Ya-tang-se-mi-si

Ya-tang-se-mi-si 亞當·史密斯

kakiliman

Ya-tang-se-mi-si nu “amilika sa Adam Smith, 1723 amihcaan 5abulad 5 ademiad “nisinglian” “baluhay a kuyumi 6abulad 16a demiad atukuh 1790 amihcaan 7ay abulad 17 a demiad” su-kelan- sipunu’ay atu palasulay , unisulitan nida “ ku-hu-lun” malasacacay a sapitinaku tu ucu numi malamisiebayay sapacakat tu neemekan a nisulitan.

nilaculan

亞當·史密斯（英語：Adam Smith，1723年6月5日（受洗）（新曆6月16日）—1790年7月17日），蘇格蘭哲學家和經濟學家，他所著的《國富論》成為了第一本試圖闡述歐洲產業和商業發展歷史的著作。

inacuda sa macakat tahekal i sapilacul a nananaman, paini tu aydaay misiwbay tu tatacuwa, situngusay atu nuudipay a tucek nu kamu. sisa pangangan han tu sinilacilay a eama.

這本書發展出了現代的經濟學學科，也提供了現代自由貿易、資本主義和自由意志主義的理論基礎。被譽為經濟學之父。

nikaudipan生平[編輯原始碼]

Se-mi-si nilecuhan i su-ke-lan -huwa-hu a kitidaan , tucek ademiad cay katinengi, i 1723 amihcaan 6 abulad 5 ademiad nayi ke-ti asinglian, mala mikinsaay kuwama nida tu nisausi tu kalisiw nika nilecuha cinidaan enem a bulad mapatay tu ciyama nida.

史密斯生於蘇格蘭伐夫郡的柯科迪，確切的出生日期並不清楚，他在1723年6月5日於柯科迪受洗，擔任關稅查帳員的父親在他出生前6個月便已去世。

akay sepat henay ku mihcanida, se-mi-si nama hiya nu maluyaluya u ci-pr-say a tademaw sabana’an, nika kalam kam maalatu nu sinawama nida pataluma’.

在大約4歲時，史密斯曾被一群吉普賽人誘拐，不過很快便被他的叔叔救回。

sabwswpat ku mihca nida sa, se-mi-si micumud t uke-la-se-ke a dayga micuda, i “hada matenes” “se-mi-si hini nida muawaw” ha-ci-sun a pasubana sa micudad tu sakay dademaw a sipunu’a cudad.

在大約14歲時，史密斯進入了格拉斯哥大學，在「永恆的」（史密斯如此稱呼他）哈奇森的教導下研讀道德哲學。

se-mi-si yu mahida henay pacakat tu padang, sakakapah, atu kapah u cacanan ku kamu nu wayway.

史密斯在這個時期發展出他對自由、理性、和言論自由的熱情。

yu1740 a mihcaan micumud cinida i niw-cin-dayga pay-li-awl a cacudadan, nika sakamu sa cinida “ iniw-cin henay sa mihedek cunuda namicuda inayay ku calilaw tu kawaw nida sa” i 1746 a mihcaan miliyas tu niw-cin dayga cinida.

在1740年他進入了牛津大學貝利奧爾學院，但他後來說「在牛津的時期對他後來的畢生事業沒有多少影響」，他在1746年離開了牛津大學。

1748 amihcaan ci henli.hemu “Henry Home” ani edapan malingatu i ay-tin-paw pasubana.sayaway sa u minanamay tu u cuda a nananaman, nadikudan sa malingatu mikingkiw “salakakitaan a macakat”

1748年他在亨利·霍姆（Henry Home）的贊助下開始於愛丁堡大學演講授課。最初是針對修辭學和純文學，但後來他開始研究「財富的發展」。

macapi ku tulubataan a mihca sayaeay a musakamu tu sapilacul a kakingkiwan “ madayum katinengan u paydang han atu nu udip a ulic”, nadikudan sa sulitan nida tu imi apacumud “ nu binawlan a malakakitaan atu ahicaen mikingkiw” “ku-hu-asasakamun” a cuda.

