Tanzania

hata nu Tanzania (坦尚尼亞)

Tanzania (坦尚尼亞)

u kanatal, u Tanzania (坦尚尼亞) sa i labu nu Feico, itiza i 6 00 S, 35 00 E, u ahebal nu lala’ mapulung sa izaw ku 947,300 km²

u ahebal nu lala'ay sa izaw ku 885,800 km², u ahebal nu nanumay sa izaw ku 61,500 km^2, hamin nu tademawan sa 52,482,726. kakalukan umah sa 43.70%, kilakilangan umah sa 37.30%, zumaay henay umah sa 19%.

坦尚尼亞聯合共和國（斯瓦希里語：Jamhuri ya Muungano wa Tanzania）通稱坦尚尼亞，是位於赤道以南的東非國家，本土地處維多利亞湖和印度洋之間，北鄰烏干達和肯亞，西與剛果民主共和國、盧安達和蒲隆地交界，南與馬拉威和莫三比克毗連，西南與尚比亞接壤。1964年4月26日，坦干伊加與尚吉巴合併，成立坦尚尼亞聯合共和國，首都為杜篤瑪。1996年以前的舊首都位於三蘭港，仍為坦尚尼亞主要的商業城市和大部分政府機關的所在地。三蘭港也為坦尚尼亞的主要港口。

tan-san-ni-ya masakaputay kapulungan a kanatal（si-wa-si-li kamu：Jamhuri ya Muungano wa Tanzania）pulung a ngangan tan-san-ni-ya, i telek nu kanatal i satimulan nu walian, kina itiniay tu a nikalalecadan nu lala’ u wy-tu-li-ya a taku atu in-tu-yan, micapiay i saamisan u u-kan-ta atu ken-ya, satipan sa u kan-ko a masakaputay kapalungan a kanatal, i lu-an-ta atu pu-lung malalitemuh ku lala’ satimul sa ma-la-wiy atu mu-san-pi-ke malalitin, satipan nu timul atu san-pi-ya misululpabeli. 1964 a mihca sepad a bulad sabaw tusa idaw ku enen, tan-kan-i-ciya atu san-ci-pa mapulungen, u nipatideng tu tan-san-ni-ya a mapulungay masakaputay a kanatal, ya su-tu u tu-cu-ma. 1996 a mihca i naayaw nu malumanay a su-tu i tulu-lan a minatu, u anganganan nu tan-san-ni-ya kina sasiwbayan a tu-su atu nu mikawaway nu sihuay a sasakawawan kya itiniay a kitidaan. u san-lan a minatu unu tan-san-ni-ya u anganganan a minatu.[1]

nilacul

tapang tusu nu kanatal (首都)

u tapang tusu nu kanatal sa u Dodoma (多多馬).

kakininan nu kanatal demiad (國家紀念日)

kakining nu kanatal demiad sa tusa bataan izaw ku enen bulad sepat demiad.

tabakiay a tapang nu kanatal (元首)

u tabakiay a tapang nu kanatal (congtung) ayza sa ci Samia Suluhu, micakat a demiad sa i 2021 a mihcaan sabaw cacay bulad lima demiad.

laylay (歷史)

坦尚尼亞是人類發源地之一，在公元前就同阿拉伯半島、波斯、印度等地有貿易往來。伊斯蘭教於8世紀或9世紀時傳播到坦尚尼亞的沿海地區。阿拉伯人於10世紀末建立過伊斯蘭王國，波斯人曾在大陸東部沿海地區和尚吉巴建立基爾瓦蘇丹國。

在19世紀中期，歐洲開始進入此處。1848年，德國人Johannes Rebmann成為第一個見到吉力馬札羅山的歐洲。1880年代至1919年曾是德屬東非，第一次世界大戰結束後，1920年坦成為英國「委任統治地」，1946年聯合國大會通過決議，將坦改為英國的「託管地」。1961年12月9日坦干伊加宣告獨立，1963年12月10日尚吉巴宣告獨立，成為由蘇丹統治的君主立憲制國家。1964年1月12日，成立尚吉巴人民共和國。1964年4月26日坦干伊加和尚吉巴合併成「坦尚尼亞聯合共和國」。

