Hwang-s aidangan nu kanatal
Hwang-s aidangan nu kanatal 黃石國家公園
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]
Hwang-s aidangan nukanatal “ngangan Hwang-s aidangan, Ing a kamu, Yellowstone National Park” u saayaway aidangan nu kanatal nu Ameolika. Angangan tini i Hway-e-min-cow, u zuma i Mu-ta-na-cow atu Ay-ta-he-cow, I 1872 a mihcaan 3 a bulad 1 demiad Ameylika cong-tung ci Ke-lan matatelek tu tatengilan nu kanatal maawas tu nu hulic a patizeng, u saayaway a aidangan nu kanatal. Hwang-s aidangan nu kanatal nu kitakit. Hwang-s aidangan nu kanatal yadah ku nu buyu’ay a aadupan atu akuti’ay a salaculan a singangan, u zuma sangaleb u singanganyay la-cung-cyen-sye nemnem. aidanganay yadah ku canacanan nu mauzipay, angangan u byubyu’an.
黃石國家公園（簡稱黃石公園，英語：Yellowstone National Park）是美國第一個國家公園。主要位於懷俄明州，部分位於蒙大拿州和愛達荷州，於1872年3月1日美國總統格蘭特簽署國會通過的法案後建立，是世界上第一座國家公園。黃石公園以其豐富的野生動物種類和地熱資源聞名，老忠實間歇泉更是其中最富盛名的景點之一。公園中有著多種類型的生態系統，其中以亞高山帶森林為主。
Aye-cow Yincumin i Hwang-s-aidangan a kitizan mauzip izaw ku 1 emang 1 malebut a mihcaan, 19 se-ci saayawa ci Liw-i-s atu ci Ke-la-ke tabataday milais mitaliyuk tuyni a kakitizaan. sakay tuyni a kitizaanay iza ku sakaputay miazih tu kawaw katukuh 1860 a mihcaan tu sazikuzay kya malingatu tahkal, ayaw iza ku zuma mipili’ i batad miadup atu muenengay nu binacadan i 19 seci tu saayaway katukuh cung-ye alahican micumud.
美洲原住民已經在黃石公園地區生活了至少1萬1千年，19世紀早期的劉易斯與克拉克遠征也繞過了這一區域。對該地區的有組織的勘探活動直到1860年代末才開始出現，此前只有一些選擇在野外捕獵和居住的山地人在19世紀早期到中葉曾偶爾進入。
Ameylika a hitay i aidangan patizeng sanay mapatudud tu mikuwan. 1917 a mihcaan hawsa. aidanganay nu mikuwanay pabeli han ku nu ayaway nu cacay a mihcaan patizeng sanay tu Ameylika kanatal aidangay nu mikuwanan. aidangan iza ku pina nu migikiway tu patizengay atu migingkiway tu likisi, migingkiway a tademaw maazih macaliway ku 1000 ku migingkiway tu nu sumamaday a nazipaan nu tademaw.
美國陸軍在公園剛剛建立後就受委託對其進行監管。1917年後，公園的管理工作移交給了之前一年剛剛成立的美國國家公園管理局。園中有數以百計因其建築學和歷史學意義而保護起來的建築物，研究人員已經發現了超過1000個考古遺蹟。
Hwang-s aidangan tini i tatangahan nu Hwang-s a sauwac a singangan. 18 se-ci tu sazikuzay, musakamuay tu nu Cya-na-ta pangangan han nu miadupay kuy a sauwac tu “Roche Jaune” “Ba a kamu, imi “kalawlaway a ungcuy”, uyni hakay u nipabelin nu Si-ka-ta tuyni a sauwac “Mi tsi a-da-zi” han. zikuc, miadupay nu Ameylika pabelinen aca tu kamu nu Ing “Yellow Stone” han. kanahatu angangan a ngangan makay Aey-coway a Yincumin katukuh ayza nayi’ ku pinang, tademaw amin mahizatu uyni zayhan kalawlaway a diheb kalawlaway a ba’tu.
黃石公園因位於黃石河的源頭而得名。18世紀末，一群法裔加拿大的捕獵人將這條河命名為「Roche Jaune」（法語，意為「黃色的岩石」），這可能是翻譯希達察人對這條河的稱呼「Mi tsi a-da-zi」。之後，美國的捕獵人又將之翻譯為英語「Yellow Stone」。儘管美洲原住民的命名來源至今仍然沒有定論，人們還是普遍認為這是因為黃石大峽谷黃色的石頭。
patizeng tu aidangan 公園創立
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu],_Old_Faithful_Geyser_--_2022_--_2609.jpg)
1871 a mihcaan, saayaway mitanam caay kalaheci tu 11 a n=mihcaan zikuz, migingkiway ti lala’ ci Cya-bey-tin-nan-te.Ban-wiyten pusu i pipadang nu cen-bu hawsa malingatu tu sakay tuyni a kakitizaan maazih mitanam aca, uyni piazihan tu likisi 1871 a mihcaan tatukus miazih miditek tu lala’. cacay ku misulit niza hamin a pakatineng tu kakitizaan nu Hwang-s, zuma pasu ni Wiy-lyan.Hen-luy.Cya-ke-sen a nisasingan tu tabakiay a sassing atu Tuw-ma-s.Mu-lin nisanga’an a nizungaan.
