Si-kung kitidaan

makayzaay i Wikipitiya

kakiliman[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

Si-kung kitidaan西貢區

Si-kung kitidaan

nilaculan[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

Si-kung kitidaan “ nu ing a kamu; Sai Kung District u Hungkung saba walu a kitidaan idaw kya cacay, tida i baluhay nu timilan, u hekal nu ahebal sa 12,680 a kubu, pasu timulan nu bayu’ a babum nu labu pitu nataan ku subal, kakawsan a tukay u si-kung si, nika namakay 1980 a mihcaan nu teban sihu nu hungkung u sikung a kitidaan nu timulan a ciyang-ci-aw mitadas tu baluhay a tukay, sikung a kitidaan u macakatay baluhay a patiyamay masaupu naming i tini i ciyang-ci-aw baluhay a tukay, ya siking si mahida tu cay kacakat.

西貢區(英語:Sai Kung District)是香港十八區其中一區,位於新界東部,面積12,680公頃,當中包括東面水域內的70多個島嶼,傳統的市鎮中心爲西貢市,不過自1980年代中期香港政府於西貢區南部的將軍澳開發新市鎮後,西貢區的城市化和商業活動都集中在將軍澳新市鎮,而西貢市維持較低程度的開發狀態。

pakayni i 2016 amihcaan u hungkung i teban a tademaw mapulung sa, i sikung a kitidaan 461,864 atademaw u katuuday a tademaw mapuling naming i ciyang-ci-aw baluhay a tukay.

根據2016年香港中期人口統計,西貢區人口有461,864人,絕大部分人口都集中在南面的將軍澳新市鎮。

Makayni sikung kitidaan i tipan tu timul ta-sang-tu a an-ta-cen a mikutkutay tu baetu i 2013 amihcaan nu edem nu mihcaan masatedep tu a misiwbay, u sihu musaungay tu an-ta-cen- a pikutkutan tu baetu a sapacakat a kiyaku, tinakitidaan nu baetu otida tu a pataayaw apacakat.

自西貢區西南部大上托的安達臣道石礦場於2013年底停止營運後,政府啟動安達臣道石礦場發展計劃,在石礦場原址進行城市發展。

Itini i sikung a kitidaan cayhenay naming a tadasan, hidan tu nu mucelakay a nu hekal a wayway, pina tu amihcaan pangangan han tu “ hungkung nudikuda a pabaluan a idangan, mala tu dedemiad nu hung a tademaw nu a idangan, wida sa u sikungsi, ciyang-ci-aw atu nipacakatan tu an-ta-cen a mibetuay sa, u sikung masaupu naming ku kuenengay itini pasu haw-yung atu cin-suy-wan oangkiw nu subal a ealian a sipasan.

由於西貢區大部份地方都未開發,維持原來的自然郊野狀態,多年前開始已被譽爲「香港後花園」,成為市民日常郊遊的好去處;而除了西貢市、將軍澳和即將開發的安達臣道石礦場以外,西貢區較爲集中的居住區還包括蠔涌和清水灣半島東岸。

naemekan歷史[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

u ulic;sikung si atu ciyang-ci-aw

主條目:西貢市和將軍澳

Sikung a kitidaan a huwan-ti-tung makaadih tu malumanay a nu mukasi a cacanan, tu tusaay a ziday, ilabu nu ciyaw-si-cu idaw t uku muenegay itini, “naiadw ku namakalalaay a canan nu mukasi” yu sung hena i si-kung idaw ku sapacumud tu bayu’, u papaypayan i timulay henay a zudau sa idaw ku nikelitan tu baetu.

西貢區內的黃地峒曾發現舊石器時代文物古蹟,兩漢時期,區內的滘西洲已有居民(曾出土過兩漢文物);宋時西貢有海關,佛堂門有南宋刻石。

yu cin-caw henay nu ayaayawan pacizu henay sa, si-kung itini nu liwliw pacumuden tu tung-kuwan a king, nika cay katenes paduma aca tu baluhay a sin-an-king, tinisa mala s-n-an-king han nu hu-se anikuwanan.

清朝初期遷界時,西貢這個地域範圍曾短暫歸併入東莞縣,但不久重設新安縣,此地亦重歸新安縣官富司的管轄。

1850 a mihcaan malingatu, u tipanay midinduay kapahen tu dadan tayni I si-kung, kapah makayni i ta-pungwan micumud tu nayi tawyaay a paw-an sin a pala, yu mahida sa u masacacayay a niyadu’ misuayaw tu tabakiay a binacadan duduc sat u dadan katukuh i sayku u cayay kalecad a niyadu’ amidindu.

