caay ka taneng ku idang

makayzaay i Wikipitiya

caay ka taneng ku idang貧血  [mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

caay ka taneng ku idang u imi hantu u sumanahay nu idang atu sumanahay a idang kapulungan misausi maselepay saan, taneng hidan a musakamu u idang siladay tu yun-ci nu caayay ka taneng sa. anu haymaw sa a tahekal kina imelang sa, caay ka tinengngi, pasu matimel, nai’ ku ken’, mahicaay kiya ku hahanhanan atu caay ka icelang, anu inisatu kina imelang, pihaceng satu ku nika utiih nu udiudipan, pasu caay katineng tu tademaw, kala humihumingan atu mangalay misayadah tu nananuman. anu sulisulidaw satu ku tademaw, u caayay tu ka taneng ku idng sa. sakamusa tu nikacaayan ka lecad nu imelangan, hakiya idaw ku dumaay a imelangan sa.

貧血通常定義為血液中紅血球或血紅素總數量下降的情形;也可以被定義為血液攜帶氧氣能力下降的情況。當貧血慢性發作時,其症狀往往不明顯,可能包含疲倦、虛弱、呼吸困難或活動能力下降;有時急性發作,就會出現較為強烈的症狀,可能包含意識不清、感覺將要昏倒以及想喝更多水。在一個人面色蒼白得很明顯之前,就已經有顯著的貧血狀況了。依據不同病因,可能會出現額外的症狀。

nu mahiniay a nika caayan ka taneng nu idangan malatulu ku mahiniay, cacay tada yadah tu ku nika tahekalan nu idang, saka tusa misangaay tu sumanahay a idangan maselep, saka tulu sumanahay a idang nu si-paw macunus. nika tahekalan nu idang hakiya nika bateluan atu caay ka kapah ku nikanan a nikatahekalan nu idangan, misangaay tu sumanahay a idang kya mawada’ pasu caay ka taneng ku tea-ce, caay ka taneng ku B12, ti-cun-hay pen-sye, atu ukaukakan nu kanki a lebawa.

貧血的原因總共分為三種主要類型:一為失血;二為紅血球製造數量下降;三為紅血球細胞分解增加。失血可能是由於創傷以及消化道出血等;紅血球製造減少的原因包括鐵質缺乏、維生素B12缺乏症、地中海型貧血、以及各種骨髓相關的腫瘤等等。

mamisanga tu sumanahay a idangan samacunus a kangki pasu ci-in a nikasumada, nikalalidan, atu nu udip tu a imelang. caayay ka taneng nu idangan taneng sipakayda i hun-sye-ciw a tabaki adidi atu hun-sye-ciw naming a sye-hun-su a sulit milihida makakenih. anu hun-sye-ciw mikisaba tu kapahay, singangan sa siaw-ciw-sin-pen-sye, anu kapah mikikaka tu tabaki han u ci-ciw-sin-pen-sye, anu malecad ku tabaki adidi u kapahay nu sye-ciw-sin-pen-sye. caayay ka taneng nu idangan nu tatungus taneng sipakayda tu sye-hun-su ditikan atu sye-zun-pi. tatama nu tanengay a sye-hun-su sakapahay 130-140 g/L(13-14 g/dL), nika tatayna tanengay han 120-130 g/L(12-13 g/dL). itida i tatama nu sye-zun-pi kapahay sa 41-50%, tatayna nu sye-zun-pi sa 36-44%. nu tatengaay a nika caayan ka taneng nu idangan a mikilim henay mikinkiw kya katinengan sa.

