Ya-li-san-ta.Ke-la-han-mu.pey-al
kakiliman[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]
.jpg)
1847 a mihca 3 a bulad 3 a demiad Ya-li-san-ta. Ke-la-han-mu.pey-al, kecuh i Su-ke-lan-ay-tin-paw. 1870 a mihcaan Pey-al malimad tayza i Cya-na-ta, cacay tu a mihcaan tayza i Amilika. 1882 a mihcaan micubud Amilika tu ku kika niza. ci Pey-al u migingkiway mutesekay tu nu suni atu pasubana’ay tu kamu nu matulekay. wama nu Pey-al, baki, calkakaan a kawaw hatu mahizaay u papeluay atu pangihaay, wina atu acawa niza u matulekay, uyni mutesak ku kalilid nikauzip kawaw ni Pey-al.
1847年3月3日亞歷山大·格拉漢姆·貝爾出生於蘇格蘭愛丁堡。1870年貝爾移民到加拿大，一年後到美國。1882年他加入美國國籍。貝爾本人是一個聲學生理學家和聾啞人語的教師。貝爾的父親、祖父、兄弟的工作都與演說術和發聲法有關，他的母親和妻子是聾人，這一切都深刻影響著貝爾一生的工作。
nilaculan[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]
sakay pigingkiw niza tu tengil atu kamu, taayaw mikelid ciniza tu misanga’ay mitanam tu tengil anipatatungus, uyni anipatatungus sazikuzay ci Pey-al i 1876 a mihcaan mapabeli tu saayaway sakay telayan teked a situngus tu nu Amilika. i ayaw niza, Te-kow a tademaw ci Bey-li-pu.Lye-s namisanga’ tu cacay talayki, nika caay kakapah ku nipakatukuh tu suni, tatenga’ la’cus a cukaymasen. 1876 a mihca 3 a bulad 10 a demiad ci Pey-al atu kaput niza mitanam saayaway i kitakit tanengay cukaymasen a telay.
他對聽力和語言的研究，進一步引導他發明實驗聽力設備，此設備最終使貝爾在1876年被授予第一個針對電話的美國專利。在他之前，德國人菲利普·雷斯曾發明過一台電話機，但其傳聲效果極差，實際上無法使用。1876年3月10日貝爾與他的同事試驗了世界上第一台可用的電話機。
itini malingatu這裡開始[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]
hicasa ci Pey-al tu kasingangan niza tu nisanga’an amazyama ku kagak a kawaw niza, namahiza makai ciniza i pikawawan mipazeng tu telay. satu misanga’ ci Pay-al tu cacay kikay sapiditek tu tengil, cacay taneng a sapiazih tu uzipay a kiman a kikay atu zuma nipabaluhay a nisanga’an.
貝爾認為他最有名的發明會打擾他的科學工作，因此拒絕在他的工作室中裝電話。此外貝爾還發明了一台測量聽力的儀器，一台可用來發現人體內金屬的儀器以及其它一些發明創造。
ci Pey-al situngus tu teked nisanga’ay tu telay, nika iza ku musakamuay, makay I-tali malimad tayza i Amilika nu An-tung-ni-aw.mu-ci kya u tatenga’ay nu misanga’ay a tademaw. tatengilan nu Amilika i 2002 a mihca 6 abulad 15 a demiad 269 banggu paketun patatungus ci An-tung-ni-aw.mu-ci u misanga’ay tu ding. nika Cya-na-ta a tatengilan i 2002 a mihca 6 a bulad 21 a demiad maawas ku niketunan, muliyaw misinsi ci Pey-al tu misanga’ay a tademaw.
貝爾擁有電話的發明專利，但是有人也指出，從義大利移民到美國的安東尼奧·穆齊才是電話的發明者。美國國會2002年6月15日269號決議確認安東尼奧·穆齊為電話的發明人。但加拿大國會於2002年6月21日通過決議，重申貝爾是電話的發明者。
caay ku misanga’ay tu telay dada’ Ya-li-san-ta. Ke-la-han-mu.Pey-al misanga’a aca tu tabakiay a basiyaw sapitupin tu tademaw, Cya-na-ta a kaygung misanga’ tu sapiyung i sakatusa a kalalais tu Te-kow U kasahiza nu micelemay a balunga mibalatay sisakubaday a balinga, misumad tu mikiluay tu suni. katuud ku zuma nu misanga’ay i sazikuzay nikauzipan ni Pey-al misubelid tu bacu, pasu i satakusan, sakubaday a balunga atu hikukian malingatu pabaluhay tu kawaw.
