nipaluma-lintusen, lintosen

makayzaay i Wikipitiya

lintusen, lintosen[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

lintusen

稜軸土人參

(俗名:台灣參、參草、櫨蘭、波世蘭、土高麗、土高麗參、東洋參)

kagak kakuniza(科學分類)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

salaedan(界):植物界 Plantae

panan(門):被子植物門 Magnoliophyta

upiz(綱):木蘭綱 Eudicots

mata(目):石竹目 Caryophyllales

sapamat(科):土人參科 Talinaceae

mikitinay(屬):土人參屬 Talinum

hicahicaay(種):T. fruticosum

u siwkay nu nipaluma[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

kakuniza 植物分類 ()tabakiay a kilang ()adidi'ay a kilang (v)lutuk ()lutuk-balu ()masay ()zuma

()mahetik ku papah ()dauc landaway (v)zuma

(v)yadah a mihca ku uzip ()cacay a mihca ku uzip ()1-2 a mihca ku uzip ()zuma

takalaw nu bayu' 生長海拔高度 isasa' nu 800m
mauzip subal 生長區域 buyu atu bukelalan
nipaluma sasahicaan 栽種功能 yumah野生(v) mukan食用() sapayu'藥用(v) paazih觀賞() lidung遮蔭() zuma其他()
takalaw maka 株高 30-100cm
papah tanaya' 葉長
papah ahebal 葉寬 2.5-5cm
papah mapela' 葉瓣
balu ahebal 花徑 2-3cm
balu kulit 花色 sibalu i 5-10 a bulad
heci 果實 siheci i 5-10 a bulad
paenu 種子

u sanek nu nipaluma[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

1 sanek 7 dawmi
2 letek 8 siceka'
3 cedam 甘,甜 v 9 dieku
4 aledah 辣,辛 10 cuedet 寒,涼
5 atekak 11 acak
6 cupelak 12 zuma 其他(平) v

malaheci tu imelang[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

1 pangangay (生)津 27 kaliwates (消)小疔
2 akacay-akuti (減)燥熱 28 malebawa (消)跌打腫傷
3 cuedet (減)寒冷 29 akuti' (消)燙傷
4 patezep tu izang (消)出血 30 tunatun (消)瘀血
5 paisi' (利)排尿 v 31 tibeni (消)泡疹、痱子
6 taluktuk (減)發炎 32 kebing (消)麻疹
7 sulalis (退)發燒 33 sizaz (消)濕疹
8 cebu' taluktuk (消)尿道膀胱炎 34 butus (消)水腫 v
9 mapudasay (減)皮膚病 35 kalad nu bau (減)蛇咬
10 atay taluktuk (減)肝炎 36 bulad adada' (消)經痛
11 adada' (減)痛 37 cadi'ci (減)心痛
12 sicedam isi (減)糖尿病 38 pasicucu (增)乳汁
13 ngidngid (消)嘴破嘴角發炎 39 bali-malalemed (減)風濕
14 teluhu (消)濃痰 40 calenged (止)皮膚癢
15 takulaw adada' (減)喉嚨痛 41 sinawal (減)暈眩
16 tuzu malebawa (減)關節炎,風濕痛 42 manah (消)痔瘡 v
17 mabanic (消)腹瀉 43 pucu' (消)淋巴痛
18 muta' (調)嘔吐 44 buyu' (解)中暑
19 masikata' (調)便秘 45 suaw (止)渴
20 adada' tangah (減)頭痛 46 muni' ku banges (消)皮膚潰爛
21 malihen (怯)咳嗽 v 47 takalaw ku izang (減)高血壓
22 makamaw (減)感冒 48
23 milisawada' (調)腸胃病,胃痛 49
24 walak (解)中毒 50
25 maduka' (消)破皮傷 51
26 puces (消)膿包、大疔 52 zuma 其他(健脾、潤肺、調經、痢疾、乳汁不足、

小兒疳積、濕熱性黃疸、內痔出血、脾虛勞倦)

v

pasubana i cacudadan a lacul[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

u cudad a ngangan Talinum paniculatum(Jacq.) Gaertn
u sapamat a ngangan Portulacaceae(馬齒覓科)
u Amilika a ngangan Panicled Famflower

u zuma a cidekay a kamu, saungay misapayu' a cidekay[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

cidekay ngangan miungay
Sakizaya lintusen, lintosen v
Pangcha
Tayan
Paywan
Yuwatan makitavaivi mama-ngan tu lamis v
Sejek
Taluku
Puyuma
Rukay
Cou
Kabalan
Tau/Yami
Saw
Kanakanabu
Laaluwa
Saysia

u sulit nu zuma a kamu-Hulam atu Amilika[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

作為一種綠葉蔬菜,棱軸土人參含有豐富的維生素A和C、鐵質和鈣質;但它所含有草酸濃度高,患有腎病、痛風,以及類風濕性關節炎的患者應避免食用。

它被種植在西非,南亞,東南亞以及位於北美洲和南美洲的和暖地區。在奈及利亞,棱軸土人參是其中一種最重要的綠葉蔬菜。在巴西,它主要分布在帕拉州和亞馬遜並會沿著亞馬遜河岸邊生長。

Talinum fruticosum ( common local name ನೆಲಬಸಳೆ - "Nela basale" in kannada ) is an herbaceous perennial plant that is native to Mexico, the Caribbean, West Africa, Central America, and much of South America. Common names include Ceylon spinach, waterleaf, cariru, Gbure, Surinam purslane, Philippine spinach, Florida spinach, potherb fameflower, Lagos bologi, and sweetheart. It is widely grown in tropical regions as a leaf vegetable.

namakayniay a nasulitan nasakamuan atu natinengan[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

《中國高等植物資料庫全庫》. 中國科學院微生物研究所. [2009-02-24].

行政院原住民族委員會-原住民族藥用植物2009-p243

Talinum triangulare, new host of Ralstonia solanacearum in the Brazilian Amazon

EcoPort

Online Nigeria