1871年，首次嘗試失敗11年後，美國地質學家費汀南德·凡德威爾·海登博士在政府的贊助下終於開始了對這一地區進行探索的又一次嘗試，這一次探索過程史稱1871年海登地質勘測。他編寫了一份黃石地區的全面報告，其中包括由威廉·亨瑞·傑克森拍攝的大幅照片和托馬斯·莫倫繪製的畫。
u pakatineng niza tu masakaputuy kanatal a tatengilan milekakawaw tuyni a kakitizaan pabinawlan a pahanbayay. 1872 a mihca 3 a bulad 1 a demiad, Ameylika cungtung ci Yu-li-s-s.Sin-pu-sen.Ke-lante masacudad tu “paini a hulic” “The Act of Dedication”, namahiza tatenga’ay satu patizeng tu Hwang-s aidangan nu kanatal
他的報告讓聯邦國會取消了將這一地區公開拍賣的計劃。1872年3月1日，美國總統尤利西斯·辛普森·格蘭特簽署了《奉獻法案》（「The Act of Dedication」[5]），黃石國家公園由此正式創立。
ayzaay a likisi 現代歷史
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]micumud tu 1915 a mihcaan zikuz, paymihcaan malingatu iza ku cacay malebut ku kazizeng micumud tu aidangan, macaculi tu kuheni atu mikacaway tu subayu maawas tu mikelakela’ay micumud tu aidangan nu miidangay nu labang. pana tu a mihcaan, labu nu aidangaanay a zazan malingatu pasatezep tu subayu atu subayu a kazizeng a milakuit.
時間進入1915年後，每年開始有一千輛汽車進入公園，這導致了他們與騎馬或通過馬車進入公園遊客的衝突。幾年後，公園內的道路開始禁止馬匹或馬車通過。
pihibangan休閒
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]Hwang-s aidangan u kanamuhan nu Ameylika kanatak aidangan. makay 1960 a mihcaan malingatu, paymihcaan iza ku 200 emang ku tayniay a labang, 2010 a mihca 7 a bulad, u katuud nu labang nikiluan katukuh tu 97 aemang 5000 malebut ku tademaw. 7 a bulad u kainayi’an a lawad tu cacay a bulad nu Hwang-s aidangan nu kanatal, i kainayi’an a lawad tu kalaludan, Hwang-s aidangan nu kanatal izaw ku 3700 ku kuli nu tademaw misiwbayay 9 ku luma’ nu hotilo atu pilabinan, pulung pawapen tu 2238 ku kakabi’an nu hutilu atu adidi’ ay a luma’, mikuwan henay kuheni tu pasimalan tu kazizeng, patiyamay atu yadah ku pilabinan i putah, zuma iza henay ku 800 nu tademaw mikawaway tu matenesay tu nu puu’ay nu mikawaway nu tademaw pawapen mikawaw tu aidangan nu kanatal.
黃石公園是美國最受歡迎的國家公園之一。從1960年代中期開始，每年有至少200萬名遊客慕名前來 。2010年7月，遊客的數量達到創紀錄的97萬5000人。7月也是黃石國家公園最為忙碌的一個月，在忙碌的夏季，黃石國家公園有3700名僱傭人員經營著9家酒店和旅館，一共可提供2238個酒間房間或小屋。他們還管理著加油站、商店和大多數營地，另外還有800名長期或季節性雇員提供國家公園服務。
kanatal a aidangnan mikuwanan miading tu 9 a piidangan nu labang atu pisaungay nu Pu-u-kwa, situngusay midiput pakala tu 2000 ku luma’ zumaay anipatizeng atu likiay. zuma pasu mihizaay 1903 katukuh 1904 a mihcaan a nipatizeng tu Law-s-cyw-tyen atu Hwang-s-a luma’-Mung-ma unsing likisi a kitizaan mahiniay kanatal aidangan patizeng tu pipatucekan.
國家公園管理局需要維護9個遊客中心和博物館的動作，並負責維護園內的多達2000幢歷史或其它建築。其中包括像1903至1904年建成的老忠實酒店和整個黃石堡-猛獁溫泉歷史區這類國家公園的地標性建築。
Hwang-s-paw pawapen misiwkay tu aidangan a likisi atu palahada tu likisi atu pasubana’ a piliwku. kalaludan yadah ku kitizaan pawapen tu kalcaput tu sandeb u aukay ku salamalad atu mikeliday midang atu zumaay a pisakamu a paazih, zuma a puu’ apawapen tu mahiniay a kawaw.
