piliwkuan

kakiliman

aenengan nu pidafngan nu kadideng

piliwkuan atu miliwkuay a kawaw （igu：Tourism）nu udip a niplaliwkuan a kawaw atu nu midangay a tademaw nipatideng tu sasalamaan atu atu sapipadang a kawaw. u masasibutay nu syakay a kawawan, milawit tu cence, sakaudip, lalangawan, likisi, kakitidaan, hulic nu cancanan a syakay nu tataydaan.

nilaculan

miliwku han u sapahanhan naw nu sakalihalay nu midangay a kawawan, piliwkuan a kawaw u sapahanhanan nu aidangan a kawawan, u malimaday, caay kaw malecaday a tataydaan atu patebanay nu picidekan. miliwkuay a tademaw u miliwkuay han, midangay a tademaw han. milabu tu masakaputay midang han, kalecadan midang a cabay han u masakaputay a tademaw han, pakunida sananay amiliwkuay nu tademaw, sisubukay han pangangan. sakamu sa, miliwkuay idaw ku tayda sananay i aidanga midang cacay hantu tadan i cuwacuwa a lalikisian miadih tu cancanan nu aadihan cayay kalecad kina tusaay a aidangan, nu ayawan apuyu’ ku nikataydaan i hekal ku nipitanengan, nikudan han, mitesek ku tataydaan midang.

piliwkuan nu kakilulan a cudad

piliwkuan i nanum

caay kalecad ku lailiwkuan a nidatengan, miliwku han u sapilawpes tu kalisiw, papahanhanan midang atu kalecad midang atu duma a kawawan, miliyas tu kananaman nu udip a kitidaan atu kawaw nu udip, makatukuh tu tataydaan caay kaw matenesay tu cacay a mihcaan nu nipisaluemeng a tataydaan midang, u masasiluday nu syakayan, miliwku han milabut tu syakay a cence, hulic, kizay, lalangawan, likisi, kitidaan nu cancanan a syakayan nu tataydaan.

sisubukay nu miliwkuay

laliwkuan nu kakitidaan

sakay hekal a miliwku, micapi tu aydaay a mihcaan idaw ku misakaputay a malecabaya maawiwi tu sapidang a kawaw, mising patinak tu sapiliwku a kawaw, sayadahay ku sakay hekal nu mitahaway, tabuyu’, pakunida sa paculil, muculil, masasupaini tu waywayan miliwku, salihalay sa kunipidang, kangeluan ka balihenawan ku tataydaan, wini ku sakapahay nipiliwkuan a kalimulakan.

sakay hekal a laliwkuan midang: sapilawpesaw tu pahanhanan atu , miliyas tu naluma’ atu mikawaw tunu katuuday a kawaw, katukuh i nalumaan atu kakulian taydan i nutawan a kitidaan midang a kawaw.

miawas tu kanatal miliwku: mita a tademaw taydan i nutawan a kanatal midang.

saka tahekalan miliwku: misuayaw tu dumaan a kanatalan atu dumaan a kakitidaan, mita a tademaw atu binawlan katukuh i nutawan a kanatal atu kitidaan midang, u tahekalay miliwku han kuyda.

tayniay micumud miliwku: misuayaw tu dumaan a kanatalan atu dumaan a kakitidaan, nu dumaan a kanatal a tademaw tayni i mitaan a kanatal a kitidaan midang, u micumuday tayni midang han kuyni.  

sakaetimman nu laliwkuan

miliwkuay a kawaw mala yadahay tu nu kanatalan atu kitidaan nu angnganan a kakalisiwan. Itini i kitakit nu masakaputay i caysiw walsep a mihcaan pikaygian, sakamusa ku Ma-ni-la nina miliwkuay a tademaw u tatenganay sakaetiman a kawawan, kasenun sa malalit ku syakay, lalangawan, ciwyi, kizay nu cancanan.

A-e-ma-ta a Li-se-pen tabakiay a sasing ni Ye-su, pidangan nu sisikuay a tataydaan

piliwkuan a kawaw idaw ku nipatideng tu tuudan i labang atu sapipadang a kawaw, taneng mi’tan tu yadah nu kalisiwan, namaka tusep caycay a mihcaan mapatumi’ tu kitakiday a mawyi tu lusep a kilacan, pulung nu tuudan atu sakatahekal nu tuudan makaala tu enem a kilacan. tawya idaw kuni patideng tu sakalecad nu saka tulu a kakawawan nu tataydaan tu kakulian.

namakayni tu sapiliwku a kawawan mapadang tu sakasilaculan a kawaw han pasu papaculilan a kawaw ( hikuki, balunga, silamalay, a’suyan tu kadideng), pisiwbayan tu kakanen (a’enengan milabin, pasu kakanen tu epah, tataydan mueneng milabin), aidangan a kitidaan ( aidangan, kakanen, papakiyawan, pacakaya tu tuud, papalawan mudadiw, gagikian). idaw henay ku sapacakay tu tayniay nu labang a tuudan pasu ka kiningan a tuud.