造成紅血球分解增加的原因包括基因上的異常、感染、以及自體免疫性疾病。貧血也可以依紅血球的大小及每個紅血球中的血紅素量進行分類。如果紅血球較正常小,則稱為小球性貧血;如果較正常大則是巨球性貧血;如果大小在正常範圍內則屬於正常血球性貧血。貧血診斷標準可根據血紅素量或血容比。在男性血紅素正常是130-140 g/L(13-14 g/dL),但女性正常是120-130 g/L(12-13 g/dL)。在男性血容比正常是41-50%,但女性血容比正常是36-44%。至於貧血的真正原因則需要更進一步的測試才能知道病因。

nikasilaculan tu hun-sye-ciw mahicaay kiya ku bulibul, itini i nikataisingan u sye-hun-tan-pay nikaibukan Hb,atu sye-hun-ciw sulitan RBC, sye-zun-pi Hct a patuduan sapadayli, hakiya mapatideng: pacebaay a caayay ka taneng nu idangan: taneng ku sya-hun-su, nika macunus ku idang caay ka taneng ku sumanah nu idangan, Hb, RBC, Hct nikaibukan tasasa. hinaadih kita i nikasibilian, nikatalakawan nu caayay ka icelang nu balucuan, malebawa ku pi, di-sye-dan-pay-sye imelangan, ci-ciw-dan-pay-sye imelangan.

因紅血球容量測定複雜,臨床常以血紅蛋白濃度(Hb)、紅血球計數(RBC)、血容比(血細胞壓積)(Hct)等指標替代,這就可能造成:假性貧血:紅血球容量正常,但血容量增加導致血液稀釋,使Hb、RBC、Hct等濃度指標下降。見於妊娠、充血性心力衰竭、脾大、低白蛋白血症、巨球蛋白血症等。

kapawanan nu paisingay a cayay ka taneng nu idangan, cayay ka taneng nu idangan idaw ku nikaibukan a maselep sa, Hb、RBC、Hct tasasa ku ditek nu idanga atu sumanahay a nilaculan nu idangan, hakiya ka pawanan a taising. sakay kaamelikan a inai’ ku idang nu matabalay a nikataneng nu idangan. 

漏診貧血:貧血伴血液濃縮時,Hb、RBC、Hct等濃度指標下降不及紅血球容量,可能導致漏診。見於急性失血性貧血早期等。

nu duma a binacadan a nakamuan sakamusa u mapuypuyay mukan tu sakay tei-ci a siiyuay a kakanen mikapah tu caayay ka taneng nu idangan sa, nika caay paayaw tu caayay ka tinengan nu idangan a tademaw. mangalay pacunusan tui dang sa amimelaw henay tu imelang nida sa. misuayaw tu nai’ay a imelangay a tademawan, u sumaha nu sulitan a caay pikisaba tu 60-80 g/L(6-8 g/dL)hatiniay a sulitan caay pisengal a pacumud tu idangan, taneng sipakayni i nikakalahan a tahekalan nu idangn a tademaw.

對部分族群而言───比方說孕婦───服用鐵劑一類的營養補充品對預防貧血是有幫助的,但是並不推薦用在貧血原因尚不明的病人。進行輸血治療的時機一般視症狀而定。對於沒有症狀的病人而言,血紅素值只要不低於60-80 g/L(6-8 g/dL)就不建議給予輸血,這樣的標準也可以套用在部分急性出血的病人身上。

cayay ka taneng nu idangan hinaadih kita tu mahiniay a u imelangan, malalid ku sepat nu cacayay a tademawan. hitiniay tu nu kitakidan hakiya idaw ku cacay a bataan nu walwalen atademaw caay ka taneng ku tea-idangan. tatayna mikikaka tu tatama a idaw ku mahiniay a imelangan, wawa, mapuyupuyay atu balakiay tu atudi nu babalaki hina adada tu mahiniay a imelangn. caayay a kataneng nu idangan micunus tu sakataising nu pidiputan, mawada’ ku nika pikulian nu mahiniay a imelangn.

貧血是血液疾病中最常見的一種,影響了全球四分之一的人口。全世界大約有十億人患有缺鐵性貧血。女性比男性更容易患病,而孩童、孕婦以及年長者也較容易患病。貧血會增加醫療照護的成本,也會讓患者失去工作的能力而降低其生產力。

https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%B4%AB%E8%A1%80