buhci tu kamu nu patizeng tu Sakizaya a Wikipitiya 2021

patizeng ayza buhci tu kamu nu patizeng tu Sakizaya a Wikipitiya 2021

nilacul

ngatu cacay

u kaput atu cabay nu Wikipitiya, mahicatu, iniwtu haw kita! ci Tuku Sayuen kaku, u Sakizaya a cidekay a tademaw. ayza a demiad, mutayli kaku tu Sakizaya Wikipitiya putiput, musakamu kaku “u bitelak nazipa’an nu Sakizaya Wikipitiya”. i ayaw nu musakamuan nu maku, apakungku kaku nu Sakizya. u wawa nu niyazu’, izaw ku nizeteng niza nanu adidi’ henay, maydih malaheci tu nizateng i uzip niza. nazikuzay, paedap ku di’tu atu binawlan, sisa, malaheci tuway, zumasatu, taneng miedap tu binawlan ciniza haynisazikuz. mahiza musakamu kya kungku：u kamu nu i sumanaday, izaw kya niyazu’ nu Sakizaya, adidi’ay a subal i bayu, izaw ku cecay a wawa, ci Pitay Kakalaw. nanu makatineng a mihcaan ciniza, sipabalucu’ tu ciniza maydih mala bunac i tapuku, pakuniza malalacal a mubahel. saungay ciniza tu malumanay a pulun, nanibalucu’ niza misanga’ tu kakelic a balunga, u ni tenunan tu muwa ku paypay nya balunga. yu cacay a bataan izaw ku tusa a mihcaan, itiza i pabaw nu kakelic a balunga, patizengen ku nu bunac a paypay. nani niyazu’ a mumul, nika mumulan katukuh i hezek nu bayu a tayza i tapuku, amalaheci ku nizatengan niza. makabalunga i bayu ciniza, malabadesay kalitemuhan tu tabakiay a baliyus atu cakeb, kinapina mabelin ku balunga. namahiza sikalitemuh tu kukung, u balunga atu nisupetan tu canacanan, u budawan niza sa mahmin a maalaw walesay tu nanialawan. malikid i nayi’nayay ku tademaw a subal, kaseluan micumud i subal nu tatayna sikalubu tu pina a mihca. mahiza, malalid henay tu sapitulik a mikilim tu simpi’ kayadah mihcaan, katukuh maubad tu ku bukes niza. namahiza cacay a demiad, tansul sa ku di’tu nu bayu namaka bayu a tahkal, misakamu cinizaan : “palutatengaen、tatukel、likec isu、u atekakay a nizateng, maseneng kaku, ayzasa, apatizengen naku kisu mamikwanay nu bunac”. nanu tawya a demiad, ci Pitay Kakalaw tahkal i sananal, maazih i batad nu wali, misabelabelat patuzu’ tu tademaw tu tuki atu pasayzan.

ngatu tusa

u tademaw nu Sakizaya, caay henay mangsiw cacay a malebut, nanu 2015 a mihcaan 9 a bulad, malingatu patizeng tu Wikipitiya sapibielakay a dibu nu Sakizaya. caliway 17 a bulad mitanam atu sadakadakayan, i 2017 a mihcaan 1 a bulad micumud tu “sapakengay a kalungangan”. u nakawawan nu Sakizaya nu mubitelak tu Wikipitiya, izaw ku enem a ngatu atu lacul：

sakacacay. musaupu、mucelak atu nipatizeng tu putiput：Ceng-ta yuan-min cong-sin nipatizeng tu musaupuay nu paybinacadan,  pabeli tu sadimata’ amisulit, zumasatu, tayza cuwacuwa nu Taywan subal, muedap musaupu satangahay nu paybinacadan, patizeng tu misulitay a putiput, patizeng tu sapiecaway a sapicudad.

sakatusa. mubelih tu satangan mitanam misulit tu satinakuan a sapacelilan. mayza i “Taywan yicumin nazipa’an kamu lalangawan a sukudad” atu Wikipitiya kitakit a sapacelilan, mipili’ 100 a sapacelian, mubelih tu Wikipitiya nu Sakizaya satinaku a sapacelian, u satinaku nu misulit tu sapacelilan.

sakatulu. micunus patizengay atu misang’ay a sapacelian：sisetyimo nu Wikipitiya sapibitelakay a dibu sawsawni sa miazih tu paykamu a kawaw, zumasatu pasilsil tu sakapahay a kamu itiza i “sapakengay a kalungangan”. kya sapakengay a patuzu’ay a kalic, sawsawni sa mitadas, pabinawlan atu pawacay. sisa, wizasatu saicelang mubelih tu taypuolayta a sulit, matuling atu pasatezep patizeng atu musanga’ tu sapacelian, kyu matuling kauzip i “sapakengay a kalungangan”.