除了發明電話，亞歷山大·格拉漢姆·貝爾還發明了載人的巨型風箏，為加拿大海軍發明了用於在二戰時與德國U型潛艇抗衡的水翼船，改良了留聲機。許多其他的發明在貝爾晚年生活中留下記號，包括在光通信、水翼船及航空等方面的開創性工作。
misiwbay a kawaw商業[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]
1922 a mihca 8 a bulad 2 a demiad Ya-li-san-ta. Ke-la-han-mu.Pey-al i Cya-na-ta ye-ke mapatay. Ya-li-san-ta. Ke-la-han-mu.Pey-al ciniza i gingkuay tatusaay a cabay niza maladay i 1877 a mihca 7 a bulad 9 a demiad patizeng tu Pey-al talay a kusi. saaca i 1881 a mihcaan macakay nu AT&T a kusi, a situngus tu zuma a kusi tu tanaya’ay a satakus.
1922年8月2日亞歷山大·格拉漢姆·貝爾逝世於加拿大巴德克。亞歷山大·格拉漢姆·貝爾與他在金融界的兩位朋友一起於1877年7月9日創建貝爾電話公司。並且於1881年被AT&T公司收購，為負責其公司長途通信。
i katuuday lalangawan ni Pey-al在大眾文化的貝爾[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]
i 2007 a mihcaan, Syang-kang kuwng-pin patiyak tu kwng-syan-kwan pin san-wang a kawaw, zuma nipisingdingan nu tilibiay, ci Pey-al musakamu tu tatus micukaymasay tu ctelay amisangwang “ADSL” nu mizakepay tu mapatay a Di’tu.
在2007年，香港寬頻為宣傳其光纖寬頻上網服務，其中一輯電視廣告中，貝爾教訓兩個仍使用電話線上網（ADSL）的牛頭馬面.
ci Pey-al i 1885 a mihca 4 a bulad 15 demiad, i cacay pigingkiwan u suni a kamu nu uzip kilu han i cacay tatipeluk kapiyaan suni, mala u likisiay a tademaw nu sakacacay nu micukaymasay a suni pangangan kapiya suni. uyni tipelukay kapiya suni. katenes nu demiad masinga’ i Se-mi-sen-pow-u-kown “Smithsonian Museum”, katukuh kagak nu sabaluhay nipasingding a kagak, i caay ka peci’ adidi’ kukapiya sunian muliyay tahkal ku nilingihaan tu suni.
貝爾在1885年4月15日，在一次實驗中把自己說話的聲音錄在一張紙音盤上，成為人類史上的第一張用聲音簽名的音盤。此紙音盤長時間被保存在史密森博物館（Smithsonian Museum），直到科學家以最新的資訊科技，在無需破壞脆弱音盤下而重現錄音。
2013 a mihca 4 a bulad, miawas tu 130 a mihcaan hawsa, hekalay sazikuzay taneng matengilm ku uyaanay a suni ni Pey-al, nipihapuan a nilingihaan taneng matengi ku ngalngal a ngiha ni Pey-al tu nu Su-ke-lan a ngalngal miasip tu katatules nu sulit, i sazikuzay u “tengiltengil tu ngiha aku. Ya-li-san-ta. Ke-la-han-mu.Pey-al” pahezek tu kuyni kahemekan nikiluan a suni.
2013年4月，在跨越了130年後，外界終於可以聽到貝爾的原音，在公布的錄音中可以聽到貝爾以濃重蘇格蘭腔調數著連串數字，並在最後以：「聽聽我的聲音。──亞歷山大·格拉漢姆·貝爾」結束了這段傳奇錄音。