kakiliman

Nuke 努克

nilaculan

Nuke “kamu nu ingkelan: Nuuk, Greenland nu heni a pala satabakiay atukay, 1979 a mihcaan Greenland miduduc tu u heni mikuwanay sa, mala Greenland nu kitidaan, imahida sa wida u say-may-su-ke a kitidaan nu sapikawaw tu binawlan sin-ce-cung-sin.

努克（格陵蘭語：Nuuk），格陵蘭自治領地的最大城市，1979年格陵蘭實行自治後，成為格陵蘭的首府，同時也是塞梅索克市鎮的行政中心。

Inatukay a ngangan sa u Greenland “nu niw-yi-a kamu tu cacay” sa u“ciya-ciyaw” a imi.

該市名稱在格陵蘭語（因紐特語的一種）中為「岬角」之意。

Tan-may a tademaw atu nu-wiy a tademaw u ke-te-ha-se “kamu nu tan-may; Godthåb, wiynisa u kapahay a sakaydihan”, atu ”haw-wang-ciyaw” nu ngangan a masasengiay, i cizu nu tanmay idaw ku nipacizu tu ”ke-te-ha-pu” a ngangan.

丹麥人及威人稱之為哥特哈布（丹麥語：Godthåb），意為「美好的希望」，與「好望角」的名稱由來相似，在丹麥出版的地圖上即標記為「哥特哈布」的名稱。

naemekan歷史

king kiway nu sinmung mikutkutay tunu mukasi, nuke naw u in-niw-te a tademaw sa nu sa-ke-macaka kyu malalid kuy tiniay, pulung nu mihcaan 2000 idaw ku in-te-a tademaw wiytiniay a muenengay a binawlan. Pulung tu 10 a siki taynian nu wiy-cing- a tademaw misawacu i tini.

據考古學家的研究，努克是古因紐特人的薩喀克文明影響的地區，公元前2000年即有因紐特人土著居民居住。公元10世紀維京人入侵該地。

16 a siki, namakay amisay a nuk-se a tademaw i ke-lin-lan a nu timulan a subal maneknek mueneng, nika u in-te-niw a tademaw caay kasasu idang.

16世紀，來自北歐的諾爾斯人在格陵蘭島東岸定居，但其與因紐特人之間幾無交流。

yu 16 asiki sa nanu tawyu u tademaw nu heni atu demiad masumad idaw ku ni pisulit, nul-se atademaw malimad l tini kyu maselep ku tademaw malawpes.

據16世紀以來的人口流入及氣候變遷的記載，諾爾斯人移民在該地逐漸減少以至消失。

1721 a muhcaan, nu-wiy-ke-te u bukesi ci han-sw.ay-lu-te patideng tina tukay, pangangan han “ke-te-ha-se”

1721年，挪威路德派傳教士漢斯·埃格德建立起這座城市，並命名為「哥特哈布」。

ci ay-ke-te makayni i sa-ciya nu kakelidan a kamu nu wayway, namakay tan-may atu nu-wiy nu pulung a kanatal nu sakakaay hu-lay-te-lay-ke sakasepat a kakitaan makaala I ke-lin-lan tusakala buksi atu nanisawacuan milunguc a muenen I tini.

埃格德藉由薩迦傳說的魅力，從丹麥與挪威的聯合國王弗雷德里克四世處獲得在格陵蘭傳教與殖民的許可。

Itawyake-ln-lan u tan-may-atu nu-wiy mapulung sa u nu-wie sa nuytiniay a muengay, atu amisay a tademaw nuy tiniay matenes tu cay kasa suidang, nu ayawan katukuh i subal nu tan-may a tademaw a mueneng nika mapulapul ku eneng, kyu ay-ke-te kilim satu itini i niw-te kitidaan a niyadu.

當時格陵蘭是丹麥-挪威聯合下的挪威直轄殖民地，與北歐的本土隔絕已久，先期抵達島上的丹麥人居住地已經破敗，於是埃格德覓得一處因紐特人部落。

ay-ke-te namakayni i niw-te nu niyadu’ a tademaw ku sakala tektek nu nieneng katukuh i 1724 a mihcaan nu 3 a mihcaan nu laad, kyu patideng tu namakay nu-ke a saku a patadas, nu tan-may a nipangangan u Godthåb han.

埃格德以該因紐特人部落為基礎至1724年的3年間，建立起今日努克市鎮的雛形，並用丹麥語命名為 Godthåb 。

1733 amihcaan namaka u-cu a tademaw micumud ku hayali u tin-huwa , kyu tiniay a ing-te a tademaw maselep.

1733年由歐洲人傳入的天花流行，導致本地因紐特人人口銳減。

1979 a mihcaan, ke-te-ha-se musumad tu nganagn u nu-ke han. aydaay a nuke atademaw u manamakay in- niw-te a tademaw atu tan may pulun maudip a tukay, u ke-lin-lan a tademaw tiniay mueneng sa 25% itini.

1979年，哥特哈布更名為努克。今日的努克是一個因紐特人土著居民與丹麥移民共存的都市，格陵蘭人口的約25%居住於此。

sitangahay a tademaw名人[編輯原始碼]

ci a-ke-nay-tay.tay-wiy-sen, ke-lin-lan naemekan nu sayaway nu tatayna a sakakaay.

阿格奈泰·戴維森，格陵蘭歷史上首位女部長

yi-se-pay. Ke-lun-siyl, u matinengay maduba.

耶斯佩·格倫夏爾，職業足球運動員

u tademaw atu sinziya人口與宗教[編輯原始碼]

nu-ke sa u ke-lin-lan 18 a tukay nu sayadahay a tademaw, i subal sepat nu cacay a tademaw I tini naming a mueneng.

努克是格陵蘭18個行政區中人口最多的一個，島上四分之一以上的人口定居於此。

yu 2009 a mihcaan 1 abulad pulung nu tademaw sa u nu-ke a tademaw 15,438, u tatama sa 8,162 a tatademawan, u tatayna sa 7,276 atatademawan.

據2009年1月的統計數據，努克計有人口15,438人，其中男性8,162人，女性7,276人。

tiniay atademaw misinziya naminu ciwlu baluhay nu lu-te-cung, dumasa u tin-su-kiw atu baluhay nu duma a sinziya cayay kalecad.

大部分人口信奉基督新教路德宗，還有部分人口信奉天主教和新教的其他派別。

U kitidaan地理

kasiwnawan nu nuke a tukay sa, kitidaan nu nuke sa i ke-lin-lan nu tipan ke-te-ha-pu siya-wan han, daytay i tida i amisan nu timulan 240 a kuli, u balattu 64°10′ tipantu 51°43′，u pala daytay 105,000 km².

冬天的努克市區,努克位於格陵蘭西岸哥特哈布峽灣口，約在北極圈以南240公里，北緯64°10′，西經51°43′，面積約105,000 km²。

duma sa u nuke idaw ku dihkuay a caliway, u bayu numihmihcaan caay kasisuleda, u sakapahay a babutingan.

此外由於努克有暖流流經，海水終年不凍，適宜捕魚。

u demiad氣候

nu-ke u sienaway sidamayay a demiad, u kasienawan sienaw matenes ku tanayu’ , lalud sa banihiw nika apuyu’.

努克為寒帶苔原氣候，冬季寒冷漫長，夏季涼爽短暫。