mihanhan ilabu' nu nanum

kya caay katineng mihanhan ilabu' nu nanum?

sapuelac

mihanhan ku buting saungay tu say(鰓)

anu tangen mihanhan(呼吸) ku tademaw ilabu' nu nanum sa, taneng kami isasa' nu bayu' muculil 、 mibalakas、misakakawaw atu maluk , kapah. mauzip ilabu' nu nanum ku buting, saungay ku say(外來語:鰓) mihanhan. miala ku yang-ci(外來語:氧氣) ilabu' nu nanum. inayi' ku say(外來語:鰓) ku tademaw, nay cihek mihanhan ku tademaw. micaliw ku bala'-besi(肺泡) nu bala'(肺), mizawis ku yangci nay bali(空氣). caay pahanhan ilabu' nu nanum haw?

bala' taneng mizawis tu yang-ci(氧氣)

tanenga, tangeng mizawis tu yang-ci nay nanum ku bala', nika caay kayadah ku mazawisan a yangci, kya yang-ci caay katineng pauzip tu tademaw. uzuma sa, macumuday a nanum tayza i bala', caay kasapalawpes. sisa, caay katineng mihanhan kita i nanum. u capi demiad a gankiw, anu musaungay izaw ku yadahay a yangciay ilabu' nu yiti(外來語:液體), taneng kami mihanhan i nanum. mihini uzumaay a yiti pabalic tu bali, micumud tu bali', taneng mihanhan a sakaluk(方法), izaw tu i payisinay a kawaw, ayzaay a gankiw sa, saungay i nanum saca i hekalay-kitakit(外太空).

pu-ru-lei(哺乳類) caay katineng mihanhan ilabu' nu nanum

talibahalay(預期之外的), u isu'(鯨魚)atu haytun(外來語:海豚) mahiza caay katineng mihanhan i bayu', sisa, izaw ku hanhan-buhang(呼吸孔) ipabaw nu tangah, anu amihanhan ku heni, atahekal nu bayu', kya taneng mihanhan. u tademaw, u aadupan, u buting ,u cileday...izaw tu kuheniay a hanhan a kawaw, caay kalecad.

kya mabuwak ku isu'

nasakamutu ku isu'(鯨魚), mazatengtu kita ku mabuwak tu nanum ku isu'. izay isu' mabuwak tu nanam saw? matinengtu kita, caay ku buting ku isu', u pacucuay(哺乳類) a aadupen ku isu'. sisa, caay pahanhan ku isu' i ngasa'(鰓), u bala'(肺) ku pahanhan nu isu'. u cihek nu isu' sa, ipabaw nu tangah, iteban nu mata. anu mahmin ku mihanhan, taneng tu ku bali i bala'. edepen niza ku buhang nu cihek, midimutu isasa nu bayu.

hakay katawidan ku taw, izay midimut isasa nu bayu matenes? akatawalen, tabaki ku isu', sisa, tabaki tu ku bala'. cacay asaca tusa bataan a widi, pahekalen ipabaw nu bayu, pahanhan tu bali, tanengtu tasasa. sisa, tawya mihanhan ku isu', apasumaden ku daecusay a bali namakay bala' niza, uyniay tabakiay icelangay a bali, pabuwaktu ku nanum icapi nu cihek niza, mahiza mabuwak talapabaw ku nanum. uyniayan sa, u lalekalan(原因) nu isu' mabuwak tu nanum.

tabaki ku kidu nu isu', namakay 1.7 kungce(公尺) 50 kungcin(公斤), katukuh 34 kungce(公尺) 190 kungtun(公噸) a semilaway isu'. u semi;away a isu', u satabakiay a aadupen i kitakit. u tana a isu' sasutiliay tabaki. kapah ku sanek atu tengil nu isu', caay kakapah ku mata nu isu'. izaw sepat a bataan kakuniza ku isu'.