nu sayaway a ayam
nu sayaway a ayam u “nganagn sa Archaeopteryx”nu sayaway aayam u cacayay a lalumaan,namakay ni ibanuh atu duma a ayam tada malakuwit namin.
始祖鳥屬（學名：Archaeopteryx）是始祖鳥科的一個屬，是介於有羽毛恐龍和鳥類之間的過渡物種。
Nu sayaway a ayam hatini tu kataayu nu demaad sayaway sa u ayam ku sausi nu ayam tu akaput, u ngangan sa nalakyni i numukasi nu sila a “ἀρχαῖος” nu sumamaday atu πτέρυξ sakubad ,kyu pangangan naca tu sumamaday a sisakubaday a ayam.
始祖鳥曾經長期被認為是最早及最原始的鳥類，屬的學名即來自古希臘文的ἀρχαῖος（古代）和πτέρυξ（翼），故又名古翼鳥。
nilaculan mududuc tu nusumamaday tu, u wayway micapi tu aydaay a ayam,macapi tu ayam nu lung, syawtinlung atu takelalay a ayam tulin aadih, u sayaway a ayam sa masumad tu pasu u nikasadeb maluhaluh tu.
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]但隨著比其更古老，構造上也比其更接近現生鳥類的近鳥龍、曉廷龍和曙光鳥相繼被發現，始祖鳥在鳥類演化學上的地位已經動搖。
Kyuaydaay a patucek, sayaway a ayam u nu itawyaay tu aayam, u mikungkiway ayda sa u ayam hantu ku mahiniay, palu aydaay han tu mapulung ku kakwsan nuheni kiya u sayaway aayam han.
因此雖然在現代定義上，始祖鳥仍然屬於原始的鳥類，但古生物學家如今已多不將始祖鳥視為現生鳥類的共同直系始祖。
sayawaayam nikaudip nay iuk lima a malebut amihcaan,nudikudan nu culuci,malaabutu malakalak I teku nu timulansulunhuhun a baebatuwan, ungangan nu teun sa “sayaway aayam” caysa “nuayawan a ayam”.
始祖鳥生活於約1億5千萬年前晚侏羅紀，化石分佈在德國南部索倫霍芬石灰岩礦床。牠的德文名字意指「原鳥」或「首先的鳥」。
ina sayaway aayam yu tawya maudip henay, I awcuu micapiaya aculilan nu cilal a luyaluy a subal,
在始祖鳥仍然生存的時期，歐洲仍然是個接近赤道的群島。
sayaway a ayam nikaudip nu kunglung, nikaitawya idaw ku ayam atu aadupan ku kuku awayway, kyu atu micidekay, kyu idaw ku sakacay kalecad.
始祖鳥生活於恐龍時代，但是由於與同時擁有鳥類及獸腳亞目的特徵，因此與恐龍有所區別。
Sayaway aayam u tabaki tu adidi nu kaku atu cilicilih masadengi,idaw ku masakimuluay nu sakubad atu tanay ku kikul.
始祖鳥的大小及形狀與喜鵲相似，牠有著闊及圓的翅膀及長的尾巴。
Nicelak nida makaala tu pangkiw nu katanayu’ yabanuh nida sa miswni tu atam, nika ibaeng nupabaw ida ku masinangay angipen, ukuku tulu ku taluduidaw nami ku ngiyul asapikalus yu ukak ukikul,
牠可以生長達半米長。牠的羽毛與現代鳥類相似，但牠卻在顎骨上有鋒利的牙齒，腳上三趾都有彎爪及有長的骨質尾巴。
Mahiniay misitekeday lalikeluh sa masasuala tu kuku nu ya sapiadup a kunglung masasengi, kyu ya sayaway aayam masumad ku nikaydaan u tatelungan nikasumad.
這些特徵正好與獸腳亞目恐龍相似，使得始祖鳥成為演化過程的重要角色。
tatengasa,ya sayaway aayam sayaway a mihapiy nayi cacay walu enem tusa amihcaan, tawya sa talun ani pihapiyu, “ nusayaway” nadikuda tusa amihcaan, masasu sakamu macacengan itaw ya tu nikasumad.
事實上，始祖鳥首次的發表是於1862年，亦即達爾文發表《物種起源》之後兩年，使有關討論演化之說更為激烈。
ayda sa sabaw tusa mabuliyasay a baetu muwanik tu sayaway aayam, nu culu henay a tawya inayay ku banuh sapatucek,
現今有12個化石被分類為始祖鳥，是侏羅紀時期不多的羽毛證據之一。
Idaw ku sakataayawnu heni a kakakilulan, sisa kakilulan nu heni matabal. Sisa ya liwan sa katuud ku namakay day nu udipay apacizu.
由於牠們擁有進步的性狀，可見牠們的起源應當更早。所有遺骸多被認為是來自獨立的標本。