Maldives

makayzaay i Wikipitiya

Maldives(馬爾地夫)

Flag of Maldives.svg
u hata nu Maldives

u Maldives(馬爾地夫) sa i labu nu Asia, itiza i 3 15 N, 73 00 E.

u ahebal nu lala' mapulung sa 298 km2.

u ahebal nu lala'ay sa 298 km2, u ahebal nu nanumay sa 0 km2.

hamin nu tademaw sa 392,960.

kakalukan umah sa 23.30%, kilakilangan umah sa 3%, zumaay henay umah sa 73.70%.

tapang tusu nu kanatal (首都)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

u tapang tusu nu kanatal sa u Male (馬累).

kakinginan nu kanatal demiad (國家紀念日)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

kakinging nu kanatal demiad sa 26 bulad 7 demiad.

tabakiay a tapang nu kanatal (元首)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

u tabakiay a tapang nu kanatal (congtung) ayza sa ci Ibrahim Mohamed Solih (Yipulasin.Muhanmude.Salih'

易卜拉欣·穆罕默德·薩利赫), 1962 a mihca 3 a bulad 1 a demiad nalecuhan. u tabakiay a tapang nu kanatal (congtung) nu  Maldives(馬爾地夫)ayza, micakat a demiad sa i 2018 a mihca 11 bulad 17 demiad.

cen-ce (政治)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

加堯姆在位近30年,他打壓反對黨,曾於2006年11月11日反對黨大遊行前非法逮捕反對人士。

mikuwan ci Ciayiw-mu (加堯姆) micapi tu tulu a bataan a mihcaan, hepingan nida kumi belihay cinidaan a tademaw , na i tusa a malebut idaw ku enem (2006) a mihcaan sabaw tu cacay a bulad atu sabaw tu cacay a demiad mibelinany cinidaan a tademaw tayda mapulung muculil dakepen nuduma a tademaw.

2007年9月29日,2名懷疑是遜尼派的恐怖分子在首都馬累的中央公園外,因投擲土製炸彈,導致8名華人、2名英國人和2名美國人受傷被拘捕。

tusa a malebu idaw ku pitu (2007) a mihcaan siwa a bulad tusa a bataan idaw ku siwa a demiad, idaw kya tusaay a tademaw pabaliwan ci Sun-ni (遜尼) tuni patayda nida tu sakatalawan a tademaw itini i tuse Male(馬累) nu cuo-yin (中央) aaidangan, miwait kunuheni tu nisanga' tu lacu mabakuhac, madakep ku waluay a tademaw nu layak (華人), tusa ku Ing-kuo (英國) a tademaw atu tatusa ku Amilika (美國) a tademaw maduka sisa madakep.

2008年的總統大選,執政黨代表的加堯姆輸給了代表反對派參選的穆罕默德·納希德而結束了他近30年的獨裁統治。

tusa a malebut idaw ku walu (2008) a mihcaan pisinkuwan nu Cung-tun, cecen-tan dayhiw ci Ciayiw-mu (加堯姆) mademec numi dayhiway mihantayay tu mamisinkiw ci Muhanmuwde.Naside (穆罕默德.納希德) hatidatu kuni pikala Cung-tun nida makaala tu tulu a bataan kuni pikuwan nida.

2012年2月7日在國內爆發警察叛變及持續數週的群眾示威後,穆罕默德·納希德在電視記者會上宣布辭去馬爾地夫總統,並將總統職權移交給副總統哈山。

tusa a malebut cacay a bataan idaw ku tusa (2012) a mihcaan tusa a bulad pitu a demiad itini i kanatal nu udip cilaw ku kincal atu pina nu pilipayan mapulung muculi amihantay, ci Muhanmuwde.Naside (穆默德.納希德) itini i tilibi amusakamu hatidatu kunipikuni kala Cun-tunnga i Maldives (馬爾地夫) sa, u kawaw nu Cung-tun sipapabeli ci Hu-Cung-tun ci Hasan (哈山).

