lasubu tu mihcaan a nikaudip
lasubu tu mihcaan nikaudip, pitu bataan ku mihcaan nu nikaudip.
人生百年，70歲是分水嶺。
u banges nu sakaudip matulas tayda i balucu' u mahiniay sapisunil, Kyu u cacanan muculil i udiudipa.
IPS細胞可以分化內臟的細胞來自行治癒，被稱為萬能細胞。
nika caay pitulak micumud tu duma a misunil mungaay tu udip.
但卻無法分裂腦的細胞來從事治療。
pitu Bataan tu ku mihcaan anu siengen henay matatudung henay ku tangah, tulinen ku pilatlat tu udip atu pasaungay tu tangah Kya macukaymas tu tangah.
70歲時若身體還健壯頭腦清晰，ㄧ定要持續運動 和 保持腦的機能活化運作。
kilul sa macunus ku mihca upunu' nu ayawan a papah balaki, masukep ku sakay tatacuwa, atu nidatengan atu nisabaluhay ku midateng,
隨著年齡的增加腦的前頭葉會老化，降低人的行為意願、以及思考和創造力。
kyu u punu' nu ayawan a papah palekalen tu , hinin sa:
所以要讓腦的前頭葉活性化，其方法如下：
anu maedem tu namikuli pilabuyi tu cacanan a kakawaw, yadahen ku cabay atu milabu tu cacanan a kawaw, amana' kasadep sa maudip.
1. 退休後要多參加各種活動，多交朋友和參與人際交流，要避免隱居的生活。
yadahen ku nikan tu ti'kuk, micumud tu daesu nu" Serotonin" mahiniay
2. 多吃優質蛋白質，可以增加俗稱幸福感的 Serotonin物質。
minana hina tahekal pacila, u pacilal micumud tu punu' nu sakadamsay, u labi idaw ku "Melatonin Hormone"patadiku tu mikawaay lumeniay Kya asu' ku kemet tu labi.
3. 養成外出接觸陽光的習慣，陽光可以增加腦內的幸福感物質，夜間會更產生Melatonin Hormone (褪黑激素)能使人深睡。
nikaudip sapelihbelih han misumad, Kya cay kasadedemiad sa malecad tu ku nikaudip, pihibangan pilipayan sumaden henay ku nikaudip.
4. 生活要有變化，避免每天固定單調的生活，週末週日改變一下。
amana awawen nutaw sa musaungay mahica wisu ku miawaway tu taw musakamu anu wica ku kaydihan.
5. 由被動獲取知識資訊轉為主動多表達自己的意見。
nanamen ku sapilatlat tu udip, tinaku: misanpu, mingaduy, mukayakay tu buyu' minanam tu ku taw.
6. 養成固定持續的運動習慣，例如散步/游泳/登山/太極拳。
hinakam tu asuay, Kya micunus tu punu' nu papah daesuay, amana palemang sa mikelul tu baeket nu udip cayay kataneng ku yiyu.
7. 多吃美食，將會增加前頭葉的幸福感物質，不必刻意減肥而營養不足。
pisinanuti mana kapulin, anu tayda satu padekuwan akay sidumaay a imelang
8. 避免跌倒受傷，入院後恐會有許多併發症。
dungdung han ku pitubataan amihca, walaubataan ngay maledu kapah ku nikaudip.
70歲的堅持，80歲才能持續並維持良好的生活品質。
maladay kita dungdung han nita!
讓我們一起堅持下去！
nilaculan musakamu tu tatengaay ku madimelay a sakakaay. ita utademaw kanca piasipi!
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]naw madimelay a tapang ci cang-un-kang micedek ibalucu'ay akamu kasaetim amidateng
衛生部長講真話.每個人必讀! 原衛生部部長張文康說得一席話值得深思
yu patayda ipadekuwan caykapatay ku tademaw, pinatu a bulad a paisingi mapatay ku tademaw, sakamuway may kisu kapah tu haw, nika mapatay tu?