tan-san-ni-ya unu tademaw a nisabaluhay a kitidaan a lala’ tu paycacay, i ayaw nu celahcan nu mahidaay tu u a-la-pu-pan-taw, pu-s, in-tu amin idaw ku malalacad misiwbay. i-s-lan-ciw i waluay a se-ci sa atu siwaay a se-ci patinakay i tan-san-ni-ya micucuc tu bayuay a kenis. u a-la-pu a tademaw i cacay a bataan nu se-ci caay hen patideng tu i-s-lan-lan a kanatal, u pu-s a tademaw sa nai ta-lu nu sawalian u dadipasan a kenis atu san-ci-pa patideng tu ci-r-wa-su-tan a kanatal.[2]

i sabaw cacay idaw ku siwa a se-ci, u o-co malingatu tu micumud i tini. 1848 a mihca, te-ko a tademaw Johannes Rebmann u saayaway makaadih tu ci-li-ma-ca-luo a buyu’ nu o-co. 1880 a mihca hawsa katukuh i 1919 a mihca nawnu te a tung-fuy, nakinacacay nu kanatal i na dikudan a nikalalais, 1920 a mihca u tan malu nu in-ko " u talakaway a mikuwan a kitidaan ", 1946 a mihca u masakaputay kapulungan a kanatal malaheci tu ku nikaykian, ya tan sumaden palu nu in-ko a " papikuwan a kitidaan a lala’ ". 1961 a mihca sabaw cacay idaw ku tusa a bulad siwaay a demiad u tan-kan-i-ciy pacudad patineng misiteked, 1963 a mihca sabaw cacay idaw ku tusa a bulad cacayay bataan a demiad u san-ci-pa pacudad patineng misiteked, mala u nu su-tan nu mikuwanay a tapang napahulic a kanatal. 1964 a mihca cacay a bulad sabaw cacay idaw ku tusa a demiad, patideng tu san-ci-pa a nikapulungan a kanatal nu tademaway. 1964 a mihca sepatay a bulad tusa idaw ku enen a demiad ta-ka-i-ciya atu san-ci-pa pulung han sa " tan-san-ni-ya masakaputay kapulungan a kanatal".[3]

kitidaan (地理)

u hekalay a adupan atu miadingay (野生動物和保育)

坦尚尼亞全國有大約38%的陸地被劃為保護區。全國共有16個國家公園。

野生動物在十一月至三月生育新生命，叢林和草地上都是悠然的初生牛羊。這時侯的坦尚尼亞草原隨處可見斑馬、瞪羚等動物。 踏入五月，雨水北移，野生動物開始隨著雨水準備大遷徙。萬千隻野生動物會向北移動，造成萬馬奔馳的震撼場面。

u aadingan nu tan-san-ni-ya hamin nu kanatal i enel idaw ku 38 payhunpi. a idangan nu kanatalan hamin idaw ku sabaw cacay idaw ku enenmay a kanatal.[4]

i hekalay nu piidangay a adupan i sabaw cacayay a bulad katukuh i tuluay a bulad sa idaw ku baluhayay a nilecuhan, u katalalan u sidi i cebedcebedan nu kilang atu lutuklutukan salihalay satu i tida. ayda i tini i tan-san-ni-ya adihan maadih amin ku pan-ma, ten-lin. a micapitu limaay a bulad, u udad malimad tayda i saamisan, unu hekalay nu midangay a  adupan malingatu tu mikilul tu nu udatan a hamin malimad i siudatay. nu mang a balebud ku hekalay nu midangay a adupan pasaamis amin malimad, sika katuuday nu a adupan maduba kasa 震撼  a dihan.[5]

kuhi nu tan-san-ni-ya (坦尚尼亞咖啡)