2016年10月13日,馬爾地夫外交部發表聲明表示,鑑於長期以來大英國協部長級行動小組及大英國協秘書處給予馬爾地夫不公平、不公正待遇,馬爾地夫政府決定脫離大英國協。

tusa a malebut cacay a bataan idaw ku enem (2016) a mihcaan cacay a bataan a bulad sabaw tu tulu a demiad, Maldives (馬爾地夫) sakayputah a sakakaay sakamu sa, hatiniyay tu nutenes nu Taing-kuoie (大英國協) a sakakaay nu pu-cang milawlaway a kaput atu Taing-kuosie (大英國協) a misu pabelisa tu Maldives (馬爾地夫) tunipi sainai, tunipi sainai tu kawaw, sisa Maldives (馬爾地夫) sifu miales tu Taing-kuoie (大英國協).

大英國協一直努力成為馬內政問題的積極參與者,這違反了聯合國憲章和大英國協憲章。

taing-kuoaie (大英國協) misaicelang manglay mala Manai a kawaw misa icelang milihida, uyni mihantaya tu lekec nu kanatal a cudad (憲章) atu Daing-kuo-sie (大英國協) a cudad (憲章).

tademaw (人口)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

馬爾地夫人口以迪維希人為主要組成族群,該族群在歷史上活動範圍包括現今馬爾地夫諸島及印度的米尼科伊島、拉克沙群島。迪維希人有著共通的文化,並以迪維西語作為溝通媒介,其屬於印度-雅利安人,與僧伽羅人有密切關係,在基因學分析上,與中東、南亞、南島民族與非洲之痕跡。

Maldives (馬爾地夫) a tademaw u Diwi-si (迪維希) a tademaw ku masakaputay a binacadan, nina binacadan itini i likisi nikaudip a wayway pasu aydaay a Maldives (馬爾地夫) a subal atu India (印度) a Mini-kee (米尼科伊) a subal, Lake-sa masabelengay a subal (拉克沙群島). Di-wisi (迪維希) a tademaw idaw ku nikapulungan nu lalangawan, u Diwi-si (迪維希) a kamu ku sasakamuen, u India(印度) Ya-lian (雅利安) a tademaw, atu Sencia-luo (僧伽羅) a tademaw kapah kuni kalecabayan nuheni. itini i ci-in (基因) anicudadan, atu Cuo-tun (中東) , Na-ya (南亞) Na-taw (南島) a binacadan atu Africa (非洲) a daduducen.

於2006年人口普查,馬爾地夫人口為298,968人,馬爾地夫人口成長率於1985年達到最高,為3.4%,而2000年的人口普查顯示該國人口成長率為1.9%。

tusa a malebut idaw ku enem (2006) a mihcaan mikilim misausi tu tademaw, Maldives (馬爾地夫) a tademaw makaala tu 298,968 ku tedemaw, Maldives (馬爾地夫) a tademaw macunusi cacay a malebut siwa a lasubu walu a bataan idaw ku lima (1985) a mihcaan satalakaway kunika cunusan, tulu a sepat nu kilac (3.4%), itini i tusa a malebut (2000) a mihcaan nika cunusan tu tademaw mucelak tu cacay a siwa nu kilac (1.9%).

1978年預期壽命為46歲,現已增至72歲。

cacay a malebut siwa a lasubu pitu a bataan idaw ku walu (1978) nu mihcaan u nisausiyan tu sakaudip han sebat a bataan idaw ku enem a maudip, ayda hantu macunus tu pituay a bataan idaw ku tusa ku nikacunusan a maudip.

嬰兒死亡率亦由1977年的12.7%降至今日的1.2%。

ni kapatay nu lutungay han namaka cacay a malebut siwa a lasubu pitu a bataan idaw ku pitu (1977) a mihcaan tu sabaw tu tusa tin pitu nu kilac (12.7%) katukuh ayda nu cacay tin tusa nu kilac (1.2%).