tayniay nu Di-pun idaw ku papalita tu tawyu atu sapiliwkuan a cudad, namaka Ciwli lidaw a Tuminsuo tuhun (caypic walpic) i sumamad, taydan i sapiliyasaw tu luma nu udip taydan i nutawan a kitidaan midang tawya midangay u siidaay a lumaan ku taydaay midang.

sumamad

piliwkuan nu binawlan, I'-tali Luo-ma-te'-lai-wi picelan nu nanum

sumamad, miliyas tu naluma’ nu udip taydan i nutawan a kitidaan midang u siidaay acacay ku makatukuhay nu tademaw. alahican tayda i mabataday a kitidaan, miadih tu talakaway nu masangay a lumaan atu miadih tu nalimaan, minanam tu baluhay a nakamuan, mitaneng tu baluhay a lalangawan, mitanam tu sakacaay kalecad nu kakanen.

satabalay nu nipiliwkuan taneng taayawen kunipi sausi tu U-e Kuo-wan ci Su-e-ci, amica kina Kuo-wan sakamusa u mamisanga tu dadan atu patideng tu papahanhanan, pakalihalay tu taydaay miliwku atu patideng tu sakalihaly nu cacukaymasan.

satabalay nu tataydaan papahanhan miliwku taneng taayawen kunipi sausi katukuh i kunyun caylim sepsep a mihcaan nu Ku-ay-ci. itini i Luo-ma kunhekuo a zitay, siidaay a tademaw hina tayda i Pai-ya a kitidaan miSpA atu bayubayuan nu kitidaan midang milabin.

taydaay nu midangay i Pa-say-lun-na' Ti-cun-hay dadipasan "tusep seppic"

Paw-sa’niya-se itini i kunyun tusa a secian idaw kunipi sulitan tu (Si-la’ a cudadan). itini i Cun-kuo sumamad, ci Kun-ce lawpesan nida ku caysip a mihcaan tacuwacuwa nu kanatalan midang, namakaydatu i Tay-san, idaw ku nisulitan ni Kun-ce tu nakamuan nida ( mikayad tu Tun-san a siwlu, mikayad tu Tay-san adidiay a tapukuan).

Cun seci

 katukuh tu Cun seci, kilisetu atu fuociw idaw ku tataydaan tu daduducen misalisin. Ciw-suo a Kan-te’puo-lia a kakungkuan atu Wucen-n a Siyu-ci, idaw kunu igu a cudadan atu Cuokuo a cudadan nu sakapahay a natanga han a nisulitan.

caysep a seci katukuh i caylu a seci nu Sun-caw yadahtu ku misulitay tu sapidang nu sitangahay a cudadan, idaw ci Su-se’, Fan-cen-ta’.Mincaw idaw ci Si-li-ke’. Yi-ta-li ci Pite’-lake’ itini i caylu lunem a mihcaan mikayad tu Wan-tusan a buyu sa misulit ci nida tu knamuhan nida miliwkuay a kawawan, nika idaw ku miciliay ci nidaan inai' ku saka hicaay nu balucuan sa. Ci Puo-ken-ti-kun-cey sitangahay a tademaw Michault Tailleven itini i caysip lusep a mihcaan midang taydan i Culuo-san sa sulitan nida ku sakatalawan nu dadatengan a sasulitan.

katuuday miliwkuay

Atawhu. fun-min-cei-e a pikiyaku nu piliwku"caywal piclim"

aydaay nu nipiliwkuan taneng talaayawen ku nipisausi tu katuuday nu miliwkuay, patuduan u O-cuo nu siidaay a masakapahay a tademaw tacuwacuwa midang taydan i O-cuo (angangan han u De-kuo atu Yita-li). caynem tusip a mihcaan, Puo-lan wance ci Wadise-wafu sese’ milakuuyt tu O-cuo a miliwku, tawyaay nu Puo-lan siidaay a tademaw idaw ku daduducen nuheni tu salisinnan a kawaw. ni taydaan nida mahida aydaay nu De-kuo, Pi-lise, He-lan a kitidaan, lawaan nu Pu-lai-ta nu Sipan-ya a hitay Fa-kuo, Zua-se’, Yi-ta-li, A’-tili, Cia-ke’ a kanamuhan, uyni han u sapasubana’ a nipiliwkuan, idaw ku kasenengan nu cacay anika silahecian pacumuden nuheni ku Yita-li nu gagikian itini i Puo-lan Li-taw-wan.

