ci napulun (拿破崙一世)hananay a hunty/u (滑鐵盧)hananay nipingayaw a kakawaw
ci napulun (拿破崙一世)hananay a hunty/u (滑鐵盧)hananay nipingayaw a kakawaw
ya Waterloo(滑鐵盧) hananay nipingayaw nikalalais sa, namakay i 西元 1815 a mihcaan nu 英國 a huntyan a kitakit atu Hulan(荷蘭) a kanatalay a hunty mapulung masa sungayaw tu 法蘭西 a hunty i natimulan nanay a kakitidaan saayaway nika lalais. uyni a nikalalais sa u sadikutay nikaudipan ni (拿破崙)a nika ngangayaw saka tinengan nu kitakitay a nika lalaisan i nu hitayan a cudad sulecad sa kuni kasenengan nu 法蘭西 a tademaw.
u nikangayawan imahida sa ya 大英帝國 a mikelitay ci 威林頓公爵 atu ci 普魯士 a 格布哈德 atu 列博萊西特 aci 馮.布呂歇爾 a nikelidan mapulung mingayawan mademec kya 法蘭西 hananay a hitay, u sakasenengan a tatapangan ci 拿破崙 uyni a ngangayawan sa nadikudan u sakay lawpesan nu huntyan a sakay kanatal hananay sisa aydaay a tademaw sa hina sakamu anu idaw tu kuni caay ka ngaay nu tuudtuud a kakawawan sa u mademecay sa sipa nganganeng tuku mademecay (慘遭滑鐵盧)satu.
imahida sa ci 拿破崙 Hananay kina pitu makayi mapulung atu dumay a kanatalay malkaput a malcabay sisa idaw satu ku Waterloo(滑鐵盧) hananay nikangayaw unikalingatu i 西元 1815 a mihcaan enemay a bulad idaw ku 18 a nademiadan 地點 u kakitidaan sa itida i 比利時 hananay a kanatalay kya Waterloo(滑鐵盧) a saka lalaisan. 結果 sadikutay nikalaheci sa nikapulungan a hitay ku midemecay ci 拿破崙 sa kakayda satu mademec caay tu kala hungty cinida.
imahida sa u 指揮官 atu u mikilihidaay mapulungay mingayaway tu 法蘭西 a kanatal sa u 1 英國 2 普魯士王國 3 荷蘭聯合王國 4 漢諾威王國 5 拿騷公國 6 不倫瑞克公國 . u tatapangan mamikelitay tu hitay sa itini nu 法蘭西 hananay sa ci 拿破崙一世 atu ci 米歇爾.內伊 hananay . nu makay itini sakay mapulungay a hitay sa idaw ku 威靈頓公爵 atu ci 格布哈德.列博萊希 特 atu ci 馮.布呂歇爾 hananay matineng malalais mamikelitay .
makay icelang nu hitay sakay tademec 兵力比較
nu 法蘭西 nu 英國 atu sakapulung a cabay
73.000 人 68.000 人
50.700 人 ku sakay culilay nu hitay 英國:25.000 英軍 atu 英王德義志軍團
14.390 ku mikacaway tu subayu a hitay 荷蘭:17.000人
8.050 ku mibakudanngay atu mistesekay 漢諾瓦:11.000人
250 ku silamalay tabakiyay a kuwang 不倫瑞克:6000 人
拿騷:3000人
普魯士:50.000 人
156:ku silamalay tabakiay a kuwang
niaduka nikabelec atu nikalawpesan 傷亡與損失
法蘭西 26.000 人 ku mabelecay pasumadukaay 英國 atu malcabayay u mabelecay 3500
6.000 人 ku madakepay u madukaay sa idaw ku 1.0200 mapulung
1.5000 人 ku mahedaway 3.300 人 ku mahedaway pulunghan 1.7000 人
pulunghan 總計 41.000 人 nu 普魯士:1.200 ku mabelecay 4.400 ku
madukaay 1.400 ku mahedaway pulunghan sa
idaw ku 17.000 mamin pulunghan sa idaw ku
總計 24.000 人
imahida sa nayi 1815 a mihcaan ci 拿破崙 kiliten nida kya mikilulay amin pabalucuay cinidaan nu hitay milaliw katukuh satu i 厄爾巴 hananay a subal muliyaw pacukas i France Paris . u 英國 atu 普魯士 . 奧地利 . macabayay a kanatal sakapapitu milaup sapaculi tu France makay cuwacuwa lauphan kya 法蘭西. ya 威靈頓公爵 atu 馮.布呂歇爾 nipikelit a hitayan masaupu i nuwalian masaupu . ci 拿破崙 hananay sa adih saan tuni kacaay henay kasaupu sa mikuliniw ngayawen kya hitay nu malkaputay maydih kinacacay saan midemec . nayi 6 a bulad 16 a demiad kelidan nida kya sabau tusaay a mang saicelangay a hitay itida i 里尼 hananay a kanatalay mademec nida ci 馮布呂歇爾 mamikelitay tu hitay . natikudan satu mabilil mulalaba tuni kademecay maydih mihemin palawpes misayadah tu hitay makaala tu tuluway a mang idaw ku tuluway a malebut nu hitay . cinida sa taydaan i 比利時 hananay a kanatalay i satimulan nu Waterloo(滑鐵盧) a kakitidaan masasungayaw atu nikelitan ni 威靈頓公爵 nu 英國 a hitay masasuayaw tu .nika yamilalabaay tunu 普魯士 a hitay nipiculculan ni 拿破倫 maydih mikinudikutan mihamin mupatayay ci 格魯希 hananay sa caay pakadem tu kawaw laliwan nu 普魯士 a hitay sisa u cacayay asananal dada mulisimet kya tatapangan nu mapulungay a hitay sa malasatanektekay tu adihen ku waway salabi saan pasayda i Waterloo(滑鐵盧) hananay mipadang tu sakay lalais .widahantu ci 拿破崙 sa lameneng tu lala’nu kakaydaan hangay kapah mingayaw saan sisa katukuh i enemay a bulad sabaw waluay a demiad mamin malahuk ltawya malingatu micumut midebung tu ngangayawan iteban nu nika budibud sa kinapina kya hitay nu 法蘭西 misetul tu hitay nu 英軍 uduma kya mikacaway tu subayuay a hitay mangaleb mangaleb kunipisetul .katukuh i enemay kakalabiyan atatukiyan sa ku maydih tu ci 拿破崙 pangiha mademec tu numita saan imahida satu culal saan kya ci 馮.布呂歇爾 nipikelitan a hitay makay kawanan sakasakan ku hitay nu 法蘭西 katukuh. siwaay nu labiyan a tatukiyan mahamin tacuwacuwa laliwasak satu ku hitay ni 拿破倫 mademec nu mapulungay a hitay .nadikudan nikalalais sa kalamkam tuku mapulungay a hitay macebis tu ku 巴黎 hananay a tukay mapulul satu ci 拿破崙 sibakahan tu patayda i 大西洋 ngaay u tataytayyay a 聖赫勒拿島 hananay a subal mapulul itida makaala tu enemay a mihcaan itawya mabelec .sikadem tuku masahuntyay a nikahida sisa u aydaay a tademaw hina sakamu tu nayiay ku laheci nisakawawan anu mademec tusa u 慘遭滑鐵盧 satuway a matawa (u makayniay kinakawaw sa ).
namakayzaay a nasulitan nasakamuan atu natinengan(參考來源)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]nasulitan ni Buting Nakay i 2019 a mihcaan
malaalitin tu i hekalay atu zumaay a natinengan(外部連結)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]