於馬爾地夫有超過4萬名孟加拉人,為該國最大的外來勞動力來源國。其他移民包括菲律賓外籍勞工及少數西方國家人士移居。

itini i Maldives (馬爾地夫) malakuud tu sepat a mang (萬) nu Bangladesh (孟加拉) a tademaw, nina satabakiyay nu namaka nutawan a kanatal tayni itini mikuliyay a tademaw (勞工). duma satu nu mabulaway a tademaw pasu Philippines (菲律賓) atu nu adidi' nu amuhunay a kanatalay nu tademaw tayni amabulaw (移民).

kamu (語言)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

迪維西語為馬爾地夫官方語言及通用語言,屬印度-雅利安語支,與僧伽羅語有相似之處。最早以迪維西語記載的文獻為Eveyla Akuru,係針對國王的記載。

Diwi-si (迪維西) a kamu u Maldives (馬爾地夫) tadatapang a kamu atu sakalecad nu kamu, u Ing-tu (印度) Ya-lian a kamu (雅利安語支), malecad tu Sencia-luo (僧伽羅) a kamu. sayaway u Diwi-si (迪維西) a kamu nisulitan i cudad u "Eveyla Akuru", nu kuo-wan (國王) a nikilukan.

而稱為Dhives Akuru的書寫系統則在相當長的一段期間被使用,今日使用的它拿字母,則是由右向左書寫。英語在馬爾地夫亦常被當地人所使用。

upingangan tu "Dhives Akuru" nisulitan tu sasulitan (書寫系統) anisulitan matenes tu cukaymas hatu ayda, aydaay nipicukaymas miala tu sayaway a sasulitan, sipakayda i kawan mamisulit katukuh i kawili. Ing-Guo (英語) han sasakamuen nu Maldives (馬爾地夫) a tademaw musakamu.

lalangawan (文化)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

馬爾地夫是個穆斯林國家。著裝比較保守,婦女上街要著遮體長裙,男人要著長褲。馬爾地夫雖然是著名的海島旅遊目的地,但是裸泳在馬爾地夫是違法的。

Maldives (馬爾地夫) u Mu-Se-Lin (穆斯林) a kanatal. nikasidikuc caay kaw mailaya, anu tayda i patiyamay ku tatayna kanca asitanaya'ay a sukun (hakama), tatama hantu asimunpi (asicalaped). Maldives (馬爾地夫) amica kaw kasingangan nu aidangan a subal, nika anu mingaduy itini i Maldives (馬爾地夫) u patelacaysa.

在飲食文化上按照清真教規不吃豬肉以及螃蟹和貝類,平時常用肉類有家禽、羊肉、蛋和魚。咖爾迪亞是用來招待客人和宴會食物,它包含有主食—面糕、薯類和蒸香蕉;湯—椰肉、洋蔥、檸檬汁和魚片湯。

itini i kakanen nu lalangawan han pasaida i kiwkay nipatucekan acaay kan tu heci nu pabuy atu kalang atu sipaduhay a lalacan, u hinakanay nu hecian han u nipahabayan tu tulakuk, sizi (sidi), ti'kuk atu buting. u Ciael-tiya (咖爾迪亞) han u sapalabang atu kakanen nu tayni a labang, pasu kakanen tu mikaw, tubah atu nihudhudan tu pada' (paza'), kabi han u heci nu yasi (abinung), tamanigi, ning-mong (檸檬) nimelecan atu kabi nu buting.

馬爾地夫的歌舞文化深受東非文化和南亞文化的影響。BODUBERO是一種椰樹木質鼓,是用於歌舞演奏時的打擊樂器。

Maldives (馬爾地夫) a palaw a lalangawan kanamuhan nu Dun-fa (東非) atu Nan-ya (南亞) a lalangawan. BODUBERO u yasi a kilang nisangaan tu tatuktukan, u sapidadiw atu sakapalaw nu tatuktukan.

malalitin tu ihekalay atu zumaay a natinengan[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]