nina daduducen tu lalaylayan katukuh i caynem nemsep a mihcaan, makatukuh i caywal sipsep a mihcaan idaw tu ku tahekalay nu silamalay, mala situngsay tu nu miliwkuay a tataydaan midang. amica kuni patucek tu siidaay nu Ing-kuo a tademaw atu kalimucisang nu niyaduay a tademaw, nika itini i Pei-o sinciw-tu idaw ku sakalecad nu piliwkuan, namaka caywal a seci cuoye malingatu idaw ku Nan-mai, Mai-kuo atu dumaan nu kanatalan a masakapahay a tademaw milabu. silamalay atu silahuday nu balunga tu nika tahekalan sisa madayum tu amidang, nu sikalisiway atudi nu tademawan taneng tu milabu midang, uyni han idaw ku Tuo-mase-ku’ke’, idaw ku liwan ni patinaku tu kamuwan u 「Ku’-ke’ a piliwkuan」（imi han u pakunida sananay muculil miadih tu balu a nipliwkuan）.

katukuh tu caywal atu caysiw a seci, katuuday midang mala misyakaya nu micudaday a picidekan, Yi-han. yi-a-si-mu.wen-ke’-e-man a cudad nu lalangawan a pacun a cudadan kanamuhan nu O-cuo nu sitangahay a tademaw. nalimaan, natangahan nu misulidtay, miliwkuay a tademaw palutatenga tu Yi-ta-li, Fa-kuo, Si-la itini i nalimaan a kitidaan a picidekan tu tanektek. numahiniay a kawaw, katuuday nipiliwkuan a kataydaan u tataydaan aca midang nu kitidaan.

mapatideng tu sapahananan nu laliwkuan

Ing-kuo a tademaw itini i Kanpa’-niya, Kae.sepice’wike ni kulitan (caywal siplim a mihcaan) pahanhanan nu sapiliwku taneng malalitin tayda i Ing-kuo mitahaway tu kunye kemin a zitayan, macunus tu ku papahanhanan nu tademaw. mahka malingatu, nikaalaan nu katuuday han u i kikayan a tademaw ku idaway, adidi’ henay ku milabuay nu cence, tawki, misiwbaya.

itini han pasubaluhay a tahekalay nu Cuncen ceaci. itini i caypic limwal a mihcaan patideng tu Kawke’-secin nu sayaway a tatengaay nu laliwkuan a kuse.

caywal limlim a mihcaan, Ku-ke’ micuduh tu sayaway a sakatacuwcuwa nu kanatalan miliwku, namaka Lasete’ katukuh i Cia-la tayda milabu tu kitaki nu puolanhua, saka tusa a mihcaan micuduh tu saka tayda i O-cuo piliwkuan. caywal nemsep a mihcaan misakaput tu tademaw tayda i Zua-se, Yita-li, Ay-ci, Mai-kuo.

ayda nipiliwkuan

katuud nu midangan a tademaw manamuh taydan i bayubayuan nu lalilucan midang, kacaledesan a kitidaan anu u kasienawa aca atu caledes aca, ka manamuh nu kutaydaay a tatayda midang.

binawlan nu sapiliwku

binawlan nu sapiliwku u idaway ku nipikiyakuan tu masakaputay a mililitay nu laliwkuan, idaw aca ku mililiday nu tawyu.

nu mahiniay a nipiliwkuan itini i caysiw a seci nu pangkiw a mihcaan  itini i Ing-kuo amalaheci, mitahaway han ci Tuomase.kuke.

ci Ku-ke’ micaliw tu O-cuo nu kalamkamay nu silamalay a wanlu anu sakalihalay, patideng tu cacay a kusian, patideng tu cacaya a demiad midang, patideng tu siidaay a tademaw tayda i O-cuo, In-tu’, Ya-cuo, Sipanciw nu matenesay nu nipiliwkuan.

miliwkuay nu nikasi kadidengan makatukuh tu tusep a secian matabal malingatu tu idaw ku kadideng, nikuda han satu idawtu ku hikuki. nikaidawan tu nu kakacawan apuyu’ tu ku nipalawpesan tu tukian a demiad.

katukuh tu tusep a seci cuoye, Ticun-hai dadipasan mala katuuday nu binawlan a tataydaan nu kakitidaan midang.

malalitin tu ihekalay atu zumaay a natinengan

[1] piliwkuan

[2] saka singangan nu kitakit a piliwkuan

[3] piliwkuan nu udip

[4] i hekal milaylay tu udip

[5] piliwkuan na nanaman a cudad

[6] piliwkuan a sapicudad nu sakay padekuan

[7] piliwkuan nu udip

[8] midangan nu sisubukay

[9] kapulungan nu pinanaman micudad

[10] mikawaway tu miliwkuay

[11] masakaputay nu miliwkuay

[12] miladayay

[13] pasubanaay muculil a tademaw

[14] miliwku a sapadamsu