黃石堡還提供介紹公園歷史和發展細節的歷史和教育之旅。夏季多個地點都會提供篝火晚會節目和導遊及其它解說性演示，其他季節也會提供有限的類似服務。
midangay a labang kapah mipii’ i saw tusa a kitizaan malakui’ tu 2000 a kitizaan anucaay lilis nu kanatal a kilakilangan atu satimulan a Ta-ti-tun kanatal aidangan misadabek tu pilabinan. zuma bataday misadabek tu pilabinan u nipisulul culilen anucaay pasubayu katukuh.
遊客可以選擇在十二個場地的超過2000個地點或國家森林周邊以及南部的大提頓國家公園露營。一些邊遠地區的露營點則只能在得到許可後走路或騎馬到達。
nu aidangan hatu u talakaw ku buyu’ caay kataneknek ku saungcuy nu silamalay a huyu’, mahinian Hwang-s caay ku kapahay a katayzaan mukayakay a piunduan. sinikeliday tu aadupan a labang kancu asikecen tu nuheni, saca tiza dada’ i bataday a zazan anucaay inaka a kitizaan mahiniay nisadabekay a pilabinan.
園內一共有1,800公里的遠足路徑。不過由於園內的高山大多是由不穩定的火山岩組成，因此黃石並不是一個登山運動的好去處。帶有寵物的遊客必須一直用皮帶拴住它們，並且只可以在距離道路不遠或其它不太偏僻的區域如營地之類地區活動。
i liwliw nu kanamuhan a piazihan, aidangan adidi’ay a zazan u kilang ku nipasasak a lihalay ku miidangay a labang, saca hamin a piazihan pawapen amipalita tu mapikihay a tademaw. kanatal aidangan mikuwanan, tapiingan nu Mung-ma a unsing a paisingan paymihcaan pawapen tu kacenuhan a sapaising.
在地熱景點周圍，公園還配備有以木頭鋪平的小路以保證遊客安全，並且絕大多數景點都可供殘障人士訪問。國家公園管理局保持猛獁溫泉附近的診所全年運作並隨時提供緊急醫療服務。
labu nu aidangan la’cus miadup, nika pahulakan a puu’ kapah i liwliw nu kanatal a kilakilangan miadupu. kanamuhan nu pacemutay, nika misulul ku Hwang-s aidangan kya kapah mipacemut. u piazihan sa, labu nu piidangan a nanum u cilekay dada’ ku sapacebut, saca tizaay amin a butingan pizakep dada’ pazengen aca. u Liw-i-s taku atu Siw-sung-ni a takuan pakala tu 8 kung-liay a Liw-i-s sauwac dadsa’, labuay nu aidangan zuma adidi’ay a sauwac la’cus amin muculil ku balunga, saca anu tiza i Liw-i-s a sauwacan kapah ku caay kaw kikayay u nipacuna tu balunga. Hwang-s a taku iza ku minatu tu piidangan a balunga, uyni a taku u kanamuhan a katayzaan aca nu pacunaay tu balunga.
公園內不允許打獵，不過開放季節可以在周邊國家森林進行。釣魚是一項很受歡迎的活動，不過需要先獲得黃石公園的釣魚許可。值得注意的是，園內的大多數水域只能採用飛蠅釣，並且所有當地魚種都只允許捉了就放。除了劉易斯湖和肖松尼湖之間約8公里長的劉易斯河流域外，公園內的其它大小河流都是禁止船隻通行的，並且即使是在劉易斯河上也只允許用非機動類的船划行。黃石湖擁有一個遊船碼頭，該湖也是最受歡迎的划船目的地。
saayaway aidangan kapah tuwaca pakan tu tumay ku labang, matineng mianin tu kakanen ku tumay. namahini paymihcaan katuud ku madukaay nu tademaw. 1970 a mihcan mikuwanay tu aidangan masumad tu ku likec, paicelang sa pasubana’ tu katuuday katalawan amicapi tu tumay sa. amizateng lacus i pilabinan ku tumay, pisaupuan tu tatui’ mikilim tu kakaen. zayhan ayza a mihcaan caay tu kadayum amaazih ku tumay. sisa mawada’ tu ku madukaay mapatayay nu tademaw, lihalay tu ku miidangay a labang.
公園早期曾允許甚至鼓勵遊客餵熊，熊學會了求食，而遊客也非常樂意得到與熊拍照留念的機會。這導致每一年都發生過多起人員受傷的事件。1970年，公園管理方改變了這一政策，並大力向公眾教育與熊親密接觸的危險性，還想方設法讓熊無法在露營地、垃圾堆中找到食物。因為在近年來已經很難再觀察到熊，所以人員的傷亡事件已經大幅減少，遊客們的安全程度得到很大的提高。