1850年代起,西方傳教士因為西貢地理方便,能取道大鵬灣進入昔日的寶安縣內陸,同時可以協助零散村落對抗大族,而沿山路到區內不同鄉村傳教。

nikaydaan sa yadah kuni pisanga tu tinsukiw a kiwkay, nuduma sa makaalatu lasuba ku mihcaan a naemekan sisa pangangan han tu naemekan a nisangaan a luma’.

過程中興建了不少天主教小堂,部份已有過百年歷史,並且評級為歷史建築。

1898 amihcaan ing-ku micaliw tu baluhay, makakiyaki tu timulay, amisay tusa a kitidaan nu binacadan a kakuwanan nu baluhay.

1898年英國租借新界,並設南約、北約兩個理民府管理新界。

1942 a mihcaan i hun-gkun, mududuc a mikuwa, kyu idaw ku si-kung a kitidaan patideng, itawyaay a si-kung pasu aydaay a sikung amis mikuwanay a wiyunhuy, sikung kitidaan kawaw wiyunhuy atu keng-ku gu a wiyunhuy maminay a masausiay.

1942年日佔香港,實行分區管治,才有西貢區的設立,當時的西貢區包括今日西貢北約鄉事委員會、西貢區鄉事委員會及坑口鄉事委員會所屬的範圍。

sakakinatusa a malepacaw nidikudan sa, u hulic nu li-min a siyhu mapacekil aca. i 1950 amihcaan katukuh 1963 a mihcaan, hung-kung nu siyhu nami baluhay a satalakaway nu kingcal nulabuay a timulay a kitidaan, palamiliyasay tu subal atu sikung tusaay a kitidaan, nika cay katenes palaapinen naca /

第二次世界大戰後,理民府制度恢復。在1960年至1963年間,香港政府曾將新界民政署屬內的南約區,分為離島與西貢兩區,但不久又重新合併。

Katukuh 1969 amihcaan patuce i sikung masanga tu wan-yi a sasupedan tu nanum sa, kinacacay aca amikelit tsikung nu ahebal. ya liwliw pasu baluhay a ciw-lung lingatu, katukuh walian a cin-suy-wan malatusaay a subal atu sikung malatusaay a subal tu timulan; macunus nu kikul nukatalan a bayu’ atu sikakanen nu balunga a masangiwitay a bayu’ nu labu atu mitepalay a duma nu subal, sayaway patucek ayda idaw ku sikung a liwliw nu kitidaan.

到1969年確定在西貢區興建萬宜水庫後,才再次劃分西貢區,範圍包括由新九龍界起,至東面的清水灣半島及西貢半島南部;再加上牛尾海及糧船灣海內及附近各島嶼,初步確立現有西貢區的範圍。

sikunh a kitidaan nu timulan a ciyang-cin-aw naw madangiwitay a bayu’, 1980 a mihcaan namakayda nu tabakiay a milabung tu bayu’ atu sayku kyu macakat ayda sisa sibaluhay a ciyang-cin-aw a sayku.

西貢區南部的將軍澳原本是一個海灣,1980年代經過大型填海和城市發展後才形成今天的將軍澳新市鎮。

misuwanisay a wuyunhuy分區委員會[編輯原始碼][mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

siking wuyunhuy palatuluen, u sikung cacay a kaput, atu ciyang-cin-awnu timulan tu amisan tusa. Usakaydihna sa nu katuuday nu binawlan milab utu tiniay a lekakkawaw, misakapah tu sayku a kawaw atu mucudau tu siyhu nu sapiedap mikiyaku mucuduh tu sasakamuen a tiniay a kawaw. ngay micalalaw tu tiniaya kakawaw patahekal tu ccanan a sasakamuen nu iking, u sauku atu mikawaway tu nubinawlan a satalakawaw mala sangaw nu binawlan.

西貢分區委員會分為三區,分別是西貢一區,以及將軍澳南北兩區。主要職能包括推動公眾參與地區事務,就籌辦社區活動及推行政府贊助計劃提供意見並加以協助,並就影響該分區的地方問題提供意見,是社區與民政事務總署之間的橋梁。

nusuwanisa a wuyunhuy namakay ninami i binawlan namaka cuwcuwaay a mikuliay, maminu kikuwanay ku situngusay a sikawaw idaw ku sakakay situngus.

分區委員會的委員來自社會各階層,全部由民政事務總署署長委任。