u tumuk ci Kumud Ppazik ~ sakatinusa

yu pananum kaku cinizaan sa, silusa’ ku mata niza, salangiwngiw sa mikapet tiya tuwis, hinisa izaw henay ku cayay ka katukuh.

“hakay mungangaw ku zazan nuhni saw?”

“hakay saw... ”

“cayay ka kapah a culilen kina zazan. ”

pakibalucu’ han nu maku kuyni, zayhan na mungangaw kaku nakapina misaliyit tu zazan nu buyu’ kyu mautang katukuh, uyzasa saaziazih satu liwliw ciniza, tabaki ku balucu’ tu saka izaw nu labang a tayni. maydih a sapipadangaw kaku tu kakesem nu balucu’ niza, sisa alaan nu maku patahkal kiza sepatay nizungaan niza, maliwasak i sasa liwliw nu pisulitan.

“amaaw, na nizungaan amin sa u nu takubuwananay a kawaw a nikulitan?”, itawya sipayza satu ku piyazih niza i cizungaay, makesem azihen ku mata. sakamusa takuwan singaen tu kiya zunga’ amin, sahaymaw sa a misakamu “cayay ka kapah ku nizungaan, uyzasa anu cayay hinien mizunga’ sa, a nayay tu ku makazatengay nu katuuday. ”nizungaan i sangelacay a dawa nu wama nu saydan pinaay tu a mihcaan sibalucu’ misulimet tu lalangawan nu kungku, maluman tu nanisingaan tu pinatu a mihcaan na mamin mizunga’ kiya dawa.

“uyni a kungku sa, katuud tu ku migingkiway misulit, uyzasa cayay ku sanu mitaan a azihen, anu kasilawadan sa mapulunga henay kita amin migingkiw a miazih. ”

i sumamad u maliyuhay kaku tu na balucu’an nu wama nu saydan, tabesiwan tu ku pina a mihcaan tikuhan nu maku miazih silusa’ kaku. sasaetim satu kami sasingen niyam a misinga’, anu cayay ka sakapahen mihaymaw a misinga’ kina bunawan tu a nisanga’an sa katalawan tu mahedaw, uyni sa u malu likisi tu naizangan nu balucu’ misulit tina kungku!

i enalay nu nabakuwan nutipan nu takubuwan a niyazu’ ku luma’ ni Kumud Ppazik, nuayawan nu 1878 a mihcaan, tabaki ku ngangan nu bukelalay nu sakizaya a niyazu’, zayhan a diputen ku luma’ nu niyazu’ amin, a sepaten lasubu ku ditek nu kibetul palumaen tu bitunay mala langat, u mamayzaan sa a cayay kapapina ku matinengay maysasa nu anum, sapitena’ tu nu amisay a binacadan nu taluku, u nutimulansa u sapitena’ tu mikidemay miadupay a binacadan nu cikasuwan. na masakapah henay ci Kumud Ppazik, u sacitangahay, u saicelangay atu midiputay tu niyazu’ay, mala sakakaay tu nu cacayay bataan a niyazu’ kina tumuk i enalay a lala’ nu sakizaya.

u mahizaay nu kim kakapah na lala’ nu enalay a sakizaya, i nuwaliyan sa u bayu nutipan sa kapah izaw ku tebanay kilay a buyu’, mayzaay i nuzumaay a binacadan, u hulangdaay, sipanyaay atu misunga’ayay tu yincumin a hulam ku satabakiyay ku ngangan, nayay ku cayay kaydih tuyni a kapahay a lala’.

1878 a mihcaan, na izaw i sinceng atu nabakuwan nu kaliyawan (takubuwan) ku pingangaw, mahiza nu yincuminay a 228 a kawaw atu maydih a mipalawpes atu mipatay tu binacadan nu yincumin a tademaw a kawaw. milihiza mitena’ tu mingayaway, atamilihiza u sakizaya a tademaw atu kabalan a binacanan malahitay a mingayaw, naicelangay atu kapatay nuhni kapawanan tu maala ku cacay lasubu tulu a bataan a mihcaan tu.

i 1874 a mihcaan sa, nadebugan nu hitay nu lipun i nu timulan nu takubuwan a nu kangangayawan i mutan a kawaw, sapitena’en tu maydihay tayni i tini a midebungay, malingatu tu ku nu hulamay a syibu miazih tu pipatiyaman, misungaay tu yincumin ku hulam.