坦尚尼亞是一個咖啡歷史豐富且也是個咖啡栽種面積廣大的國家，主要產區為吉力馬札羅山與梅魯山，是兩座土質非常肥沃的火山，咖啡制度和風味與肯亞相似，且咖啡為該國最主要的經濟作物，其中70%栽種的是阿拉比卡生豆，生長在坦尚尼亞的東北部，30%是羅布斯塔，主要在西北邊靠近盧安達和烏干達的卡蓋拉Kagera產區。

u tan-san-ni-ya u silaylayay tu kuhi i kanatal sa u saahebalay ku nipalumaan tu kuhi, 主要產區 i ci-li-ma-ca-lo a buyu' atu miy-lu a buyu’, kina tusaay a silamalay a buyu’ u sitayhiay a lala’, u masinanutay kya bangsi nu kuhi atu misasengi tu ken-ya, u sakahini nu kuhi u saka anganganan a sikalisiw ku nipalumaan kina kanatal, nikahini nipaluma tu sabaw pitu a bataan ku payhunpi u a-la-pi-to, i sawali nu amis mulangaw i tan-san-ni-ya, i luo-pu-s-ta sa sabaw tulu a bataan ku payhunpi, u anganganan i sati nu amis i lilis micapi tu lu-an-ta atu u-kan-taay a ka-kay-la Kagera u kitidaan nu nilaculan.[6]

坦尚尼亞生豆以水洗法為主，分級方式與肯亞一樣，是依照豆子顆粒大小和風味分級。顆粒大小依序為AA、AB和PB，AA 大小為17目和18目、AB為15目和16目，PB就是PEABERRIES。風味等級依序為TOP、PLUS、FAQ，FAQ－＂Fair to Average Quality＂會有一些輕微的瑕疵豆，但是不影響風味。

tan-san-ni-ya u nanum aca ku sapibanaw tu sulahid, pamababenisen hidan nu ken-ya, u sulahid hidan mipili’ tu tabaki adidi'ay atu asu nu helup mimabenis. ya tabaki atu adidi pakaynien i AA, AB atu PB, u AA katabaki sa sabaw cacay idaw ku pitu atu sabaw cacay idaw ku walu, AB sa saba cacay idaw ku lima atu sabaw cacay idaw ku enen, PB hananay sa PEABERRIES. u bangsi satu sa hidan u TOP, PLUS, FAQ -  Fair to Average Quality" 豆 idaw ku lalacusay, nika caay kahicahica ku bangsi a mapalatit.[7]

Tanzania Kilimanjaro AA (坦尚尼亞 吉力馬札羅 AA)　

國家：坦尚尼亞

產區：吉力馬札羅山(Kilimanjaro)

海拔：1700-2000公尺

處理方式：水洗

等級：AA FAQ

品種：阿拉比卡(Arabica)

風味描述：橘子、柚子等柑橘類水果香氣，核果清甜，柔順乾淨

kanatal ; tan-san-ni-ya

sakaidaw nu kenis ; ci-li-ma-ca-luo a buyu’ (Kilimanjaro)

telek nu bayu ; 1700-2000 a ditek

u nipisinanud ; u nanum ku sapibanaw

u kapah ; AA FAQ

tudung nipaluma ; a-la-pi-ka( Arabica )

saidaw ku bangsi ; kama, mami’ hamin nu kamaay a heci ku bangsi, sicedan ku heci, sadensen sa ku tamelac.[8]

Tanzania Kilimanjaro PB (坦尚尼亞 吉力馬札羅 PB)　

國家：坦尚尼亞

產區：吉力馬札羅山(Kilimanjaro)

海拔：1700-2000公尺

處理方式：水洗

等級：PB FAQ

品種：阿拉比卡(Arabica)

風味描述：柑橘、甜柚、巧克力，酸質活潑，Body圓潤

kanatal ; tan-san-ni-ya

sakaidaw nu kenis ; ci-li-ma-ca-luo a buyu’ (Kilimanjaro)

telek nu bayu ; 1700-2000 a ditek

u nipisinanud ; u nanum ku sapibanaw

u kapah ; PB FAQ

tudung nipaluma ; a-la-pi-ka( Arabica )

saidaw ku bangsi ; kama, mami’, ciy-ke-li, tatudung tu cileminay, Body sadi sa ku nikamulu.[9]

malalitin tu ihekalay atu zumaay a natinengan

• CIA
• 外交部
• List of current heads of state and government
• 中文維基百科：坦尚尼亞https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%9D%A6%E6%A1%91%E5%B0%BC%E4%BA%9A
• 守成咖啡：坦尚尼亞https://harucafe.com.tw/finca/tanzania/
• 中文維基百科：坦尚尼亞
• 守成咖啡：坦尚尼亞