lun, alaw u ta-siw-tiaw a masilacay tu sakaudip nu lilun a sayaway, misakasikaday ci nidaan, sakaudip a syeciw ci Ye-han. Mei-na-de. Kay-n-se patalabuen nida kuyni a nidatengan tu sasulitan.

在東印度公司學院，馬爾薩斯發展出一套需求供應失衡理論，他稱之為過剩，反對供給自創需求的賽伊定律。在當時這被看做荒唐的理論，卻是後來有關大蕭條的一系列經濟理論的先驅，他的崇拜者、經濟學家約翰·梅納德·凱恩斯將這個思想引入了著作。

yu mahida tada yadah tu ku nilecuhan mikapah tu sakaudip, a yadah ku mikuliay sa. sisa, ci Ma-e-sa-se sipakayda i baluhay nilecuhan, anu yadah ku nipilecuhan tu tademaw taneng micunus tu sakaudip sa, miwada’ tu sakay tademawan tu sakasilaculan. nina nidatengan milalid tu sakaudip a tademaw ci Ta-wi. Li-cia-tu. 

以往高出生率被認為有利於經濟，因為會提供更多的勞力。然而，馬爾薩斯卻從一個新的視角看待出生率，指出即使高出生率可以增加毛生產量，它更趨於降低人均生產量。該思想影響的人包括知名的經濟學家大衛·李嘉圖。

https://zh.wikipedia.org/zh-tw/%E6%89%98%E9%A9%AC%E6%96%AF%C2%B7%E7%BD%97%E4%BC%AF%E7%89%B9%C2%B7%E9%A9%AC%E5%B0%94%E8%90%A8%E6%96%AF#%E7%94%9F%E5%B9%B3