年近30歲時，他第一次闡述了經濟哲學是「明確而簡易的自然自由制度」，他後來將這些理論寫入《國民財富的性質和原因的研究》（國富論）一書裡。

i 1750 amihcaan hakiya matineng cinida ci tawiy.siwmu, malasakapahay kuheni acabay. Idaw ku katinengan nida tu papina mala su-ke-lan nu sayawau a mucuduhay a milatlat tay a tademaw.

在大約1750年時他認識了大衛·休謨，兩人成為親密的好友。他也認識了一些在後來成為蘇格蘭啟蒙運動推手的人物。

se-mi-si u wama nida u ciwlu idaw ku icelang a maydih micumud tu masasadepay a su-ke-lan a balakiay ciwlu Scottish Presbyterianism，nama 1690 a mihcaan tayni i su-ke-lan.

史密斯的父親對於基督教有強烈興趣並且加入了溫和派的蘇格蘭長老教會（Scottish

Presbyterianism，自從1690年以來的蘇格蘭國教）。

se-mi-si akay maydih tayda i ing-ke0lan milunguc tui ng-ke-lan a kiwkay a mikawaw,nika ina kawaw tatengaay hakiya idaw ku alialiyac.

史密斯可能曾前往英格蘭尋求英格蘭教會的職位：但這件事的真實性仍具爭議。

Kya miales tu sinziya taluma i sukelan namahica cay katinengi, nika tatenga itawya ci se-mi-simala u pahelak sananay a musakamu.

為何他放棄信仰並回到蘇格蘭的原因仍然未知，但能肯定的是這時史密斯已經成為自然神論者了。

i 1751 amihcaan ci se-mi-si patucekan ke-la-se-adayga mala pasubana’ay malasaydan, i 1752 amihcaan masumad mala nu wayway a sipunu’ay a saydan.

在1751年史密斯被任命為格拉斯哥大學的邏輯學教授，並在1752年改任道德哲學的教授。

u nipasubana’ nida pasu kaudip, cuda, hulic,sapikuwan, atu “sapisikul tu damsu” a mahiniay.

他的講課內容包括了倫理學、修辭學、法學、政治經濟學、以及「治安和稅收」的領域。

i 1759 amihcaan tahekal kusulit nida tu “ kaudip nu wayway nu tadema” a cuda, u tatengaay i ke-la-se a malasaydan nu heci.

在1759年他出版了《道德情操論》一書，具體化了部分他在格拉斯哥的授課內容。

Itawya mikingkiw a mihapiy tu se-mi-si makaala tu kapahay a ngangan, inia nikingkiwan sa u nutademaw pakayni I pakayakayay atu mitapalay nuheni tu masasumidangay a masasusakamu “ pakayakaya atu mitapalay atu sayku tu duma a masasu ayda.

在當時這些研究的發表使史密斯獲得了廣泛名聲，這些研究主要是針對人類如何透過仲介者和旁觀者之間的感情互動來進行溝通（亦即，個人與社會其他成員的互動）。

Pasani cinida tu sapacakat a kamu nipikingkiw makay hekal. se-mi-si matulun , mitengil ku tademaw tu kamu nida, pasu matinengay a musakamu cinida, u kamu nida cay kahida ni sa-hu-ce-pu-li atu ni ha-ci-sun u misitekeday kuyni, “u nabalucu’an ” cay kawni siw-mu akamu nida sa u pasayda malu kakitaan, wida sa u dihikuyda.

他對於語言發展的研究則較為粗淺。史密斯流暢的、深具說服力的、甚至華麗的論述相當突出，他的論述基礎既不是像沙夫茨伯里和哈奇森一般根基於特殊「良知」，也不是像休謨一般根基於功利主義，而是基於同情的。