1、送醫院時人沒死，治幾個月人死了，你說是治好了，還是治死了？
siwanengay a imelang; malingatu macunus kukan cacay abataan ku mihca a sapaiyu mala sepatay macunus, nika ledusa cacaybataan amihcaan.....
2、糖尿病：開始一個加號吃了十年的藥變成為四個加號，你說是治輕了還是治重了，而且還能堅持十年……
usasaydan udip talakaw tu kuidang nida cacay abataan, udip caay pakakapah tu udip, pabi tu sapaiyu nu cacayay amihcaan.
3、大夫自己高血壓十年，自己都治不了自己，卻給一年高血壓的患者開藥方。
usasaydan siinelangay tu siwaneng ku udip limatu amihcaan,masibali aimelang walu amihcaan pabi sa tu sapaiyu tu mahkaimelangay tu cacayay tusaay amihcaan nu imelangay, sakatawaan sa.
大夫自己糖尿病五年、痛風八年給發病一年兩年的患者治療，滑稽可笑吧？
u padekuwan tabakitabaki misaahebal misanga, imelangay katuud katuud, anu tatenga paiyuan nu sasaysdan anu kapah sa ku nayay tu kupaisinga cayhaw.
4、醫院大樓越蓋越大，病人越來越多，如果醫生能夠治好病人，應該是病人越來越少呀。
micici tu sigangay payda,mihuwliyaw nudikudan Tusa tu tulul abulad mapatay, matikelah ku luma' nay ayi tu.
5、癌症患者手術、放療、化療後兩至三個月死亡，還傾家蕩產。
anu caay pieneng tu padekuwan paisingi akay macunus Tusa mihcaan kunikauudip akay matenes, useneng nu sapaising haw usakalaluman?
不住院治療或許能多活兩年或更長，是醫學的成就還是悲哀？
umahicaay atademaw ku talaisingay? sayaway ukabaluduhan a tademaw; sakamusa sakabaluduhan mipuut tu idang; sakatulu maputunay ku abala atu kuku' atademaw; sakasepat musabiliay amulecuh tu.
6、什麼樣的人要去醫院？第一需緊急搶救的人；第二緊急止血的人；第三接胳膊接腿的人；第四孕婦臨產的人。
dimasa silemuden ku balucu' milatlat tu udip sumaden ku laetusay awayway nikaudip, nikan palecad han tu dedemiad, imelang sa palecad han tu kampuyaku kapah tu yu!
其它的人群調整心態、配合運動、改變不良生活習慣、均衡營養，中醫綜合調理就行啦！
pulung nu kamu: unanam tu nu tademaw anidateng ku sapaising caay tu kapuliki; idaw ku imelang--mukan tu sapaiyu--miadih tu sasadan--mueneng padekuwan-- mabaludu apanengil--pacakay tu luma'--micaliw tu kalisiw--katukuh nikaatay Kuni paising--kiya masatedep! sadepsatu ku balucu' mapatay, pataydan tu itatuduhan.
7、總結：人們已經在慣性的思維軌道上剎不住車了：
有病→吃藥→看大夫→住院→搶救→賣房子→借錢治病→把人治死為止！心安理得去死，送太平間去火葬場。
-----winisa unanam tu nu maudipay ku mahiniay awyway sakadihian sa! macacubelis kumahiniay akakawaw nu tademaw!
一一這就是人們可憐的慣性思維！人們是如此的迷惑顛倒 ！
datengen u sacukcuk nu ekeng nu udip ilima nu misu!
記住：健康長壽的鑰匙掌握在自己的手中！
kapahay kina kamu, ahihen datengen, ita minanam tu sakaudip sapatudung, paekeng tu udip! datengen nainayay ku imelang nika unanam isu paisingi maapa ku tangah!
這段話說得非常好，值得一看，值得深思，我們要學會一些切實可行方法來保障，調理身體的健康！經典！你本沒病，只是養成看病習慣，腦袋有病！！！