sakasepat. mubelih atu mutimadaw tu taypuolayta a sulit：ilabu nu sapibitelakay a dibu, mahmin 67,448 a taypuolayta a sulit, kakaydihan kasiwantanen sainayi'ay 8,250 taypuolayta a sulit. winiyan a kawaw sa, u sasadakayan a kawaw ilabu nu sapibitelakay a dibu. Ceng-ta yuan-min cong-sin micekiw atu patahkal tu “takalaway a tumiyac mitesekay a sulit — saayaw mubelih zumasa muliyaw — sazikuzay sakapahen” a kawaw, sapawazay tu sasadakayan a kawaw. sisa, taneng madapesut pahezek mubelih tu 8250 taypuolayta a sulit, atu namahiza mahmin mutimadaw.

ngatu tulu

sakalima. patizeng tu bacu a saupu nu sapacelilan nu paenengay a lacul: Ceng-ta putiput mucekiw atu patahkal tu “bacu a saupu nu sapacelilan”, papulungen tu lalid masasiketay a kakuniza nu sapacelilan. zumasatu malecad saungay lacacay mubelih、lacacay muliyaw misulit atu sanga’ay a sasakawawen, micunus masibekay a sapacelilan. tinaku: kanatal、kakitizaan、niyazu’、tademaw…

sakaenem. sacacayen masanga’ atu mabalud mukawaw: misuayaw tu baluhayay a saungay nu kamu, paybinacadan malecad misuayaw tu “caaykatepa tu misulitay”. haca, katuud henay ku babalaki i niyazu’, nika, misuayaw tu ayzaay a Wikipitaya, nayi’ tu ku lahci ku babalaki. sisa, anu amisanga’ tu sapacelian, kakaydihan sacacayen kalu caykalecaday a tademaw, kapulungan malaheci tu kawaw. sakasapawazay tu mahiniay a sasadakayan, Sakizaya putiput papulung tademaw mala “pasaupuay—Ceng-ta Wikipitiya muedapay — misulitay — babalaki” a putiput, u mabaluday a putiput. sapibitelak a kawaw sasadakayan, saicelang kami mihmihcaan, mangelu’ tuway. pasilsil hanaku ku sasadakayan tuniyan a kawaw:

1.caaykakapah ku sapasaungayan, da’cus misaungay.

2.taypuolayta a sulit mangaleb matesek, utiih matineng.

3.caaykakapah ku kamu nu adiwawa, caaykakapah misulit ku babalaki.

4.mueneng i batad a niyazu’ ku banacadan, caaykakapah musaupu tu tademaw.

5.caykatineng tu Wikipitiya a lacul.

6.kakaydihan musaungay atu misawatan i demidemiad mihmihcaan.

7.caykaw Natawlan a kamu ku Sakizaya.

misuaywaw tu Wiki mei-ti a kwanay pazazan a timadaw, atu sakadademec nu baluhay a kamu ilabu nu sapibitelakay a dipu nu Wikipitiya, amaydih pasilsil ilabu nu “sapakengay a kalungangan”, kakaydihan demidemiad sa i sainayi’ay a nikayadah. u sasadakayan nu adidi’ay a binacadan. 2017 a mihcaan 8 a bulad, Sakizaya putiput malingatu misulit tu 8250 taypuolayta, kabilil mahmin mubelih atu mutimadaw.

ngatu sepat

ayaw nu 2018 a mihcaan, milunguc misumad tu kitakitay a bangku,  i malecaday a mihcaan, maalatu ku heci, pasumad tu ku Natawlan a bangku “ais”, masumad ‘szy” tuway. 2019 a mihcaan 11 a bulad 22 a demiad, sapacelilan nu Sakizaya katukuh 3600 a belih, mikawaway tu kalumyiti mangasiw 6 a mang, sazikuzay, maala tu ku heci nu tatapang nu Wikipitiya, tatenga’ay macakat i calay. mayza 2015 a mihcaan 9 a bulad katukuh 2019 a mihcaan 11 a bulad, namilawat 4 a mihcaan 3 a bulad, izaw 2500 ku demiad, mala saka 331 tacalayay a Wikipitiya、sakacacay nu Taywan yincumincu a sulit, zumasatu, u saka 29 a kamu nu Wikipitiya ilabu nu mangasiw cacay a malebtu a kamu nu kamu nu Satimulay a subal. Wikipitiya tatenga’ pacuzuh tu idih nu binacadan tu nu kamu nu binacadan, pacunus tu ku icel nu sulit nu kamu, tatenga’ malisimet、masamata atu padutus tu kamu. mahiza ayaway a kungku, u kaput nu Sakizaya Wikipitiya, mahiza kya wawa ci Pitay Kakalaw, maydih mubahel i tapuku. pahezek tu sapalumata satu, caykatalaw tu sasadakayan, matalul taayaw, pinapinasa tu ku sasadakayan, sazikuzay, paedap ku ipabaway a di’tu, malaheci tu ku kawaw niza. mala sananalay a banac tu ku Sakizaya Wikipitiya, mahiza ci Pitay Kakalaw, belatbelat satu i tapuku, palikat tu zazan nu kamu a kawaw, patuzu’ tu binacadan, matalul taayaw muculil. hatizatu ku kamu nu maku, mikukay tamuwan mitingil takuwan a kamu, sahaymawen、sakapahen ku uzip namu, kukay! cucucucu kukay!  

namakayniay a nasulitan nasakamuan atu natinengan

nasulitan ni Tuku Tiway Sayuen i 2021.7